Artist's impression of Mohanpada technology area (David Gandhi)

Sunken streambed structure (Энэтхэг)

DOH

Тодорхойлолт

Excavations in streambeds to provide temporary storage of runoff, increasing water yields from shallow wells for supplementary irrigation.

Dohs are rectangular excavations in seasonal streambeds, which are intended to capture and hold runoff to enhance groundwater recharge, thus increasing water for irrigation from nearby shallow wells. They also collect and impound subsurface flow. Dohs are built in semi-arid areas where rainfall is low and seasonal. The dimension of a typical doh is 1.0-1.5 m deep with variable length (up to 40 m) and width (up to 10 m) depending on streambed section, with an average capacity of 400 m3.

Purpose of the Technology: The excavated material is deposited along the stream banks as a barrier against siltation from surrounding areas. The slopes of the excavation are gentle (an upstream slope of 1:6 or 17% and a downstream slope of 1:8 or 12%) so that water flows into it, and excess water out again, carrying silt rather than depositing it. The sides however are steep, to increase capacity - and would benefit from stone pitching to stabilise them. A silt trap comprising a line of loose boulders is constructed upstream across the streambed. Dohs are generally built in sequence. They may be as close as a few metres apart. Bends in the stream are avoided as these are susceptible to bank erosion.

Establishment / maintenance activities and inputs: The technology is used in conjunction with shallow wells (odees), which enable farmers to harvest the increased groundwater for supplementary irrigation of annual crops- including vegetables such as chilli peppers. Water is pumped out of the wells. In the case study village, Mohanpada, each doh basically supplies an underground source of extra water to one well. Communities together with project staff carry out site selection, and then detailed design/estimates/layout is done with project technical assistance. As a supportive measure the catchment area is treated with gully plugs (small stone checks in gullies). A water harvesting tank (small reservoir or dam) may be excavated above the series of dohs where this is justified by a sufficiently large catchment area/suitable site. The capacity of the tank at Mohanpada is around 600 m3 and thus also has a positive impact on groundwater recharge.

Natural / human environment: Maintenance is agreed through meetings of user groups: manual desilting is planned and repairs of gully plugs also. In summary, dohs are low cost water recharge alternatives for poorer communities, and in this case study, the extra area brought under production has meant that all families that require it, now have access to some water for irrigation.

Байршил

Байршил: Ratlam, Mohanpada, Madhya Pradesh, Энэтхэг

Дүн шинжилгээнд хамрагдсан технологи нэвтрүүлсэн газрын тоо:

Сонгосон байршлуудын газарзүйн холболт
  • 75.0349, 23.3052

Технологийн тархалт:

Тусгай хамгаалалттай газар нутагт?:

Хэрэгжилтийн огноо: >50 жилийн өмнө (уламжлалт)

Нутагшууллын төрөл
A series of dohs temporarily filled with runoff water before infiltration. (David Gandhi)
Harvesting chilli peppers from land brought under irrigation through the effect of dohs. (William Critchley)

Технологийн ангилал

Үндсэн зорилго
  • үйлдвэрлэлийг сайжруулах
  • газрын доройтлыг бууруулах, сэргийлэх, нөхөн сэргээх
  • экосистемийг хамгаалах
  • сав газрыг хамгаалах (усны эх/ голын адаг) - бусад технологитой хослуулах
  • биологийн төрөл зүйлийг хамгаалах / сайжруулах
  • гамшгийн эрсдлийг бууруулах
  • уур амьсгалын өөрчлөлт/ экстрим байдал болон түүний нөлөөлөлд дасан зохицох
  • уур амьсгалын өөрчлөлт, түүний үр нөлөөг багасгах
  • үр ашигтай эдийн засгийн нөлөөг бий болгох
  • нийгэмд үзүүлэх үр нөлөөг бий болгох
Газар ашиглалт
Нэг газр нутгийн хэмжээнд хэрэгжих холимог газар ашиглалт: Тийм - Агро-бэлчээр (тарилан-мал аж ахуйн хослуулсан тогтолцоог хамруулан ойлгоно)

