ដើមត្រប់វែងចន្លោះក្រូចឆ្មារ (លោក គឹម សុបិន្ត)
ការដាំដំណាំអាយុកាលខ្លី ដូចជាត្រប់វែង ឬដំណាំបន្លែផ្សេងៗទៀតតាមចន្លោះដំណាំអាយុកាលវែង ត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាប្រព័ន្ធដំណាំតាមចន្លោះ។ ក្នុងករណីនេះកសិករបានដាំដើមក្រូចឆ្មារដែលជាប្រភេទដំណាំអាយុកាលវែង ដូច្នេះគេក៏អាចចាត់ទុកថាជាប្រព័ន្ធកសិរុក្ខកម្មមួយដែរ។ ហេតុផលសំខាន់មួយដែលកសិករជ្រើសយកការដាំទាំងដំណាំអាយុកាលវែង និងអាយុកាលខ្លីនៅលើផ្ទៃដីតែមួយនោះ គឺដើម្បីប្រើប្រាស់ឱ្យអស់លទ្ធភាពធនធានដីដែលខ្លួនមាន។ ហើយមូលហេតុមួយទៀត គឺដំណាំអាយុកាលខ្លីបានផ្តល់ប្រាក់ចំណូលយ៉ាងឆាប់រហ័ស មុនពេលដែលដំណាំរយៈពេលវែងផ្តល់ផលពេញលេញ។
លោក អ៊ឹម សុខុម ជាកសិករដែលរស់នៅក្នុងភូមិស្វាយស ឃុំខ្នាចរមាស ស្រុកបវេល ខេត្តបាត់ដំបងដែលជាខេត្តមួយស្ថិតនៅភាគពាយព្យនៃប្រទេសកម្ពុជា បានប្តូរពីកសិកម្មឯកវប្បកម្មទៅជាប្រព័ន្ធកសិកម្មដំណាំតាមចន្លោះនៅឆ្នាំ ២០១៦។ ក្នុងចំណោមមូលហេតុចម្បងៗដែលបណ្តាលឱ្យមានការផ្លាស់ប្តូរនេះអាចមកពី ដីចម្ការរបស់គាត់ គឺជាដីល្បាប់ជ្រៅ មានកម្រិត pH ស្មើ ៥ មានសារធាតុសរីរាង្គនៅស្រទាប់ខាងលើខ្ពស់ មានវាយនភាពមធ្យម ហើយស្ថិតក្នុងតំបន់ដែលមានបរិមាណទឹកភ្លៀងមធ្យមប្រចាំឆ្នាំ គឺ ១១០០ មម។ លើផ្ទៃដីរាបស្មើ ដែលមានទំហំដីប្រមាណជា ៣២៥,៥ ម៉ែត្រការ៉េ (១៨,៣ x ៤៥ ម៉ែត្រ) គាត់បានដាំក្រូចឆ្មារចំនួន ១០ ជួរ (មួយជួរមាន ៤ ដើម) ជាមួយនឹងគម្លាត ៤,៥ x ៤,៥ ម៉ែត្រ។ ក្នុងឆ្នាំទីមួយបន្ទាប់ពីដាំដំណាំក្រូចឆ្មាររួចរាល់ (ក្នុងខែធ្នូ) គាត់បានភ្ជួរ រួចហាលដីតាមចន្លោះកូនក្រូចឆ្មារ បន្ទាប់មកគាត់បានដាំត្រប់វែងដែលមានចន្លោះពី ៨០ ទៅ ១០០ សង់ទីម៉ែត្រ ពីដើមមួយទៅដើមមួយ សរុបមាន ៦៤០ ដើម ដាំជា ៤០ ជួរ ក្នុងមួយជួរមាន ១៦ ដើម។
ហេតុដែលកសិករជាច្រើននាក់មានចំណូលចិត្តលើការដាំត្រប់វែងជាដំណាំតាមចន្លោះ ព្រោះវាជាដំណាំដែលអាចប្រមូលផលបានបន្ទាប់ពីដាំបានមួយខែ និងអាចប្រមូលផលបានពេញមួយឆ្នាំ។ ភាពជាក់ស្តែងមួយទៀតដែលកសិករចូលចិត្តនោះ គឺដោយសារវាងាយដាំ ហើយមិនប្រើកម្លាំងពលកម្មច្រើន។ ទោះជាបែបនេះក៏ដោយក៏ទិន្នផលរបស់វា ប្រែប្រួលទៅតាមការថែទាំផងដែរ ដូចជា គេត្រូវកាត់ស្លឹកចាស់ៗចេញ នៅពេលដែលវាចេញផ្កាតិចទៅៗ (General Directorate of Agriculture, 2012)។ បន្ទាប់ដំណាំត្រប់វែងកសិករក៏អាចផ្លាស់ប្តូរទៅដាំដំណាំបន្លែផ្សេងៗទៀតតាមចំណង់ចំណូលចិត្តរបស់គាត់ផងដែរ។ ម្យ៉ាងវិញទៀតដំណាំក្រូចឆ្មារត្រូវចំណាយពេល ៣ ឆ្នាំមុនពេលផ្តល់ផល ហើយវានឹងផ្តល់ផលក្នុងរយៈពេល ៨ ទៅ ១០ ឆ្នាំបន្តទៀត។ ពេលខ្លះវាអាចផ្តល់ផលពេញមួយឆ្នាំ ប៉ុន្តែត្រូវផ្គត់ផ្គង់ទឹកឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់ចាប់ពីពេលចេញផ្ការហូតដល់ពេលប្រមូលផល។ ជារួមក្នុងអំឡុងពេលរង់ចាំក្រូចឆ្មារផ្តល់ផលបានពេញលេញ ត្រប់វែង គឺជាដំណាំរយៈពេលខ្លីដែលផ្តល់ផលជាបន្តបន្ទាប់ដើម្បីធានាឱ្យមានប្រាក់ចំណូលជាប្រចាំ។ លើសពីនេះ គុណសម្បត្តិនៃការដាំដំណាំរយៈពេលខ្លីតាមចន្លោះដើមក្រូចឆ្មារ បង្កើតបានជាគម្របដី កាត់បន្ថយការដុះដាលនៃស្មៅចង្រៃ ហើយបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលក្នុងការគ្រប់គ្រងដី។
ទន្ទឹមនឹងការប្រើប្រាស់លំហរដីអស់លទ្ធភាព បច្ចេកទេសនេះក៏បាន រក្សា និងបង្កើនគុណភាពដីតាមរយៈការប្រើប្រាស់កាកសំណល់ពីបន្ទប់ទឹក ដោយយកទឹកដែលបង្ហូរចេញពីអាងស្តុកកាកលាមក/ទឹកមូត្រ ដែលបានបំបែកធាតុរលាយសព្វ (គ្មានក្លិនស្អុយ) មកប្រើផងដែរ។ រីឯការប្រើប្រាស់ជី គឺក្នុងមួយគុម្ពចាក់ទឹកជីនោះប្រមាណជា ៣០០ ទៅ ៤០០ មីលីលីត្រ បន្ទាប់មកស្រោចទឹកបន្ថែមដូចធម្មតា។ ការដាក់ជីធ្វើឡើងសារជាថ្មីនៅពេលដើមត្រប់ស្បើយផ្លែ ក្រៅពីនេះសំណល់រុក្ខជាតិក្រោយពេលប្រមូលផលរួច ត្រូវបានគរទុកជាគម្របដីនៅចន្លោះដើមក្រូចឆ្មារ សម្រាប់ផ្តល់ជីជាតិបន្ថែមជំនួសឱ្យការប្រើប្រាស់ជីគីមីហើយរក្សាសំណើមដីបានទៀតផង។
ក្រោយពីចាប់ផ្តើមអនុវត្តបច្ចេកទេសដំណាំតាមចន្លោះរួមផ្សំនឹងការប្រើប្រាស់កាកសំណល់សរីរាង្គបានមួយរយៈមក អ្នកប្រើប្រាស់ដីយល់ដឹងពីតម្រូវការក្នុងការថែទាំ គឺជាប្រការសំខាន់ដើម្បីទទួលបានផលប្រយោជន៍យូរអង្វែងពីក្រូចឆ្មារ និងផលប្រយោជន៍ចំពោះមុខពីដំណាំរយៈពេលខ្លី ឧទាហរណ៍ការស្រោចស្រពដំណាំត្រប់វែងដែលដាំតាមចន្លោះ និងការស្រោចស្រពក្រូចឆ្មារគួរតែធ្វើឱ្យបានជាប្រចាំដើម្បីរក្សាផលិតភាពរបស់វា។ បើប្រៀបធៀប ការដាំដំណាំតែមួយមុខ (ដូចជា ពោត ឬអំពៅ) ជាមួយនឹង ការដាំដំណាំតាមចន្លោះនេះ គេសង្កេតឃើញថា កសិករទទួលបានប្រាក់ចំណូលកាន់តែល្អប្រសើរ និងមានស្ថេរភាពជាង (ជាក់ស្តែងក្នុងទីតាំងនេះ គឺពីមុនមកគេដាំអំពៅ)។
الموقع: ភូមិស្វាយស ឃុំខ្នាចរមាស ស្រុកបវេល ខេត្តបាត់ដំបង, كمبوديا
عدد مواقع تنفيذ التقنيةالتي تم تحليلها: موقع واحد
انتشار التقنية: منتشرة بالتساوي على مساحة (approx. < 0.1 كم2 (10 هكتار))
في منطقة محمية بشكل دائم؟: كلا
تاريخ التنفيذ: 2016; منذ أقل من 10 سنوات (مؤخرًا)
نوع التقديم
| تحديد المدخلات | الوحدة | الكمية | التكاليف لكل وحدة (រៀល) | إجمالي التكاليف لكل مدخل (រៀល) | % من التكاليف التي يتحملها مستخدمو الأراضي |
| العمالة | |||||
| កាប់ដីហាល | នាក់/ថ្ងៃ | 6,0 | 20000,0 | 120000,0 | 100,0 |
| ផ្ស៊ាំក្រូចឆ្មារ | នាក់/ថ្ងៃ | 1,0 | 20000,0 | 20000,0 | 100,0 |
| កាប់រណ្តៅដាំក្រូច | នាក់/ថ្ងៃ | 1,0 | 20000,0 | 20000,0 | 100,0 |
| معدات | |||||
| ម៉ូទ័រ និងបុកអណ្តូង | ឈុត | 1,0 | 750000,0 | 750000,0 | 100,0 |
| ចបកាប់ | ចប | 2,0 | 20000,0 | 40000,0 | 100,0 |
| ចបជីក | គូ | 1,0 | 15000,0 | 15000,0 | 100,0 |
| បង្គី | គូ | 1,0 | 15000,0 | 15000,0 | 100,0 |
| المواد النباتية | |||||
| កូនក្រូចឆ្មារ | ដើម | 36,0 | 5000,0 | 180000,0 | 100,0 |
| ពូជត្រប់វែង | កញ្ចប់ | 2,0 | 50000,0 | 100000,0 | 100,0 |
| مواد البناء | |||||
| ធុងស្រោច | គូ | 2,0 | 25000,0 | 50000,0 | 100,0 |
| ទុយោ | ម៉ែត្រ | 40,0 | 12000,0 | 480000,0 | 100,0 |
| إجمالي تكاليف إنشاء التقنية | 1'790'000.0 | ||||
| إجمالي تكاليف إنشاء التقنية بالدولار الأمريكي | 447.5 | ||||
| تحديد المدخلات | الوحدة | الكمية | التكاليف لكل وحدة (រៀល) | إجمالي التكاليف لكل مدخل (រៀល) | % من التكاليف التي يتحملها مستخدمو الأراضي |
| العمالة | |||||
| សាបកូនត្រប់វែង និងដាំត្រប់វែង | នាក់/ថ្ងៃ | 2,5 | 20000,0 | 50000,0 | 100,0 |
| ស្រោចទឹកក្រូចឆ្មារ | នាក់/ថ្ងៃ | 26,0 | 20000,0 | 520000,0 | 100,0 |
| បាញ់ថ្នាំ | នាក់/ថ្ងៃ | 78,75 | 20000,0 | 1575000,0 | 100,0 |
| ដាក់ជី | នាក់/ថ្ងៃ | 3,0 | 20000,0 | 60000,0 | 100,0 |
| المواد النباتية | |||||
| ពូជត្រប់វែង | កញ្ចប់ | 2,0 | 50000,0 | 100000,0 | 100,0 |
| الأسمدة والمبيدات الحيوية | |||||
| ថ្នាំបណ្តេញសត្វល្អិត (ដង្កូវ) | ដប | 2,0 | 25000,0 | 50000,0 | 100,0 |
| ថ្នាំបណ្តេញសត្វល្អិត (ចៃ) | ដប | 2,0 | 25000,0 | 50000,0 | 100,0 |
| إجمالي تكاليف صيانة التقنية | 2'405'000.0 | ||||
| إجمالي تكاليف صيانة التقنية بالدولار الأمريكي | 601.25 | ||||
ផលិតកម្មដំណាំកើនឡើងដោយសារកាលពីមុនគាត់ដាំតែមួយមុខដំណាំ តែឥលូវគាត់មានដាំដំណាំនៅចន្លោះដំណាំរយៈពេលវែងបន្ថែមទៀត។
គុណភាពដំណាំល្អជាងមុនពីព្រោះគាត់ប្រើកាកសំណល់ពីបន្ទប់ទឹកជាមួយកាកសំណល់ពីដំណាំផ្សេងៗជំនួសជីគីមី។
គាត់មានដាំដំណាំចាប់ពី ២ មុខឡើងទៅ ដូចនេះបើមានមួយមុខណាមានបញ្ហាគាត់អាចទទួលបានចំណូលពីដំណាំមុខផ្សេងទៀតជំនួស។
បច្ចុប្បន្នគាត់ដាំដំណាំច្រើនប្រភេទជាងមុន
