1.2 ព័ត៌មានលម្អិតពីបុគ្គលសំខាន់ៗ និងស្ថាប័នដែលចូលរួមក្នុងការវាយតម្លៃ និងចងក្រងឯកសារនៃបច្ចេកទេស

ឈ្មោះគម្រោងដែលបានចងក្រងឯកសារ/ វាយតម្លៃលើបច្ចេកទេស (បើទាក់ទង)

Scaling-up SLM practices by smallholder farmers (IFAD)

ឈ្មោះអង្គភាពមួយ (ច្រើន) ដែលបានចងក្រងឯកសារ/ វាយតម្លៃបច្ចេកទេស (បើទាក់ទង)

Makerere University (Makerere University) - អ៊ូហ្គង់ដា

1.3 លក្ខខណ្ឌទាក់ទងទៅនឹងការប្រើប្រាស់ទិន្នន័យដែលបានចងក្រងតាមរយៈ វ៉ូខេត

តើពេលណាដែលទិន្នន័យបានចងក្រង (នៅទីវាល)?

04/12/2017

អ្នកចងក្រង និង(បុគ្គលសំខាន់ៗ)យល់ព្រមទទួលយកនូវលក្ខខណ្ឌនានាទាក់ទងទៅនឹងការប្រើប្រាស់ទិន្នន័យដែលបានចងក្រងតាមរយៈវ៉ូខេត:

បាទ/ចា៎

1.4 សេចក្តីប្រកាសស្តីពីចីរភាពនៃការពណ៌នាពីបច្ចេកទេស

តើបច្ចេកទេសដែលបានពណ៌នានេះមានបញ្ហាដែលផ្តោតលើការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី, បើដូច្នេះវាមិនអាចត្រូវបានប្រកាសថាជាបច្ចេកទេសនៃការគ្រប់គ្រងប្រកបដោយចីរភាពទេ?

ទេ

1.5 ការយោងទៅលើកម្រងបញ្ជីសំណួរនៃវិធីសាស្ត្រផ្សព្វផ្សាយ SLM

2.1 ការពណ៌នាដោយសង្ខេបពីបច្ចេកទេស

និយមន័យបច្ចេកទេស:

Cultivating leguminous crops in weed prone fields to help overgrow and kill the weeds

2.2 ការពណ៌នាលម្អិតពីបច្ចេកទេស

ការពណ៌នា:

Weeds account for a substantial proportion of crop yield losses among farming communities in northern Uganda. Weeds reduce farm and forest productivity, by depriving them of soil nutrients and water, the latter especially during dry seasons.

Majority of farmers in northern Uganda weed fields using rudimentary methods such as hand-hoeing and hand picking; both of which are manual and ineffective. Mechanized and herbicide weeding methods are out of reach of typical small scale farmers in the region. Moreover, alternative, more cost effective and environmentally augmenting natural weed control methods such as cover crops or living mulch exist, but are yet to be adopted widely in the region. Cover crops are creeping leguminous crops such as Macuna beans (mucuna pruriens) and local wild beans, which are planted in fields purposely to suppress weeds, control runoff and soil erosion, conserve soil moisture, fix nitrogen, regulate soil temperature, improve soil structure and provide fodder for livestock.

In northern Uganda, cover crops are usually planted at a spacing of 2 meter by 2 meter (see figure below) and in holes of 5 cm depth. Cover mulches are generally planted after the main crops have been harvested to minimize cover crop-main crop competition for resources. Nevertheless, planting while the main crop is growing in the field is also possible. However, the main crops should be given up to five weeks to establish before planting your cover crop.

The cover crop technology, being a natural phenomenon is usually affordable by typical small scale farmers in northern Uganda. The only challenge is to access to quality seed of suitable cover crops. Otherwise, after sowing the first and purchased seed, the farmer uses own seed harvested from previous crops for subsequent season sowing. However, the farmer needs to ensure that cover crops do not become invasive in cropping fields. This is done by clearing cover crops just before their fruits mature. As such, only a portion of the cover crop to be left for seed purpose is allowed growth to full maturity.

