Oliviers aménagés par des cuvettes individuelles en pierres sèches au site à Oueslatia, Kairouan (Wafa SAIDI)

Cuvettes individuelles en pierres sèches (Тунис)

الأحواض الفردية الحجرية

Тодорхойлолт

Les cuvettes individuelles en pierres sèches correspondent à une technique traditionnelle de collecte des eaux de ruissellement.

Sur les terrains accidentés en pente moyenne ou faible (piedmont, glacis et pénéplaine) allant jusqu'à 30%, dans la région semi-aride tunisienne, des murettes ont été construites en pierres sèches, confectionnées sous forme de demi-lunes , autour des troncs d'arboricoles essentiellement « l’olivier ». Ce sont les cuvettes individuelles en pierres sèches. Elles sont des ouvrages physiques réalisés en pierres. Ces ouvrages disposent d’une ouverture perpendiculaire au sens d’écoulement des eaux. Ils sont disposés en quinconce. Confectionnées manuellement ou à l’aide d’une charrue, les cuvettes ont le plus souvent un diamètre compris entre 2 et 4 mètres.
Cette technique vise à favoriser l’infiltration des eaux de pluie et à ralentir l’érosion. Elle permet de récupérer des dépôts de sédiments.
Pour la construction des cuvettes, les exploitants suivent les étapes suivantes :
•Attacher un cordon au tronc de l’olivier pour faire un demi-cercle de même rayon que la cime de l’arbre ;
•Creuser un fossé de 10 à 20 cm de profondeur autour de la plante dont la forme est de demi-cercle concave vers l’amont ;
•Mettre des grandes pierres dans ce fossé ;
•Ramener du concassage sur les pierres (1 à 2 cm) ;
Une fois les deux lignes en quinconce mises en place avec les pierres de calage et le concassage, une deuxième rangée de pierres doit être mise au-dessus pour donner du volume à la diguette et bloquer les pierres les unes par rapport aux autres. Cette opération se répète jusqu'à une hauteur de 0,40 à 1m et ceci dépend de la pente à fin d'avoir la surface de la retenue de la cuvette horizontale pour annuler totalement la vitesse de ruissellement.
Les pierres servent à bloquer les débris végétaux tandis que le concassage empêche l’eau de creuser et de provoquer l'effondrement de la diguette sur elle-même. Les pierres de calage doivent être mises à plat, c'est la condition de réussite de cette méthode. Le concassage doit être irrégulier de texture et a pour rôle de filtrer l'eau des premières pluies et de la conserver une fois colmaté (3ème à 4ème pluie). Il provoque le nivellement de l'espace inter-diguette en quelques pluies.
Après chaque labour ou épandage d’engrais, les cuvettes doivent être remodelées. L'entretien de l'exutoire est primordial par l'élimination des herbes de la plateforme de la cuvette.
Les utilisateurs des terres reconnaissent la valeur de la technologie des cuvettes de pierres sèches pour améliorer la disponibilité de l'eau, la conservation des sols, la croissance de la végétation et la productivité des terres. Leurs expériences positives et leurs observations sur l'efficacité de la technologie contribuent à leur appréciation et à leur soutien pour sa mise en œuvre et son entretien. c'est une technologie qui assure la création des systèmes agricoles durables, productifs et résilients.

Байршил

Байршил: Oueslatia, Kairouan, Тунис

Дүн шинжилгээнд хамрагдсан технологи нэвтрүүлсэн газрын тоо: нэг байршилд

Сонгосон байршлуудын газарзүйн холболт
  • 9.51175, 35.85264

Технологийн тархалт: газар дээр жигд тархсан (approx. 1,000-10,000 км2)

Тусгай хамгаалалттай газар нутагт?: Үгүй

Хэрэгжилтийн огноо: >50 жилийн өмнө (уламжлалт)

Нутагшууллын төрөл
La mise en place d'une cuvette (Wafa SAIDI)
Cuvettes individuelles en pierres sèches autour des oliviers (Wafa SAIDI)

Технологийн ангилал

Үндсэн зорилго
  • үйлдвэрлэлийг сайжруулах
  • газрын доройтлыг бууруулах, сэргийлэх, нөхөн сэргээх
  • экосистемийг хамгаалах
  • сав газрыг хамгаалах (усны эх/ голын адаг) - бусад технологитой хослуулах
  • биологийн төрөл зүйлийг хамгаалах / сайжруулах
  • гамшгийн эрсдлийг бууруулах
  • уур амьсгалын өөрчлөлт/ экстрим байдал болон түүний нөлөөлөлд дасан зохицох
  • уур амьсгалын өөрчлөлт, түүний үр нөлөөг багасгах
  • үр ашигтай эдийн засгийн нөлөөг бий болгох
  • нийгэмд үзүүлэх үр нөлөөг бий болгох
Газар ашиглалт
Нэг газр нутгийн хэмжээнд хэрэгжих холимог газар ашиглалт: Үгүй

  • Тариалангийн талбай
    • Мод, сөөг тарих: чидүүн
    Жилд ургамал ургах улирлын тоо: 1
Усан хангамж
  • Байгалийн усалгаатай
  • Байгалийн/усалгаатай арга хосолсон
  • бүрэн усалгаатай

Газрын доройтолтой холбоотой зорилго
  • газрын доройтлоос урьдчилан сэргийлэх
  • Газрын доройтлыг бууруулах
  • Хүчтэй доройтсон газрыг нөхөн сэргээх/ сайжруулах
  • газрын доройтолд дасан зохицох
  • холбогдолгүй
Доройтолын төрөл
  • хөрс усаар эвдрэх - Wt: Хөрсний гадаргын угаагдал
  • хөрсний химийн доройтол - Cn: Үржил шим ба ялзмаг буурах (элэгдлийн шалтгаангүй)
  • усны доройтол - Ha: Хуурайшилт, Hs: Гадаргын усны хэмжээ багасах
ГТМ бүлэг
  • Хөрсний үржил шимийн нэгдсэн менежмент
  • Налуугийн арга хэмжээ
  • Ус хуримтлуулах
ГТМ арга хэмжээ
  • Барилга байгууламжийн арга хэмжээ - S2: Далан, хаалт

Техникийн зураг

Техникийн үзүүлэлтүүд
La cuvette individuelle n'est qu'un ouvrage qui nécessite un impluvium et un évacuateur selon une pente bien précise.

Les spécifications de la cuvette sont:
- la pente doit être inférieure à 35°;
- le diamètre est égal à celui de la cime d'arbre
- l'écartement varie par la variation de l'installation des arbres (on ne trouve pas le même nombre des arbres. la densité est variable d'un hectare à l'autre);
- la cuvette nécessite une fouille (fosse d'encrage) de 20 cm sous la forme d'un arc placé contre le sens d'écoulement;
- la construction d'une murette de 50 à 70 cm d'hauteur avec des pierres sèches;
- le remblaiement avec les cailloux et du sable à l'intérieur de la cuvette.
Author: Wafa SAIDI

