1.2 Detalhes do contato das pessoas capacitadas e instituições envolvidas na avaliação e documentação da tecnologia

Nome do projeto que facilitou a documentação/avaliação da Tecnologia (se relevante)

Scaling-up SLM practices by smallholder farmers (IFAD)

Nome da(s) instituição(ões) que facilitou(ram) a documentação/ avaliação da Tecnologia (se relevante)

National Agriculture and Forestry Research Institute (NAFRI) - República Democrática Popular do Laos

1.3 Condições em relação ao uso da informação documentada através de WOCAT

Quando os dados foram compilados (no campo)?

28/08/2017

O/a compilador/a e a(s) pessoa(s) capacitada(s) aceitam as condições relativas ao uso de dados documentados através da WOCAT:

Sim

1.4 Declaração de sustentabilidade da tecnologia descrita

A tecnologia descrita aqui é problemática em relação a degradação da terra de forma que não pode ser declarada uma tecnologia de gestão sustentável de terra?

Não

2.1 Descrição curta da tecnologia

Definição da tecnologia:

ເຕັກນີກ ການເຮັດຫນານຜັກ ຢູ່ດິນຄ້ອຍຊັນ ເປັນເຕັກນິກນຶ່ງ ທ່ີຊາວກະສິກອນ ໄດ້ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ມາເປັນເວລາ ດົນນານ. ອີງຕາມປັດໃຈ ທາງດ້ານລັກສະນະ ພູມສັນຖານ ຂອງທ້ອງຖີ່ນ ທ່ີເປັນເຂດຄ້ອຍຊັນ ຊື່ງເປັນຂ້ໍຈໍາກັດ ໃຫ້ການຜະລິດ ກະສິກໍາ ເປັນຕົ້ນ ແມ່ນກິດຈະກໍາ ປູກຜັກສວນຄົວ ຂອງປະຊາຊົນ ທ້ອງຖ່ີນ.

2.2 Descrição detalhada da tecnologia

Descrição:

