Photo showing home gardens site in Lamwo District, Northern Uganda (Issa Aliga)

Home Gardens (Уганда)

Yen apita gang ki nyig yat

Тодорхойлолт

Home gardens provide low-income households with continuous food supply and increase the resilience of their livelihoods to climate change

Home gardens are area where the cultivation of a small portion of land, usually around a homestead or within walking distance from the family home. Usually, a mixture of several crops that may include vegetables, fruits, plantation crops, spices, herbs, ornamental and medicinal plants as well as livestock that can serve as a supplementary source of food and income. Home gardens are a cropping system composed of soil, crops, weeds, pathogens and insects that convert resource inputs - solar energy, water, nutrients, labor, etc. - into food, feed, fuel, fiber and pharmaceuticals. Home gardens are important ways to ensure that the low-income households have access to the all the basic livelihood needs throughout the year. This is a resilience technology for resource-constrained farmers in remote parts of the world. During the wet season, farmers plant additional crops mainly vegetables to utilize the lower-storey niches because such crops are more shade tolerant. The multi-species and multi-canopy structure of the farming systems ensures stability against climate extremes such as drought, strong winds and dry spells.

The main features that characterize a home garden are (1) located near the residence; (2) containing a high diversity of plants; (3) production is supplemental rather than a main source of family consumption and income; (4) occupying a small area (~3 acres) and (5) requiring very low external inputs, relying mainly on recycling of crop residues and cow dung and seed from previous season’s harvest.

Home gardens play the role of producing subsistence items and generating additional income for the household. They are known for their stable yields, very varied products, continuous or repeated harvests during the year and low inputs. Whereas home gardens may not be the major sources of livelihood, they are known to contribute 10-35 percent of livelihoods of farmers and their productivity is reported to be up to 20 times that of other land uses such as irrigated fields, rise fields and fish ponds. home gardens are also an important source of nutrients providing approximately 10, 12, 150, 16, 31, 25 and 113 percent of the minimum daily requirement of protein, calcium, carotene, thiamine, riboflavin, niacin and ascorbic acid, respectively.

A large proportion of the products of home gardens is consumed by farmer families especially due to the remoteness of the area where a market economy has not yet developed. Home gardens also play sociol-cultural functions and provide products for religious rituals and ceremonies. The aesthetic role of home gardens is also considered important especially during the dry season when people spend evenings out in the garden. Hence, paying attention solely to the tangible economic and nutritional gains of home gardens, and agroforestry in general misses the various intangible ecological and social values.

Байршил

Байршил: Lamwo District, Northern Uganda, Уганда

Дүн шинжилгээнд хамрагдсан технологи нэвтрүүлсэн газрын тоо: 2-10 байршилд

Сонгосон байршлуудын газарзүйн холболт
  • 32.53766, 3.57059

Технологийн тархалт: газар дээр жигд тархсан (approx. < 0.1 км2 (10 га))

Хэрэгжилтийн огноо: 2008

Нутагшууллын төрөл
A home garden with multicanopy species (Isa Aliga)

Технологийн ангилал

Үндсэн зорилго
  • үйлдвэрлэлийг сайжруулах
  • газрын доройтлыг бууруулах, сэргийлэх, нөхөн сэргээх
  • экосистемийг хамгаалах
  • сав газрыг хамгаалах (усны эх/ голын адаг) - бусад технологитой хослуулах
  • биологийн төрөл зүйлийг хамгаалах / сайжруулах
  • гамшгийн эрсдлийг бууруулах
  • уур амьсгалын өөрчлөлт/ экстрим байдал болон түүний нөлөөлөлд дасан зохицох
  • уур амьсгалын өөрчлөлт, түүний үр нөлөөг багасгах
  • үр ашигтай эдийн засгийн нөлөөг бий болгох
  • нийгэмд үзүүлэх үр нөлөөг бий болгох
Газар ашиглалт

  • Холимог (тариалан/бэлчээр/мод), үүнд. ХАА-н ойжуулалт - ХАА-н ойжуулалт, Агро-пасторализм, ХАА-ой-бэлчээрийн цогц систем, Ой-мал аж ахуйн систем
Усан хангамж
  • Байгалийн усалгаатай
  • Байгалийн/усалгаатай арга хосолсон
  • бүрэн усалгаатай