ផលិតកម្មកើនឡើងតិចតួចដោយសារគាត់បានប្រើប្រាស់ដីដែលតែមានប្រសិទ្ធភាពជាងមុន។
គាត់ដាំដំណាំបន្លែជាមួយដំណាំអាយុកាលវែងដោយប្រើកាកសំណល់ចេញពីបន្ទប់ទឹក។
កាលពីមុនគាត់ដាំដំណាំដោយប្រើតែជីគីមីទេ
មានដាំដំណាំជាច្រើនមុន (បន្លែ) នៅចន្លោះក្រូចឆ្មារជាបន្តបន្ទាប់ ដែលជួយបង្កើនប្រាក់ចំណូល។
កាលពីមុនមានតែដំណាំក្រូចឆ្មារប៉ុណ្ណោះដែលទទួលផល ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្នគាត់អាចទទួលបានប្រាក់ចំណូលពីដំណាំដែលនៅចន្លោះបន្ថែមទៀត។
ចំណូលរបស់កសិករបានកើនឡើង ដូច្នេះហើយស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចរបស់គាត់ក៏បានប្រសើរឡើងដែរ។
គាត់មានការងារច្រើនជាងមុនបន្តិចតែមិនសូវពិបាកដូចមុនទេ
បច្ចុប្បន្នគាត់ទទួលបានចំណូលជាប្រចាំពីដំណាំទាំងនោះ
ល្អជាងមុនដោយប្រើតែជីកាកសំណល់ពីបន្ទប់ទឹកលាយជាមួយកាកសំណល់ពីដំណាំផ្សេងៗជំនួសជីគីមី។
អំឡុងពេលឆ្នាំដំបូងនៃបច្ចេកទេសនេះ គាត់បានរៀនអំពីវិធីដោះស្រាយ និងការថែទាំដំណាំត្រប់វែងបានយ៉ាងច្រើន។
ដីមានដំណាំជាប់រហូតដែលធ្វើឱ្យរំហួតត្រូវបានកាត់បន្ថយច្រើន។
សំណើមដីល្អជាងមុនដោយសារមានដំណាំធ្វើជាគម្របដីជាអចិន្ត្រៃយ៍ (ម្លប់ពីស្លឹក)។
គម្របដីកើនឡើងដោយសារការដាំដំណាំបន្តបន្ទាប់នៅចន្លោះដំណាំក្រូចឆ្មារ។
ការប្រើកាកសំណល់បង្គន់ដែលបំបែកធាតុរលាយសព្វល្អ និងកាកសំណល់ត្រប់វែងបានកាត់បន្ថយដីប្រេះនៅស្រទាប់ដីខាងលើបានយ៉ាងល្អ។
ដីហាប់ត្រូវបានកាត់បន្ថយដោយសារការប្រើប្រាស់កាកសំណល់ពីបង្គន់ និងលាយជាមួយកាកសំណល់ដំណាំជំនួសជីគីមី។
សារធាតុសរីរាង្គកើនឡើងក៏ដោយសារការប្រើប្រាស់កាកសំណល់ដែលចេញពីអាងស្តុកលាមក និងសំណល់ពីដំណាំផ្សេងៗ។
មានដាំដំណាំជាប្រចាំបន្ទាប់ពីប្រមូលផល
ប្រភេទដំណាំត្រូវបានផ្លាស់ប្តូរជាប្រចាំ
ការកើនឡើងនៃគម្របរុក្ខជាតិដោយសារការដាំដំណាំ បានជួយគ្រប់គ្រងស្មៅបានល្អ ហើយប្រភេទសត្វរាតត្បាតក៏ត្រូវបានកាត់បន្ថយខ្លះៗដែរ។
ពពួកជន្លេនកើតមានច្រើននៅពេលដែលគាត់ប្រើប្រាស់កាកសំណល់ពីបង្គន់ជំនួសជីគីមី។
ករណីទីមួយដំណាំត្រប់វែងត្រូវការការការពារខ្លាំងពីសត្វល្អិត និងជំងឺ ព្រោះវាងាយទទួលរងនូវការបំផ្លាញពីសត្វល្អិតចង្រៃ។ ម៉្យាងវិញទៀតក្លិននៃក្រូចឆ្មារអាចរារាំងការបំផ្លាញពីសត្វល្អិតចង្រៃ ហើយដើមឈើក៏អាចទាក់ទាញសត្វស្លាបដែលស៊ីសត្វល្អិតផងដែរ។
ម្លប់នៃដើមឈើ កម្ពស់ខុសៗគ្នានៃដំណាំ និងដង់ស៊ីតេនៃដំណាំខ្ពស់ៗដែលនៅជុំវិញទីតាំងបច្ចេកទេស (ដំណាំចេក) បានជះឥទ្ធិពលដល់មីក្រូអាកាសធាតុដើម្បីឱ្យល្អប្រសើរឡើង (របាំងខ្យល់ និងតុល្យភាពកម្តៅ)។
