ພື້ນທີ່ ປູກກາເຟ ກ້ອງຕົ້ນໄມ້ໃຫ່ຍ ທີ່ເປັນຮົ່ມ (ບຸນຖະໜອມ ບົວຫອມ)
ໃນຊ່ວງປີ 1980 ປະຊາຊົນ ພາຍໃນບາ້ນ ຈໍານວນຫນ່ຶງ ໄດ້ໄປເຮັດວຽກຮັບຈ້າງ ຢູ່ສວນກາເຟ ທ່ີເມືອງປາກຊ່ອງ ເຂດພູພຽງ ບໍລິເວນ ແຂວງຈໍາປາສັກ ໄດ້ໄປຖອດຖອນ ແລະ ນໍາເອົາ ບົດຮຽນ ການປູກກາເຟ ມານໍາໃຊ້ ເນ່ືອງຈາກສະພາບ ດິນ ຟ້າ ອາກາດ ມີການເອ້ືອ ອໍານວຍ, ອຸນຫະພູມ ທ່ີເຫມາະ ແກ່ການ ປູກກາເຟ ສະເລ່ຍ ປະມານ15-25 ອົງສາ, ຄ່າPh5.5-6.5, ປະລິມານ ນໍາ້ຝົນ ສະເລ່ຍ 1000-1500 ມິລິແມັດ/ປີ, ຄວາມສູງ ຈາກລະດັບ ຫນ້ານໍາ້ທະເລ ປະມານ 800 ແມັດ, ເປັນເຂດທ່ີມີ ອາກາດຫນາວເຢັນ. ໃນຊ່ວງນັ້ນ, ການປູກກາເຟ ຂອງຊາວບ້ານ ບໍ່ມີການເອົາໃຈໃສ ຍັງບໍ່ທັນເຫັນຄວາມສໍາຄັນ ປູກແບບກະແຈກກະຈາຍ, ເຕັກນິກ ວິທີການປູກ ກ່ໍປູກປະສົມປະສານ ກັບເຂົ້າໄຮ່ ໂດຍການຖາງ ແລະ ຈຸດໄຮ່ ຈົນໃຫມ້ກຽ້ງຫມົດ ແລ້ວກໍ່ປູກກາເຟໃສ່. ພາຍຫ້ັຼງປູກແລ້ວ, ຊາວກະສິກອນ ສັງເກດເຫັນວ່າ ຕົ້ນກາເຟ ່ ມີການຈະເລິນເຕີບໂຕຊາ້ , ຕົ້ນກາເຟ ບໍ່ງາມ, ຜົນຜະລິດ ຕົກຕ່ໍາ ແລະ ຕົນກາເຟ ຈໍານວນຫນືງ ກ່ໍແຫ້ງຕາຍ ເນ່ືອງຈາກຊາວບາ້ນ ໄດ້ປູກໃສ່ໄຮ່ ໃນຊ່ວງລະດູແລ້ງ ຊ່ຶງສະພາບ ອາກາດຮ້ອນ ແລະ ມີແສງແດດແຮງ. ໃນປີ 2009, ທາງແຜນງານ ໂຄງການ IFAD ໄດ້ເຂົ້າມາຊຸກຍູ້ສົ່ງເສີມ ແລະ ແນະນໍາ ໃຫ້ຊາວບາ້ນ ປູກກາເຟ ສັບຫວ່າງ ໃສ່ກັບຕົ້ນທອງ ຊ່ຶງເປັນຕົ້ນໄມ້ ທ່ີເປັນຟຸ່ມ, ສາມາດ ບັງແສງແດດ ໃຫ້ຕົ້ນ ກາເຟ ຊ່ຶງຕົ້ນທອງດັ່ງກ່າວ ແມ່ນເອົາມາ ຈາກເມືອງປາກຊ່ອງ ແຂວງຈໍາປາສັກ ເພື່ອມາໃຫ້ ຊາວບາ້ນທົດລອງປູກ. ເຖິງຢ່າງໃດກ່ໍຕາມ, ເຕັກນິກດັ່ງກ່າວນັ້ນ ກໍ່ບ່ໍປະສົບຜົນ ສໍາເລັດ ເທົ່າທ່ີຄວນ ເນ່ືອງຈາກ ຕົ້ນທອງ ຈະເລີນເຕິບໂຕ ຢູ່ສະພາບພື້ນທ່ີ ທ່ີມີອຸນ ຫະພູມ ແຕ່ກຕ່າງ ຈາກສະພາບພື້ນທ່ີທອ້ງຖ່ີນ ໃນເມືອງຊານໄຊ ເຮັດໃຫ້ຕົ້ນທອງຕາຍ ເສຍຫາຍໄປໃນທ່ີສຸດ. ດັ່ງນັ້ນ, ມາເຖິງປີ 2012 ທ່ານ ບົວທອງ ປະຊາຊົນ ບາ້ນຈະເລີນໄຊ ເມືອງຊານໄຊ ແຂວງອັດຕະປື ໄດ້ມີແນວຄວາມຄິດ ຫັນມານໍາໃຊ້ ຊັບພະຍາ ກອນ ຕົ້ນໄມ້ໃຫຍ່ ທ່ີມີພາຍໃນທອ້ງຖ່ີນ ໂດຍຫັນປ່ຽນ ວິທີການ ປູກກາເຟ ສັບຫ່ວາງຕົ້ນໄມ້ໃຫ່ຍ ແລະ ມີວິ ທີການ ຖາງ ແລະ ອານາໄມ ພື້ນທ່ີ ເພື່ອຈົ່ງຮັກສາຕົ້ນໄມ້ໃຫຍ່ໄວ້. ເຕັກນິກ ການຖາງ ແລະ ຮັກສາ ຕົ້ນໄມ້ໃຫຍ່ໄວ້ ແມ່ນປະຊາຊົນ ຈະເບ່ີງ ສັງເກດ ອາຍຸ ຕົ້ນໄມ້ໃຫ່ຍ ທ່ີສາມາດ ໃຫ້ຮົ່ມໄດ້ ໂດຍສັງເກດເບ່ີງ ຕົ້ນໄມ້ໃຫ່ຍ ທ່ີມີອາຍຸ ປະມານ 5 ປີຂ້ືນໄປ. ການຖາກຖາງ ພື້ນທ່ິ ປູກກາເຟ ແມ່ນເລ່ີມໃນຊ່ວງຕົ້ນເດືອນມັງກອນ ໃນການຖາງ ອານາໄມ ພື້ນທ່ີ ແມ່ນຕັດຕົ້ນໄມ້ນ້ອຍ ອອກເລືອກ ຕົ້ນໄມ້ ທີ່ສາມາດໃຫ້ຮົ່ມ ກາເຟໄດ້ ຕອ້ງຄໍານຶງ ບ່ໍໃຫ້ຮົ່ມ ຈົນເກີນໄປເພື່ອຮັບປະກັນວ່າຕົ້ນກາເຟ ໄດ້ຮັບແສງແດດ ປະມານ 50-60% ຂອງພື້ນທ່ີ. ໄລຍະຫ່າງ ໃນຂອງການປູກ ແມ່ນ 3x3 ແມັດ ຫືຼ 4x3 ແມັດ ຂະຫນາດ ຂອງຂຸມປູກ 50x50x50 ຊັງຕິແມັດ ຮອງຝຸ່ນຄອກ ໃນອັດຕາ 5 ກິໂລ/ຂຸມ. ບັນດາປັດໃຈ ນໍາເຂົ້າ ທ່ີນໍາໃຊ້ ເຂົ້າໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ເຕັກນິກນ້ີ ມີແນວພັນກາເຟ, ຜາ້ກັນແສງ, ບົວຫົດນໍາ້, ຄາດກວດດິນ, ຖົງຢ່າງ ຮ່າຍເບົ້າກາເຟ ແລະ ຝຸ່ນຊິວະພາບ. ແຕ່ປັດໃຈ ທ່ີສໍາຄັນ ແລະ ຈໍາເປັນທ່ີສຸດ ກ່ໍຄືແຮງງານຄົນທ່ີໃຊ້ ໃນການຖາກຖາງ, ກະກຽມພື້ນທີ່, ຕັດຕົ້ນໄມ້ນອ້ຍ ອອກຈາກກອ້ງຕົ້ນໄມ້ໃຫ່ຍ ແລະ ອອ້ມຮົ້ວ (5-10 ແຮງງານ). ການອອ້ມຮົ້ວ ແມ່ນເລ່ີມເຮັດແຕ່ປີທ່ີ 1 ກ່ອນການປູກກາເຟ ຫືຼ ພາຍຫັຼງ ປູກກາເຟ ສໍາເລັດແລ້ວ ໂດຍຕັດໄມ້ ທ່ີຫາໄດ້ ໃນທອ້ງຖ່ີນ ມາເປັນຫັຼກຮົ້ວ ແລະ ຮາວຮົ້ວອອ້ມຫມົດສວນ ເພື່ອປ້ອງກັນສັດ ເຂົ້າມາທໍາລາຍ. ການຕັດຫຍາ້ (2-3 ຄັ້ງ/ປີ) ແລະ ຕັດແຕ່ງງ່າ ຕົ້ນກາເຟ. ຜົນທ່ີໄດ້ຮັບ ຈາກເຕັກນິກນ້ິ ເຫັນໄດ້ວ່າ ຕົ້ນກາເຟ ມີການຈະເລີບເຕິບໂຕດີ ລໍາຕົ້ນໃຫ່ຍສົມບູນ ໃບມີຂຽວເຂັ້ມ, ເຫ້ືຼອມ, ຫຸຼດຜອ່ນ ອັດຕາການຕາຍ ຂອງຕົ້ນກາເຟ ໄດເ້ຖິງ 80% ສົມທຽບໃສ່ ການປູກກາເຟ ໃນເມ່ືອກ່ອນ. ຊາວກະສິກອນ ສາມາດ ເກັບແກ່ນກາເຟ ໄດ້ໃນປີທີ 3. ສາມາດ ສ້າງລາຍຮັບ ຈາກການຂາຍກາເຟ ຫມາກກາເຟແດງ 5,000-8000 ກີບ/ກິໂລ, ຫມາກຂຽວ 12,000-16000 ກິບ/ກິໂລ (ລາຍຮັບ ສ່ະເລ່ຍ ປະມານ 5.000.000 ກີບ/ຄອບຄົວ), ສະເລ່ຍ ຜົນຜະລິດ 4000-5000 ກິໂລ/ເຮັກຕາ ຕ່າງຈາກເມຶອກ່ອນໄດ້ 500-800 ກິໂລ/ເຮັກຕາ. ຈຸດດີ ການນໍາໃຊ້ເຕັກນີກນ້ີ ແມ່ນການນໍາໃຊ້ດີນປ່າເລົ່າ ໃຫ້ເກິດຜົນປະໂຫຍດສູງສຸດ, ເປັນການປັບປຸງດິນ ເນ່ືອງຈາກຜາ່ນມາດິນດັ່ງກ່າວ ບ່ໍໄດ້ມີການບົວລະບັດ ຮັກສາ ພາຍຫັຼງ ທ່ີມີການປູກກາເຟ ເຮັດໃຫ້ຊາວບາ້ນ ເອົາໃຈໃສ່ ໃນການຊອກຫາ ຂ້ີສັດຫຼາຍຂ້ືນ ເພື່ອນໍາມາໃສ່ຕົ້ນກາເຟ ແລະ ສ່ີງເສດເຫືຼອ ຈາກເປຶອກກາເຟ ທ່ີສິອອກມາແລ້ວ ຍັງສາມາດ ນໍາມາເປັນຝຸ່ນ ໃຫ້ຕົ້ນກາເຟ ຊ່ຶງຊ່ວຍເສ່ີມສ້າງ ທາດອາຫານ ຈາກການຍ່ອຍສະຫຼາຍ ຂອງທາດຈຸລິນຊິ ຈາກຂ້ີສັດ ແລະ ເສດເປຶອກກາເຟ ຊ່ືງຈະເປັນທ່ີຢູ່ອາໃສ ຂອງຂ້ີກະເດືອນ ເຮັດໃຫ້ດິນ ປູກກາເຟ ມິຊ່ອງຫວ່າງ ລະບາຍນໍາ້, ດິນມີຄວາມຊ່ມຸ , ມີທາດຈຸລີນຊີ ໃນດິນເພີ່ມຂ້ືນ, ດີຕໍ່ລະບບົນິເວດ ແລະ ຊີ ວະນາໆພັນ ປະຊາ ຊົນສາມາດ ໄປເກັບເຫັດປວກ, ເຫັດຂາວ, ເຫັດຫູຫນູ ແລະ ພືດຜັກ ຊະນິດຕ່າງໆເຊັ່ນ: ຜັກຫວານ, ຜັກກຸ່ມ, ຍອດຫວາຍ, ຜັກກຸດ ແລະ ຜັກອ່ືນໆ ທ່ີສາມາດກິນໄດ້.
