ជីកំប៉ុស្ត គឺជាប្រភេទជីធម្មជាតិដែលបានមកពីការរលួយ ឬពុកផុយនៃសារធាតុសរីរាង្គផ្សេងៗ ដែលជួយឱ្យដំណាំលូតលាស់បានល្អជាងការប្រើជីលាមកសត្វ ឬរុក្ខជាតិស្រស់តែមួយមុខៗដោយសារវាបានផលិតឡើងដោយមានសារធាតុសរីរាង្គជាច្រើន។ កសិករអាចផលិតជីកំប៉ុស្តដោយប្រើរយៈពេលខុសៗគ្នា រយៈពេលខ្លី រយៈពេលមធ្យម និងរយៈពេលវែង។ រយៈពេលឆាប់សម្រាប់ការផលិតជីកំប៉ុស្ត គឺត្រឹមតែ១៤ ទៅ១៨ ថ្ងៃ ប៉ុណ្ណោះ គឺអាចយកទៅប្រើប្រាស់បាន រយៈពេលមធ្យម គឺពី ៣ ទៅ ៤ខែ និង រយៈពេលវែងនៃការផលិតកំប៉ុស្ត គឺអាចយកទៅប្រើប្រាស់បានក្រោយរយៈពេល ពី ៥ ទៅ ៦ខែ (CEDAC, 2015)។
ជាទូទៅជីកំប៉ុស្តផ្សំឡើងពីលាមកសត្វ (គោ ក្របី ជ្រូក បសុបក្សី) កាកសំណល់ផ្ទះបាយ ស្លឹករុក្ខជាតិស្រស់ (ដូចជាទន្ទ្រានខែត្រ កំប្លោក ចក សំបកបន្លែ ឬផ្លែឈើ) ។ល។ វានាំមកនូវផលប្រយោជន៍ច្រើនយ៉ាងដូចជា៖ ផ្តល់សារធាតុចិញ្ចឹមដល់រុក្ខជាតិយ៉ាងឆាប់រហ័សបើប្រៀបធៀបការប្រើជាមួយជីស្រស់ ឬជីដែលមិនផុសល្អ។ វាក៏ជាប្រភពនៃមីក្រូសរីរាង្គដែលជួយដល់ដីឱ្យដីមានជីជាតិ ។ ផលិតផលជីកំប៉ុស្ត មិនសូវនាំមកនូវគ្រាប់រុក្ខជាតិផ្សេងៗ ជាពិសេសស្មៅ និងមេរោគ ជំងឺរុក្ខជាតិផ្សេងៗទេដោយពពួកនេះភាគច្រើនត្រូវបានសម្លាប់ក្នុងពេលដែលជីកំពុងពុក ឬកំពុងកាច់ (CEDAC, 2015; YouTube, 2016)។
លោកម៉ម ម៉ុក ដែលជាកសិករក្នុងករណីសិក្សានេះបានអនុវត្តន៍បច្ចេកទេសផលិតជីកំប៉ុស្តគោកតាំងពីឆ្នាំ២០០៨ មក ម្លេះ។ កំប៉ុស្តត្រូវបានផលិតពីវត្ថុធាតុដើមដូចជា៖ ចំបើង លាមកគោ ស្លឹករុក្ខជាតិបៃតង អង្កាម ផេះអង្កាម កាកសំណល់ផ្ទះបាយ និងទឹកជាដើម។ ការផលិតជីកំប៉ុស្តនេះ គឺសំខាន់សម្រាប់ប្រើប្រាស់លើផ្ទៃដីដាំស្រូវ។
ទិសដៅសំខាន់របស់គាត់ក្នុងការផលិតជីកំប៉ុស្ត គឺដើម្បីឱ្យផលិតកម្មដំណាំស្រូវទទួលបានទិន្នផលខ្ពស់ និងមានសុវត្ថិភាពដោយកាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់ជីគីមី។ មុនអនុវត្តន៍ការផលិតជីកំប៉ុស្ត គឺផលិតកម្មដំណាំស្រូវទទួលទិន្នផលបានត្រឹមតែ ៤តោន/ហិកតា និងប្រើប្រាស់បរិមាណជីអ៊ុយរ៉េខ្ពស់ ៥បាវ/ហិកតា។ក្រោយពីផ្លាស់ប្តូរការអនុវត្តន៍ការដាំដំណាំស្រូវដោយប្រើជីគីមី មកប្រើប្រាស់ជីកំប៉ុស្ត កសិករសម្គាល់ឃើញថាទិន្នផលស្រូវមានការកើនឡើងដោយអាចទទួលទិន្នផល ៥-៦តោន/ហិកតា និងកាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់ជីគីមីមកត្រឹមតែ ១-២ បាវ/ហិកតា តែប៉ុណ្ណោះ។ នេះមានន័យថាការប្រើប្រាស់ជីកំប៉ុស្តបានកាត់បន្ថយការចំណាយលើការទិញជីគីមី។ ម្យ៉ាងវិញទៀតកសិករចំណេញពីការផលិតជីកំប៉ុស្តដោយសារវត្ថុធាតុដើមដូចជា លាមកគោជារបស់ខ្លួនដោយមិនចំណាយថវិកាក្នុងការទិញ និងស្វែងរកវត្ថុធាតុដើមនានាផ្សេងទៀតដែលមានស្រាប់នៅក្នុងតំបន់ដោយពុំចំណាយថវិកា។
បច្ចេកទេសនេះ គឺជាការអនុវត្តន៍មួយដ៏ល្អនៃការគ្រប់គ្រងដីប្រកបដោយចីរភាពក្នុងការបង្កើនជីជាតិដី ដែលធ្វើឱ្យដីស្រែធូរ មិនហាប់ណែន បង្កើនសារធាតុសរីរាង្គដល់ដី ជម្រុញដំណើរការរបស់មីក្រូសរីរាង្គដែលមានប្រយោជន៍ និងងាយស្រួលឱ្យដំណាំស្រូវលុះលូតលាស់បានល្អ។ បញ្ហាប្រឈមក្នុងការផលិតជីកំប៉ុស្តក៏មានជួបប្រទះផងដែរដោយសារតែបរិមាណកំប៉ុស្តដែលផលិតបាន គឺមិនអាចគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ដាក់ដីស្រែទំហំ ១.៣០ ហិកតា នោះទេ ដូចនេះជារៀងរាល់ឆ្នាំកំប៉ុស្តដែលកសិករផលិតបាន គឺដាក់លើផ្ទៃដីតែ ០.៥០-០.៦០ហិកតា តែប៉ុណ្ណោះ ដោយដាក់វិលជុំគ្នាជារៀងរាល់ឆ្នាំលើផ្ទៃដីទាំងអស់ ។ ម្យ៉ាងវិញទៀតការផលិតក៏ត្រូវការចំណាយកម្លាំងពលកម្ម ក្នុងខណៈពេលដែលសមាជិកនៅក្នុងគ្រួសាររបស់លោក ម៉ម ម៉ុក មានការថយចុះក្នុងការដើរប្រមូលវត្ថុធាតុដើម និងត្រួតពិនិត្យជាប្រចាំនៅគ្រប់ដំណាក់កាលនៃការផលិតជីកំប៉ុស្តអំឡុងពេលកំប៉ុស្តកាច់។ គាត់ត្រូវត្រួតពិនិត្យជីកំប៉ុស្តជាប្រចាំ រួមទាំងការបន្ថែមទឹក បន្ថែមវត្ថុធាតុដើម។ បន្ទាប់ពី៣ខែគាត់ត្រូវផ្ទេរកំប៉ុស្តដែលកាច់រួចទៅអាងមួយទៀតសម្រាប់ស្តុកទុក។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយកសិករ នៅតែពេញចិត្ត និងបន្តនូវការផលិតជីកំប៉ុស្តដោយសារវាបានផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ច្រើន។
ការផលិតជីកំប៉ុស្ត គឺធ្វើឡើងដោយការសាងសង់ជាអាងចំនួន២ ធ្វើអំពីឥដ្ឋដែលអាចប្រើប្រាស់បានយូរដោយមិនមានសង់ជារោងនោះទេ ដូចនេះនៅពេលខែវស្សា អាចប្រើប្រាស់តង់គ្របជំនួសវិញ។ ការផលិតជីកំប៉ុស្តគោក មានដំណើរការដូចតទៅ៖ ជំហានទី១ គឺនៅក្នុងអាងទី១ត្រូវរៀបកំទេចចំបើងដែលចិញ្ច្រាំឱ្យល្អិតរួចហើយ និងអង្កាមដោយរៀបដាក់នៅបាតអាងកម្រាស់ ៣០ សង់ទីម៉ែត្ររួចស្រោចទឹកមួយសារដើម្បីឱ្យកំទេចកំទីចំបើង និងអង្កាមជោគទឹកបានល្អ។ ជំហានទី២ ត្រូវយកលាមកគោមកដាក់ពីលើកំទេចកកំទីចំបើងដោយរៀបកម្រាស់ ២០ សង់ទីម៉ែត្រ និងបន្ទាប់មកទៀតរែងផេះអង្កាម ឬផេះដែលបានមកពីផ្ទះបាយដាក់ពីលើលាមកគោរួចហើយធ្វើការស្រោចទឹកម្តងទៀតឱ្យសព្វ។ ជំហានចុងក្រោយ ត្រូវយកស្លឹកទន្ទ្រានខែត្រ ឬស្លឹករុក្ខជាតិបៃតងដែលចិញ្ច្រាំរួចហើយមកដាក់ពីលើស្រទាប់នេះកម្រាស់ ៣០ សង់ទីម៉ែត្រ រួចធ្វើការស្រោចទឹក។ ការរៀបចំជាស្រទាប់ គឺធ្វើឡើងនៅពេលជាមួយគ្នារហូតអាងពេញ។ ការផលិតជីកំប៉ុស្ត គឺមិនប្រកាន់ទៅលើពេលវេលានោះទេ អាស្រ័យទៅលើវត្ថុធាតុដើមដែលមាន និងស្វែងរកបាននៅក្នុងតំបន់រួមជាមួយកម្លាំងពលកម្មក្នុងការចូលរួមផលិត។
ជីកំប៉ុស្តត្រូវបានដឹកជញ្ជូនទៅស្រែតាមរយៈរទេះគោនៅក្នុងអំឡុងចុងខែមេសា ឬខែឧសភា នៅពេលដែលដីស្រែមានភ្លៀងធ្លាក់ខ្លះ ដីស្រែមានសំណើម ជៀសវាងការដាក់ជីកំប៉ុស្តនៅពេលដែលដីស្រែស្ងួត និងមានកម្តៅថ្ងៃក្តៅខ្លាំងដែលអាចប៉ះពាល់គុណភាពរបស់ជីកំប៉ុស្ត។
ສະຖານທີ່: ភូមិវត្តចាស់ ឃុំបារាយណ៍ ស្រុកព្រៃឈរ ខេត្តកំពង់ចាម, ກໍາປູເຈຍ
ຈໍານວນ ພື້ນທີ່ ທີ່ໃຊ້ ເຕັກໂນໂລຢີ ທີ່ໄດ້ວິເຄາະ: ພື້ນທີ່ດຽວ
ການແຜ່ກະຈາຍຂອງເຕັກໂນໂລຢີ: ນໍາໃຊ້ໃນຈຸດສະເພາະ / ແນໃສ່ນໍາໃຊ້ໃນພື້ນທີ່ຂະໜາດນ້ອຍ
ຢູ່ໃນເຂດປ່າສະຫງວນທີ່ບໍ?:
ວັນທີຂອງການປະຕິບັດ: 2008
ປະເພດຂອງການນໍາສະເໜີ
ລະບຸ ປັດໃຈ ນໍາເຂົ້າ ໃນການຜະລີດ | ຫົວໜ່ວຍ | ປະລິມານ | ຕົ້ນທຶນ ຕໍ່ຫົວໜ່ວຍ (រៀល) | ຕົ້ນທຶນທັງໝົດ ຂອງປັດໃຈຂາເຂົ້າ ໃນການຜະລິດ (រៀល) | % ຂອງຕົ້ນທຶນທັງໝົດ ທີ່ຜູ້ນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ ໃຊ້ຈ່າຍເອງ |
ແຮງງານ | |||||
សាងសង់អាងផលិតជីកំប៉ុស្ត | ថ្ងៃ | 4.0 | 15000.0 | 60000.0 | 100.0 |
ຝຸ່ນ ແລະ ຢາຊີວະພາບ | |||||
លាមកគោ | គោយន្ត | 5.0 | 300000.0 | 1500000.0 | 100.0 |
ວັດສະດຸກໍ່ສ້າງ | |||||
ឥដ្ឋ | ដុំ | 900.0 | 140.0 | 126000.0 | |
ស៊ីម៉ង់ | បេ | 6.0 | 20000.0 | 120000.0 | |
ខ្សាច់ | គីប | 2.0 | 40000.0 | 80000.0 | |
តង់ | ដុំ | 1.0 | 40000.0 | 40000.0 | |
ចបកាប់ | ចបកាប់ | 1.0 | 15000.0 | 15000.0 | 100.0 |
បង្គី | គូ | 1.0 | 4000.0 | 4000.0 | |
កាំបិត | ផ្លែ | 1.0 | 15000.0 | 15000.0 | 100.0 |
ពូថៅ | ផ្លៃ | 1.0 | 10000.0 | 10000.0 | 100.0 |
ຕົ້ນທຶນທັງໝົດ ໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ເຕັກໂນໂລຢີ | 1'970'000.0 | ||||
