Photo shows the water wheel generating energy to power the water pump. The pump can operate to vertical height of 200m. (Sa'dy Odinashoev (Tajikistan, Muminabad))

Water wheel pump system (Тажикистан)

Тодорхойлолт

A water wheel that powers a pump that provides water to an orchard further upslope.

After the end of the Soviet era the mass irrigation system fell into disrepair, and many of the orchard areas subsequently suffered from dehydration and production levels declined. The case study plot is situated on a steep slope of 50° with stone/sand soils with high filtration rates.

As the irrigation systems no longer worked, the orchard in the Penjikent area lost much productivity and became very dry. As the quality of the soil is very poor the trees need much irrigation. The farmer often resorted to using a bucket to irrigate the orchards.

The land user developed a water powered pump using the flow from the existing river to pump water along a plastic pipe to the orchards. The pump can irrigate the orchard 200m above the river level. To help improve the process and regulate irrigation amount a large tank was installed in the orchard.

Purpose of the Technology: The purpose of the pump is to provide water 220m upslope to irrigate the orchards at minimal running costs, and not to be reliant on the often intermittent electricity supply.

Establishment / maintenance activities and inputs: The setting up the water wheel, pump, gear system, valves and piping system requires a certain level of technical knowledge. However, it is apparent that if you have a fast flowing river, water can be diverted to power a water wheel and a pump. Technical knowledge of the gearing will be required set up the ratios depending on the speed required for the water wheel.

Natural / human environment: In this area the very sandy soil, suffers from high infiltration rates and low water retention capacity. It is, therefore, unfavourable for growing any sort of water dependent crops. The water pump, albeit expensive in its initial financial expenditure does allow for irrigation of land, that would otherwise become increasingly denuded and degraded. The demise of the Soviet irrigation system means that the land users have had to invent and discover new innovative ways to irrigate the land.

Байршил

Байршил: Penjakent, Toshminor, Sughd, Тажикистан

Дүн шинжилгээнд хамрагдсан технологи нэвтрүүлсэн газрын тоо:

Сонгосон байршлуудын газарзүйн холболт
  • 67.5704, 39.4784

Технологийн тархалт: газар дээр жигд тархсан (approx. < 0.1 км2 (10 га))

Тусгай хамгаалалттай газар нутагт?:

Хэрэгжилтийн огноо: 10-50 жилийн өмнө

Нутагшууллын төрөл
The photo shows the water retention tank for the pumped water. The water is used to irrigate the trees. (Sa'dy Odinashoev (Tajikistan, Muminabad))

Технологийн ангилал

Үндсэн зорилго
  • үйлдвэрлэлийг сайжруулах
  • газрын доройтлыг бууруулах, сэргийлэх, нөхөн сэргээх
  • экосистемийг хамгаалах
  • сав газрыг хамгаалах (усны эх/ голын адаг) - бусад технологитой хослуулах
  • биологийн төрөл зүйлийг хамгаалах / сайжруулах
  • гамшгийн эрсдлийг бууруулах
  • уур амьсгалын өөрчлөлт/ экстрим байдал болон түүний нөлөөлөлд дасан зохицох
  • уур амьсгалын өөрчлөлт, түүний үр нөлөөг багасгах
  • үр ашигтай эдийн засгийн нөлөөг бий болгох
  • нийгэмд үзүүлэх үр нөлөөг бий болгох
  • improved access to irrigation
Газар ашиглалт

  • Бэлчээрийн газар
  • Байгалийн ой / модтой газар
    • Мод тарьсан, шинээр ойжуулсан. Хувилбарууд: Моно орон нутгийн зүйл
    Бүтээгдэхүүн ба үйлчилгээ: Түлшний мод, Жимс, самар, Байгалийн нөөцийг хамгаалах

Усан хангамж
  • Байгалийн усалгаатай
  • Байгалийн/усалгаатай арга хосолсон
  • бүрэн усалгаатай

Газрын доройтолтой холбоотой зорилго
  • газрын доройтлоос урьдчилан сэргийлэх
  • Газрын доройтлыг бууруулах
  • Хүчтэй доройтсон газрыг нөхөн сэргээх/ сайжруулах
  • газрын доройтолд дасан зохицох
  • холбогдолгүй
Доройтолын төрөл
  • хөрс усаар эвдрэх - Wt: Хөрсний гадаргын угаагдал
  • хөрсний химийн доройтол - Cn: Үржил шим ба ялзмаг буурах (элэгдлийн шалтгаангүй)
  • биологийн доройтол - Bc: Ургамлан нөмрөг багасах
ГТМ бүлэг
  • Усжуулалтын менежмент (усан хангамж, ус зайлуулалт зэрэг.)
  • Эрчим хүч хэмнэх технологи
ГТМ арга хэмжээ
  • Агрономийн арга хэмжээ - А2: Органик нэгдэл/ хөрсний үржил шим
  • Ургамлын арга хэмжээ - V1: Мод ба бут, сөөг
  • Барилга байгууламжийн арга хэмжээ - S11: Бусад
  • Менежментийн арга хэмжээ - М1: Газар ашиглалтын хэлбэрийг өөрчлөх

