1.2 Detalles de contacto de las personas de referencia e instituciones involucradas en la evaluación y la documentación de la Tecnología

Nombre del proyecto que financió la documentación/ evaluación de la Tecnología (si fuera relevante)

Nombre de la(s) institución(es) que facilitaron la documentación/ evaluación de la Tecnología (si fuera relevante)

1.3 Condiciones referidas al uso de datos documentados mediante WOCAT

El compilador y la/s persona(s) de referencia claves aceptan las condiciones acerca del uso de los datos documentados mediante WOCAT:

Sí

1.4 Declaración de la sostenibilidad de la Tecnología descrita

¿La Tecnología aquí descrita resulta problemática en relación a la degradación de la tierra, de tal forma que no puede considerársela una tecnología sostenible para el manejo de la tierra?

No

2.1 Breve descripción de la Tecnología

Definición de la Tecnología:

ເຕັກນິກ ການປູກກາຟ ສັບຫ່ວາງ ຕົ້ນໄມ້ໃຫ່ຍ ແມ່ນການນຳໃຊ້ ດິນປ່າເລົ່າ ເຂດຄ້ອຍຊັນ ເພື່ອສ້າງລາຍຮັບ ໃຫ້ຄອບຄົວ ທັງເປັນການຮັກສາ ຄວາມອຸດົມສົມບູນ ຂອງຊີວະນາໆພັນ ແລະ ເພີ່ມເນື້ອທີ່ ປົກຄຸມປ່າໄມ້.

2.2 Descripción detallada de la Tecnología

Descripción:

ໃນຊ່ວງປີ 1980 ປະຊາຊົນ ພາຍໃນບາ້ນ ຈໍານວນຫນ່ຶງ ໄດ້ໄປເຮັດວຽກຮັບຈ້າງ ຢູ່ສວນກາເຟ ທ່ີເມືອງປາກຊ່ອງ ເຂດພູພຽງ ບໍລິເວນ ແຂວງຈໍາປາສັກ ໄດ້ໄປຖອດຖອນ ແລະ ນໍາເອົາ ບົດຮຽນ ການປູກກາເຟ ມານໍາໃຊ້ ເນ່ືອງຈາກສະພາບ ດິນ ຟ້າ ອາກາດ ມີການເອ້ືອ ອໍານວຍ, ອຸນຫະພູມ ທ່ີເຫມາະ ແກ່ການ ປູກກາເຟ ສະເລ່ຍ ປະມານ15-25 ອົງສາ, ຄ່າPh5.5-6.5, ປະລິມານ ນໍາ້ຝົນ ສະເລ່ຍ 1000-1500 ມິລິແມັດ/ປີ, ຄວາມສູງ ຈາກລະດັບ ຫນ້ານໍາ້ທະເລ ປະມານ 800 ແມັດ, ເປັນເຂດທ່ີມີ ອາກາດຫນາວເຢັນ. ໃນຊ່ວງນັ້ນ, ການປູກກາເຟ ຂອງຊາວບ້ານ ບໍ່ມີການເອົາໃຈໃສ ຍັງບໍ່ທັນເຫັນຄວາມສໍາຄັນ ປູກແບບກະແຈກກະຈາຍ, ເຕັກນິກ ວິທີການປູກ ກ່ໍປູກປະສົມປະສານ ກັບເຂົ້າໄຮ່ ໂດຍການຖາງ ແລະ ຈຸດໄຮ່ ຈົນໃຫມ້ກຽ້ງຫມົດ ແລ້ວກໍ່ປູກກາເຟໃສ່. ພາຍຫ້ັຼງປູກແລ້ວ, ຊາວກະສິກອນ ສັງເກດເຫັນວ່າ ຕົ້ນກາເຟ ່ ມີການຈະເລິນເຕີບໂຕຊາ້ , ຕົ້ນກາເຟ ບໍ່ງາມ, ຜົນຜະລິດ ຕົກຕ່ໍາ ແລະ ຕົນກາເຟ ຈໍານວນຫນືງ ກ່ໍແຫ້ງຕາຍ ເນ່ືອງຈາກຊາວບາ້ນ ໄດ້ປູກໃສ່ໄຮ່ ໃນຊ່ວງລະດູແລ້ງ ຊ່ຶງສະພາບ ອາກາດຮ້ອນ ແລະ ມີແສງແດດແຮງ. ໃນປີ 2009, ທາງແຜນງານ ໂຄງການ IFAD ໄດ້ເຂົ້າມາຊຸກຍູ້ສົ່ງເສີມ ແລະ ແນະນໍາ ໃຫ້ຊາວບາ້ນ ປູກກາເຟ ສັບຫວ່າງ ໃສ່ກັບຕົ້ນທອງ ຊ່ຶງເປັນຕົ້ນໄມ້ ທ່ີເປັນຟຸ່ມ, ສາມາດ ບັງແສງແດດ ໃຫ້ຕົ້ນ ກາເຟ ຊ່ຶງຕົ້ນທອງດັ່ງກ່າວ ແມ່ນເອົາມາ ຈາກເມືອງປາກຊ່ອງ ແຂວງຈໍາປາສັກ ເພື່ອມາໃຫ້ ຊາວບາ້ນທົດລອງປູກ. ເຖິງຢ່າງໃດກ່ໍຕາມ, ເຕັກນິກດັ່ງກ່າວນັ້ນ ກໍ່ບ່ໍປະສົບຜົນ ສໍາເລັດ ເທົ່າທ່ີຄວນ ເນ່ືອງຈາກ ຕົ້ນທອງ ຈະເລີນເຕິບໂຕ ຢູ່ສະພາບພື້ນທ່ີ ທ່ີມີອຸນ ຫະພູມ ແຕ່ກຕ່າງ ຈາກສະພາບພື້ນທ່ີທອ້ງຖ່ີນ ໃນເມືອງຊານໄຊ ເຮັດໃຫ້ຕົ້ນທອງຕາຍ ເສຍຫາຍໄປໃນທ່ີສຸດ. ດັ່ງນັ້ນ, ມາເຖິງປີ 2012 ທ່ານ ບົວທອງ ປະຊາຊົນ ບາ້ນຈະເລີນໄຊ ເມືອງຊານໄຊ ແຂວງອັດຕະປື ໄດ້ມີແນວຄວາມຄິດ ຫັນມານໍາໃຊ້ ຊັບພະຍາ ກອນ ຕົ້ນໄມ້ໃຫຍ່ ທ່ີມີພາຍໃນທອ້ງຖ່ີນ ໂດຍຫັນປ່ຽນ ວິທີການ ປູກກາເຟ ສັບຫ່ວາງຕົ້ນໄມ້ໃຫ່ຍ ແລະ ມີວິ ທີການ ຖາງ ແລະ ອານາໄມ ພື້ນທ່ີ ເພື່ອຈົ່ງຮັກສາຕົ້ນໄມ້ໃຫຍ່ໄວ້. ເຕັກນິກ ການຖາງ ແລະ ຮັກສາ ຕົ້ນໄມ້ໃຫຍ່ໄວ້ ແມ່ນປະຊາຊົນ ຈະເບ່ີງ ສັງເກດ ອາຍຸ ຕົ້ນໄມ້ໃຫ່ຍ ທ່ີສາມາດ ໃຫ້ຮົ່ມໄດ້ ໂດຍສັງເກດເບ່ີງ ຕົ້ນໄມ້ໃຫ່ຍ ທ່ີມີອາຍຸ ປະມານ 5 ປີຂ້ືນໄປ. ການຖາກຖາງ ພື້ນທ່ິ ປູກກາເຟ ແມ່ນເລ່ີມໃນຊ່ວງຕົ້ນເດືອນມັງກອນ ໃນການຖາງ ອານາໄມ ພື້ນທ່ີ ແມ່ນຕັດຕົ້ນໄມ້ນ້ອຍ ອອກເລືອກ ຕົ້ນໄມ້ ທີ່ສາມາດໃຫ້ຮົ່ມ ກາເຟໄດ້ ຕອ້ງຄໍານຶງ ບ່ໍໃຫ້ຮົ່ມ ຈົນເກີນໄປເພື່ອຮັບປະກັນວ່າຕົ້ນກາເຟ ໄດ້ຮັບແສງແດດ ປະມານ 50-60% ຂອງພື້ນທ່ີ. ໄລຍະຫ່າງ ໃນຂອງການປູກ ແມ່ນ 3x3 ແມັດ ຫືຼ 4x3 ແມັດ ຂະຫນາດ ຂອງຂຸມປູກ 50x50x50 ຊັງຕິແມັດ ຮອງຝຸ່ນຄອກ ໃນອັດຕາ 5 ກິໂລ/ຂຸມ. ບັນດາປັດໃຈ ນໍາເຂົ້າ ທ່ີນໍາໃຊ້ ເຂົ້າໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ເຕັກນິກນ້ີ ມີແນວພັນກາເຟ, ຜາ້ກັນແສງ, ບົວຫົດນໍາ້, ຄາດກວດດິນ, ຖົງຢ່າງ ຮ່າຍເບົ້າກາເຟ ແລະ ຝຸ່ນຊິວະພາບ. ແຕ່ປັດໃຈ ທ່ີສໍາຄັນ ແລະ ຈໍາເປັນທ່ີສຸດ ກ່ໍຄືແຮງງານຄົນທ່ີໃຊ້ ໃນການຖາກຖາງ, ກະກຽມພື້ນທີ່, ຕັດຕົ້ນໄມ້ນອ້ຍ ອອກຈາກກອ້ງຕົ້ນໄມ້ໃຫ່ຍ ແລະ ອອ້ມຮົ້ວ (5-10 ແຮງງານ). ການອອ້ມຮົ້ວ ແມ່ນເລ່ີມເຮັດແຕ່ປີທ່ີ 1 ກ່ອນການປູກກາເຟ ຫືຼ ພາຍຫັຼງ ປູກກາເຟ ສໍາເລັດແລ້ວ ໂດຍຕັດໄມ້ ທ່ີຫາໄດ້ ໃນທອ້ງຖ່ີນ ມາເປັນຫັຼກຮົ້ວ ແລະ ຮາວຮົ້ວອອ້ມຫມົດສວນ ເພື່ອປ້ອງກັນສັດ ເຂົ້າມາທໍາລາຍ. ການຕັດຫຍາ້ (2-3 ຄັ້ງ/ປີ) ແລະ ຕັດແຕ່ງງ່າ ຕົ້ນກາເຟ. ຜົນທ່ີໄດ້ຮັບ ຈາກເຕັກນິກນ້ິ ເຫັນໄດ້ວ່າ ຕົ້ນກາເຟ ມີການຈະເລີບເຕິບໂຕດີ ລໍາຕົ້ນໃຫ່ຍສົມບູນ ໃບມີຂຽວເຂັ້ມ, ເຫ້ືຼອມ, ຫຸຼດຜອ່ນ ອັດຕາການຕາຍ ຂອງຕົ້ນກາເຟ ໄດເ້ຖິງ 80% ສົມທຽບໃສ່ ການປູກກາເຟ ໃນເມ່ືອກ່ອນ. ຊາວກະສິກອນ ສາມາດ ເກັບແກ່ນກາເຟ ໄດ້ໃນປີທີ 3. ສາມາດ ສ້າງລາຍຮັບ ຈາກການຂາຍກາເຟ ຫມາກກາເຟແດງ 5,000-8000 ກີບ/ກິໂລ, ຫມາກຂຽວ 12,000-16000 ກິບ/ກິໂລ (ລາຍຮັບ ສ່ະເລ່ຍ ປະມານ 5.000.000 ກີບ/ຄອບຄົວ), ສະເລ່ຍ ຜົນຜະລິດ 4000-5000 ກິໂລ/ເຮັກຕາ ຕ່າງຈາກເມຶອກ່ອນໄດ້ 500-800 ກິໂລ/ເຮັກຕາ. ຈຸດດີ ການນໍາໃຊ້ເຕັກນີກນ້ີ ແມ່ນການນໍາໃຊ້ດີນປ່າເລົ່າ ໃຫ້ເກິດຜົນປະໂຫຍດສູງສຸດ, ເປັນການປັບປຸງດິນ ເນ່ືອງຈາກຜາ່ນມາດິນດັ່ງກ່າວ ບ່ໍໄດ້ມີການບົວລະບັດ ຮັກສາ ພາຍຫັຼງ ທ່ີມີການປູກກາເຟ ເຮັດໃຫ້ຊາວບາ້ນ ເອົາໃຈໃສ່ ໃນການຊອກຫາ ຂ້ີສັດຫຼາຍຂ້ືນ ເພື່ອນໍາມາໃສ່ຕົ້ນກາເຟ ແລະ ສ່ີງເສດເຫືຼອ ຈາກເປຶອກກາເຟ ທ່ີສິອອກມາແລ້ວ ຍັງສາມາດ ນໍາມາເປັນຝຸ່ນ ໃຫ້ຕົ້ນກາເຟ ຊ່ຶງຊ່ວຍເສ່ີມສ້າງ ທາດອາຫານ ຈາກການຍ່ອຍສະຫຼາຍ ຂອງທາດຈຸລິນຊິ ຈາກຂ້ີສັດ ແລະ ເສດເປຶອກກາເຟ ຊ່ືງຈະເປັນທ່ີຢູ່ອາໃສ ຂອງຂ້ີກະເດືອນ ເຮັດໃຫ້ດິນ ປູກກາເຟ ມິຊ່ອງຫວ່າງ ລະບາຍນໍາ້, ດິນມີຄວາມຊ່ມຸ , ມີທາດຈຸລີນຊີ ໃນດິນເພີ່ມຂ້ືນ, ດີຕໍ່ລະບບົນິເວດ ແລະ ຊີ ວະນາໆພັນ ປະຊາ ຊົນສາມາດ ໄປເກັບເຫັດປວກ, ເຫັດຂາວ, ເຫັດຫູຫນູ ແລະ ພືດຜັກ ຊະນິດຕ່າງໆເຊັ່ນ: ຜັກຫວານ, ຜັກກຸ່ມ, ຍອດຫວາຍ, ຜັກກຸດ ແລະ ຜັກອ່ືນໆ ທ່ີສາມາດກິນໄດ້.