Location: ເຂດບ້ານຈະເລີນໄຊ ເມືອງຊານໄຊ, ແຂວງອັດຕະປື, Lao People's Democratic Republic
No. of Technology sites analysed: 2-10 sites
Spread of the Technology: evenly spread over an area (approx. < 0.1 km2 (10 ha))
In a permanently protected area?:
Date of implementation: 2012; less than 10 years ago (recently)
Type of introduction
| Specify input | Unit | Quantity | Costs per Unit (ກີບ) | Total costs per input (ກີບ) | % of costs borne by land users |
| Labour | |||||
| ແຮງງານ ກະກຽມພື້ນທີ່ | ວັນງານ | 18.0 | 20000.0 | 360000.0 | 100.0 |
| ແຮງງານ ກ້າເບ້ຍກາເຟ | ວັນງານ | 1.0 | 20000.0 | 20000.0 | 100.0 |
| ແຮງງານ ຮ່າຍເບົ້າໃສ່ຖົງ | ວັນງານ | 32.0 | 20000.0 | 640000.0 | 100.0 |
| ແຮງງານ ອ້ອມຮົ້ວ | ວັນງານ | 16.0 | 20000.0 | 320000.0 | 100.0 |
| Equipment | |||||
| ພ້າ | ອັນ | 4.0 | 15000.0 | 60000.0 | 100.0 |
| ຈົກ | ອັນ | 4.0 | 50000.0 | 200000.0 | 100.0 |
| Plant material | |||||
| ເບ້ຍກາເຟ | ເບ້ຍ | 30.0 | 1000.0 | 30000.0 | 100.0 |
| Fertilizers and biocides | |||||
| ຝຸ່ນຄອກ | ກະສອບ | 50.0 | 5000.0 | 250000.0 | 100.0 |
| Construction material | |||||
| ຜ້າບັງແສງ | ແມັດ | 10.0 | 10000.0 | 100000.0 | 100.0 |
| ຖົງຢາງ ຮ່າຍເບ້ຍ ກາເຟ | ຖົງ | 100.0 | 500.0 | 50000.0 | 100.0 |
| Other | |||||
| ແຮງງານ ໃນການປູກກາເຟ | ວັນງານ | 12.0 | 20000.0 | 240000.0 | 100.0 |
| Total costs for establishment of the Technology | 2'270'000.0 | ||||
| Total costs for establishment of the Technology in USD | 283.75 | ||||
| Specify input | Unit | Quantity | Costs per Unit (ກີບ) | Total costs per input (ກີບ) | % of costs borne by land users |
| Labour | |||||
| ແຮງງານ ເສຍຫຍ້າ | ວັນງານ | 3.0 | 20000.0 | 60000.0 | 100.0 |
| ແຮງງານ ບົວລະບັດຮັກສາ ສ້ອມແຊມຮົ້ວ | ວັນງານ | 4.0 | 20000.0 | 80000.0 | 100.0 |
| ແຮງງານ ໃສ່ຝຸ່ນຄອກ | ວັນງານ | 2.0 | 20000.0 | 40000.0 | 100.0 |
| Total costs for maintenance of the Technology | 180'000.0 | ||||
| Total costs for maintenance of the Technology in USD | 22.5 | ||||
Quantity before SLM: ຜົນຜະລິດກາເຟ 500-800 ກິໂລ/ເຮັກຕາ
Quantity after SLM: ຜົນຜະລິດ ກາເຟ 4000-5000 ກິໂລ/ເຮັກຕາ
ຄຸນນະພາບ ພືດເພີ່ມຂຶ້ນ ຊື່ງສະແດງອອກ ທັງທາງດ້ານ ຄຸນນະພາບ ແລະ ປະລິມານ
ໃນເມື່ອກ່ອນ ຊາວກະສິກອນ ຖາງອານາໄມ ໂດຍການຖາງປ່າເຮັດໄຮ່ ແບບເລື່ອນລອຍ ແຕ່ປະຈຸບັນ ສາມາດປົກປັກຮັກສາ ປ່າໄມ້ໄດ້.
ນອກຈາກກາເຟແລ້ວ ຍັງເກີດມີເຫັດ, ຜັກຫວານ, ຜັກກຸ່ມ, ຫວາຍ ແລະ ອື່ນໆ ທີ່ເກີດຂື້ນໃນສວນກາເຟ.
ເພີ່ມລາຍຮັບ ທີ່ໄດ້ຈາກການຂາຍກາເຟ (5.000.000 ກີບ/ປີ)
ຫຸດຜ່ອນ ວຽກໜັກ ຂອງແມ່ຍິງ ສົມທຽບໃສ່ ກິດຈະກຳ ການເຮັດໄຮ່ແບບເລື່ອນລອຍ
ຊາວກະສິກອນ ເຈົ້າຂອງທີ່ດິນ ໄດ້ມີສິດເປັນເຈົ້າຂອງ ຖືຄອງພື້ນທີ່
ຫຼຸດຜ່ອນ ບັນຫາຄວາມຂັດແຍ່ງ ເນື່ອງຈາກຫຼຸດຜ່ອນ ກິດຈະກຳ ຖາງປ່າເຮັດໄຮ່ ແບບເລື່ອນລອຍ.
ຊາວກະສິກອນ ສາມາດ ນຳເອົາເສດວັດສະພືດ ມາຄຸມດິນ ເພື່ອເຮັດໃຫ້ ດິນມີຄວາມອຸດົມສົມບູນ.
ເພີ່ມຕົ້ນໄມ້ ເຊັ່ນດຽວກັນ ກໍ່ເພີ່ມ ເນື້ອທີ່ປ່າໄມ້ປົກຄຸມ
ສາມາດ ໄປເກັບເຫັດ ແລະ ຜັກປ່າ ຊະນີດຕ່າງໆ ມາຈາກສວນກາເຟ ເພື່ອບໍລິໂພກພາຍໃນຄອບຄົວ.
ເນືອງຈາກຫຸຼດຜອ່ນ ການຖາງປ່າເຮັດໄຮ່ ເຮັດໃຫ້ ເນື້ອທີປ່າໄມ້ເພີ່ມຂ້ືນ ແລະ ຫຸຼດຜອ່ນ ບັນຫາຄວັນຈາກການຈຸດພື້ນທ່ີ ທໍາການຜະລິດ ສົ່ງຜົນ ເຮັດໃຫ້ ຫຸຼດຜອ່ນບັນຫາໂລກຮ້ອນ.
ເນືອງຈາກຫຸຼດຜອ່ນ ການຖາງປ່າເຮັດໄຮ່ ເຮັດໃຫ້ ເນື້ອທີປ່າໄມ້ເພີ່ມຂ້ືນ ແລະ ຫຸຼດຜອ່ນ ບັນຫາຄວັນຈາກການຈຸດພື້ນທ່ີ ທໍາການຜະລິດ ສົ່ງຜົນ ເຮັດໃຫ້ ຫຸຼດຜອ່ນບັນຫາໂລກຮ້ອນ.