2.3 ​រូបភាពនៃបច្ចេកទេស

2.5 ប្រទេស/តំបន់/ទីតាំងកន្លែង ដែលបច្ចេកទេសត្រូវបានអនុវត្ត និងបានគ្រប់ដណ្តប់ដោយការវាយតម្លៃនេះ

2.6 កាលបរិច្ឆេទនៃការអនុវត្ត

បង្ហាញឆ្នាំនៃការចុះអនុវត្ត:

2013

2.7 ការណែនាំពីបច្ចេកទេស

សូមបញ្ជាក់តើបច្ចេកទេសត្រូវបានណែនាំឱ្យអនុវត្តដោយរបៀបណា:

• តាមរយៈគម្រោង / អន្តរាគមន៍ពីខាងក្រៅ

3.1 គោលបំណងចម្បង (១​ ឬច្រើន)​ នៃបច្ចេកទេសនេះ

• ធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវផលិតកម្ម
• កាត់បន្ថយ, បង្ការ, ស្តារឡើងវិញនូវការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី
• បង្កើតផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ច

3.2 ប្រភេទដីប្រើប្រាស់មួយប្រភេទ (ច្រើនប្រភេទ) ដែលបានអនុវត្តបច្ចេកទេស

3.3 ព័ត៌មានបន្ថែមអំពីអ្នកប្រើប្រាស់ដី

ការផ្គត់ផ្គង់ទឹកនៅកន្លែងអនុវត្តបច្ចេកទេស:

• ទឹកភ្លៀង

ចំនួនសារដែលដាំដំណាំក្នុងមួយឆ្នាំ:

• 2

សូមបញ្ជាក់:

Two rainy seasons

3.4 ក្រុម SLM ដែលបច្ចេកទេសស្ថិតនៅក្នុង

• ប្រព័ន្ធដំណាំបង្វិល (ការដាំដំណាំវិលជុំ ការទុកដីចោលដើម្បីបង្កើនជីជាតិ កសិកម្មពនេចរ)
• ធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងគម្របដី/ ដំណាំគម្របដី
• បញ្ចូលការគ្រប់គ្រងសត្វល្អិត និងជំងឺតាមបែបចម្រុះ (រួមទាំង កសិកម្មសរីរាង្គ)

3.5 ការសាយភាយនៃបច្ចេកទេស

បញ្ជាក់ពីការសាយភាយនៃបច្ចេកទេស:

• អនុវត្តនៅកន្លែងជាក់លាក់មួយ/ ប្រមូលផ្តុំនៅតំបន់តូចៗ

មតិយោបល់:

gardens ranging from 0.25 to 5ha

3.6 វិធានការ SLM ដែលបញ្ចូលនូវបច្ចេកទេស

3.7 កំណត់ប្រភេទនៃការធ្លាក់ចុះគុណភាពដីសំខាន់ៗដែលបច្ចេកទេសនេះបានដោះស្រាយ

3.8 ការពារ កាត់បន្ថយ ឬស្តារឡើងវិញនៃការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី

បញ្ជាក់ពីគោលដៅរបស់បច្ចេកទេស ដែលផ្តោតទៅការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី:

• ការកាត់បន្ថយការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី
• ការជួសជុល/ ស្តារឡើងវិញនៃឱនភាពដីធ្ងន់ធ្ងរ

4.1 គំនូសបច្ចេកទេសនៃបច្ចេកទេសនេះ

4.2 លក្ខណៈពិសេសនៃបច្ចេកទេស/ ពណ៌នាពីគំនូរបច្ចេកទេស

Spacing between covercrop plants: 2m X 2m, plant one seed per planting hole.

4.3 ព័ត៌មានទូទៅដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការគណនាធាតុចូល និងថ្លៃដើម

កំណត់របៀបនៃការគណនាថ្លៃដើម និងធាតុចូល:

• ក្នុងតំបន់អនុវត្តបច្ចេកទេស

ផ្សេងៗ/ រូបិយប័ណ្ណជាតិ (បញ្ជាក់):

uganda shillings

កំណត់អត្រាប្តូរប្រាក់ពីដុល្លាទៅរូបិយប័ណ្ណតំបន់ (បើទាក់ទង)៖ 1 ដុល្លារ =:

3600,0

4.4 សកម្មភាពបង្កើត

	សកម្មភាព	ប្រភេទវិធានការ	ពេលវេលា
1.	Obtaining seed	ការគ្រប់គ្រង	dry season
2.	Digging the holes for planting	ក្សេត្រសាស្ត្រ	onset of rains
3.	Planting covercrop seeds	ក្សេត្រសាស្ត្រ	onset of rains
4.	Clearing cover crops (partly)	ការគ្រប់គ្រង	at fruit set
5.	Harvesting covercrop seed	ការគ្រប់គ្រង	at seed maturity

មតិយោបល់:

Most of the field is cleared, only a portion about 10m x 10m is left to grow to provide seed for saving

