1.2 ຂໍ້ມູນ ການຕິດຕໍ່ພົວພັນ ຂອງບຸກຄົນທີ່ສໍາຄັນ ແລະ ສະຖາບັນ ທີ່ມີສ່ວນຮ່ວມ ໃນການປະເມີນເອກກະສານ ເຕັກໂນໂລຢີ

ຊື່ໂຄງການ ທີ່ອໍານວຍຄວາມສະດວກ ໃນການສ້າງເອກກະສານ/ປະເມີນ ເຕັກໂນໂລຢີ (ຖ້າກ່ຽວຂ້ອງ)

Scaling-up SLM practices by smallholder farmers (IFAD)

ຊື່ສະຖາບັນ (ຫຼາຍສະຖາບັນ) ທີ່ອໍານວຍຄວາມສະດວກ ໃນການສ້າງເອກກະສານ / ປະເມີນ ເຕັກໂນໂລຢີ (ຖ້າກ່ຽວຂ້ອງ)

Uganda Landcare Network (ULN) - ອູເຈນດາ

1.3 ເງື່ອນໄຂ ກ່ຽວກັບ ການນໍາໃຊ້ຂໍ້ມູນເອກະສານ ທີ່ສ້າງຂື້ນ ໂດຍຜ່ານ ອົງການພາບລວມຂອງໂລກ ທາງດ້ານແນວທາງ ແລະ ເຕັກໂນໂລຢີ ຂອງການອານຸລັກ ທໍາມະຊາດ (WOCAT)

ເມື່ອໃດທີ່ໄດ້ສັງລວມຂໍ້ມູນ (ຢູ່ພາກສະໜາມ)?

28/04/2017

ຜູ້ປ້ອນຂໍ້ມູນ ແລະ ບຸກຄົນສຳຄັນ ທີ່ໃຫ້ຂໍ້ມູນ (ຫຼາຍ) ຍິນຍອມ ຕາມເງື່ອນໄຂ ໃນການນຳໃຊ້ຂໍ້ມູນ ເພື່ອສ້າງເປັນເອກກະສານຂອງ WOCAT:

ແມ່ນ

1.4 ແຈ້ງການວ່າ ດ້ວຍຄວາມຍືນຍົງຂອງ ເຕັກໂນໂລຢີ

ການນໍາໃຊ້ ເຕັກໂນໂລຢີ ດັ່ງກ່າວໄດ້ອະທິບາຍ ເຖິງບັນຫາ ກ່ຽວກັບ ການເຊື່ອມໂຊມຂອງດິນບໍ? ຖ້າບໍ່ດັ່ງນັ້ນ ມັນບໍ່ສາມາດ ຢັ້ງຢືນໄດ້ວ່າ ເປັນເຕັກໂນໂລຊີ ໃນການຄຸ້ມຄອງ ທີ່ດິນແບບຍືນຍົງ? :

ບໍ່ແມ່ນ

2.1 ຄໍາອະທິບາຍສັ້ນຂອງ ເຕັກໂນໂລຢີ

ການກຳໜົດຄວາມໝາຍ ຂອງເຕັກໂນໂລຢີ:

Fish ponds are established where there is access to water to enhance fish production and household incomes

2.2 ການອະທິບາຍ ລາຍລະອຽດ ຂອງເຕັກໂນໂລຢີ

ການພັນລະນາ:

Fish ponds are a common feature in Northern Uganda specifically constructed to raise fish for home consumption and sale to supplement household incomes. Often they are situated on gentle slopes (3-5%) and in wetlands protected with natural vegetation on the levees to act as stabilizers. They are usually recharged from a natural spring.

Establishment of a fish pond requires initial consultation with the extension agents or experts to access knowledge, skills on establishment as well as proper procedures including testing water suitability, presence of reliable water to constantly provide water to the pond, labour, hoes, wheel barrows, spades and slashers.