Бий болгох ба арчилах: үйл ажиллагаа, материал ба зардал

Материал, зардлын тооцоо
  • Тооцоолсон зардлууд: Технологийн нэгж тус бүр (нэгж: Cuvette individuelle en pierres sèches)
  • Зардал тооцоход ашигласан валют: Dinars tunisien
  • Валютын ханш (ам.дол): 1 ам.дол = 3.1 Dinars tunisien
  • Нэг өдрийн ажилчны хөдөлмөр хөлсний дундаж: 17
Зардалд нөлөөлөх хамгийн чухал хүчин зүйлс
La disponibilité de la main d'œuvre et des pierres sur le champ sont les facteurs déterminants du coût.
Хэрэгжүүлж эхлэхэд шаардлагатай үйл ажиллагаа
  1. Ramassage des pierres (Хугацаа / давтамж: None)
  2. Creusement d'une fouille de 30 cm de profondeur (Хугацаа / давтамж: None)
  3. Construction de la cuvette (Хугацаа / давтамж: None)
  4. Remblaiement avec les cailloux et le sable (Хугацаа / давтамж: None)
Бий болгоход шаардагдах материал ба зардал (per Cuvette individuelle en pierres sèches)
Зардлын нэр, төрөл Хэмжих нэгж Тоо хэмжээ Нэгжийн үнэ (Dinars tunisien) Зардал бүрийн нийт өртөг (Dinars tunisien) Нийт дүнгээс газар ашиглагчийн төлсөн %
Хөдөлмөр эрхлэлт
Ouvriers Cuvette 1.0 17.0 17.0
Тоног төхөөрөмж
Pioche 1.0 30.0 30.0
Pelle 1.0 24.0 24.0
Grand marteau 1.0 60.0 60.0
Барилгын материал
Achat et transport des pierres sèches Cuvette 1.0 40.0 40.0
Технологи бий болгох нийт үнэ өртөг 171.0
Технологи бий болгох нийт үнэ өртөг, ам.доллар 55.16
Арчилгаа, урсгал үйл ажиллагаа
  1. Rehaussement de la murette (Хугацаа / давтамж: None)
  2. Désherbage (Хугацаа / давтамж: None)
  3. Taille (Хугацаа / давтамж: None)
Арчилгаа, урсгал үйл ажиллагаанд шаардагдах материал ба зардал (per Cuvette individuelle en pierres sèches)
Зардлын нэр, төрөл Хэмжих нэгж Тоо хэмжээ Нэгжийн үнэ (Dinars tunisien) Зардал бүрийн нийт өртөг (Dinars tunisien) Нийт дүнгээс газар ашиглагчийн төлсөн %
Хөдөлмөр эрхлэлт
main d'œuvre pour le rehaussement Cuvette 17.0 100.0
main d'œuvre pour la taille Cuvette 5.0 100.0
main d'œuvre pour le désherbage Cuvette 1.5 100.0

Байгалийн нөхцөл

Жилийн дундаж хур тундас
  • < 250 мм
  • 251-500 мм
  • 501-750 мм
  • 751-1,000 мм
  • 1,001-1,500 мм
  • 1,501-2,000 мм
  • 2,001-3,000 мм
  • 3,001-4,000 мм
  • > 4,000 мм
Агро-уур амьсгалын бүс
  • чийглэг
  • чийглэг
  • хагас хуурай
  • хуурай
Уур амьсгалын үзүүлэлтүүд
Жилийн нийлбэр хур тундас мм: 350.0
Les précipitations annuelles dans la zone d’étude varient entre 200 mm et 400 mm. La zone d'étude présente un régime pluvial méditerranéen qui se caractérise par des écoulements en hiver et un assèchement presque total au cours de la saison estivale.
Цаг уурын станцын нэр: Oueslatia Foret
La zone d'étude est située dans une classe climatique intermédiaire : le semi-aride, caractérisé par un régime pluviométrique très variable avec des étés chauds et secs et des hivers frais et humides.
Налуу
  • хавтгай (0-2 %)
  • бага зэрэг налуу (3-5 %)
  • дунд зэрэг налуу (6-10 % )
  • хэвгий (11-15 %)
  • налуу (16-30 %)
  • их налуу (31-60 % )
  • эгц налуу (>60 %)
Гадаргын хэлбэр
  • тэгш өндөрлөг / тал
  • нуруу
  • уулын энгэр
  • дов толгод
  • бэл
  • хөндий
Далайн түвшнөөс дээшхи өндөр
  • 0-100 д.т.д. м.
  • 101-500 д.т.д. м.
  • 501-1,000 д.т.д м.
  • 1,001-1,500 д.т.д м.
  • 1,501-2,000 д.т.д м.
  • 2,001-2,500 д.т.д. м.
  • 2,501-3,000 д.т.д. м.
  • 3,001-4,000 д.т.д м.
  • > 4,000 д.т.д. м.
Технологийг нэвтрүүлсэн
  • гүдгэр нөхцөл
  • хотгор нөхцөл
  • хамааралгүй
Хөрсний зузаан
  • маш нимгэн (0-20 см)
  • нимгэн (21-50 см)
  • дунд зэрэг зузаан (51-80 см)
  • зузаан (81-120 cм)
  • маш зузаан (>120 cм)
Хөрсний бүтэц (өнгөн хөрс)
  • бүдүүн/ хөнгөн (элсэрхэг)
  • дундаж (элсэнцэр, шавранцар)
  • нарийн /хүнд (шаварлаг)
Хөрсний бүтэц (гадаргаас доош > 20 см)
  • бүдүүн/ хөнгөн (элсэрхэг)
  • дундаж (элсэнцэр, шавранцар)
  • нарийн /хүнд (шаварлаг)
Өнгөн хөрсний ялзмагийн хэмжээ
  • их (>3 %)
  • дунд (1-3 % )
  • бага (<1 % )
Гүний усны түвшин
  • гадаргаас
  • < 5 м
  • 5-50 м
  • > 50 м
Гадаргын усны хүртээмж
  • хангалттай
  • сайн
  • дунд зэрэг
  • хангалтгүй/ байхгүй
Усны чанар (боловсруулаагүй)
  • сайн чанарын ундны ус
  • муу чанарын ундны ус (цэвэршүүлэх шаардлагатай)
  • зөвхөн газар тариалангийн зориулалтаар ашиглах (усалгаа)
  • ашиглах боломжгүй
Усны чанар гэж: гадаргын ба газрын доорхи ус
Усны давсжилтын түвшинийг орчны асуудал гэж тооцдог уу?
  • Тийм
  • Үгүй