ໂດຍສ່ວນໃຫຍ່ ປະຊາຊົນ ທອ້ງຖ່ີນ ປູກຜັກ ໃສ່ໄຮ່ເຂົ້າ ແລະ ປູກໃສ່ສວນຄົວ. ນອກຈາກນ້ີ, ພວກເຂົາກໍ່ປູກ ລຽບຕາມແມ່ນໍາ້ ໃນລະດູແລ້ງ. ສຳລັບ ຊາວກະສິກອນ ທີອາໃສ ຢູ່ເຂດພູດອຍ ຈະປູກຜັກ ໃນຊ່ວງລະດູຝົນ ເປັນສວນໄຫຍ່ ແລະ ປູກໃນລະດູແລ້ງ ສໍາລັບ ຜູ້ທີ່ມີເງ່ືອນໄຂ ຢູ່ໃກ້ແຄມຫ້ວຍ. ການປູກຜັກ ໃນພື້ນທ່ີດິນຄອ້ຍຊັນ ຈະມີຂໍ້ຈຳກັດ ກ່ຽວກັບ ຄວາມຊັນຂອງດິນ (ດິນບໍ່ຮາບພຽງ) ແລະ ການສະຫນອງນໍາ້. ການປູກຜັກ ຂອງຊາວກະສິກອນ ໃນເມືອງດາກຈຶງ ໃສ່ພື້ນທ່ີ ດິນຄອ້ຍຊັນ ເປັນພັກຄັນໃດ ແມ່ນເຄີຍໄດ້ປະຕິບັດມາ ເປັນເວລາດົນນານແລ້ວ. ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ການປຸກຜັກ ຢູ່ດິນຄອ້ຍຊັນ (ສະເລ່ຍ ຄວາມຄອ້ຍຊັນ 11-15%) ມີຄວາມສ່ຽງຫຼາຍ ແລະ ເປັນຂໍ້ຈຳກັດ. ດັ່ງທ່ີກ່າວມານັ້ນ ຊາວກະສິກອນ ຈ່ຶງໄດ້ປະດິດສ້າງ (ໃຊພູມປັນຍາ ຂອງຊາວບາ້ນ) ປູກຜັກ ໃນພື້ນທ່ີ ດິນຄອ້ຍຊັນ ເພື່ອບໍລິໂພກ ແລະ ຂາຍຕະຫຼອດປີ. ຜັກ ທ່ີຊາວກະສິກອນ ປູກສ່ວນຫຼາຍ ແມ່ນຜັກ ຫອມປ້ອມ, ຜັກບົ້ງ, ຜັກກາດຂາວ, ຜັກກາດດອກ ແລະ ຜັກ ກາດຕີນໝີ. ໃນປີ 2000, ຊາວກະສິກອນ ໄດ້ຂະຫຍາຍພື້ນທີ ການປູກຜັກ ໃນພື້ນທ່ີ ດິນຄ້ອຍຊັນ ໂດຍນໍາໃຊ້ ເຕັກນິກການຂຸດ ເປັນພັກດິນ. ເຕັກນິກ ແລະ ວິທີ ການກຽມພື້ນທ່ີ ແມ່ນເລ່ີມຈາກການຄັດເລືອກ ພື້ນທ່ີດິນ ທ່ີຢູ່ລຽບຕາມຫ້ວຍ (ຫ່າງຈາກຫ້ວຍ ຫາ ຫນານຜັກ ປະມານ 5-10 ແມັດ). ກ່ອນອ່ືນຫມົດ ກ່ໍຈະເສຍຫຍາ້ ອອກໃຫ້ກຽ້ງ ລະອຽດດີ ຫັຼງຈາກນັ້ນ ເປັນການຂຸດດິນ ຈາກດິນສ່ວນທາງເທິງ ຂອງຫນ້າດິນ ທ່ີສູງກວ່າ ມາຖົມດິນ ຢູ່ສ່ວນລຸ່ມ ທ່ີຕ່ໍາກ່ວາ ເພື່ອປັບໃຫ້ຫນ້າດີນ ໃຫ້ພຽງ ສະຫມໍ່າສະເຫມີກັນ ຊ່ຶງໃຊ້ເວລາດົນ (ປະມານ 3 ຫືຼ 4 ອາທິດ) ໃນການຂຸດຫນານປູກຜັກ, ໃຊ້ແຮງງານ ປະມານ 2-3 ຄົນ ຊ່ຶງເປັນແຮງງານ ພາຍໃນຄອບຄົວ. ເຕັກນິກ ວິທີການຂຸດ ປັບພື້ືນທ່ີ ຢູ່ເຂດຄອ້ຍຊັນ ມີຂໍ້ຈຳກັດຄື: ຫນ້າດິນສ່ວນເທິງ ກ່ໍຄືຊັ້ນດິນທໍາອິດ ຈະຖືກຕັດອອກໄປ ເຫືຼອແຕ່ດິນຊັ້ນລຸ່ມ ທ່ີມີຄວາມອຸດົມສົມບູນ, ທາດອາຫານ ໃນດິນ ຈະຕ່ຳ ຊື່ງສົ່ງຜົນ ເຮັດໃຫ້ ການຈະເລີນເຕີບໂຕ ຂອງພືດຜັກ ໃນໄລຍະປູກຜັກ ທຳອີດ ບໍ່ງາມເທົ່າທີ່ຄວນ. ສ່ວນໜ້າດິນ ທ່ີຖືກຕັດອອກໄປ ຈະຖືກນໍາເອົາໄປຖົມ ໃນສ່ວນຂອງດິນຊັ້ນລຸ່ມ ເພື່ອປັບເປັນຄັນນາ ຫືຼ ເປັນພັກ ເປັນຊັ້ນ ທ່ີຄາ້ຍຄື ກັບຄັນໃດ. ຈ່ືງເຮັດໃຫ້ຜັກທ່ີປູກ ໃນພື້ນທ່ີ ສ່ວນລຸ່ມ ຈະເລີນເຕີບໂຕໄດດີ ກວ່າຫນານປູກຜັກຊັ້ນເທິງ ຍອ້ນວ່າຫນ້າດິນຊັ້ນເທິງ ມີທາດອານຫານ ແລະ ອີນຊີວັດຖຸຫຼາຍກວ່າ ການແກ້ບັນຫາຂອງຊາວກະສິກອນ ໃນເບ້ືອງຕົ້ນ ແມ່ນສາມາດ ຂຸດເອົາດິນຊັ້ນເທິງ ຂອງຫນານປູກຜັກ ທ່ີຢູ່ເທິງ ຂ້ືນໄປໃສ່ແປງຜັກ ທ່ີຢູ່ດ້ານລຸ່ມ ປັບລະດັບ ໃຫ້ສະຫມ່ໍາສະເຫມີ. ໂດຍສະເລ່ຍ ເນ້ືອທ່ີ ໃນການເຮັດຫນານຜັກ ປະມານ 0,01 ເຮັກຕາ (ປະມານ 7-8 ຫນານ/ຄອບຄົວ), ແຕ່ລະຫນານ ມີຄວາມກວ້າງ ປະມານ 60-80 ຊັງຕີ ແມັດ, ຍາວ 2-3 ແມັດ, ຄວາມເລິກ ລະຫວ່າງ ພັກຊັ້ນລຸ່ມ ຫາຊັ້ນເທິງ ປະມານ 30 ຊັງຕີແມັດ. ຫ້ັຼງຈາກ ການປັບລະດັບ ຫນ້າດິນແລ້ວ ຊາວກະສິກອນ ກ່ໍຈະຂຸດດິນ ເປັນຫນານ ຕາກແດດ ປະມານ 5-7 ມື້ ແລ້ວກໍ່ແປງຫນານປູກຜັກ ເອົາໄມ້ກົມ ຫືຼ ໄມ້ ສີແປດ ທຸບດິນໃຫ້ຫມຸ່ນ ແລະ ເອົາຄາດ ມາຄາດດີນ ເພື່ອປັບໜ້າດິນ ໃຫ້ພຽງ ສະຫມ່ໍາສະເຫມີກັນ ແລ້ວກ່ໍໃຊໄມ້ແປ້ນ ມາຂັ້ນເປັນພັກ ເພື່ອປ້ອງກັນ ບ່ໍໃຫ້ດິນເຈ່ືອນ (ສູງປະມານ 10 ຊັງຕີແມັດ). ກ່ອນການປູກຜັກ ແມ່ນຕ້ອງໄດ້ມີ ການລອ້ມຮົ້ວ ເພື່ອປ້ອງກັນສັດບຸກລຸກເຂົ້າ ໄປສວນຜັກ. ຜົນປະໂຫຍດ ທ່ີຊາວກະສິກອນ ໄດ້ຮັບຈາກເຕັກນິກດັ່ງກ່າວ ແມ່ນສາມາດ ປຸກຜັກແຄມນໍາ້ໄດ້ ແລະ ມີຜັກໄວ້ກິນ ພາຍໃນຄອບຄົວ. ພອ້ມທັງ ເປັນການນໍາໃຊ້ ທ່ີດິນຄອ້ຍຊັນ ໃຫ້ເກິດປະໂຫຍດ ທັງເປັນການປ້ອງກັນ ດິນແຄມນໍາ້ ເຊາະເຈ່ຶອນ. ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ການເຮັດເຕັກນິກດັ່ງກ່າວ ກໍ່ມີອຸປະສັກ ເປັນຕົ້ນ ແມ່ນການກະກຽມພື້ນທ່ີ ເພາະເປັນພື້ນທ່ີ ເນີນສູງ, ຍາກໃນການປັບຫນ້້າດິນ ເພື່ອໃຫ້ດິນພຽງສະຫມ່ໍາສະເຫມີ ໂດຍສະເພາະ ການຂຸດດິນ ຈາກເປ້ີນເທິງລົງມາລຸ່ມ, ຂຸດດິນ ເປັນຊັ້ນໆ, ເປັນພັກຄາ້ຍຄືຄັນໃດ.