Establishment activities for the fish pond requires at least 3-5 persons for a period of 5 days per week for the following activities: (i) contacting experts or extension agents for guidance (ii) identifying of suitable land for fish pond establishment (iii) training on digging fish ponds (iv) purchasing equipment required (v) hiring labour and negotiating the payment (vi) excavating the pond and, (vii) identifying the right species of the fish and stocking the fish.

The technical specifications of a fish pond are 30 metres long and 15 metres wide. The depth should be 0.5-1metres at the shallow end and 1.5 -2 metres depth at the pond's outlet. During construction, the soil at the bottom of the planned pond needs to be well compacted. The bottom of the pond should be free of stumps or debris so to avoid leakage through cracks. The banks of the pond consists of compacted earthen rims of approx. 0.15m height and the 0.20 m width.

There shoud be 2 types or more of fish species kept in the fish pond. Sunlight can generally penetrate the pond waters to a depth of about 30-80 cm depending on the water level. The fish species mostly kept include Tilapia, Nile Perch and wild fish.

Once the technology is established the pond system requires only maintenance costs for removing weeds, feeding, restocking and slashing around the pond.
What is not liked about this technology is that it relies on a natural spring. In case of drought survival of the fish is not guaranteed.

2.3 ຮູບພາບຂອງເຕັກໂນໂລຢີ

2.4 ວິດີໂອ ເຕັກໂນໂລຢີ

2.5 ປະເທດ / ເຂດ / ສະຖານທີ່ບ່ອນທີ່ ເຕັກໂນໂລຢີ ໄດ້ຮັບການນໍາໃຊ້ ແລະ ທີ່ຖືກປົກຄຸມດ້ວຍການປະເມີນຜົນ

2.6 ວັນທີໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ

ໃຫ້ລະບຸປີ ໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ:

2007

2.7 ການນໍາສະເໜີ ເຕັກໂນໂລຢີ

ໃຫ້ລະບຸ ເຕັກໂນໂລຢີ ໄດ້ຖືກຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຄືແນວໃດ?

• ໂດຍຜ່ານນະວັດຕະກໍາຄິດຄົ້ນຂອງຜູ້ນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ
• ໂດຍຜ່ານໂຄງການ / ການຊ່ວຍເຫຼືອຈາກພາຍນອກ

ຄວາມຄິດເຫັນ (ປະເພດ ໂຄງການ ແລະ ອື່ນໆ):

The farmer started the innovation using his own initiative but later involved the extension agent to train him on fish pond management

3.1 ຈຸດປະສົງຫຼັກ (ຫຼາຍ) ຂອງເຕັກໂນໂລຢີ

• ປັບປຸງ ການຜະລິດ
• ສ້າງຜົນກະທົບ ທາງເສດຖະກິດ ທີ່ເປັນປະໂຫຍດ

3.2 ປະເພດການນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ ໃນປະຈຸບັນ() ທີ່ເຕັກໂນໂລຢີ ໄດ້ຖືກນໍາໃຊ້

ຖ້າຫາກວ່າ ການນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ ມີການປ່ຽນແປງ ໃນເວລາ ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ເຕັກໂນໂລຢີ, ແມ່ນໃຫ້ລະບຸວ່າ ດິນພື້ນທີ່ດັ່ງກ່າວ ເຄີຍເປັນດິນປະເພດໃດ ກ່ອນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ເຕັກໂນໂລຢີ:

Annual cropland: land under temporary/annual crops

3.3 ຂໍ້ມູນເພີ່ມເຕີມກ່ຽວກັບການນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ

ອື່ນໆ (ຕົວຢ່າງ, ຫຼັງຈາກນໍ້າຖ້ວມ):

• spring water

ຈໍານວນ ລະດູການ ປູກໃນປີໜຶ່ງ:

• 1

ຄວາມໜາແໜ້ນ ຂອງສັດລ້ຽງ (ຖ້າຫາກວ່າກ່ຽວຂ້ອງ):

Cows=5, Goats=5, Sheep=4. These animals are kept mainly for manure and household income.

