Extension agents and farmers during farmer to farner exchange visit to Conservation farming host farmer (Issa Aliga)

Conservation Farming Basins In Annual Crops For Water Conservation (អ៊ូហ្គង់ដា)

Tongo basin

ការពណ៌នា

CF basins are constructed in the field to act as water storage containers. Water is conserved within the basins and plants can survive with this conserved water during periods of little rainfall and dry spells.

Farmers in Northern Uganda are observing changes in weather patterns. Rainfall has become unpredictable and unreliable for sustainable farming This forces farmers to adapt to these changes using available conservation farming technologies such as Conservation Farming (CF) basins.
CF basins are water conservation structures constructed in the garden during dry seasons. The basins store rainwater during rainy seasons and ensure water availability for plants during periods of little or no rainfall.

During construction of the basins, plant residues in the field are slashed and retained within the garden. A common hoe is used to excavate rectangular holes of about 30cm x 20cm, having a depth of 15cm. The top soil is put on one side of the basin while the subsoil is put on the other side. When the basin is ready, the top soil is put back into the hole to cover about half of the total basin depth. The basin is now ready for planting at the onset of rains. The spacing between basins depends on the type of crop to be planted. For groundnuts (Arachis hypogaea) it's 30cm x 30cm. The number of seeds per hole (seed rate) also depends on the crop. For maize, 3 plants per hole are to be planted, for groundnut, 6-8 plants per hole and for beans 6-8 plants per hole.

The basins are particularly important during critical growth periods such as germination, flowering and fruit seting if a sudden drought occurs. The basins conserve water, reduce surface runoff and support extended crop growth during dry seasons. After harvesting crop residues are put back into the basin to decompose so to build up humus in to basin.

Farmers who practice this technology have reported healthy crop growth and reduced risk of crop failure. However, construction of CF basins is labour intensive because good basins need to be constructed in the dry season when the soil is hard. However, this challenge is outweighed by the fact that basins only need to be constructed once every 3-4 years.

ទីតាំង

ទីតាំង: Nwoya District, Northern, អ៊ូហ្គង់ដា

ចំនួនទីកន្លែងបច្ចេកទេស ដែលវិភាគ: 2-10 កន្លែង

ចំណុចយោងភូមិសាស្ត្រនៃទីតាំងជ្រើសរើស
  • 32.00394, 2.63207
  • 31.99963, 2.63519
  • 31.88437, 2.53453

ការសាយភាយនៃបច្ចេកទេស: អនុវត្តនៅកន្លែងជាក់លាក់មួយ/ ប្រមូលផ្តុំនៅតំបន់តូចៗ

តើស្ថិតក្នុងតំបន់ការពារអចិន្ត្រៃយ៍?:

កាលបរិច្ឆេទនៃការអនុវត្ត: 2016

ប្រភេទនៃការណែនាំឱ្យអនុវត្តន៍៖
Prepared CF basins (Issa Aliga)
Photo showing conservation farming with mulch material (grass) in Nwoya District (Issa Aliga)

ចំណាត់ថ្នាក់នៃបច្ចេកទេស

គោលបំណងចម្បងៗ
  • ធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវផលិតកម្ម
  • កាត់បន្ថយ, បង្ការ, ស្តារឡើងវិញនូវការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី
  • អភិរក្សប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី
  • ការពារតំបន់ទីជម្រាល/តំបន់ខ្សែទឹកខាងក្រោមបញ្ចូលជាមួយបច្ចេកទេសផ្សេងទៀត
  • អភិរក្ស/ធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងជីវចម្រុះ
  • កាត់បន្ថយហានិភ័យនៃគ្រោះមហន្តរាយ
  • បន្ស៊ាំទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ/គ្រោះមហន្តរាយ និងផលប៉ះពាល់របស់វា
  • កាត់បន្ថយការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងផលប៉ះពាល់របស់វា
  • បង្កើតផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ច
  • បង្កើតផលប្រយោជន៍សង្គម
ការប្រើប្រាស់ដី