Үерийн давтамж
  • Тийм
  • Үгүй
Зүйлийн олон янз байдал
  • Их
  • дунд зэрэг
  • Бага
Амьдрах орчны олон янз байдал
  • Их
  • дунд зэрэг
  • Бага

Технологи нэвтрүүлсэн газар ашиглагчдын тодорхойлолт

Зах зээлийн чиг хандлага
  • амь зуух арга хэлбэрийн (өөрийгөө хангах)
  • холимог (амьжиргаа ба худалдаанд)
  • худалдаа наймааны/ зах зээлийн
Орлогын бусад эх үүсвэр
  • Нийт орлогын 10 %-иас доош
  • Нийт орлогын 10-50 %
  • Нийт орлогын 50 %-иас дээш
Чинээлэг байдлын түвшин
  • нэн ядуу
  • ядуу
  • дундаж
  • чинээлэг
  • маш чинээлэг
Механикжуулалтын түвшин
  • гар ажил
  • ердийн хөсөг
  • механикжсан / мотортой
Суурин эсвэл нүүдлийн
  • Суурьшмал
  • Хагас-нүүдэлийн
  • Нүүдэлийн
Хувь хүн эсвэл бүлгүүд
  • Хувь хүн / өрх
  • бүлэг / олон нийтийн
  • хоршоо
  • ажилтан (компани, засгийн газар)
Хүйс
  • эмэгтэй
  • эрэгтэй
Нас
  • хүүхэд
  • залуус
  • дунд нас
  • ахимаг нас
Өрхийн зориулалтаар ашиглах газрын талбай
  • < 0.5 га
  • 0.5-1 га
  • 1-2 га
  • 2-5 га
  • 5-15 га
  • 15-50 га
  • 50-100 га
  • 100-500 га
  • 500-1,000 га
  • 1,000-10,000 га
  • > 10,000 га
Хэмжээ
  • бага-хэмжээний
  • дунд-хэмжээний
  • том-хэмжээний
Газар өмчлөл
  • төрийн
  • компани
  • нэгдлийн/ тосгон
  • бүлэг
  • хувь хүн, өмчийн гэрчилгээгүй
  • хувь хүн, өмчийн гэрчилгээтэй
Газар ашиглах эрх
  • нээлттэй хүртэх (зохион байгуулалтгүй)
  • нэгдлийн хэлбэрээр (зохион байгуулалттай)
  • түрээсийн хэлбэрээр
  • хувь хүн
Ус ашиглах эрх
  • нээлттэй хүртэх (зохион байгуулалтгүй)
  • нэгдлийн хэлбэрээр (зохион байгуулалттай)
  • түрээсийн хэлбэрээр
  • хувь хүн
Дэд бүтэц, үйлчилгээний хүртээмж
эрүүл мэнд