3.4 ການນໍາໃຊ້ເຕັກໂນໂລຢີ ທີ່ຢູ່ໃນກຸ່ມການຄຸ້ມຄອງ ທີ່ດິນແບບຍືນຍົງ

• ການຄຸ້ມຄອງນໍ້າໜ້າດິນ (ນ້ຳຈາກພຸ, ແມ່ນໍ້າ, ທະເລສາບ, ທະເລ)

• Aquaculture

3.5 ການຂະຫຍາຍເຕັກໂນໂລຢີ

ໃຫ້ລະບຸ ການແຜ່ຂະຫຍາຍ ເຕັກໂນໂລຢີ:

• ນໍາໃຊ້ໃນຈຸດສະເພາະ / ແນໃສ່ນໍາໃຊ້ໃນພື້ນທີ່ຂະໜາດນ້ອຍ

3.6 ມາດຕະການ ການຄຸ້ມຄອງ ທີ່ດິນແບບຍືນຍົງ ປະກອບດ້ວຍ ເຕັກໂນໂລຢີ

3.7 ປະເພດດິນເຊື່ອມໂຊມ ຫຼັກທີ່ໄດ້ນໍາໃຊ້ ເຕັກໂນໂລຢີ

3.8 ການປ້ອງກັນ, ການຫຼຸດຜ່ອນ, ຫຼືການຟື້ນຟູຂອງການເຊື່ອມໂຊມຂອງດິນ

ໃຫ້ລະບຸ ເປົ້າໝາຍ ເຕັກໂນໂລຢີ ທີ່ພົວພັນ ກັບຄວາມເຊື່ອມໂຊມຂອງດິນ:

• ປ້ອງກັນການເຊື່ອມໂຊມຂອງດິນ

4.1 ເຕັກນິກ ໃນການແຕ້ມແຜນວາດ ເຕັກໂນໂລຢີ

4.2 ການແຕ້ມແຜນວາດອະທິບາຍເຕັກນິກ

The technical drawing of a fish pond is vertically drawn to show a fish pond in a wetland with natural vegetation allowed to grow to establish the pond. The recommended specifications of a fish pond are within a range of 30 metres x 15 metres. The depth should be 0.5-1metres at the shallow end sloping to 1.5 -2 metres at the outlet. A rim of compacted soil encircles the pond at its banks. The average stocking is 1000-3000 fishes depending critically on the fish species and the size of the fishes, that is its stage of lifecycle.
The second techical drawing shows the structure from a crosssectional view.

4.3 ຂໍ້ມູນທົ່ວໄປກ່ຽວກັບການຄິດໄລ່ປັດໃຈຂາເຂົ້າໃນການຜະລິດ ແລະ ມູນຄ່າອື່ນໆ

ລະບຸ ວິທີການ ຄຳໃຊ້ຈ່າຍ ແລະ ປັດໄຈນໍາເຂົ້າ ທີ່ໄດ້ຄິດໄລ່:

• ຕໍ່ພື້ນທີ່ ທີ່ໄດ້ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ເຕັກໂນໂລຢີ

ສະກຸນເງິນອື່ນໆ / ປະເທດອື່ນໆ (ລະບຸ):

Uganda Shillings

ລະບຸ ອັດຕາແລກປ່ຽນ ຈາກໂດລາ ເປັນເງິນຕາທ້ອງຖີ່ນ (ຖ້າກ່ຽວຂ້ອງ): 1 ໂດລາ =:

3400.0

4.4 ການສ້າງຕັ້ງກິດຈະກໍາ

	ກິດຈະກໍາ	ປະເພດ ມາດຕະການ	ໄລຍະເວລາ
1.	Identify expert or extension agent to guide	ມາດຕະການອື່ນໆ	Before establishment
2.	Identifying suitable land for fish pond establishment	ມາດຕະການອື່ນໆ	Before establishment and after talking to the expert
3.	Identify location of the fish pond	ມາດຕະການອື່ນໆ	Before establishment / rainy season
4.	Training on how to establish fish pond	ມາດຕະການອື່ນໆ	Before establishment
5.	Buy equipment	ມາດຕະການອື່ນໆ	wet season/before establishment
6.	Look for labour and negotiate costs	ມາດຕະການອື່ນໆ	Before establishment/ dry season
7.	Dig the pond	ໂຄງສ້າງ	At the time of establishment / dry season
8.	Identify the right species and stock	ພືດ	During establishment/ wet season
9.	Feeding	ພືດ	Wet and dry season
10.	Monitoring and routine maintanance	ມາດຕະການອື່ນໆ	During the dry and wet season