  • ដីដាំដំណាំ
    • ដំណាំប្រចាំឆ្នាំ
    ចំនួនសារដែលដាំដំណាំក្នុងមួយឆ្នាំ: 2

ការផ្គត់ផ្គង់ទឹក
  • ទឹកភ្លៀង
  • ទឹកភ្លៀង និងប្រព័ន្ធស្រោចស្រព
  • ប្រព័ន្ធស្រោចស្រពទាំងស្រុង

គោលបំណងទាក់ទងនឹងការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី
  • ការការពារការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី
  • ការកាត់បន្ថយការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី
  • ការជួសជុល/ ស្តារឡើងវិញនៃឱនភាពដីធ្ងន់ធ្ងរ
  • ការបន្ស៊ាំទៅនឹងការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី
  • ដែលមិនអាចអនុវត្តបាន
ប្រភេទនៃការធ្លាក់ចុះគុណភាពដីដែលបានដោះស្រាយ
  • ការហូរច្រោះដីដោយសារទឹក - Wt: ការបាត់ដីស្រទាប់លើដោយការហូរច្រោះ
  • ការបាត់ដីដោយសារខ្យល់ - Et: ការបាត់បង់ដីស្រទាប់លើ
  • ការធ្លាក់ចុះជីវសាស្ត្រនៃដី - Bl: ការបាត់បង់មីក្រូ និងម៉ាក្រូសរីរាង្គរបស់ដី
  • ការបាត់បង់ទឹក - Hs: ការប្រែប្រួលបរិមាណទឹកនៅលើផ្ទៃដី
ក្រុម SLM
  • ការស្តុកទុកទឹក
  • ការគ្រប់គ្រងទឹកលើដី (ទឹកធ្លាក់ ទន្លេ បឹង សមុទ្រ)
វិធានការ SLM
  • វិធានការក្សេត្រសាស្ត្រ - A2: សារធាតុសរីរាង្គ/ជីជាតិដី
  • វិធានការរចនាស័ម្ពន្ធ - S4: កម្រិតភ្លឺ រណ្តៅ
  • វិធានការគ្រប់គ្រង - M2: ការផ្លាស់ប្តូរការគ្រប់គ្រង/ កម្រិតអាំងតង់ស៊ីតេ

គំនូរបច្ចេកទេស

លក្ខណៈបច្ចេកទេស
None
Author: Sunday Balla

ការបង្កើតនិងការថែទាំ៖​ សកម្មភាព ធាតុចូល និងថ្លៃដើម

ការគណនាធាតុចូល​ និងថ្លៃដើម
  • ថ្លៃដើមត្រូវបានគណនា៖ ក្នុងតំបន់អនុវត្តបច្ចេកទេស (ទំហំ និងឯកត្តាផ្ទៃដី៖ Acre)
  • រូបិយប័ណ្ណសម្រាប់ការគណនាថ្លៃដើម៖ Uganda Shillings
  • អត្រាប្តូរប្រាក់ (ទៅជាដុល្លារអាមេរិក)៖ 1 USD = 3600.0 Uganda Shillings
  • ថ្លៃឈ្នួលជាមធ្យមក្នុង ១ ថ្ងៃ៖ 5000
កត្តាសំខាន់បំផុតដែលមានឥទ្ធិពលលើថ្លៃដើម
Labour for digging during establishment and clearing soil from basins during maintenance
សកម្មភាពបង្កើតបច្ចេកទេស
  1. Slashing the field (clearence) (ពេលវេលា/ ភាពញឹកញាប់: dry season)
  2. Constructing basins (ពេលវេលា/ ភាពញឹកញាប់: dry season)
  3. Planting crops (ពេលវេលា/ ភាពញឹកញាប់: onset of rains)
ធាតុចូល និងថ្លៃដើមសម្រាប់ការបង្កើតបច្ចេកទេស
បញ្ជាក់ពីធាតុចូល ឯកតា បរិមាណ ថ្លៃដើមក្នុងមួយឯកតា (Uganda Shillings) ថ្លៃធាតុចូលសរុប (Uganda Shillings) % នៃថ្លៃដើមដែលចំណាយដោយអ្នកប្រើប្រាស់ដី
កម្លាំងពលកម្ម
Slashing person days 15,0 5000,0 75000,0 100,0
Construction of basins person days 30,0 3000,0 90000,0 100,0
Planting person days 15,0 5000,0 75000,0 100,0
សម្ភារៈ
CF hoe no 5,0 12000,0 60000,0 100,0
Slashers no 5,0 6000,0 30000,0 100,0
សម្ភារៈដាំដុះ
Seeds kg 30,0 5000,0 150000,0 100,0
ថ្លៃដើមសរុបក្នុងការបង្កើតបច្ចេកទេស 480'000.0
សកម្មភាពថែទាំ
  1. Clearing soil from basins (ពេលវេលា/ ភាពញឹកញាប់: 3 years of establishment)
ធាតុចូលនិងថ្លៃដើមសម្រាប់ការថែទាំ
បញ្ជាក់ពីធាតុចូល ឯកតា បរិមាណ ថ្លៃដើមក្នុងមួយឯកតា (Uganda Shillings) ថ្លៃធាតុចូលសរុប (Uganda Shillings) % នៃថ្លៃដើមដែលចំណាយដោយអ្នកប្រើប្រាស់ដី
កម្លាំងពលកម្ម
Labour person days 15,0 3000,0 45000,0 100,0
ថ្លៃដើមសរុបសម្រាប់ការថែទាំដំណាំតាមបច្ចេកទេស 45'000.0