2.3 Fotos da tecnologia

2.5 País/região/locais onde a tecnologia foi aplicada e que estão cobertos nesta avaliação

2.6 Data da implementação

Caso o ano exato seja desconhecido, indique a data aproximada:

• 10-50 anos atrás

2.7 Introdução da tecnologia

Especifique como a tecnologia foi introduzida:

• Como parte do sistema tradicional (>50 anos)

3.1 Principal/principais finalidade(s) da tecnologia

• Melhora a produção
• Reduz, previne, recupera a degradação do solo

3.2 Tipo(s) atualizado(s) de uso da terra onde a tecnologia foi aplicada

3.3 Mais informações sobre o uso da terra

Outros (p. ex. pós-inundação):

• ນ້ຳຈາກຫ້ວຍ

Número de estações de cultivo por ano:

• 3

3.4 Grupo de GST ao qual pertence a tecnologia

• Solo/cobertura vegetal melhorada
• Medidas de curva de nível
• Hortas familiares

3.5 Difusão da tecnologia

Especifique a difusão da tecnologia:

• Uniformemente difundida numa área

Caso a tecnologia seja uniformemente difundida numa área, indique a área coberta aproximada:

• < 0,1 km2 (10 ha)

3.6 Medidas de GST contendo a tecnologia

3.7 Principais tipos de degradação da terra abordados pela tecnologia

3.8 Redução, prevenção ou recuperação da degradação do solo

Especifique o objetivo da tecnologia em relação a degradação da terra:

• Prevenir degradação do solo

4.1 Desenho técnico da tecnologia

4.2 Especificações técnicas/ explicações do desenho técnico

ສະເລ່ຍ ຄວາມຄອ້ຍຊັນ ປະມານ 10-15% ໃນການເຮັດ ເຕັກນິກ ປູກຜັກ ເຂດຄ້ອຍຊັນ, ໄລຍະຫ່າງ ຈາກແຄມຫ້ວຍ ຫາ ພື້ນທ່ີຫນານປູກຜັກ ປະມານ 5 ແມັດ, ຄວາມກວ້າງ ຂອງຫນານຜັກ ປະມານ 60-80 ຊັງຕີແມັດ, ຄວາມຍາວ ປະມານ 2-3 ແມັດ ແລະ ຄວາມເລິກ ລະຫວ່າງພັກຊັ້ນເທິງ ປະມານ 30 ຊັງຕີແມັດ. ການລອ້ມຮົ້ວ ສວນປູກຜັກ ແມ່ນມີຄວາມຈໍາເປັນຫຼາຍ ທີ່ຕອ້ງໄດ້ເຮັດ ເນ່ືອງຈາກເປັນການປ້ອງກັນ ສັດລຽ້ງ (ງົວ ແລະ ແບ້) ເຂົ້າໄປທໍາລາຍຜົນຜະລິດ.

4.3 Informação geral em relação ao cálculo de entradas e custos

Especifique como custos e entradas foram calculados:

• por área de tecnologia

Outro/moeda nacional (especifique):

ກີບ

Indique a taxa cambial do dólar norte americano para a moeda local (se relevante): 1 USD =:

8000,0

4.4 Atividades de implantação

	Atividade	Tipo de medida	Periodicidade
1.	ການກະກຽມດິນ (ຂຸດ ແລະ ປັບໜ້າດິນ)	Gestão	ກ່ອນລະດູຝົນ
2.	ການລ້ອມຮົ້ວ	Estrutural	ກ່ອນປູກຜັກ

4.5 Custos e entradas necessárias para a implantação

	Especifique a entrada	Unidade	Quantidade	Custos por unidade	Custos totais por entrada	% dos custos arcados pelos usuários da terra
Mão-de-obra	ແຮງານ ກະກຽມດິນ ແລະ ປັບໜ້າດິນ	ວັນງານ	21,0	30000,0	630000,0	100,0
Mão-de-obra	ແຮງງານ ລ້ອມຮົ້ວ	ວັນງານ	4,0	30000,0	120000,0	100,0
Equipamento	ຈົກ	ດວງ	2,0	100000,0	200000,0	100,0
Equipamento	ຊວານ	ດວງ	2,0	100000,0	200000,0	100,0
Material de construção	ເຫຼັກຕະປູ	None	2,0	10000,0	20000,0	100,0
Material de construção	ໜາມໝາກຈັບ	None	2,0	60000,0	120000,0	100,0
Material de construção	ເສົາຫຼັກຮົ້ວ	None	80,0	5000,0	400000,0	100,0
Material de construção	ໄມ້ແປ້ນ	None	20,0	5000,0	100000,0	100,0
Material de construção	ໄມ້ໃຜ່	None	300,0	2000,0	600000,0	100,0
Custos totais para a implantação da tecnologia					2390000,0

4.6 Atividades recorrentes/manutenção

	Atividade	Tipo de medida	Periodicidade/frequência
1.	ການປັບຄັນຄູ	Estrutural	ພາຍຫຼັງ ເກັບກ່ຽວ
2.	ປູກຜັກ	Agronômico	ພາຍຫຼັງ ສຳເລັດ ການກະກຽມດິນ
3.	ເສຍຫຍ້າ	Gestão	ເປັນປະຈຳ
4.	ໃສ່ຝຸ່ນຄອກ	Gestão	ເປັນປະຈຳ