  • Тариалангийн талбай
    • Нэг наст үр тариа: даавууны таримал - хөвөн, буурцагт ургамал - вандуй, хүнсний ногоо - бусад, wheat, chili peppers
    Жилд ургамал ургах улирлын тоо: 2
  • Бэлчээрийн газар
    • Extensive grazing
Усан хангамж
  • Байгалийн усалгаатай
  • Байгалийн/усалгаатай арга хосолсон
  • бүрэн усалгаатай

Газрын доройтолтой холбоотой зорилго
  • газрын доройтлоос урьдчилан сэргийлэх
  • Газрын доройтлыг бууруулах
  • Хүчтэй доройтсон газрыг нөхөн сэргээх/ сайжруулах
  • газрын доройтолд дасан зохицох
  • холбогдолгүй
Доройтолын төрөл
  • хөрс усаар эвдрэх - Wg: Гуу жалгын элэгдэл
  • усны доройтол - Ha: Хуурайшилт
ГТМ бүлэг
  • Ус хуримтлуулах
  • Усжуулалтын менежмент (усан хангамж, ус зайлуулалт зэрэг.)
  • гадаргын усны менежмент (булаг, гол, нуур, тэнгис гэх мэт)
ГТМ арга хэмжээ
  • Барилга байгууламжийн арга хэмжээ -

Техникийн зураг

Техникийн үзүүлэлтүүд
Overview of sunken streambed structures (doh) with associated wells and irrigated plots. Note that several dohs are applied in series along the waterway.

Technical knowledge required for field staff / advisors: moderate

Technical knowledge required for land users: low

Main technical functions: increase of infiltration, water harvesting / increase water supply

Secondary technical functions: control of concentrated runoff: retain / trap

Structural measure: doh (sunken streambed structure)

Structural measure: dam, gully plugs (supp.)

Construction material (stone): used for silt trap on the upstream side

Construction material (other): weathered section is excavated manually, while hard rock beds may be excavated by machine, dynamite.
Author: Mats Gurtner

Бий болгох ба арчилах: үйл ажиллагаа, материал ба зардал

Материал, зардлын тооцоо
  • Тооцоолсон зардлууд:
  • Зардал тооцоход ашигласан валют: Rupees
  • Валютын ханш (ам.дол): 1 ам.дол = 48.85 Rupees
  • Нэг өдрийн ажилчны хөдөлмөр хөлсний дундаж: 1.00
Зардалд нөлөөлөх хамгийн чухал хүчин зүйлс
Presence of hard stata (bed rock) increases cost of excavation
Хэрэгжүүлж эхлэхэд шаардлагатай үйл ажиллагаа
  1. Site selection with community by eye (Хугацаа / давтамж: Dry season)
  2. Identification of beneficiaries and user groups (Хугацаа / давтамж: Dry season)
  3. Design & estimation by project staff (Хугацаа / давтамж: Dry season)
  4. Agreement of village committee. (Хугацаа / давтамж: Dry season)
  5. Treatment of catchment with gully plug (Хугацаа / давтамж: Dry season)
  6. Excavation of Dohs (200–400 m3) as last action with silt traps upstreamof each made from loose stone. (Хугацаа / давтамж: Dry season)
  7. Wells (odees) may be deepened and pumps bought (Хугацаа / давтамж: Dry season)
Бий болгоход шаардагдах материал ба зардал
Зардлын нэр, төрөл Хэмжих нэгж Тоо хэмжээ Нэгжийн үнэ (Rupees) Зардал бүрийн нийт өртөг (Rupees) Нийт дүнгээс газар ашиглагчийн төлсөн %
Хөдөлмөр эрхлэлт
Labour ha 1.0 225.0 225.0 25.0
Тоног төхөөрөмж
Tools ha 1.0 15.0 15.0 100.0
Технологи бий болгох нийт үнэ өртөг 240.0
Технологи бий болгох нийт үнэ өртөг, ам.доллар 4.91
Арчилгаа, урсгал үйл ажиллагаа
  1. Maintenance of catchment treatments (desilting of gully plugs etc) (Хугацаа / давтамж: Dry Season/if required)
  2. Meeting of User Group (Хугацаа / давтамж: Monsoon/After heavy Showars)
  3. Repairs to Silt-trap (Хугацаа / давтамж: During monsoon/After heavy shower)
  4. Desilting of DOH (Хугацаа / давтамж: Dry Season/annual)
Арчилгаа, урсгал үйл ажиллагаанд шаардагдах материал ба зардал
Зардлын нэр, төрөл Хэмжих нэгж Тоо хэмжээ Нэгжийн үнэ (Rupees) Зардал бүрийн нийт өртөг (Rupees) Нийт дүнгээс газар ашиглагчийн төлсөн %
Хөдөлмөр эрхлэлт
Labour ha 1.0 5.0 5.0 100.0
Технологийн арчилгаа/урсгал үйл ажиллагаанд шаардагдах нийт үнэ өртөг 5.0
Технологи арчилах ба урсгал ажлын нийт үнэ өртөг, ам.доллар 0.1

