1.2 ຂໍ້ມູນ ການຕິດຕໍ່ພົວພັນ ຂອງບຸກຄົນທີ່ສໍາຄັນ ແລະ ສະຖາບັນ ທີ່ມີສ່ວນຮ່ວມ ໃນການປະເມີນເອກກະສານ ເຕັກໂນໂລຢີ

ຊື່ໂຄງການ ທີ່ອໍານວຍຄວາມສະດວກ ໃນການສ້າງເອກກະສານ/ປະເມີນ ເຕັກໂນໂລຢີ (ຖ້າກ່ຽວຂ້ອງ)

Book project: SLM in Practice - Guidelines and Best Practices for Sub-Saharan Africa (SLM in Practice)

ຊື່ສະຖາບັນ (ຫຼາຍສະຖາບັນ) ທີ່ອໍານວຍຄວາມສະດວກ ໃນການສ້າງເອກກະສານ / ປະເມີນ ເຕັກໂນໂລຢີ (ຖ້າກ່ຽວຂ້ອງ)

West and Central African Council for Agricultural Research and Development (WECARD/CORAF) - ຊີນີໂກ

1.3 ເງື່ອນໄຂ ກ່ຽວກັບ ການນໍາໃຊ້ຂໍ້ມູນເອກະສານ ທີ່ສ້າງຂື້ນ ໂດຍຜ່ານ ອົງການພາບລວມຂອງໂລກ ທາງດ້ານແນວທາງ ແລະ ເຕັກໂນໂລຢີ ຂອງການອານຸລັກ ທໍາມະຊາດ (WOCAT)

ຜູ້ປ້ອນຂໍ້ມູນ ແລະ ບຸກຄົນສຳຄັນ ທີ່ໃຫ້ຂໍ້ມູນ (ຫຼາຍ) ຍິນຍອມ ຕາມເງື່ອນໄຂ ໃນການນຳໃຊ້ຂໍ້ມູນ ເພື່ອສ້າງເປັນເອກກະສານຂອງ WOCAT:

ແມ່ນ

2.1 ຄໍາອະທິບາຍສັ້ນຂອງ ເຕັກໂນໂລຢີ

ການກຳໜົດຄວາມໝາຍ ຂອງເຕັກໂນໂລຢີ:

Parklands are the traditional agroforestry systems of semi-arid West Africa or Sahel where naturally growing, valuable trees are protected and nurtured on cropping and grazing lands

2.2 ການອະທິບາຍ ລາຍລະອຽດ ຂອງເຕັກໂນໂລຢີ

ການພັນລະນາ:

For the rural people in the Sahel, parkland trees are multipurpose: they are a grocery shop, a pharmacy and a silo at the same time. People rely on many locally cherished species to provide food and nutritional security for both human and livestock populations and to protect and enrich soils. Important tree species are baobab (Adansonia digitata), tamarind (Tamarindus indica), Faidherbia albida, shea nut or karité (Vitellaria paradoxa, see photo 1 below) and néré (Parkia biglobosa). Crop production can be increased below and around the trees (especially under Faidherbida albida) due to the favourable micro-climate, accumulation of soil organic matter through litter fall, prunings and root decay in the predominantly sandy and poor soils.
Parkland management practices include: assisted tree regeneration (see Assisted Natural Regeneration, Burkina Faso; and FMNR, Niger); Tree planting (mostly in vicinity of family compounds); Improved fallows (under which economically useful and fertility-improving trees are planted before cropping is discontinued) and fire protection. Farmers commonly apply silvicultural techniques to increase production of parkland trees. These include seedling protection and fencing, watering, and the selection of vigorous shoots. Pruning is done to improve productivity of trees, reduce shade and enhance understorey crop performance and to produce fuelwood and fodder. It stimulates leaf regrowth, causes an additional foliation peak during the rainy season and depresses pod production. Coppicing and pollarding represent a way of limiting competition with intercrops and providing wood and other tree products in species with good vegetative growth.

2.3 ຮູບພາບຂອງເຕັກໂນໂລຢີ

2.5 ປະເທດ / ເຂດ / ສະຖານທີ່ບ່ອນທີ່ ເຕັກໂນໂລຢີ ໄດ້ຮັບການນໍາໃຊ້ ແລະ ທີ່ຖືກປົກຄຸມດ້ວຍການປະເມີນຜົນ

2.6 ວັນທີໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ

ຖ້າຫາກວ່າ ບໍ່ຮູ້ຈັກ ປີທີ່ຊັດເຈນ ແມ່ນໃຫ້ປະມານ ວັນທີເອົາ:

• ຫຼາຍກ່ອນ 50 ປີຜ່ານມາ (ແບບພື້ນບ້ານ)

2.7 ການນໍາສະເໜີ ເຕັກໂນໂລຢີ

ໃຫ້ລະບຸ ເຕັກໂນໂລຢີ ໄດ້ຖືກຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຄືແນວໃດ?