4.7 Custos e entradas necessárias pata a manutenção/atividades recorrentes (por ano)

	Especifique a entrada	Unidade	Quantidade	Custos por unidade	Custos totais por entrada	% dos custos arcados pelos usuários da terra
Mão-de-obra	ແຮງງານ ໃນການປັບດິນ ໜານຜັກ	ວັນງານ	4,0	30000,0	120000,0	100,0
Mão-de-obra	ແຮງງານ ເສຍຫຍ້າ	ວັນງານ	3,0	30000,0	90000,0	100,0
Mão-de-obra	ແຮງງານ ໃສ່ຝຸ່ນຄອກ	ວັນງານ	1,0	30000,0	30000,0	100,0
Mão-de-obra	ແຮງງານ ປູກຜັກ	ວັນງານ	3,0	30000,0	90000,0	100,0
Material vegetal	ແນວພັນຜັກ/ແກ່ນຜັກ	ຸຖົງ	4,0	5000,0	20000,0	100,0
Fertilizantes e biocidas	ຝຸ່ນຄອກ	ກິໂລ	30,0	5000,0	150000,0	100,0
Custos totais para a manutenção da tecnologia					500000,0

4.8 Fatores mais importantes que afetam os custos

Descreva os fatores mais determinantes que afetam os custos:

ແຮງງານ ໃນການປັບຫນ້າດິນ ແມ່ນສົ່ງຜົນ ຕ່ໍຕົ້ນທືນ ໃນການເຮັດເຕັກນິກນ້ີ ເພາະຕອ້ງໄດ້ໃຊ້ ເວລາປະມານ 3-4 ອາທິດ ຈ່ຶງສໍາເລັດ.

5.1 Clima

5.2 Topografia

Indique se a tecnologia é aplicada especificamente em:

• Posições convexas

5.3 Solos

5.4 Disponibilidade e qualidade de água

A salinidade da água é um problema?

Não

Ocorre inundação da área?

Não

5.5 Biodiversidade

5.6 Características dos usuários da terra que utilizam a tecnologia

5.7 Média da área de terra própria ou arrendada por usuários da terra que utilizam a tecnologia

5.8 Propriedade de terra, direitos de uso da terra e de uso da água

Propriedade da terra:

• Indivíduo, intitulado

Direitos do uso da terra:

• Acesso livre (não organizado)

Direitos do uso da água:

• Acesso livre (não organizado)

5.9 Acesso a serviços e infraestrutura

6.1 Impactos no local mostrados pela tecnologia

Impactos socioeconômicos

Produção

Renda e custos

Impactos socioculturais

Impactos ecológicos

Solo

Biodiversidade: vegetação, animais

6.2 Impactos externos mostrados pela tecnologia

6.4 Análise do custo-benefício

Como os benefícios se comparam aos custos de implantação (do ponto de vista dos usuários da terra)?

Como os benefícios se comparam aos custos recorrentes/de manutenção(do ponto de vista dos usuários da terra)?

6.5 Adoção da tecnologia

• 10-50%

Entre todos aqueles que adotaram a tecnologia, quantos adotaram espontaneamente, ou seja, sem receber nenhum incentivo material/pagamentos?

• 90-100%

6.6 Adaptação

A tecnologia foi recentemente modificada para adaptar-se as condições variáveis?

Não

6.7 Pontos fortes/vantagens/oportunidades da tecnologia

Pontos fortes/vantagens/oportunidades na visão do usuário da terra
ນໍາ້ ບ່ໍຖ້ວມ ພື້ນທ່ີ ການຜະລິດ ເນື່ອງຈາກປູກຜັກຢູ່ພື້ນທີ່ສູງ ເມ່ືອທຽບໃສ່ ພື້ນທ່ີ ປູກຜັກ ແຄມນໍາ້ ຢູ່ພື້ນທ່ີຕ່ຳ.
ກິດຈະກໍາ ປູກພືດຜັກ ສວນຄົວ ສາມາດ ສ້າງລາຍຮັບ ໃຫ້ຄອບຄົວ ແລະ ທັງປະກອບສ່ວນ ເປັນອາຫານ ໃຫ້ແກ່ ຄອບຄົວ.
ເປັນກິດຈະກໍາ ທ່ີສົ່ງຜົນດີ ແລະ ເປັນປະໂຫຍດ ໃຫ້ແກ່ແມ່ຍິງ ພາຍໃນຊຸມຊົນ ທີ່ສາມາດ ປະກອບສ່ວນ ໄດ້ເປັນຢ່າງດີ.