Байгалийн нөхцөл

Жилийн дундаж хур тундас
  • < 250 мм
  • 251-500 мм
  • 501-750 мм
  • 751-1,000 мм
  • 1,001-1,500 мм
  • 1,501-2,000 мм
  • 2,001-3,000 мм
  • 3,001-4,000 мм
  • > 4,000 мм
Агро-уур амьсгалын бүс
  • чийглэг
  • чийглэг
  • хагас хуурай
  • хуурай
Уур амьсгалын үзүүлэлтүүд
Жилийн нийлбэр хур тундас мм: 800.0
However since past 4 years rainfall has been below average
Located on the tropic of cancer, characterised by hot dry summers (max 46 deg C) and cold dry winters. Monsoon (July-Sept) is characterised by high intensity showers followed by prolonged dry spells.
Налуу
  • хавтгай (0-2 %)
  • бага зэрэг налуу (3-5 %)
  • дунд зэрэг налуу (6-10 % )
  • хэвгий (11-15 %)
  • налуу (16-30 %)
  • их налуу (31-60 % )
  • эгц налуу (>60 %)
Гадаргын хэлбэр
  • тэгш өндөрлөг / тал
  • нуруу
  • уулын энгэр
  • дов толгод
  • бэл
  • хөндий
Далайн түвшнөөс дээшхи өндөр
  • 0-100 д.т.д. м.
  • 101-500 д.т.д. м.
  • 501-1,000 д.т.д м.
  • 1,001-1,500 д.т.д м.
  • 1,501-2,000 д.т.д м.
  • 2,001-2,500 д.т.д. м.
  • 2,501-3,000 д.т.д. м.
  • 3,001-4,000 д.т.д м.
  • > 4,000 д.т.д. м.
Технологийг нэвтрүүлсэн
  • гүдгэр нөхцөл
  • хотгор нөхцөл
  • хамааралгүй
Хөрсний зузаан
  • маш нимгэн (0-20 см)
  • нимгэн (21-50 см)
  • дунд зэрэг зузаан (51-80 см)
  • зузаан (81-120 cм)
  • маш зузаан (>120 cм)
Хөрсний бүтэц (өнгөн хөрс)
  • бүдүүн/ хөнгөн (элсэрхэг)
  • дундаж (элсэнцэр, шавранцар)
  • нарийн /хүнд (шаварлаг)
Хөрсний бүтэц (гадаргаас доош > 20 см)
  • бүдүүн/ хөнгөн (элсэрхэг)
  • дундаж (элсэнцэр, шавранцар)
  • нарийн /хүнд (шаварлаг)
Өнгөн хөрсний ялзмагийн хэмжээ
  • их (>3 %)
  • дунд (1-3 % )
  • бага (<1 % )
Гүний усны түвшин
  • гадаргаас
  • < 5 м
  • 5-50 м
  • > 50 м
Гадаргын усны хүртээмж
  • хангалттай
  • сайн
  • дунд зэрэг
  • хангалтгүй/ байхгүй
Усны чанар (боловсруулаагүй)
  • сайн чанарын ундны ус
  • муу чанарын ундны ус (цэвэршүүлэх шаардлагатай)
  • зөвхөн газар тариалангийн зориулалтаар ашиглах (усалгаа)
  • ашиглах боломжгүй
Усны давсжилтын түвшинийг орчны асуудал гэж тооцдог уу?
  • Тийм
  • Үгүй