Техникийн зураг

Техникийн үзүүлэлтүүд

Бий болгох ба арчилах: үйл ажиллагаа, материал ба зардал

Материал, зардлын тооцоо
  • Тооцоолсон зардлууд:
  • Зардал тооцоход ашигласан валют: Ам.доллар
  • Валютын ханш (ам.дол): 1 ам.дол = тодорхойгүй
  • Нэг өдрийн ажилчны хөдөлмөр хөлсний дундаж: 5.55
Зардалд нөлөөлөх хамгийн чухал хүчин зүйлс
The initial set up costs are quite high, but the actual operating costs are minimal.
Хэрэгжүүлж эхлэхэд шаардлагатай үйл ажиллагаа
  1. Construction of water pump (Хугацаа / давтамж: any)
Бий болгоход шаардагдах материал ба зардал
Зардлын нэр, төрөл Хэмжих нэгж Тоо хэмжээ Нэгжийн үнэ (Ам.доллар) Зардал бүрийн нийт өртөг (Ам.доллар) Нийт дүнгээс газар ашиглагчийн төлсөн %
Хөдөлмөр эрхлэлт
Construction of water pump Persons/day 20.0 5.55 111.0 100.0
Барилгын материал
Machine parts for 1 pump 1.0 50.0 50.0 100.0
Welding rod for 1 pump 1.0 5.0 5.0 100.0
Drilling pump for 1 pump 1.0 1200.0 1200.0 100.0
Gear system for 1 pump 1.0 200.0 200.0 100.0
Valve gates for 1 pump 1.0 25.0 25.0 100.0
Stone for 1 pump 1.0 220.0 220.0 100.0
Pipes for 1 pump 1.0 1035.0 1035.0 100.0
Tank for 1 pump 1.0 500.0 500.0 100.0
Технологи бий болгох нийт үнэ өртөг 3'346.0
Технологи бий болгох нийт үнэ өртөг, ам.доллар 3'346.0
Арчилгаа, урсгал үйл ажиллагаа
n.a.

Байгалийн нөхцөл

Жилийн дундаж хур тундас
  • < 250 мм
  • 251-500 мм
  • 501-750 мм
  • 751-1,000 мм
  • 1,001-1,500 мм
  • 1,501-2,000 мм
  • 2,001-3,000 мм
  • 3,001-4,000 мм
  • > 4,000 мм
Агро-уур амьсгалын бүс
  • чийглэг
  • чийглэг
  • хагас хуурай
  • хуурай
Уур амьсгалын үзүүлэлтүүд
Thermal climate class: temperate
Налуу
  • хавтгай (0-2 %)
  • бага зэрэг налуу (3-5 %)
  • дунд зэрэг налуу (6-10 % )
  • хэвгий (11-15 %)
  • налуу (16-30 %)
  • их налуу (31-60 % )
  • эгц налуу (>60 %)
Гадаргын хэлбэр
  • тэгш өндөрлөг / тал
  • нуруу
  • уулын энгэр
  • дов толгод
  • бэл
  • хөндий
Далайн түвшнөөс дээшхи өндөр
  • 0-100 д.т.д. м.
  • 101-500 д.т.д. м.
  • 501-1,000 д.т.д м.
  • 1,001-1,500 д.т.д м.
  • 1,501-2,000 д.т.д м.
  • 2,001-2,500 д.т.д. м.
  • 2,501-3,000 д.т.д. м.
  • 3,001-4,000 д.т.д м.
  • > 4,000 д.т.д. м.
Технологийг нэвтрүүлсэн
  • гүдгэр нөхцөл
  • хотгор нөхцөл
  • хамааралгүй
Хөрсний зузаан
  • маш нимгэн (0-20 см)
  • нимгэн (21-50 см)
  • дунд зэрэг зузаан (51-80 см)
  • зузаан (81-120 cм)
  • маш зузаан (>120 cм)
Хөрсний бүтэц (өнгөн хөрс)
  • бүдүүн/ хөнгөн (элсэрхэг)
  • дундаж (элсэнцэр, шавранцар)
  • нарийн /хүнд (шаварлаг)
Хөрсний бүтэц (гадаргаас доош > 20 см)
  • бүдүүн/ хөнгөн (элсэрхэг)
  • дундаж (элсэнцэр, шавранцар)
  • нарийн /хүнд (шаварлаг)
Өнгөн хөрсний ялзмагийн хэмжээ
  • их (>3 %)
  • дунд (1-3 % )
  • бага (<1 % )
Гүний усны түвшин
  • гадаргаас
  • < 5 м
  • 5-50 м
  • > 50 м
Гадаргын усны хүртээмж
  • хангалттай
  • сайн
  • дунд зэрэг
  • хангалтгүй/ байхгүй
Усны чанар (боловсруулаагүй)
  • сайн чанарын ундны ус
  • муу чанарын ундны ус (цэвэршүүлэх шаардлагатай)
  • зөвхөн газар тариалангийн зориулалтаар ашиглах (усалгаа)
  • ашиглах боломжгүй
Усны чанар гэж:
Усны давсжилтын түвшинийг орчны асуудал гэж тооцдог уу?
  • Тийм
  • Үгүй