• ເປັນສ່ວນໜື່ງຂອງລະບົບພື້ນເມືອງ (>50 ປີ)

3.1 ຈຸດປະສົງຫຼັກ (ຫຼາຍ) ຂອງເຕັກໂນໂລຢີ

• ປັບປຸງ ການຜະລິດ
• ຫຼຸດຜ່ອນ, ປ້ອງກັນ, ຟື້ນຟູ ການເຊື່ອມໂຊມຂອງດິນ
• ການອະນຸລັກ ລະບົບນິເວດ
• ຫຼຸດຜ່ອນຄວາມສ່ຽງ ທາງໄພພິບັດທໍາມະຊາດ
• ສ້າງຜົນກະທົບ ທາງເສດຖະກິດ ທີ່ເປັນປະໂຫຍດ
• ສ້າງຜົນກະທົບ ທີ່ເປັນທາງບວກ ໃຫ້ແກ່ສັງຄົມ

3.2 ປະເພດການນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ ໃນປະຈຸບັນ() ທີ່ເຕັກໂນໂລຢີ ໄດ້ຖືກນໍາໃຊ້

ການນຳໃຊ້ທີ່ດິນ ປະສົມພາຍໃນພື້ນທີ່ດຽວກັນ:

ແມ່ນ

ລະບຸການນຳໃຊ້ທີ່ດິນແບບປະສົມ (ຜົນລະປູກ / ທົ່ງຫຍ້າລ້ຽງສັດ / ຕົ້ນໄມ້):

• ກະສິກໍາ-ປ່າໄມ້ ແບບປະສົມປະສານ

ຄວາມຄິດເຫັນ:

Major land use problems (compiler’s opinion): Desertification, decline of soil organic matter and fertility, soil loss through water erosion

3.4 ການສະໜອງນ້ຳ

ການສະໜອງນໍ້າ ໃນພື້ນທີ່ ທີ່ໄດ້ນໍາໃຊ້ ເຕັກໂນໂລຢີ:

• ນໍ້າຝົນ

3.5 ການນໍາໃຊ້ເຕັກໂນໂລຢີ ທີ່ຢູ່ໃນກຸ່ມການຄຸ້ມຄອງ ທີ່ດິນແບບຍືນຍົງ

• ກະສິກໍາ-ປ່າໄມ້ ແບບປະສົມປະສານ
• ລະບົບການປູກພືດໝູນວຽນ (ການປູກພືດໝູນວຽນ, ປ່າເລົ່າ, ການຖາງປ່າເຮັດໄຮ່)
• ການຈັດການອຸດົມສົມບູນ ຂອງດິນປະສົມປະສານ

3.6 ມາດຕະການ ການຄຸ້ມຄອງ ທີ່ດິນແບບຍືນຍົງ ປະກອບດ້ວຍ ເຕັກໂນໂລຢີ

ຄວາມຄິດເຫັນ:

Main measures: vegetative measures

Type of vegetative measures: scattered / dispersed

3.7 ປະເພດດິນເຊື່ອມໂຊມ ຫຼັກທີ່ໄດ້ນໍາໃຊ້ ເຕັກໂນໂລຢີ

ຄວາມຄິດເຫັນ:

Main type of degradation addressed: Wt: loss of topsoil / surface erosion, Et: loss of topsoil, Cn: fertility decline and reduced organic matter content, Bc: reduction of vegetation cover, Bs: quality and species composition /diversity decline

Secondary types of degradation addressed: Bq: quantity / biomass decline, Ha: aridification

3.8 ການປ້ອງກັນ, ການຫຼຸດຜ່ອນ, ຫຼືການຟື້ນຟູຂອງການເຊື່ອມໂຊມຂອງດິນ

ໃຫ້ລະບຸ ເປົ້າໝາຍ ເຕັກໂນໂລຢີ ທີ່ພົວພັນ ກັບຄວາມເຊື່ອມໂຊມຂອງດິນ:

• ຫຼຸດຜ່ອນການເຊື່ອມໂຊມຂອງດິນ

4.1 ເຕັກນິກ ໃນການແຕ້ມແຜນວາດ ເຕັກໂນໂລຢີ

4.3 ການສ້າງຕັ້ງກິດຈະກໍາ

	ກິດຈະກໍາ	Timing (season)
1.	Retaining saplings from natural regeneration or wildings	before rainy seasons
2.	Planting improved material (early stage)
3.	Grafting for shortening juvenile phase and improving fruit quality (initiation stage)
4.	Pruning to form erect canopy
5.	Protection from animals by dead or live fences