ຄວາມຄິດເຫັນ:

Activities geared towards establishing a fish pond where favorable conditions can be sustained

4.5 ຕົ້ນທຶນ ແລະ ປັດໄຈຂາເຂົ້າທີ່ຈໍາເປັນໃນຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ

	ລະບຸ ປັດໃຈ ນໍາເຂົ້າ ໃນການຜະລີດ	ຫົວໜ່ວຍ	ປະລິມານ	ຕົ້ນທຶນ ຕໍ່ຫົວໜ່ວຍ	ຕົ້ນທຶນທັງໝົດ ຂອງປັດໃຈຂາເຂົ້າ ໃນການຜະລິດ	% ຂອງຕົ້ນທຶນທັງໝົດ ທີ່ຜູ້ນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ ໃຊ້ຈ່າຍເອງ
ແຮງງານ	Labour on monthly basis	persons	5.0	150000.0	750000.0	100.0
ອຸປະກອນ	Spades	Pieces	5.0	10000.0	50000.0	100.0
ອຸປະກອນ	Slasher	Pieces	1.0	10000.0	10000.0	100.0
ອຸປະກອນ	Wheel barrow	Pieces	1.0	180000.0	180000.0	100.0
ອື່ນໆ	Fish fry	Pieces	50.0	500.0	25000.0	100.0
ອື່ນໆ	Feeds per week	Kilograms	5.0	10000.0	50000.0	100.0
ອື່ນໆ	Fish nets	Pieces	7.0	50000.0	350000.0	100.0
ຕົ້ນທຶນທັງໝົດ ໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ເຕັກໂນໂລຢີ					1415000.0

4.6 ບໍາລຸງຮັກສາ / ແຜນຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ກິດຈະກໍາ

	ກິດຈະກໍາ	ປະເພດ ມາດຕະການ	ໄລຍະເວລາ / ຄວາມຖີ່
1.	Transporting the equipment	ມາດຕະການອື່ນໆ	During the dry season/ on set of rains
2.	Slashing	ການຈັດການຄຸ້ມຄອງ	Wet season
3.	Restocking the fish	ພືດ	wet and dry season
4.	Providing the security of the fish	ມາດຕະການອື່ນໆ	wet and dry season
5.	Feeding	ມາດຕະການອື່ນໆ	wet and dry season
6.	Monitoring the fish	ມາດຕະການອື່ນໆ	wet and dry season
7.	Fishing	ມາດຕະການອື່ນໆ	wet and dry season
8.	Selling	ມາດຕະການອື່ນໆ	wet and dry season

4.7 ຄ່າໃຊ້ຈ່າຍ ແລະ ປັດໄຈນໍາເຂົ້າທີ່ຈໍາເປັນສໍາລັບການບໍາລຸງຮັກສາກິດຈະກໍາ / ແຜນປະຕິບັດ (ຕໍ່ປີ)

	ລະບຸ ປັດໃຈ ນໍາເຂົ້າ ໃນການຜະລີດ	ຫົວໜ່ວຍ	ປະລິມານ	ຕົ້ນທຶນ ຕໍ່ຫົວໜ່ວຍ	ຕົ້ນທຶນທັງໝົດ ຂອງປັດໃຈຂາເຂົ້າ ໃນການຜະລິດ	% ຂອງຕົ້ນທຶນທັງໝົດ ທີ່ຜູ້ນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ ໃຊ້ຈ່າຍເອງ
ແຮງງານ	Labour on monthly basis	persons	1.0	150000.0	150000.0	100.0
ຕົ້ນທຶນທັງໝົດ ທີ່ໃຊ້ໃນການບໍາລຸງຮັກສາ ເຕັກໂນໂລຢີ					150000.0