Үерийн давтамж
  • Тийм
  • Үгүй
Зүйлийн олон янз байдал
  • Их
  • дунд зэрэг
  • Бага
Амьдрах орчны олон янз байдал
  • Их
  • дунд зэрэг
  • Бага

Технологи нэвтрүүлсэн газар ашиглагчдын тодорхойлолт

Зах зээлийн чиг хандлага
  • амь зуух арга хэлбэрийн (өөрийгөө хангах)
  • холимог (амьжиргаа ба худалдаанд)
  • худалдаа наймааны/ зах зээлийн
Орлогын бусад эх үүсвэр
  • Нийт орлогын 10 %-иас доош
  • Нийт орлогын 10-50 %
  • Нийт орлогын 50 %-иас дээш
Чинээлэг байдлын түвшин
  • нэн ядуу
  • ядуу
  • дундаж
  • чинээлэг
  • маш чинээлэг
Механикжуулалтын түвшин
  • гар ажил
  • ердийн хөсөг
  • механикжсан / мотортой
Суурин эсвэл нүүдлийн
  • Суурьшмал
  • Хагас-нүүдэлийн
  • Нүүдэлийн
Хувь хүн эсвэл бүлгүүд
  • Хувь хүн / өрх
  • бүлэг / олон нийтийн
  • хоршоо
  • ажилтан (компани, засгийн газар)
Хүйс
  • эмэгтэй
  • эрэгтэй
Нас
  • хүүхэд
  • залуус
  • дунд нас
  • ахимаг нас
Өрхийн зориулалтаар ашиглах газрын талбай
  • < 0.5 га
  • 0.5-1 га
  • 1-2 га
  • 2-5 га
  • 5-15 га
  • 15-50 га
  • 50-100 га
  • 100-500 га
  • 500-1,000 га
  • 1,000-10,000 га
  • > 10,000 га
Хэмжээ
  • бага-хэмжээний
  • дунд-хэмжээний
  • том-хэмжээний
Газар өмчлөл
  • төрийн
  • компани
  • нэгдлийн/ тосгон
  • бүлэг
  • хувь хүн, өмчийн гэрчилгээгүй
  • хувь хүн, өмчийн гэрчилгээтэй
Газар ашиглах эрх
  • нээлттэй хүртэх (зохион байгуулалтгүй)
  • нэгдлийн хэлбэрээр (зохион байгуулалттай)
  • түрээсийн хэлбэрээр
  • хувь хүн
  • Throgh association
Ус ашиглах эрх
  • нээлттэй хүртэх (зохион байгуулалтгүй)
  • нэгдлийн хэлбэрээр (зохион байгуулалттай)
  • түрээсийн хэлбэрээр
  • хувь хүн
  • Throgh association
Дэд бүтэц, үйлчилгээний хүртээмж
эрүүл мэнд

ядуу
сайн
боловсрол

ядуу
сайн
техник зөвлөгөө

ядуу
сайн
хөдөлмөр эрхлэлт (жишээ нь, ХАА-аас өөр)

ядуу
сайн
зах зээл

ядуу
сайн
эрчим хүчний хангамж

ядуу
сайн
зам тээвэр

ядуу
сайн
усан хангамж ба ариутгал

ядуу
сайн
санхүүгийн үйлчилгээ

ядуу
сайн

Нөлөө

Нийгэм-эдийн засгийн үр нөлөө
Үр тарианы ургац
буурсан
нэмэгдсэн

модлогийн бүтээмж
буурсан
нэмэгдсэн

бүтээмж буурах эрсдэл
Нэмэгдсэн
Буурсан

бүтээмжит талбай (ашиглалт/тарилт хийгдэх талбай)
буурсан
нэмэгдсэн

газрын менежмент
саад учирсан
хялбаршсан

мал услах усны хүрэлцээ
буурсан
нэмэгдсэн

тариалангийн усалгааны усны хүртээмж
буурсан
нэмэгдсэн

ХАА-н зардал
Нэмэгдсэн
Буурсан

ажлын хэмжээ
Нэмэгдсэн
Буурсан

Нийгэм-соёлын үр нөлөө
ГТМ/ газрын доройтлын мэдлэг
буурсан
сайжирсан

Livelihood and human well-being
reduced
improved


Timber and fruit production has increased on the irrigated land.