2.3 Fotografías de la Tecnología

2.5 País/ región/ lugares donde la Tecnología fue aplicada y que se hallan comprendidos por esta evaluación

País:

Laos, República Democrática Popular de

Región/ Estado/ Provincia:

ແຂວງອັດຕະປື

Especifique más el lugar :

ເຂດບ້ານຈະເລີນໄຊ ເມືອງຊານໄຊ

Especifique la difusión de la Tecnología:

• distribuida parejamente sobre un área

Si se desconoce el área precisa, indique el área aproximada cubierta:

• < 0.1 km2 (10 ha)

Map

×

2.6 Fecha de la implementación

Indique año de implementación:

2012

Si no se conoce el año preciso, indique la fecha aproximada:

• hace menos de 10 años (recientemente)

2.7 Introducción de la Tecnología

Especifique cómo se introdujo la Tecnología:

• mediante la innovación de usuarios de tierras
• mediante proyectos/ intervenciones externas

3.1 Propósito(s) principal(es) de la Tecnología MST

• mejorar la producción
• conservar el ecosistema
• preservar/ mejorar biodiversidad
• crear impacto económico benéfico

3.2 Tipo(s) actuales de uso de la tierra donde se aplica la Tecnología

Mezcla de tipos de uso de tierras dentro de la misma unidad de tierras: :

Sí

Especifique el uso combinado de tierras (cultivos/ pastoreo/ árboles):

• Agroforestería

Tierras cultivadas

• Cosecha de árboles y arbustos

Cultivos de matorrales y arbustos - Especifique cultivos:

• café, cultivado en sombra

Número de temporadas de cultivo por año:

• 1

Bosques

• Bosques/ zonas boscosas (semi) naturales

Bosques/ zonas boscosas (semi-) naturales: Especifique tipo de manejo:

• Tala selectiva

3.4 Provisión de agua

Provisión de agua para la tierra donde se aplica la Tecnología:

• de secano

3.5 Grupo MST al que pertenece la Tecnología

• agroforestería

3.6 Medidas MST que componen la Tecnología

medidas de manejo

• M1: Cambio de tipo de uso de la tierra

3.7 Principales tipos de degradación del suelo encarados con la Tecnología

degradación biológica

• Bc: reducción de la cobertura vegetal del suelo
• Bh: pérdida de hábitats
• Bs: reducción en la calidad y composición/ diversidad de las especies

3.8 Prevención, reducción o restauración de la degradación del suelo

Especifique la meta de la Tecnología con relación a la degradación de la tierra:

• prevenir la degradación del suelo

4.1 Dibujo técnico de la Tecnología

Especificaciones técnicas (relacionadas al dibujo técnico):

1. ກ່ອນອ່ືນຫມົດ ຕອ້ງເລືອກພື້ນທ່ີ ທ່ີມີຕົ້ນໄມ້ໃຫຍ່ ໂດຍການສັງເກດ ເບ່ີງປ່າເລົ່າ ທ່ີມີອາຍຸ ປ່າປະມານ 5-10 ປີ ຂ້ຶນໄປ ແລ້ວຖາງແບບ ບ່ໍກຽ້ງຫມົດ ໂດຍຈົ້ງຕົ້ນໄມ້ໃຫຍ່ໄວ້ ປະມານ 50% ຂອງພື້ນທ່ີ ທ່ີມີຕົ້ນໄມ້ໃຫຍ່. 2. ເລ້ີມຈາກ ການຖາງພື້ນທ່ີ ໂດຍຖາງຕົ້ນໄມ້ນ້ອຍ (ບ່ອນທ່ີງ່າຍ ໃນການອານາໄມພື້ນທ່ີກ່ອນ) ຈົ່ງແຕ່ຕົ້ນໄມ້ໃຫຍ່ໄວ້ (ຕົ້ນໄມ້ ທ່ີມີອາຍຸ 5 ປີ ຂ້ຶນໄປ). 3. ພາຍຫັຼງ ສໍາເລັດ ການຖາງ ຕົ້ນໄມ້ນ້ອຍ ອອກຫມົດແລ້ວ ກ່ໍສັງເກດ ເບ່ີງບ່ອນທ່ີມີ ຕົ້ນໄມ້ໃຫຍ່ ສູງປະມານ 5-10 ແມັດ ໂດຍການຕັດງ່າໄມ້ ແລະ ອານາໄມ ບໍລິເວນ ອອ້ມແອ້ມ ຕົ້ນໄມ້ໃຫຍ່ ເພື່ອຮັບປະກັນ ໃຫ້ຕົ້ນກາເຟ ມີແສງແດດ ສ່ອງເຂົ້າໄປໄດ້. 4. ການອານາໄມ ພື້ນທີ່ ແມ່ນບໍ່ຕ້ອງຈູດ ໂດຍເກັບເສດໄມ້ໃຫຍ່ ອອກໄປ ເພື່ອເຮັດເປັນຮົ້ວ ອ້ອມສວນ ແລະ ເສດຫຍ້າ, ເສດວັດສະພືດຕ່າງໆ ສາມາດເອົາໄປປັກຄຸມດິນ ເພື່ອປັບປຸງດິນ. 5. ພາຍຫັຼງ ສໍາເລັດ ການອານາໄມ ກະກຽມພື້ນທ່ີແລ້ວ ກ່ໍສາມາດ ປູກເບ້ຍກາເຟ ຕາມຄວາມເຫມາະ ຂອງສະພາບພື້ນທ່ີ ໄດ້ເລີຍ. 6. ການເສຍຫຍາ້ ສວນກາເຟ ປະມານ 3-4 ຄັ້ງ/ປີ ຈົນກວ່າ ຕົ້ນກາເຟ ຈະໃຫຍ່ (ປີທີ 3 ກໍ່ບ່ໍໄດ້ເສຍຫຍາ້) ແລະ ຕັດງ່າ ຕົ້ນໄມ້ໃຫຍ່ອອກ ເພື່ອຮັບ ປະກັນ ໃຫ້ມີແສງແດດສ່ອງ ຕົ້ນກາເຟ. 7. ພາຍຫັຼງ ສໍາເລັດ ການເສຍຫຍາ້ ແຕ່ລະຄັ້ງແມ່ນ ໃຫ້ເກັບເສດວັດສະພືດ ມາຄຸມຫນານກາເຟ ແບບເປັນແຖວ ຕັດຫໜ້າດິນຄອ້ຍຊັນ ເພື່ອເປັນການເກັບກັກ ທາດອາຫານໃນດິນ ແລະ ການໄຫຼຂອງນໍາ້.