Жилд ургамал ургах улирлын тоо: 2
Технологи хэрэгжүүлэхээс өмнө байсан газар ашиглалт: тодорхойгүй
Малын нягтшил: тодорхойгүй
Газрын доройтолтой холбоотой зорилго
  • газрын доройтлоос урьдчилан сэргийлэх
  • Газрын доройтлыг бууруулах
  • Хүчтэй доройтсон газрыг нөхөн сэргээх/ сайжруулах
  • газрын доройтолд дасан зохицох
  • холбогдолгүй
Доройтолын төрөл
  • биологийн доройтол - Bc: Ургамлан нөмрөг багасах, Bh: Амьдрах орчин доройтох
ГТМ бүлэг
  • ХАА-н ойжуулалт
  • өрхийн цэцэрлэг
ГТМ арга хэмжээ
  • Агрономийн арга хэмжээ - А1: Ургамал/ хөрсөн бүрхэвч
  • Ургамлын арга хэмжээ - V1: Мод ба бут, сөөг
  • Барилга байгууламжийн арга хэмжээ - S9: Ургамал ба амьтны саравч хаалт
  • Менежментийн арга хэмжээ - M5: Төрөл зүйлийн бүтцийн өөрчлөлт/хяналт

Техникийн зураг

Техникийн үзүүлэлтүүд
A typical multilayered Ugandan homegarden structure showing approximate heights for a diversity of edible species. Plants numbered: 1. Carica papaya, 2. Solanum betaceum, 3. Artocarpus heterophyllus, 4. Solanum tuberosum, 5. Manihot esculenta, 6. Zea mays, 7. Mangifera indica, 8. Ocimum gratissimum, 9. Solanum lycopersicum, 10. Musa spp., 11. Psidium guajava, 12. Ipomoea batatas, 13. Passiflora spp., 14. Amarathus spp., 15. Solanum aethiopicum, 16. Xanthasoma spp., 17. Physalis peruviana, 18. Cucurbita spp., and 19. Capsicum spp.
- Land area is approximately 3 acres
-The mixture of plant species benefits form the various niches within the canopy
-Taller, light demanders occupy the upper canopy while the shorter shade tolerant ones occupy the lower canopy
- The homestead is within few meters (< 50 m) of the crop and livestock setting
- Livestock shelter usually located under trees to protect them from hot sunshine
- Kitchen residues are spread in the nearby are, providing fertility to the crops therein. Therefore, the plants nearer the house are generally more healthy
- The home garden is more or less a closed system with limited external input or export of resources to outside

Бий болгох ба арчилах: үйл ажиллагаа, материал ба зардал

Материал, зардлын тооцоо
  • Тооцоолсон зардлууд: Технологийн нэгж тус бүр (нэгж: Acres volume, length: 3)
  • Зардал тооцоход ашигласан валют: Uganda Shillings
  • Валютын ханш (ам.дол): 1 ам.дол = 3500.0 Uganda Shillings
  • Нэг өдрийн ажилчны хөдөлмөр хөлсний дундаж: 5000
Зардалд нөлөөлөх хамгийн чухал хүчин зүйлс
Labour for maintaining the garden, especially pruning
Хэрэгжүүлж эхлэхэд шаардлагатай үйл ажиллагаа
  1. Planting (Хугацаа / давтамж: Start of wet season)
  2. Weeding (Хугацаа / давтамж: Throughout the year)
  3. Manure management (Хугацаа / давтамж: Throughout the year)
  4. Pruning (Хугацаа / давтамж: Throughout the year)
Бий болгоход шаардагдах материал ба зардал (per Acres)
Зардлын нэр, төрөл Хэмжих нэгж Тоо хэмжээ Нэгжийн үнэ (Uganda Shillings) Зардал бүрийн нийт өртөг (Uganda Shillings) Нийт дүнгээс газар ашиглагчийн төлсөн %
Хөдөлмөр эрхлэлт
Planting Days 20.0 5000.0 100000.0 100.0
Weeding Days 20.0 5000.0 100000.0 100.0
Manure Management Days 20.0 5000.0 100000.0 100.0
Pruning Days 20.0 5000.0 100000.0 100.0
таримал материал
Seeds kg 5.0 50000.0 250000.0 100.0
Suckers and stem cuttings pieces 200.0 500.0 100000.0 100.0
Бордоо ба биоцид
Animal manure kg 2000.0 2000.0 4000000.0 100.0
Барилгын материал
Poles Pieces 100.0 5000.0 500000.0 100.0
Nails kg 15.0 3000.0 45000.0 100.0
Технологи бий болгох нийт үнэ өртөг 5'295'000.0
Арчилгаа, урсгал үйл ажиллагаа
  1. Planting (Хугацаа / давтамж: Once a year)
  2. Weedindg (Хугацаа / давтамж: Twice a year)
  3. Prunning (Хугацаа / давтамж: Three times a year)
  4. Manure manageemnt (Хугацаа / давтамж: Throughout the year)
Арчилгаа, урсгал үйл ажиллагаанд шаардагдах материал ба зардал (per Acres)
Зардлын нэр, төрөл Хэмжих нэгж Тоо хэмжээ Нэгжийн үнэ (Uganda Shillings) Зардал бүрийн нийт өртөг (Uganda Shillings) Нийт дүнгээс газар ашиглагчийн төлсөн %
Хөдөлмөр эрхлэлт
Planting Days 20.0 5000.0 100000.0 100.0
Weeding Days 20.0 5000.0 100000.0 100.0
Manure management Days 20.0 5000.0 100000.0 100.0
Pruning Days 20.0 5000.0 100000.0 100.0
Тоног төхөөрөмж
3.0
таримал материал
Seeds kg 2.0 30000.0 60000.0 100.0
Suckers and stem cuttings Pieces 50.0 500.0 25000.0 100.0
Бордоо ба биоцид
Manure kg 2000.0 2000.0 4000000.0 100.0
Барилгын материал
Poles Pieces 30.0 5000.0 150000.0 100.0
Nails kg 5.0 5000.0 25000.0 100.0
Технологийн арчилгаа/урсгал үйл ажиллагаанд шаардагдах нийт үнэ өртөг 4'660'000.0