Экологийн үр нөлөө
усны хэмжээ
буурсан
нэмэгдсэн

усны чанар
буурсан
нэмэгдсэн

ус хуримтлуулах (урсац, борооны ус, цас г.м.)
буурсан
сайжирсан

хөрсний чийг
буурсан
нэмэгдсэн

хөрсөн бүрхэвч
буурсан
сайжирсан

хөрс хагарах/ хагсах
Нэмэгдсэн
багассан

Зэргэлдээ талбайд илрэх нөлөө
усны хүртээмж (гүний, гадаргын, булаг шандын)
буурсан
нэмэгдсэн

буферлэх/шүүх чадавхи (хөрс, ургамал, ус намгархаг газар)
буурсан
сайжирсан

Өртөг ба ашгийн шинжилгээ

Бий болгох зардалтай харьцуулахад олсон ашиг
Богино хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал
маш сөрөг
маш эерэг

Урт хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал
маш сөрөг
маш эерэг

Урсгал зардалтай харьцуулахад олсон ашиг
Богино хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал
маш сөрөг
маш эерэг

Урт хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал
маш сөрөг
маш эерэг

Уур амьсгалын өөрчлөлт

Уур амьсгалын аажим өөрчлөлт
жилийн дундаж температур Өсөлт

маш муу
маш сайн
Уур амьсгалаас хамаарах аюул (гамшиг)
орон нутгийн аадар бороо

маш муу
маш сайн
орон нутгийн салхин шуурга

маш муу
маш сайн
ган гачиг

маш муу
маш сайн
усны үер (гол)

маш муу
маш сайн

Нутагшуулах ба дасан зохицох

Тухайн нутаг дэвсгэрт Технологийг нэвтрүүлсэн газар ашиглагчдын хувь
  • жишээ/ туршилт
  • 1-10 %
  • 11-50%
  • > 50%
Технологийг нэвтрүүлсэн бүх хүмүүсийн хэд нь материаллаг урамшуулал авалгүйгээр технологийг хэрэгжүүлсэн бэ?
  • 0-10%
  • 11-50%
  • 51-90%
  • 91-100%
Хамрагдсан өрх ба/эсвэл газар нутгийн хэмжээ
1 household
Технологи нь өөрчлөгдөж буй нөхцөл байдалд дасан зохицохын тулд өөрчлөгдсөн үү?
  • Тийм
  • Үгүй
Ямар өөрчлөлтөнд эмзэг вэ?
  • уур амьсгалын өөрчлөлт/ экстрим үзэгдэл
  • зах зээлийн өөрчлөлт
  • ажил хөдөлмөр эрхлэх боломж (ж.нь шилжих хөдөлгөөний улмаас)

Дүгнэлт, сургамж

Давуу тал: газар ашиглагчийн бодлоор
  • Has improved their livelihood considerably, feel more secure.
Давуу тал: эмхэтгэгч эсвэл бусад мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн бодлоор
  • An increase in the production of wood, fruit and timber.

    How can they be sustained / enhanced? More training on tree cultivation techniques.
  • Decrease in the workload, previously the trees were irrigated using a bucket
  • The quality of the soil has increased with a reduction in crusting of the surface due to drying out.
Сул тал/ дутагдал / эрсдэл: газар ашиглагчийн бодлоордаван туулах боломжууд
  • Took some time to pay for all materials
Сул тал/ дутагдал / эрсдэл: эмхэтгэгч эсвэл бусад мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн бодлоордаван туулах боломжууд
  • High initial cost. Loans could be made available.
  • High level of technical knowledge required to construct and maintain. Training could be provided to interested personnel.

Суурь мэдээлэлүүд

Эмхэтгэгч
  • Sa'dy Odinashoev
Хянан тохиолдуулагчид
Хянагч
  • Alexandra Gavilano
  • David Streiff
  • Joana Eichenberger
Баримтжуулсан огноо: 17 5-р сар 2011
Сүүлийн шинэчлэл: 02 11-р сар 2021
Мэдээлэл өгсөн хүн
WOCAT мэдээллийн сан дахь бүрэн тодорхойлолт
Холбогдох ГТМ мэдээлэл
Баримтжуулалтыг зохион байгуулсан
Байгууллага Төсөл
This work is licensed under Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareaAlike 4.0 International