ຄ່າໃຊ້ຈ່າຍທັງໝົດ ສຳລັບການສ້າງຕັ້ງເຕັກໂນໂລຢີ ເປັນສະກຸນເງີນໂດລາ | 492.5 |
ປະລິມານ ກ່ອນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ການຄຸ້ມຄອງ ທີ່ດິນແບບຍືນຍົງ: ៤ តោន/ហិកតា
ປະລີມານ ຫຼັງການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ການຄຸ້ມຄອງ ທີ່ດິນແບບຍືນຍົງ: ៥ -៦ តោន/ហិកតា
ປະລິມານ ກ່ອນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ການຄຸ້ມຄອງ ທີ່ດິນແບບຍືນຍົງ: ៤០%
ປະລີມານ ຫຼັງການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ການຄຸ້ມຄອງ ທີ່ດິນແບບຍືນຍົງ: ៨០%
ដំណាំមានគុណភាពល្អពេលប្រើប្រាស់ជីកំប៉ុស្ត ហើយដីមានសំណើមល្អ។
ហានិភ័យលើផលិតកម្មមានការថយចុះដោយសារគាត់អាចផលិតនូវដំណាំដែលមានគុណភាពល្អដោយប្រើប្រាសស់ធាតុចូលកសិកម្មនៃជីគីមីទាប និងអាចតម្រូវទៅតាមទីផ្សាររបស់អ្នកទិញ។ ស្រូវរបស់គាត់ដែលដាំដុះដោយប្រើប្រាស់ជីកំប៉ុស្តអាចលក់បាននៅក្នុងតម្លៃខ្ពស់។ ឧទាហរណ៍៖ ស្រូវផ្ការំដួអាចលក់បានក្នុងតម្លៃ ១៥០០ រៀល/គ.ក ប៉ុន្តែប្រសិនគាត់ប្រើប្រាស់ជីគីមីខ្ពស់គាត់អាចលក់បានត្រឹមតម្លៃប្រហែល ១០០០ រៀល/គ.ក តែប៉ុណ្ណោះ។
វត្ថុធាតុដើមដូចជាលាមកគោ ចំបើង ផេះ គឺមានផ្ទាល់ខ្លួន ចំណែកវត្ថុធាតុដើមផ្សេងទៀតអាចដើររកបាននៅក្នុងតំបន់ ដោយមិនចាំបាច់ចំណាយថវិកាឡើយ។
ដោយសារទទួលបានទិន្នផលខ្ពស់។
ដំណាំមានគុណភាពល្អដោយប្រើប្រាស់ធាតុចូលកសិកម្មនៃជីគីមីទាបដែលល្អសម្រាប់សុខភាព។
ប្រើប្រាស់ជីកំប៉ុស្តកាត់បន្ថយឱនភាពដី។ ដីធូរជាងមុន និងបង្កើនមីក្រូសរីរាង្គនៅក្នុងដីដូចជា ជន្លេនជាដើម។
ប្រសិនប្រើជីគីមីគឺប៉ះពាល់ដល់ទឹក ដី
តាមការសម្គាល់របស់កសិករ ដីដែលប្រើជីកំប៉ុស្តនៅពេលដែលគាត់ជីកដីនៅស្រទាប់ខាងក្នុង គឺមានសំណើម។
ធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវវាយនភាពរបស់ដី និងទម្រង់របស់ដី។
កំប៉ុស្តធ្វើឱ្យដីសម្បូរជន្លេន
បង្កើនភាវរស់នៅក្នុងដីដូចជា៖ ជន្លេន ខ្ចង កង្កែប សត្វស្រមោច ពីងពាង សត្វកណ្តៀរ។ល។
ជីកំប៉ុស្តផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ដល់ពូជស្រូវផ្សេងៗគ្នា។ ឧទាហរណ៍៖ ដាំស្រូវពូជផ្ការំដួល ឬពូជស្រូវរាំងជ័យ ដំណាំដុះលូតលាស់ល្អ និងទទួលបានទិន្នផលខ្ពស់។
កើនឡើងនូវសត្វជន្លេន ខ្ចង សត្វស្រមោច សត្វកណ្តៀរ ជាដើម។ល។