4.5 ថ្លៃដើម និងធាតុចូលដែលត្រូវការសម្រាប់ការបង្កើតបច្ចេកទេស

	បញ្ជាក់ពីធាតុចូល	ឯកតា	បរិមាណ	ថ្លៃដើមក្នុងមួយឯកតា	ថ្លៃធាតុចូលសរុប	% នៃថ្លៃដើមដែលចំណាយដោយអ្នកប្រើប្រាស់ដី
កម្លាំងពលកម្ម	During planting	personnel	2,0	5000,0	10000,0	100,0
កម្លាំងពលកម្ម	Clearing	personnel	6,0	5000,0	30000,0	100,0
កម្លាំងពលកម្ម	Harvesting	personnel	1,0	5000,0	5000,0	100,0
សម្ភារៈ	Hand hoe	pieces	1,0	12000,0	12000,0	100,0
សម្ភារៈ	Slashers	pieces	1,0	6000,0	6000,0	100,0
សម្ភារៈដាំដុះ	Seeds	kg	2,0	8000,0	16000,0	100,0
ថ្លៃដើមសរុបក្នុងការបង្កើតបច្ចេកទេស					79000,0

4.6 សកម្មភាពថែទាំ

	សកម្មភាព	ប្រភេទវិធានការ	ពេលវេលា/ ភាពញឹកញាប់
1.	Planting	ក្សេត្រសាស្ត្រ	once after every 3-4 years
2.	Clearing	ការគ្រប់គ្រង	once after every 3-4 years
3.	Seed harvesting and saving	ការគ្រប់គ្រង	once after every 3-4 years

4.7 កំណត់ថ្លៃដើមសម្រាប់ការថែទាំ/ សកម្មភាពរបស់បច្ចេកទេស (ក្នុងរយៈពេលមួយឆ្នាំ)

	បញ្ជាក់ពីធាតុចូល	ឯកតា	បរិមាណ	ថ្លៃដើមក្នុងមួយឯកតា	ថ្លៃធាតុចូលសរុប	% នៃថ្លៃដើមដែលចំណាយដោយអ្នកប្រើប្រាស់ដី
កម្លាំងពលកម្ម	Planting	personnel	0,5	5000,0	2500,0	100,0
កម្លាំងពលកម្ម	Slashing	personnel	1,5	5000,0	7500,0	100,0
សម្ភារៈ	Handhoe	pieces	0,25	12000,0	3000,0	100,0
សម្ភារៈ	Slashers	pieces	0,25	6000,0	1500,0	100,0
ថ្លៃដើមសរុបសម្រាប់ការថែទាំដំណាំតាមបច្ចេកទេស					14500,0

មតិយោបល់:

The cost is given as an estimate since it would be incurred once every 3-4 years. So, values of quantity per year is 0.25 of 4 years.

4.8 កត្តាសំខាន់បំផុតដែលមានឥទ្ធិពលដល់ការចំណាយ

ពណ៌នាពីកត្តាប៉ះពាល់ចម្បងៗទៅលើថ្លៃដើម:

Labour for slashing the covercrop

5.1 អាកាសធាតុ

5.2 សណ្ឋានដី

បញ្ជាក់ថាតើបច្ចេកទេសនេះត្រូវបានអនុវត្តន៍នៅក្នុង:

• មិនពាក់ព័ន្ធទាំងអស់

5.3 ដី

5.4 ទឹកដែលអាចទាញមកប្រើប្រាស់បាន និងគុណភាពទឹក

តើមានបញ្ហាភាពទឹកប្រៃហូរចូលមកដែរឬទេ?

ទេ

តើទឹកជំនន់កំពុងកើតមាននៅតំបន់នេះដែររឺទេ?

ទេ

5.5 ជីវៈចម្រុះ

5.6 លក្ខណៈនៃអ្នកប្រើប្រាស់ដីដែលអនុវត្តបច្ចេកទេស

5.7 ទំហំផ្ទៃដីជាមធ្យមនៃដីផ្ទាល់ខ្លួន ឬជួលគេដែលបានអនុវត្ត​បច្ចេកទេស

5.8 ភាពជាម្ចាស់ដី កម្មសិទ្ធប្រើប្រាស់ដី និងកម្មសិទ្ធប្រើប្រាស់ទឹក

ភាពជាម្ចាស់ដី:

• ឯកជន មិនមានកម្មសិទ្ធ

កម្មសិទ្ធិប្រើប្រាស់ដី:

• ឯកជន

កម្មសិទ្ធប្រើប្រាស់ទឹក:

• ជាក្រុម (មានដែនកំណត់)

5.9 ការប្រើប្រាស់សេវាកម្ម និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ

6.1 ផលប៉ះពាល់ក្នុងបរិវេណអនុវត្តបច្ចេកទេសដែលកើតមាន

ផលប៉ះពាល់លើសេដ្ឋកិច្ចសង្គម

ផលិតផល

ចំណូល និងថ្លៃដើម

ផលប៉ះពាល់ទៅលើវប្បធម៌សង្គម

ផលប៉ះពាល់ទៅលើអេកូឡូស៊ី

វដ្តទឹក/លំហូរ

6.2 ផលប៉ះពាល់ក្រៅបរិវេណអនុវត្តបច្ចេកទេសដែលកើតមាន

6.3 ភាពប្រឈម និងភាពរួសនៃបច្ចេកទេសទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងគ្រោះអាកាសធាតុ/ គ្រោះមហន្តរាយ (ដែលដឹងដោយអ្នកប្រើប្រាស់ដី)

ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ

ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ

	រដូវកាល	ប្រភេទនៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ/ព្រឹត្តិការណ៍	លក្ខណៈឆ្លើយតបនៃបច្ចេកទេសទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ
សីតុណ្ហភាពប្រចាំឆ្នាំ		កើនឡើង	ល្អណាស់
សីតុណ្ហភាពប្រចាំរដូវកាល	រដូវប្រាំង	កើនឡើង	ល្អ
បរិមាណទឹកភ្លៀងប្រចាំឆ្នាំ		ថយចុះ	ល្អណាស់
បរិមាណទឹកភ្លៀងប្រចាំរដូវកាល	សើម/រដូវភ្លៀង	ថយចុះ	ល្អណាស់

គ្រោះអាកាសធាតុ (មហន្តរាយ) ​

គ្រោះមហន្តរាយធម្មជាតិ

	លក្ខណៈឆ្លើយតបនៃបច្ចេកទេសទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ
ព្យុះកំបុតត្បូងតាមតំបន់	ល្អ

គ្រោះមហន្តរាយអាកាសធាតុ

	លក្ខណៈឆ្លើយតបនៃបច្ចេកទេសទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ
រាំងស្ងួត	ល្អ

6.4 ការវិភាគថ្លៃដើម និងអត្ថប្រយោជន៍

តើផលចំណេញ និងថ្លៃដើមត្រូវបានប្រៀបធៀបគ្នាយ៉ាងដូចម្តេច (ទស្សនៈរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី)?

តើផលចំណេញ និងការថែទាំ/ ជួសជុលត្រូវបានប្រៀបធៀបគ្នាយ៉ាងដូចម្តេច (ទស្សនៈរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី)?

6.5 ការទទួលយកបច្ចេកទេស

• 1-10%

ក្នុងចំណោមគ្រួសារទាំងអស់ដែលអនុវត្តបច្ចេកទេស តើមានប៉ុន្មាន​គ្រួសារ​ដែល​ចង់​ធ្វើ​ដោយ​ខ្លួន​ឯង ដោយមិន​ទទួល​បាន​សម្ភារៈ​លើក​​ទឹកចិត្ត/​ប្រាក់ឧបត្ថម្ភ?​:

• 90-100%

6.6 ការបន្សុំា

តើថ្មីៗនេះ បច្ចេកទេសនេះត្រូវបានកែតម្រូវ​ដើម្បី​បន្ស៊ាំ​ទៅនឹង​ស្ថាន​ភាព​ប្រែប្រួល​ដែរ​ឬទេ?

ទេ

6.7 ភាពខ្លាំង/ គុណសម្បត្តិ/ ឱកាសនៃបច្ចេកទេស

ភាពខ្លាំង/ គុណសម្បត្តិ/ ឱកាសនៅកន្លែងរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី
reduction of workload on the farmer during weeding
Reduction of erosion and improvement of soil fertility as the cover crop in most cases is a legume

ភាពខ្លាំង/ គុណសម្បត្តិ/ ឱកាស​ ទស្សនៈរបស់បុគ្គលសំខាន់ៗ
Sustainable source of green manure, animal manure
Farmers can save own seed

6.8 ភាពខ្សោយ/ គុណវិបត្តិ/ ហានិភ័យនៃបច្ចេកទេស និងវិធីសាស្ត្រដោះស្រាយ

ភាពខ្សោយ/ គុណវិបត្តិ/ ហានិភ័យ ទស្សនៈរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី	តើបច្ចេកទេសទាំងនោះបានដោះស្រាយបញ្ហាដូចម្តេច?
Requires to be planted very early at onset of season
Can become invasive if not well managed

7.1 វិធីសាស្ត្រ/ ប្រភពនៃព័ត៌មាន