បរិស្ថានធម្មជាតិ

បរិមាណទឹកភ្លៀងជាមធ្យមប្រចាំឆ្នាំ
  • < 250 មម
  • 251-500 មម
  • 501-750 មម
  • 751-1,000 មម
  • 1,001-1,500 មម
  • 1,501-2,000 មម
  • 2,001-3,000 មម
  • 3,001-4,000 មម
  • > 4,000 មម
តំបន់កសិអាកាសធាតុ
  • សើម
  • មានភ្លៀងមធ្យម
  • មានភ្លៀងតិចតួច
  • ស្ងួត
លក្ខណៈសម្គាល់នៃអាកាសធាតុ
មិនមាន
ជម្រាល
  • រាបស្មើ (0-2%)
  • ជម្រាលតិចតួច (3-5%)
  • មធ្យម (6-10%)
  • ជម្រាលខ្ពស់បន្តិច (11-15%)
  • ទីទួល (16-30%)
  • ទីទួលចោត (31-60%)
  • ទីទួលចោតខ្លាំង (>60%)
ទម្រង់ដី
  • ខ្ពង់រាប
  • កំពូលភ្នំ
  • ជម្រាលភ្នំ
  • ជម្រាលទួល
  • ជម្រាលជើងភ្នំ
  • បាតជ្រលងភ្នំ
រយៈកម្ពស់ធៀបនឹងនីវ៉ូទឹកសមុទ្រ
  • 0-100 ម​
  • 101-500 ម
  • 501-1,000 ម
  • 1,001-1,500 ម
  • 1,501-2,000 ម
  • 2,001-2,500 ម
  • 2,501-3,000 ម
  • 3,001-4,000 ម
  • > 4,000 ម
បច្ចេកទេសត្រូវបានអនុវត្តនៅក្នុង
  • សណ្ឋានដីប៉ោង
  • សណ្ឋានដីផត
  • មិនពាក់ព័ន្ធទាំងអស់
ជម្រៅដី
  • រាក់ខ្លាំង (0-20 សម)
  • រាក់ (21-50 សម)
  • មធ្យម (51-80 សម)
  • ជ្រៅ (81-120 សម)
  • ជ្រៅខ្លាំង (> 120 សម)
វាយនៈភាពដី (ដីស្រទាប់ខាងលើ)
  • គ្រើម/ មានពន្លឺ (ខ្សាច់)
  • មធ្យម (ល្បាយ, ល្បាប់)
  • ម៉ត់/ ធ្ងន់ (ឥដ្ឋ)
វាយនភាពដី (>​ 20 សម ក្រោមស្រទាប់លើ)
  • គ្រើម/ មានពន្លឺ (ខ្សាច់)
  • មធ្យម (ល្បាយ, ល្បាប់)
  • ម៉ត់/ ធ្ងន់ (ឥដ្ឋ)
កម្រិតសារធាតុសរីរាង្គក្នុងដី​​ស្រទាប់លើ
  • ខ្ពស់ (>3%)
  • មធ្យម (1-3%)
  • ទាប (<1%)
ដង្ហើមទឹកក្នុងដី
  • ផ្ទៃខាងលើ
  • < 5 ម
  • 5-50 ម
  • > 50 ម
ភាពអាចរកបាននៃទឹកលើដី
  • លើស
  • ល្អ
  • កម្រិតមធ្យម
  • មិនមាន/ គ្មាន
គុណភាពទឹក (មិនបានធ្វើប្រព្រឹត្តិកម្ម)
  • ទឹកពិសារដែលមានគុណភាពល្អ
  • ទឹកពិសារដែលគ្មានគុណភាព (តម្រូវឱ្យមានការសំអាត)
  • ទឹកសម្រាប់តែការធ្វើកសិកម្ម (ស្រោចស្រព)
  • ទឹកមិនអាចប្រើប្រាស់បាន
គុណភាពទឹក គឺផ្តោតទៅលើ៖
តើមានបញ្ហាទឹកប្រៃហូរចូល​​ដែរឬទេ?
  • បាទ/ចា៎
  • ទេ