Autor:

ວົງສັກດາ ຄຸນຍາໄຊ

Fecha:

20/05/2017

4.2 Información general sobre el cálculo de insumos y costos

Especifique cómo se calcularon los costos e insumos:

• por área de Tecnología

otra / moneda nacional (especifique):

ກີບ

Si fuera relevante, indique la tasa de cambio de dólares americanos a la moneda local (ej. 1 U$ = 79.9 Reales Brasileros): 1 U$ =:

8000,0

4.3 Actividades de establecimiento

4.4 Costos e insumos necesarios para el establecimiento

4.5 Actividades de establecimiento/ recurrentes

4.6 Costos e insumos necesarios para actividades de mantenimiento/ recurrentes (por año)

4.7 Factores más determinantes que afectan los costos:

Describa los factores más determinantes que afectan los costos:

ປັດໃຈ ສຳຄັນ ທີ່ສົ່ງຜົນກະທົບ ຕໍ່ຕົ້ນທຶນ ແມ່ນແຮງງານ ໃນການຖາງອານາໄມພື້ນທີ່.

5.1 Clima

5.2 Topografía

Indique si la Tecnología se aplica específicamente en:

• no relevante

5.3 Suelos

5.4 Disponibilidad y calidad de agua

¿La salinidad del agua es un problema?

No

¿Se está llevando a cabo la inundación del área? :

No

5.5 Biodiversidad

5.6 Las características de los usuarios de la tierra que aplican la Tecnología

5.7 Área promedio de la tierra usada por usuarios de tierra que aplican la Tecnología

5.8 Tenencia de tierra, uso de tierra y derechos de uso de agua

Tenencia de tierra:

• individual, con título

Derechos de uso de tierra:

• individual

Derechos de uso de agua:

• acceso abierto (no organizado)

5.9 Acceso a servicios e infraestructura

6.1 Impactos in situ demostrados por la Tecnología

Impactos socioeconómicos

Producción

Ingreso y costos

Impactos socioculturales

Impactos ecológicos

Suelo

Biodiversidad: vegetación, animales

Reducción de riesgos de desastres y riesgos climáticos

6.2 Impactos fuera del sitio demostrados por la Tecnología

6.3 Exposición y sensibilidad de la Tecnología al cambio climático gradual y a extremos relacionados al clima/ desastres (desde la percepción de los usuarios de tierras)

Cambio climático gradual

Cambio climático gradual

6.4 Análisis costo-beneficio

¿Cómo se comparan los beneficios con los costos de establecimiento (desde la perspectiva de los usuarios de tierra)?

¿Cómo se comparan los beneficios con los costos de mantenimiento/ recurrentes (desde la perspectiva de los usuarios de tierra)?

6.5 Adopción de la Tecnología

• > 50%

De todos quienes adoptaron la Tecnología, ¿cuántos lo hicieron espontáneamente, por ej. sin recibir nada de incentivos/ materiales:

• 91-100%

6.6 Adaptación

¿La tecnología fue modificada recientemente para adaptarse a las condiciones cambiantes?

No

6.7 Fuerzas/ ventajas/ oportunidades de la Tecnología

6.8 Debilidades/ desventajas/ riesgos de la Tecnología y formas de sobreponerse a ellos

7.1 Métodos/ fuentes de información