ядуу
x
сайн
боловсрол

ядуу
x
сайн
техник зөвлөгөө

ядуу
x
сайн
хөдөлмөр эрхлэлт (жишээ нь, ХАА-аас өөр)

ядуу
x
сайн
зах зээл

ядуу
x
сайн
эрчим хүчний хангамж

ядуу
x
сайн
зам тээвэр

ядуу
x
сайн
усан хангамж ба ариутгал

ядуу
x
сайн
санхүүгийн үйлчилгээ

ядуу
x
сайн

Нөлөө

Нийгэм-эдийн засгийн үр нөлөө
Үр тарианы ургац
буурсан
x
нэмэгдсэн


L’installation des cuvettes permet une amélioration moyenne des rendements de 150%.

үр тарианы чанар
буурсан
x
нэмэгдсэн


La croissance des oliviers est favorisée grâce aux minéraux dissous se trouvant dans l'eau.

ХАА-н зардал
Нэмэгдсэн
x
Буурсан


Les cuvettes individuelles en pierres sèches fournit du fumier emporté par les eaux de ruissellement. Ce qui minimise les dépenses relatives aux intrants.

тухайн аж ахуйн орлого
буурсан
x
нэмэгдсэн

ажлын хэмжээ
Нэмэгдсэн
x
Буурсан


Les oliviers aménagés ne nécessitent pas l'ajout des fumiers ce qui réduit les heures de travail.

Нийгэм-соёлын үр нөлөө
хүнсний аюулгүй байдал/ өөрийн хэрэгцээг хангах
буурсан
x
сайжирсан

ГТМ/ газрын доройтлын мэдлэг
буурсан
x
сайжирсан

Экологийн үр нөлөө
усны хэмжээ
буурсан
x
нэмэгдсэн

ус хуримтлуулах (урсац, борооны ус, цас г.м.)
буурсан
x
сайжирсан

гадаргын урсац
Нэмэгдсэн
x
Буурсан

усны урсац
буурсан
x
сайжирсан

хөрсний чийг
буурсан
x
нэмэгдсэн


La comparaison entre des sols aménagés par des cuvette individuelles en pierres sèches et des autres sols non aménagés a montré que les cuvettes ont permis une augmentation de l’humidité des sols d’environ 28%.

хөрс алдагдах
Нэмэгдсэн
x
Буурсан

хөрсний органик нэгдэл/ хөрсөнд агуулагдах карбон
буурсан
x
нэмэгдсэн


Les cuvettes individuelles en pierres sèches ont permis une augmentation du taux de matière organique d’environ 8 %.

гангийн нөлөө
Нэмэгдсэн
x
Буурсан

бичил уур амьсгал
муудсан
x
сайжирсан

Зэргэлдээ талбайд илрэх нөлөө
голын адагт лаг шавар хуримтлагдах
Нэмэгдсэн
x
Буурсан


Cette technologie est un ralentisseur de ruissellement en favorisant la rétention des sédiments et par conséquent la protection des barrages en aval contre l’envasement.