ការកើតឡើងនៃទឹកជំនន់
  • បាទ/ចា៎
  • ទេ
ភាពសំបូរបែបនៃប្រភេទសត្វ
  • ខ្ពស់
  • កម្រិតមធ្យម
  • ទាប
ភាពសំបូរបែបនៃជម្រកធម្មជាតិ
  • ខ្ពស់
  • កម្រិតមធ្យម
  • ទាប

ចរិតលក្ខណៈរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដីដែលប្រើបច្ចេកទេស SLM

ទីផ្សារ
  • សម្រាប់ហូបក្នុងគ្រួសារ (ផ្គត់ផ្គង់ខ្លួនឯង)
  • ពាក់កណ្តាលពាណិជ្ជកម្ម (ផ្គត់ផ្គង់ខ្លួនឯង/ ពាណិជ្ជកម្ម)
  • ពាណិជ្ជកម្ម/ ទីផ្សារ
ចំណូលក្រៅកសិដ្ឋាន
  • តិចជាង 10% នៃចំណូល
  • 10-50% នៃចំណូល
  • ច្រើនជាង 50% នៃចំណូល
កម្រិតជីវភាព
  • មិនល្អខ្លាំង
  • មិនល្អ
  • មធ្យម
  • មាន
  • មានខ្លាំង
កម្រិតនៃការប្រើគ្រឿងយន្ត
  • ប្រើកម្លាំងពលកម្ម
  • ប្រើកម្លាំងសត្វ
  • គ្រឿងយន្ត/ ម៉ាស៊ីន
នៅមួយកន្លែង ឬពនេចរ
  • នៅមួយកន្លែង
  • ពាក់កណ្តាលពនេចរ
  • ពនេចរ
បុគ្គល ឬក្រុម
  • ធ្វើខ្លួនឯង/ គ្រួសារ
  • ជាក្រុម/ សហគមន៍
  • សហករ
  • មានបុគ្គលិក (ក្រុមហ៊ុន, រដ្ឋ)
យេនឌ័រ
  • ស្ត្រី
  • បុរស
អាយុ
  • កុមារ
  • យុវវ័យ
  • វ័យកណ្តាល
  • មនុស្សចាស់
ផ្ទៃដីប្រើប្រាស់ក្នុងមួយគ្រួសារ
  • < 0.5 ហិកតា
  • 0.5-1 ហិកតា
  • 1-2 ហិកតា
  • 2-5 ហិកតា
  • 5-15 ហិកតា
  • 15-50 ហិកតា
  • 50-100 ហិកតា
  • 100-500 ហិកតា
  • 500-1,000 ហិកតា
  • 1,000-10,000 ហិកតា
  • > 10,000 ហិកតា
មាត្រដ្ឋាន
  • ខ្នាតតូច
  • ខ្នាតមធ្យម
  • ខ្នាតធំ
ភាពជាម្ចាស់ដីធ្លី
  • រដ្ឋ
  • ក្រុមហ៊ុន
  • ភូមិ
  • ក្រុម
  • ឯកជន មិនមានកម្មសិទ្ធ
  • ឯកជន មានកម្មសិទ្ធ
សិទ្ធិប្រើប្រាស់ដី
  • អាស្រ័យផលសេរី (មិនមានការកំណត់)
  • ជាក្រុម (មានដែនកំណត់)
  • កិច្ចសន្យាជួល
  • ឯកជន
សិទ្ធិប្រើប្រាស់ទឹក
  • អាស្រ័យផលសេរី (មិនមានការកំណត់)
  • ជាក្រុម (មានដែនកំណត់)
  • កិច្ចសន្យាជួល
  • ឯកជន
ប្រើប្រាស់សេវាកម្ម និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ
សុខភាព