4.5 ບໍາລຸງຮັກສາ / ແຜນຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ກິດຈະກໍາ

	ກິດຈະກໍາ	ໄລຍະເວລາ / ຄວາມຖີ່
1.	Weeding around seedlings when necessary	rainy season
2.	Pruning as necessary (pruned branches are dried and used for fuelwood): annually
3.	Pollarding (pruning of side branches to improve light for understorey crops
4.	Felling some trees to reduce density as they grow bigger (during dry season)

4.6 ຄ່າໃຊ້ຈ່າຍ ແລະ ປັດໄຈນໍາເຂົ້າທີ່ຈໍາເປັນສໍາລັບການບໍາລຸງຮັກສາກິດຈະກໍາ / ແຜນປະຕິບັດ (ຕໍ່ປີ)

ຄວາມຄິດເຫັນ:

Machinery/ tools: All activities carried out by manual labour using machetes (panga) or hoes

Data on costs is not available. However, costs for management of the land use system are low; only some pruning and trimming of trees is needed which is effectively ‘harvesting’ of fodder and wood.

4.7 ປັດໄຈ ທີ່ສໍາຄັນ ທີ່ສົ່ງຜົນກະທົບ ຕໍ່ຄ່າໃຊ້ຈ່າຍ

ໃຫ້ອະທິບາຍ ປັດໃຈ ທີ່ສົ່ງຜົນກະທົບ ຕໍ່ຕົ້ນທຶນ ໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ:

Data on costs is not available. However, costs for management of the land use system are low; only some pruning and trimming of trees is needed which is effectively ‘harvesting’ of fodder and wood.

5.1 ອາກາດ

5.2 ພູມິປະເທດ

ຄຳເຫັນ ແລະ ຂໍ້ມູນສະເພາະ ເພີ່ມເຕີມ ກ່ຽວກັບ ພູມີປະເທດ:

Altitudinal zone: 101-500 m a.s.l. (Saponé)

5.3 ດິນ

5.6 ຄຸນລັກສະນະ ຂອງຜູ້ນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ ທີ່ໄດ້ນໍາໃຊ້ເຕັກໂນໂລຢີ

ໃຫ້ລະບຸ ຄຸນລັກສະນະ ຂອງຜູ້ນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ:

Difference in the involvement of women and men: poor and better-off farmers (basically everyone who has land)

Population density: 50-100 persons/km2

5.7 ເນື້ອທີ່ສະເລ່ຍຂອງດິນ ທີ່ຜູ້ນຳໃຊ້ທີ່ດິນ ໃຊ້ເຮັດເຕັກໂນໂລຢີ

5.8 ເຈົ້າຂອງທີ່ດິນ, ສິດໃຊ້ທີ່ດິນ, ແລະ ສິດທິການນໍາໃຊ້ນໍ້າ

ສິດທິ ໃນການນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ:

• ບຸກຄົນ

ຄວາມຄິດເຫັນ:

majority has ownership of the land, few borrow

6.1 ການສະແດງຜົນກະທົບ ພາຍໃນພື້ນທີ່ ທີ່ໄດ້ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ເຕັກໂນໂລຢີ

ຜົນກະທົບທາງເສດຖະກິດສັງຄົມ

ການຜະລິດ

ລາຍໄດ້ ແລະ ຄ່າໃຊ້ຈ່າຍ

ຜົນກະທົບທາງດ້ານເສດຖະກິດສັງຄົມອື່ນໆ

ຜົນກະທົບດ້ານວັດທະນາທໍາສັງຄົມ

ຜົນກະທົບຕໍ່ລະບົບນິເວດ

ດິນ

ຊີວະນານາພັນ: ສັດ, ພືດ

ການຫຼຸດຜ່ອນ ຄວາມສ່ຽງ ຈາກໄພພິບັດ ແລະ ອາກາດປ່ຽນແປງ

6.2 ຜົນກະທົບທາງອ້ອມ ຈາກການນໍາໃຊ້ເຕັກໂນໂລຢີ

6.3 ການປ້ອງກັນ ແລະ ຄວາມບອບບາງ ຂອງເຕັກໂນໂລຢິ ໃນການປ່ຽນແປງສະພາບດິນຟ້າອາກາດ ແລະ ກ່ຽວຂ້ອງກັບອາກາດທີ່ມີການປ່ຽນແປງທີ່ຮຸນແຮງ / ໄພພິບັດທາງທໍາມະຊາດ (ຮັບຮູ້ໄດ້ໂດຍຜູ້ນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ)

ຄວາມຄິດເຫັນ:

Increased tolerance through the use of indigenous species

6.4 ການວິເຄາະຕົ້ນທຶນ ແລະ ຜົນປະໂຫຍດ

ຈະເຮັດປະໂຫຍດເພື່ອປຽບທຽບກັບຄ່າໃຊ້ຈ່າຍກັບສິ່ງກໍ່ສ້າງ (ຈາກທັດສະນະຂອງຜູ້ນຳໃຊ້ທີ່ດິນ) ໄດ້ແນວໃດ?

ຈະໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດເມື່ອປຽບທຽບກັບ / ຄ່າໃຊ້ຈ່າຍໃນການບຳລຸງຮັກສາທີເ່ກີດຂື້ນອິກ (ຈາກທັດສະນະຄະຕິຂອງຜູ້ນຳໃຊ້ທີ່ດິນ) ໄດ້ແນວໃດ?

6.5 ການປັບຕົວຮັບເອົາເຕັກໂນໂລຢີ

ຖ້າຫາກວ່າມີ, ປະລິມານ (ຈໍານວນຂອງຄົວເຮືອນ / ເນື້ອທີ່ການຄຸ້ມຄອງ):

100% of the area covered

ທັງໝົດນັ້ນ ແມ່ນໃຜ ໄດ້ປັບຕົວເຂົ້າ ໃນການນໍາໃຊ້ ເຕັກໂນໂລຢີ, ມີຈັກຄົນ ທີ່ສາມາດເຮັດເອງໄດ້, ຕົວຢ່າງ, ປາດສະຈາກ ການຊ່ວຍເຫຼືອ ທາງດ້ານອຸປະກອນ / ການຈ່າຍເປັນເງິນ?

• 91-100%

ຄວາມຄິດເຫັນ:

100% of land user families have adopted the Technology without any external material support

Comments on spontaneous adoption: 10s of millions of people live in the traditional parklands of Burkina Faso, Mali, Senegal and Niger. In Mali alone an estimated 3.6 million people practice parkland agroforestry with 40 trees per hectare.

6.7 ຈຸດແຂງ / ຂໍ້ດີ / ໂອກາດ ໃນການນໍາໃຊ້ ເຕັກໂນໂລຢີ

ຈຸດແຂງ / ຈຸດດີ / ໂອກາດ ຈາກທັດສະນະຂອງຜູ້ປ້ອນຂໍ້ມູນ ຫຼື ບຸກຄົນສຳຄັນ
Generation of several ecological benefits
Wood provision for rural as well as urban population
Increased food security thanks to fruit production

6.8 ຈຸດອ່ອນ / ຂໍ້ເສຍ / ຄວາມສ່ຽງ ໃນການນໍາໃຊ້ ເຕັກໂນໂລຢີ ແລະ ວິທີການແກ້ໄຂບັນຫາ

ຈຸດອ່ອນ / ຂໍ້ເສຍ / ຄວາມສ່ຽງໃນມຸມມອງຂອງຜູ້ນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ	ມີວິທີການແກ້ໄຂຄືແນວໃດ?
Seedlings and wildings not always readily available	encourage local seed collection and setting up of group tree nurseries
Livestock sometimes damage the young seedlings	protection by fencing
Dry periods result in low seedling survival rates: planting not possible in dry areas	combine technology with fencing
Competition with crops	regular pruning of side branches
Long period to fruiting	use vegetative propagation of superior trees

7.2 ເອກກະສານອ້າງອີງທີ່ເປັນບົດລາຍງານ

ຫົວຂໍ້, ຜູ້ຂຽນ, ປີ, ISBN:

Jonsson K, CK. Ong and JCW. Odongo. 1999. Influence of scattered nere and karite trees on microclimate, soil fertility and millet yield.

ມີຢູ່ໃສ?ມູນຄ່າເທົ່າໃດ?

Experimental Agriculture 35:39-53.

ຫົວຂໍ້, ຜູ້ຂຽນ, ປີ, ISBN:

Bayala J., J. Balesdent, C. Marol, F. Zapata, Z. Teklehaimanot, SJ. Quedrago. 2006. Relative contribution of trees and crops to soil carbon content in a parkland system in Burkina Faso using natural 13C abundance.

ມີຢູ່ໃສ?ມູນຄ່າເທົ່າໃດ?

Nutrient Cycling in Agroecosystems 76:193-201.

7.3 ເຊື່ອມຕໍ່ກັບຂໍ້ມູນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງໂດຍກົງ

ຫົວຂໍ້ / ພັນລະນາ:

Boffa, J.M. 1999. Agroforestry parklands in Sub-Saharan Africa. FAO Conservation guide no.34, Rome, 230pp

URL:

http://www.fao.org/docrep/005/x3940e/X3940E00.htm#TOC