Байгалийн нөхцөл

Жилийн дундаж хур тундас
  • < 250 мм
  • 251-500 мм
  • 501-750 мм
  • 751-1,000 мм
  • 1,001-1,500 мм
  • 1,501-2,000 мм
  • 2,001-3,000 мм
  • 3,001-4,000 мм
  • > 4,000 мм
Агро-уур амьсгалын бүс
  • чийглэг
  • чийглэг
  • хагас хуурай
  • хуурай
Уур амьсгалын үзүүлэлтүүд
тодорхойгүй
Налуу
  • хавтгай (0-2 %)
  • бага зэрэг налуу (3-5 %)
  • дунд зэрэг налуу (6-10 % )
  • хэвгий (11-15 %)
  • налуу (16-30 %)
  • их налуу (31-60 % )
  • эгц налуу (>60 %)
Гадаргын хэлбэр
  • тэгш өндөрлөг / тал
  • нуруу
  • уулын энгэр
  • дов толгод
  • бэл
  • хөндий
Далайн түвшнөөс дээшхи өндөр
  • 0-100 д.т.д. м.
  • 101-500 д.т.д. м.
  • 501-1,000 д.т.д м.
  • 1,001-1,500 д.т.д м.
  • 1,501-2,000 д.т.д м.
  • 2,001-2,500 д.т.д. м.
  • 2,501-3,000 д.т.д. м.
  • 3,001-4,000 д.т.д м.
  • > 4,000 д.т.д. м.
Технологийг нэвтрүүлсэн
  • гүдгэр нөхцөл
  • хотгор нөхцөл
  • хамааралгүй
Хөрсний зузаан
  • маш нимгэн (0-20 см)
  • нимгэн (21-50 см)
  • дунд зэрэг зузаан (51-80 см)
  • зузаан (81-120 cм)
  • маш зузаан (>120 cм)
Хөрсний бүтэц (өнгөн хөрс)
  • бүдүүн/ хөнгөн (элсэрхэг)
  • дундаж (элсэнцэр, шавранцар)
  • нарийн /хүнд (шаварлаг)
Хөрсний бүтэц (гадаргаас доош > 20 см)
  • бүдүүн/ хөнгөн (элсэрхэг)
  • дундаж (элсэнцэр, шавранцар)
  • нарийн /хүнд (шаварлаг)
Өнгөн хөрсний ялзмагийн хэмжээ
  • их (>3 %)
  • дунд (1-3 % )
  • бага (<1 % )
Гүний усны түвшин
  • гадаргаас
  • < 5 м
  • 5-50 м
  • > 50 м
Гадаргын усны хүртээмж
  • хангалттай
  • сайн
  • дунд зэрэг
  • хангалтгүй/ байхгүй
Усны чанар (боловсруулаагүй)
  • сайн чанарын ундны ус
  • муу чанарын ундны ус (цэвэршүүлэх шаардлагатай)
  • зөвхөн газар тариалангийн зориулалтаар ашиглах (усалгаа)
  • ашиглах боломжгүй
Усны давсжилтын түвшинийг орчны асуудал гэж тооцдог уу?
  • Тийм
  • Үгүй

Үерийн давтамж
  • Тийм
  • Үгүй
Зүйлийн олон янз байдал
  • Их
  • дунд зэрэг
  • Бага
Амьдрах орчны олон янз байдал
  • Их
  • дунд зэрэг
  • Бага

Технологи нэвтрүүлсэн газар ашиглагчдын тодорхойлолт

Зах зээлийн чиг хандлага
  • амь зуух арга хэлбэрийн (өөрийгөө хангах)
  • холимог (амь зуух/ худалдаа наймаа
  • худалдаа наймааны/ зах зээлийн
Орлогын бусад эх үүсвэр
  • Нийт орлогын 10 %-иас доош
  • Нийт орлогын 10-50 %
  • Нийт орлогын 50 %-иас дээш
Чинээлэг байдлын түвшин
  • нэн ядуу
  • ядуу
  • дундаж
  • чинээлэг
  • маш чинээлэг
Механикжуулалтын түвшин
  • гар ажил
  • ердийн хөсөг
  • механикжсан / мотортой
Суурин эсвэл нүүдлийн
  • Суурьшмал
  • Хагас-нүүдэлийн
  • Нүүдэлийн
Хувь хүн эсвэл бүлгүүд
  • Хувь хүн / өрх
  • бүлэг / олон нийтийн
  • хоршоо
  • ажилтан (компани, засгийн газар)
Хүйс
  • эмэгтэй
  • эрэгтэй
Нас
  • хүүхэд
  • залуус
  • дунд нас
  • ахимаг нас
Өрхийн зориулалтаар ашиглах газрын талбай
  • < 0.5 га
  • 0.5-1 га
  • 1-2 га
  • 2-5 га
  • 5-15 га
  • 15-50 га
  • 50-100 га
  • 100-500 га
  • 500-1,000 га
  • 1,000-10,000 га
  • > 10,000 га
Хэмжээ
  • бага-хэмжээний
  • дунд-хэмжээний
  • том-хэмжээний
Газар өмчлөл
  • төрийн
  • компани
  • нэгдлийн/ тосгон
  • бүлэг
  • хувь хүн, өмчийн гэрчилгээгүй
  • хувь хүн, өмчийн гэрчилгээтэй
Газар ашиглах эрх
  • нээлттэй хүртэх (зохион байгуулалтгүй)
  • нэгдлийн хэлбэрээр (зохион байгуулалттай)
  • түрээсийн хэлбэрээр
  • хувь хүн
Ус ашиглах эрх
  • нээлттэй хүртэх (зохион байгуулалтгүй)
  • нэгдлийн хэлбэрээр (зохион байгуулалттай)
  • түрээсийн хэлбэрээр
  • хувь хүн
Дэд бүтэц, үйлчилгээний хүртээмж
эрүүл мэнд

ядуу
x
сайн
боловсрол

ядуу
x
сайн
техник зөвлөгөө

ядуу
x
сайн
хөдөлмөр эрхлэлт (жишээ нь, ХАА-аас өөр)

ядуу
x
сайн
зах зээл

ядуу
x
сайн
эрчим хүчний хангамж

ядуу
x
сайн
зам тээвэр

ядуу
x
сайн
усан хангамж ба ариутгал

ядуу
x
сайн
санхүүгийн үйлчилгээ

ядуу
x
сайн

Нөлөө

Нийгэм-эдийн засгийн үр нөлөө
Үр тарианы ургац
буурсан
x
нэмэгдсэн


Better yields due to manure application from kitchen residues, soil erosion control and litter decomposition

модлогийн бүтээмж
буурсан
x
нэмэгдсэн


Wood from pruning are used for cooking, reducing the need to walk long distances

бүтээгдэхүүний олон янз хэлбэр
буурсан
x
нэмэгдсэн


Many crops and livestock products from the mixture of enterprises on the land

ХАА-н зардал
Нэмэгдсэн
x
Буурсан


Most of the inputs e.g. seeds and manure come from with the farm, therefore low cost of inputs