Үерийн давтамж
  • Тийм
  • Үгүй
Зүйлийн олон янз байдал
  • Их
  • дунд зэрэг
  • Бага
Амьдрах орчны олон янз байдал
  • Их
  • дунд зэрэг
  • Бага

Технологи нэвтрүүлсэн газар ашиглагчдын тодорхойлолт

Зах зээлийн чиг хандлага
  • амь зуух арга хэлбэрийн (өөрийгөө хангах)
  • холимог (амьжиргаа ба худалдаанд)
  • худалдаа наймааны/ зах зээлийн
Орлогын бусад эх үүсвэр
  • Нийт орлогын 10 %-иас доош
  • Нийт орлогын 10-50 %
  • Нийт орлогын 50 %-иас дээш
Чинээлэг байдлын түвшин
  • нэн ядуу
  • ядуу
  • дундаж
  • чинээлэг
  • маш чинээлэг
Механикжуулалтын түвшин
  • гар ажил
  • ердийн хөсөг
  • механикжсан / мотортой
Суурин эсвэл нүүдлийн
  • Суурьшмал
  • Хагас-нүүдэлийн
  • Нүүдэлийн
Хувь хүн эсвэл бүлгүүд
  • Хувь хүн / өрх
  • бүлэг / олон нийтийн
  • хоршоо
  • ажилтан (компани, засгийн газар)
Хүйс
  • эмэгтэй
  • эрэгтэй
Нас
  • хүүхэд
  • залуус
  • дунд нас
  • ахимаг нас
Өрхийн зориулалтаар ашиглах газрын талбай
  • < 0.5 га
  • 0.5-1 га
  • 1-2 га
  • 2-5 га
  • 5-15 га
  • 15-50 га
  • 50-100 га
  • 100-500 га
  • 500-1,000 га
  • 1,000-10,000 га
  • > 10,000 га
Хэмжээ
  • бага-хэмжээний
  • дунд-хэмжээний
  • том-хэмжээний
Газар өмчлөл
  • төрийн
  • компани
  • нэгдлийн/ тосгон
  • бүлэг
  • хувь хүн, өмчийн гэрчилгээгүй
  • хувь хүн, өмчийн гэрчилгээтэй
Газар ашиглах эрх
  • нээлттэй хүртэх (зохион байгуулалтгүй)
  • нэгдлийн хэлбэрээр (зохион байгуулалттай)
  • түрээсийн хэлбэрээр
  • хувь хүн
Ус ашиглах эрх
  • нээлттэй хүртэх (зохион байгуулалтгүй)
  • нэгдлийн хэлбэрээр (зохион байгуулалттай)
  • түрээсийн хэлбэрээр
  • хувь хүн
Дэд бүтэц, үйлчилгээний хүртээмж

Нөлөө

Нийгэм-эдийн засгийн үр нөлөө
Үр тарианы ургац
буурсан
x
нэмэгдсэн

тухайн аж ахуйн орлого
буурсан
x
нэмэгдсэн

эдийн засгийн ялгаат байдал
Нэмэгдсэн
x
Буурсан


Increased economic inequity in some villages, between those with wells and those without

Нийгэм-соёлын үр нөлөө
олон нийтийн институц
суларсан
x
бэхжсэн

ГТМ/ газрын доройтлын мэдлэг
буурсан
x
сайжирсан

маргааныг шийдвэрлэх
муудсан
x
сайжирсан


Increased economic inequity in some villages, between those with wells and those without