មិនល្អ
ល្អ
ការអប់រំ

មិនល្អ
ល្អ
ជំនួយបច្ចេកទេស

មិនល្អ
ល្អ
ការងារ (ឧ. ការងារក្រៅកសិដ្ឋាន)

មិនល្អ
ល្អ
ទីផ្សារ

មិនល្អ
ល្អ
ថាមពល

មិនល្អ
ល្អ
ផ្លូវ និងការដឹកជញ្ជូន

មិនល្អ
ល្អ
ទឹកផឹក និងអនាម័យ

មិនល្អ
ល្អ
សេវាកម្មហិរញ្ញវត្ថុ

មិនល្អ
ល្អ

ផលប៉ះពាល់

ផលប៉ះពាល់សេដ្ឋកិច្ចសង្គម
ផលិតកម្មដំណាំ
ថយចុះ
កើនឡើង

គុណភាពដំណាំ
ថយចុះ
កើនឡើង

ហានិភ័យនៃភាពបរាជ័យរបស់​​ផលិតកម្ម
កើនឡើង
ថយចុះ

ការគ្រប់គ្រងដី
រារាំង
ភាពសាមញ្ញ

តម្រូវការទឹកសម្រាប់ស្រោចស្រព
កើនឡើង
ថយចុះ


Water conserved in basins

ផលប៉ះពាល់វប្បធម៌សង្គម
ផលប៉ះពាល់លើអេកូឡូស៊ី
ផលប៉ះពាល់ក្នុងបរិវេណ
ទឹកដែលអាចទាញមកប្រើប្រាស់បាន (ទឹកក្រោមដី ទឹក-springs)
ថយចុះ
កើនឡើង

ការវិភាគថ្លៃដើម និងអត្ថប្រយោជន៍

អត្ថប្រយោជន៍បើប្រៀបធៀបនឹងថ្លៃដើមក្នុងការបង្កើតបច្ចេកទេស
រយៈពេលខ្លី
អវិជ្ជមានខ្លាំង
វិជ្ជមានខ្លាំង

រយៈពេលវែង
អវិជ្ជមានខ្លាំង
វិជ្ជមានខ្លាំង

អត្ថប្រយោជន៍បើប្រៀបធៀបនឹងថ្លៃដើមក្នុងការថែទាំបច្ចេកទេស
រយៈពេលខ្លី
អវិជ្ជមានខ្លាំង
វិជ្ជមានខ្លាំង

រយៈពេលវែង
អវិជ្ជមានខ្លាំង
វិជ្ជមានខ្លាំង

ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ

ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ
សីតុណ្ហភាពប្រចាំឆ្នាំ កើនឡើង