6.8 Pontos fracos, desvantagens/riscos da tecnologia e formas de superá-los

Pontos fracos/desvantagens/riscos na visão do usuário da terra	Como eles podem ser superados?
ກິດຈະກໍາ ປູກຜັກ ສວນຄົວ ແມ່ນຕອ້ງໄດ້ ເອົາໃຈໃສ່ ໃນການໃສ່ຝຸນ ຫຼາຍຄັ້ງ ເພື່ືອຍົກສະມັດຕະພາບ ຜົນຜະລິດ ໃຫ້ສູງຂື້ນ.	ຊອກຫາໄມ້ ມາເຮັດຂັ້ນໃຫ້ສູງ ຫືຼ ປ້ານຄັນຄູ ໃຫ້ສູງຂ້ຶນ ເພື່ອສາມາດ ຮອງຮັບ ຝຸ່ນທ່ີໃສ່ ໃນແຕ່ລະຄັ້ງ.
ສ້ີນເປືອງ ເວລາ ໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ແລະ ບົວລະບັດ ຮັກສາຕົ້ນ ເປັນຕົ້ນແມ່ນ ກິດຈະກໍາປັບດິນ, ແປງຫນານ, ໃສ່ຝຸນ, ລອ້ມຮົ້ວ ເພື່ອປ້ອງກັນສັດລຽ້ງ.	ຕອ້ງໄດ້ ເອົາໃຈໃສ່ ໃນການບົວລະບັດ ໃຊ້ວັດສະດຸ ທ່ີແຫນ້ນຫນາ ເພື່ືຶອສາມາດ ຮັບປະກັນ ບໍ່ໃຫ້ຮົ້ວເປເພໄວ.
ພື້ນທ່ີ ທ່ີເຫມາະສົມ ໃນການເຮັດເຕັກນິກ ແມ່ນມີຈຳກັດ ເນ່ືອງຈາກ ລັກສະນະ ພູມສັນຖານ ແມ່ນເປັນເຂດຄອ້ຍຊັນ.

Pontos fracos/vantagens/riscos na visão do/a compilador/a ou de outra pessoa capacitada	Como eles podem ser superados?
ວິທີການ ໃນການຄັດເລືອກພື້ນທ່ີ ທີ່ມີຄວາມເໝາະສົມ ໃນການເຮັດເຕັກນີກນີ້ ແມ່ນເປັນສິ່ງທ້າທາຍ.	ການເຮັດ ເຕັກນີກນ້ີ ຕອ້ງເລືອກພື້ນທ່ີ ທ່ີມີຄວາມຄອ້ຍຊັນ ຕໍາ່ກວ່າ 15% ແລະ ຕອ້ງຂຸດ ຫ່າງຈາກຫ້ວຍ ໃກກ່ອນ 5 ແມັດ ເພື່ອ ຫີຼກລ່ຽງ ບັນຫາດິນ ເຈືອນ.
ວິທີ ການຂຸດຫນານຜັກ ແມ່ນຈະຂຸດ ຈາກສ່ວນເທີງ ລົງລຸ່ມ ເຮັດໃຫ້ດິນ ທ່ີຂຸດຢູ່ເທີງ ຈະເລ່ືອນ ລົງມາທັບຖົມດິນ ທ່ີຢູ່ລຸ່ມ.	ຜູ້ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ຄວນຈະຂຸດ ສະສົມດິນ ຊັ້ນໜ້າໄວ້ບ່ອນໃດບ່ອນຫນ່ືງກ່ອນ ເພື່ອນໍາມາກອງ ໃສ່ໜານທ່ີຂຸດແລວ້ ຕາມພາຍຫັຼງ ເນ່ືອງຈາກດິນຊັ້ນໜ້າ ຈະມີຄວາມອຸດົມສົມບູນ ເປັນເນ້ືອດິນ ທ່ີປະປົນກັບອິນຊີວັດຖຸ.

7.1 Métodos/fontes de informação