тухайн аж ахуйн орлого
буурсан
x
нэмэгдсэн

ажлын хэмжээ
Нэмэгдсэн
x
Буурсан


So many small activities requiring labour all the time makes the workload big for the land manager

Нийгэм-соёлын үр нөлөө
Экологийн үр нөлөө
хөрсөн бүрхэвч
буурсан
x
сайжирсан


Continuous soil cover due to perennials such as trees

хөрсний органик нэгдэл/ хөрсөнд агуулагдах карбон
буурсан
x
нэмэгдсэн


Litter fall and decomposition increases soil organic matter

Зэргэлдээ талбайд илрэх нөлөө
голын адагт лаг шавар хуримтлагдах
Нэмэгдсэн
x
Буурсан


Reduced runoff and erosion due to continuous soil cover

Өртөг ба ашгийн шинжилгээ

Бий болгох зардалтай харьцуулахад олсон ашиг
Богино хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал
маш сөрөг
x
маш эерэг

Урт хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал
маш сөрөг
x
маш эерэг

Урсгал зардалтай харьцуулахад олсон ашиг
Богино хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал
маш сөрөг
x
маш эерэг

Урт хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал
маш сөрөг
x
маш эерэг

Уур амьсгалын өөрчлөлт

Уур амьсгалаас хамаарах аюул (гамшиг)
ган гачиг

маш муу
x
маш сайн
шавьж / хорхойн олшрол

маш муу
x
маш сайн

Нутагшуулах ба дасан зохицох

Тухайн нутаг дэвсгэрт Технологийг нэвтрүүлсэн газар ашиглагчдын хувь
  • жишээ/ туршилт
  • 1-10 %
  • 10-50%
  • 50 -иас их %
Технологийг нэвтрүүлсэн бүх хүмүүсийн хэд нь материаллаг урамшуулал авалгүйгээр технологийг хэрэгжүүлсэн бэ?
  • 0-10%
  • 10-50%
  • 50-90 %
  • 90-100 %
Технологи нь өөрчлөгдөж буй нөхцөл байдалд дасан зохицохын тулд өөрчлөгдсөн үү?
  • Тийм
  • Үгүй
Ямар өөрчлөлтөнд эмзэг вэ?
  • уур амьсгалын өөрчлөлт/ экстрим үзэгдэл
  • зах зээлийн өөрчлөлт
  • ажил хөдөлмөр эрхлэх боломж (ж.нь шилжих хөдөлгөөний улмаас)

Дүгнэлт, сургамж

Давуу тал: газар ашиглагчийн бодлоор
  • Continuous supply for farm produce through out the year
  • Relatively easy access to planting materials since they are all obtained from within the home garden
Давуу тал: эмхэтгэгч эсвэл бусад мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн бодлоор
  • Diversity of the home garden implies resilience to extreme weather events like drought and dry spells
  • Home gardens provide a variety of products that diversify the diet of the participating household and therefore, improve nutrition security
Сул тал/ дутагдал / эрсдэл: газар ашиглагчийн бодлоордаван туулах боломжууд
  • Labour intensive and takes place through out the year
  • Low amounts of produce per crop is inadequate to meet family needs A portion of the home garden production needs to be commercialised so to generate income for the family
Сул тал/ дутагдал / эрсдэл: эмхэтгэгч эсвэл бусад мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн бодлоордаван туулах боломжууд
  • Dependence on traditional practices develop a negative nutrient balance of the farming system Include some fertilizer and pesticides to improve the nutrient balance
  • Failure to adequately prune heavy branches on large upper-storey trees can cause significant yield loss to under-storey species Constant pruning to open up the canopy for sufficient light to flow into reach the lower canopy species

Суурь мэдээлэлүүд

Эмхэтгэгч
  • Bernard Fungo
Хянан тохиолдуулагчид
  • JOY TUKAHIRWA
  • Kamugisha Rick Nelson
  • betty adoch
  • Sunday Balla Amale
Хянагч
  • Nicole Harari
  • Stephanie Jaquet
  • Udo Höggel
Баримтжуулсан огноо: 30 6-р сар 2017
Сүүлийн шинэчлэл: 02 9-р сар 2020
Мэдээлэл өгсөн хүн
WOCAT мэдээллийн сан дахь бүрэн тодорхойлолт
Холбогдох ГТМ мэдээлэл
Баримтжуулалтыг зохион байгуулсан
Байгууллага Төсөл
Холбогдох мэдээллийн интернет холбоос
This work is licensed under Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareaAlike 4.0 International