4.8 ປັດໄຈ ທີ່ສໍາຄັນ ທີ່ສົ່ງຜົນກະທົບ ຕໍ່ຄ່າໃຊ້ຈ່າຍ

ໃຫ້ອະທິບາຍ ປັດໃຈ ທີ່ສົ່ງຜົນກະທົບ ຕໍ່ຕົ້ນທຶນ ໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ:

Labour is the important factor that influences costs. The farmer used own money to hire labour.

5.1 ອາກາດ

5.2 ພູມິປະເທດ

ໃຫ້ລະບຸ ເຕັກໂນໂລຢີ ທີ່ໄດ້ຖືກນຳໃຊ້:

• ລັກສະນະກີ່ວ

5.3 ດິນ

5.4 ມີນໍ້າ ແລະ ຄຸນນະພາບ

ມີບັນຫາ ກ່ຽວກັບນໍ້າເຄັມບໍ່?

ບໍ່ແມ່ນ

ເກີດມີນໍ້າຖ້ວມ ໃນພື້ນທີ່ບໍ່?

ບໍ່ແມ່ນ

ຄວາມຄິດເຫັນ ແລະ ຂໍ້ກໍານົດ ເພີ່ມເຕີມ ກ່ຽວກັບ ຄຸນນະພາບ ແລະ ປະລິມານ ຂອງນ້ຳ:

There is a lot of drought occurring due to deforestation

5.5 ຊີວະນາໆພັນ

5.6 ຄຸນລັກສະນະ ຂອງຜູ້ນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ ທີ່ໄດ້ນໍາໃຊ້ເຕັກໂນໂລຢີ

5.7 ພື້ນທີ່ສະເລ່ຍຂອງທີ່ດິນ ຫຼື ເຊົ່າໂດຍຜູ້ໃຊ້ທີ່ດິນການນໍາໃຊ້ ເຕັກໂນໂລຢີ

5.8 ເຈົ້າຂອງທີ່ດິນ, ສິດໃຊ້ທີ່ດິນ, ແລະ ສິດທິການນໍາໃຊ້ນໍ້າ

ເຈົ້າຂອງດິນ:

• ບຸກຄົນ, ບໍ່ມີຕໍາແໜ່ງ

ສິດທິ ໃນການນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ:

• ເປີດກວ້າງ (ບໍ່ມີການຈັດຕັ້ງ)

ສິດທິ ໃນການນໍາໃຊ້ນໍ້າ:

• ເປີດກວ້າງ (ບໍ່ມີການຈັດຕັ້ງ)
• ບຸກຄົນ

ຄວາມຄິດເຫັນ:

Farmer has submitted application to Registrar of Titles for registration of land

5.9 ການເຂົ້າເຖິງການບໍລິການ ແລະ ພື້ນຖານໂຄງລ່າງ

6.1 ການສະແດງຜົນກະທົບ ພາຍໃນພື້ນທີ່ ທີ່ໄດ້ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ເຕັກໂນໂລຢີ

ຜົນກະທົບທາງເສດຖະກິດສັງຄົມ

ການຜະລິດ

6.4 ການວິເຄາະຕົ້ນທຶນ ແລະ ຜົນປະໂຫຍດ

ຈະເຮັດປະໂຫຍດເພື່ອປຽບທຽບກັບຄ່າໃຊ້ຈ່າຍກັບສິ່ງກໍ່ສ້າງ (ຈາກທັດສະນະຂອງຜູ້ນຳໃຊ້ທີ່ດິນ) ໄດ້ແນວໃດ?

ຈະໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດເມື່ອປຽບທຽບກັບ / ຄ່າໃຊ້ຈ່າຍໃນການບຳລຸງຮັກສາທີເ່ກີດຂື້ນອິກ (ຈາກທັດສະນະຄະຕິຂອງຜູ້ນຳໃຊ້ທີ່ດິນ) ໄດ້ແນວໃດ?