មិនល្អ
ល្អណាស់
សីតុណ្ហភាពប្រចាំរដូវកាល កើនឡើង

មិនល្អ
ល្អណាស់
រដូវកាល: សើម/រដូវភ្លៀង
បរិមាណទឹកភ្លៀងប្រចាំឆ្នាំ ថយចុះ

មិនល្អ
ល្អណាស់
បរិមាណទឹកភ្លៀងប្រចាំរដូវកាល ថយចុះ

មិនល្អ
ល្អណាស់
រដូវកាល: សើម/រដូវភ្លៀង
គ្រោះអាកាសធាតុ (មហន្តរាយ) ​
រាំងស្ងួត

មិនល្អ
ល្អណាស់

ការទទួលយក និងការបន្ស៊ាំ

ភាគរយនៃអ្នកប្រើប្រាស់ដីនៅតំបន់ដែលបានទទួលយកបច្ចេកទេស
  • តែមួយករណី /ពិសោធន៍
  • 1-10%
  • 11-50%
  • > 50%
ក្នុងចំណោមអ្នកទទួលយកបច្ចេកទេសនេះ តើមាន​ប៉ុន្មាន​ភាគរយ​ដែល​បាន​អនុវត្តន៍​ដោយ​មិន​បាន​ទទួលការលើក​ទឹកចិត្ត​ជាសម្ភារៈ?
  • 0-10%
  • 11-50%
  • 51-90%
  • 91-100%
តើថ្មីៗនេះ បច្ចេកទេសនេះត្រូវបានកែតម្រូវ​ដើម្បី​បន្ស៊ាំ​ទៅនឹង​ស្ថាន​ភាព​ប្រែប្រួល​ដែរ​ឬទេ?
  • បាទ/ចា៎
  • ទេ
ចំពោះលក្ខខណ្ឌប្រែប្រួលណាមួយដែលត្រូវបានបន្ស៊ាំ?
  • ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ/គ្រោះមហន្តរាយធម្មជាតិ
  • បម្រែបម្រួលទីផ្សារ
  • កម្លាំងពលកម្មដែលអាចរកបាន (ចំណាកស្រុក)

សេក្តីសន្និដ្ឋាន និងមេរៀនបទពិសោធន៍

ភាពខ្លាំង: ទស្សនៈអ្នកប្រើប្រាស់ដី
  • Constructed once every 3-4 years
  • Does not require technical skills or sophisticated equipment to construct the basins
  • Reduced chances of crop failures due to droughts
ភាពខ្លាំង: ទស្សនៈរបស់អ្នកចងក្រង ឬបុគ្គលសំខាន់ផ្សេងទៀត
  • Water storage efficiency is high
  • Plant roots can easily access water from the soil
  • Crop residues have additional functions to retain soil moisture
ចំណុចខ្សោយ/ គុណវិបត្តិ/ ហានិភ័យ​ : ទស្សនៈអ្នកប្រើប្រាស់ដីវិធីដោះស្រាយ
  • Difficult to construct the basins Use a CF hoe
ចំណុចខ្សោយ/ គុណវិបត្តិ/ ហានិភ័យ​ : ទស្សនៈរបស់អ្នកចងក្រង ឬបុគ្គលសំខាន់ផ្សេងទៀតវិធីដោះស្រាយ

ឯកសារយោង

អ្នកចងក្រង
  • Sunday Balla Amale
Editors
  • Kamugisha Rick Nelson
  • JOY TUKAHIRWA
អ្នកត្រួតពិនិត្យ
  • Udo Höggel
  • Luigi Piemontese
  • John Stephen Tenywa
  • Nicole Harari
  • Joana Eichenberger
កាលបរិច្ឆេទនៃការអនុវត្ត: 6 ខែ ធ្នូ ឆ្នាំ 2017
កែតម្រូវចុងក្រោយ: 15 ខែ កញ្ញា ឆ្នាំ 2022
បុគ្គលសំខាន់ៗ
ការពណ៌នាលម្អិតក្នុងប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងទិន្នន័យរបស់វ៉ូខេត
ទិន្នន័យ SLM ភ្ជាប់ជាមួយ
ឯកសារនេះត្រូវបានសម្របសម្រួលដោយ
ស្ថាប័ន៖ គម្រោង
This work is licensed under Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareaAlike 4.0 International