Өртөг ба ашгийн шинжилгээ

Бий болгох зардалтай харьцуулахад олсон ашиг
Богино хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал
маш сөрөг
x
маш эерэг

Урт хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал
маш сөрөг
x
маш эерэг

Урсгал зардалтай харьцуулахад олсон ашиг
Богино хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал
маш сөрөг
x
маш эерэг

Урт хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал
маш сөрөг
x
маш эерэг

Уур амьсгалын өөрчлөлт

Уур амьсгалын аажим өөрчлөлт
жилийн дундаж хур тундас Бууралт

маш муу
x
маш сайн
Уур амьсгалаас хамаарах аюул (гамшиг)
орон нутгийн мөндөртэй бороо

маш муу
x
маш сайн

Нутагшуулах ба дасан зохицох

Тухайн нутаг дэвсгэрт Технологийг нэвтрүүлсэн газар ашиглагчдын хувь
  • жишээ/ туршилт
  • 1-10 %
  • 11-50%
  • > 50%
Технологийг нэвтрүүлсэн бүх хүмүүсийн хэд нь материаллаг урамшуулал авалгүйгээр технологийг хэрэгжүүлсэн бэ?
  • 0-10%
  • 11-50%
  • 51-90%
  • 91-100%
Хамрагдсан өрх ба/эсвэл газар нутгийн хэмжээ
150 ha
Технологи нь өөрчлөгдөж буй нөхцөл байдалд дасан зохицохын тулд өөрчлөгдсөн үү?
  • Тийм
  • Үгүй
Ямар өөрчлөлтөнд эмзэг вэ?
  • уур амьсгалын өөрчлөлт/ экстрим үзэгдэл
  • зах зээлийн өөрчлөлт
  • ажил хөдөлмөр эрхлэх боломж (ж.нь шилжих хөдөлгөөний улмаас)

Дүгнэлт, сургамж

Давуу тал: газар ашиглагчийн бодлоор
  • Cette technologie permet d'enrichir le sol.
  • Cette technologie favorise la production agricole.
Давуу тал: эмхэтгэгч эсвэл бусад мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн бодлоор
  • Les cuvettes individuelles en pierres sèches sont considérées comme des techniques antiérosives.
  • Elles favorisent la fertilité du sol.
  • Elle joue un rôle important dans la recharge de la nappe
Сул тал/ дутагдал / эрсдэл: газар ашиглагчийн бодлоордаван туулах боломжууд
  • Le cout Encouragement par des subventions
Сул тал/ дутагдал / эрсдэл: эмхэтгэгч эсвэл бусад мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн бодлоордаван туулах боломжууд
  • Le rehaussement est le seul moyen d'entretient.

Суурь мэдээлэлүүд

Эмхэтгэгч
  • Wafa Saidi
Хянан тохиолдуулагчид
  • Siagbé Golli
  • Faouzi Harrouchi
  • faouzi BATTI
  • Fatma Maaloul
  • Tabitha Nekesa
  • Ahmadou Gaye
Хянагч
  • William Critchley
  • Rima Mekdaschi Studer
Баримтжуулсан огноо: 18 12-р сар 2022
Сүүлийн шинэчлэл: 22 3-р сар 2024
Мэдээлэл өгсөн хүн
WOCAT мэдээллийн сан дахь бүрэн тодорхойлолт
Холбогдох ГТМ мэдээлэл
Баримтжуулалтыг зохион байгуулсан
Байгууллага Төсөл
Гол сурвалж баримт сэлт
  • Guide de conservation des eaux et du Sol, Ministère de l’agriculture, Direction Générale de l'Aménagement et de la Conservations des Terres Agricoles, 1995: Ministère de l’agriculture, Direction Générale de l'Aménagement et de la Conservations des Terres Agricoles
  • Impact des terres de culture par les cuvettes individuelles sur l’humidité la fertilité du sol (Tunisie centrale), Ali Hendaoui, 2003: Ecole Supérieure des Ingénieurs de Mjez El Bab (ESIM)
  • Carte agricole de la Tunisie, Ministère de l'agriculture, 2005: Direction Générale de l'Aménagement et de la Conservations des Terres Agricoles, 1995: Ministère de l’agriculture, Direction Générale de l'Aménagement et de la Conservations des Terres Agricoles
Холбогдох мэдээллийн интернет холбоос
This work is licensed under Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareaAlike 4.0 International