Экологийн үр нөлөө
гүний усны түвшин / уст давхарга
буурсан
x
урсац нэмэгдсэн

хөрсний чийг
буурсан
x
нэмэгдсэн

хөрсөн бүрхэвч
буурсан
x
сайжирсан


Where cultivated

хөрс алдагдах
Нэмэгдсэн
x
Буурсан


In catchment

Зэргэлдээ талбайд илрэх нөлөө
хуурай улиралд тогтвортой урсац (бага урсацыг мөн тооцоод)
буурсан
x
нэмэгдсэн

голын адагт үерлэх (тааламжгүй)
Нэмэгдсэн
x
багассан

голын адагт лаг шавар хуримтлагдах
Нэмэгдсэн
x
Буурсан

газар доорхи ус/голын усны бохирдол
Нэмэгдсэн
x
багассан

Amount of water to downstream users
reduced
x
improved

Өртөг ба ашгийн шинжилгээ

Бий болгох зардалтай харьцуулахад олсон ашиг
Богино хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал
маш сөрөг
x
маш эерэг

Урт хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал
маш сөрөг
x
маш эерэг

Урсгал зардалтай харьцуулахад олсон ашиг
Богино хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал
маш сөрөг
x
маш эерэг

Урт хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал
маш сөрөг
x
маш эерэг

Уур амьсгалын өөрчлөлт

-

Нутагшуулах ба дасан зохицох

Тухайн нутаг дэвсгэрт Технологийг нэвтрүүлсэн газар ашиглагчдын хувь
  • жишээ/ туршилт
  • 1-10 %
  • 11-50%
  • > 50%
Технологийг нэвтрүүлсэн бүх хүмүүсийн хэд нь материаллаг урамшуулал авалгүйгээр технологийг хэрэгжүүлсэн бэ?
  • 0-10%
  • 11-50%
  • 51-90%
  • 91-100%
Технологи нь өөрчлөгдөж буй нөхцөл байдалд дасан зохицохын тулд өөрчлөгдсөн үү?
  • Тийм
  • Үгүй
Ямар өөрчлөлтөнд эмзэг вэ?
  • уур амьсгалын өөрчлөлт/ экстрим үзэгдэл
  • зах зээлийн өөрчлөлт
  • ажил хөдөлмөр эрхлэх боломж (ж.нь шилжих хөдөлгөөний улмаас)

Дүгнэлт, сургамж

Давуу тал: газар ашиглагчийн бодлоор
Давуу тал: эмхэтгэгч эсвэл бусад мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн бодлоор
  • Dohs are a low cost alternative method of increasing groundwater in a semi-arid area where production of high value legumes depends on irrigation
    – and dohs represent the best way in this situation of expanding the extent of irrigated land, and bringing irrigation to more families.
  • Small, multiple recharge points for replenishing groundwater for irrigation
    from wells

    How can they be sustained / enhanced? Breaking hard pan in stream bed mechanically by drills or blasting to deepen dohs and thereby make them more effective.
  • No risk of breaches of bunds as the structures are sunken below ground.
Сул тал/ дутагдал / эрсдэл: газар ашиглагчийн бодлоордаван туулах боломжууд
Сул тал/ дутагдал / эрсдэл: эмхэтгэгч эсвэл бусад мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн бодлоордаван туулах боломжууд
  • Group maintenance is required Form user groups.
  • Villagers are more used to (and may prefer) larger and deeper ‘tanks’ Establish more dohs to create more impact.
  • Dohs are limited in capacity and thus dry up quickly, as do the wells Establish more dohs to create more impact.

Суурь мэдээлэлүүд

Эмхэтгэгч
  • David Gandhi
Хянан тохиолдуулагчид
Хянагч
  • Fabian Ottiger
  • Alexandra Gavilano
Баримтжуулсан огноо: 02 6-р сар 2011
Сүүлийн шинэчлэл: 04 9-р сар 2019
Мэдээлэл өгсөн хүн
WOCAT мэдээллийн сан дахь бүрэн тодорхойлолт
Холбогдох ГТМ мэдээлэл
Баримтжуулалтыг зохион байгуулсан
Байгууллага Төсөл
This work is licensed under Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareaAlike 4.0 International