ຄວາມຄິດເຫັນ:

High costs at the time of establishment with more benefits and increased income when fish is sold

6.5 ການປັບຕົວຮັບເອົາເຕັກໂນໂລຢີ

• 1-10%

ຖ້າຫາກວ່າມີ, ປະລິມານ (ຈໍານວນຂອງຄົວເຮືອນ / ເນື້ອທີ່ການຄຸ້ມຄອງ):

6

ທັງໝົດນັ້ນ ແມ່ນໃຜ ທີ່ເປັນຜູ້ປັບຕົວ ໃນການນໍາໃຊ້ ເຕັກໂນໂລຢີ, ມີຈັກຄົນ ທີ່ສາມາດເຮັດເອງໄດ້, ຕົວຢ່າງ, ປາດສະຈາກ ການຊ່ວຍເຫຼືອ ທາງດ້ານອຸປະກອນ / ການຈ່າຍເປັນເງິນ?

• 90-100%

6.6 ການປັບຕົວ

ໄດ້ມີການດັດປັບ ເຕັກໂນໂລຢີ ເພື່ອໃຫ້ແທດເໝາະກັບເງື່ອນໄຂ ການປ່ຽນແປງບໍ?

ແມ່ນ

ຖ້າແມ່ນ, ລະບຸແມ່ນເງື່ອນໄຂ ໃດທີ່ໄດ້ປ່ຽນແປງ ທີ່ເຮັດໃຫ້ເກີດມີການປັບຕົວ:

• ການປ່ຽນແປງດິນຟ້າອາກາດ / ຮ້າຍແຮງ

ລະບຸການຮັບຮອງເອົາ ເຕັກໂນໂລຢີ (ການອອກແບບ, ອຸປະກອນການ / ຊະນິດພັນ ແລະ ອື່ນໆ):

Growing natural vegetation around the pond to act as bank stabilizer and fodder source

6.7 ຈຸດແຂງ / ຂໍ້ດີ / ໂອກາດ ໃນການນໍາໃຊ້ ເຕັກໂນໂລຢີ

ຈຸດແຂງ / ຂໍ້ດີ / ໂອກາດໃນການນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ
Provides employment to the local communities
Easy to maintain with minimum costs
Provides income form the sale of the fish
Easily replicated

ຈຸດແຂງ / ຈຸດດີ / ໂອກາດ ຈາກທັດສະນະຂອງຜູ້ປ້ອນຂໍ້ມູນ ຫຼື ບຸກຄົນສຳຄັນ
Does not require high maintenance costs once established
Requires technical advice which is available with extension workers

6.8 ຈຸດອ່ອນ / ຂໍ້ເສຍ / ຄວາມສ່ຽງ ໃນການນໍາໃຊ້ ເຕັກໂນໂລຢີ ແລະ ວິທີການແກ້ໄຂບັນຫາ

ຈຸດອ່ອນ / ຂໍ້ເສຍ / ຄວາມສ່ຽງໃນມຸມມອງຂອງຜູ້ນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ	ມີວິທີການແກ້ໄຂຄືແນວໃດ?
Easily affected by drought especially during the dry season	Water harvesting
High costs for feeding and paying labour	Use of family / group labour/ growing more vegetation
Fish is easily attacked by preditors (crocodiles) which reduces harvest	Kill preditors

ຈຸດອ່ອນ/ຂໍ້ບົກຜ່ອງ/ຄວາມສ່ຽງ ຈາກທັດສະນະຂອງຜູ້ປ້ອນຂໍ້ມູນ ຫຼື ບຸກຄົນສຳຄັນ	ມີວິທີການແກ້ໄຂຄືແນວໃດ?
Not fenced yet poisoning is a common threat	Fencing / employ a guard
Requires more capital to establish	Link the farmer to credit institutions and pay after selling fish

7.1 ວິທີການ / ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນ