វិធីសាស្ត្រផ្សព្វផ្សាយ

Herds movement and roaming at different altitude/watershed zone [ប្រទេសតាហ្ស៊ីគីស្ថាន]

ការបង្កើត៖ 12 មេសា 2018, 7:17
បច្ចុប្បន្នភាព 17 កក្កដា 2018, 20:07
អ្នកចងក្រង៖ Askarsho Zevarshoev
អ្នកកែសម្រួល៖ –
អ្នកត្រួតពិនិត្យ Farrukh Nazarmavloev

Бурдани чорво ба чарогоххои дур

approaches_3630 - ប្រទេសតាហ្ស៊ីគីស្ថាន

ពិនិត្យមើលគ្រប់ផ្នែក

ពង្រីកមើលទាំងអស់

ភាពពេញលេញ៖ 89%

1. ព័ត៌មានទូទៅ

1.2 ព័ត៌មានលម្អិតពីបុគ្គលសំខាន់ៗ និងស្ថាប័នដែលចូលរួមក្នុងការវាយតម្លៃ និងចងក្រងឯកសារនៃវិធីសាស្ត្រផ្សព្វផ្សាយ

បុគ្គលសំខាន់ម្នាក់ (ច្រើននាក់)

អ្នកជំនាញឯកទេស SLM:

Askarsho Zevarshoev

ឈ្មោះគម្រោងដែលបានចងក្រងឯកសារ/ វាយតម្លៃលើវិធីសាស្ត្រផ្សព្វផ្សាយ (បើទាក់ទង)

Environmental Land Management and Rural Livelihoods (ELMAR)

1.3 លក្ខខណ្ឌទាក់ទងទៅនឹងការប្រើប្រាស់ទិន្នន័យដែលបានចងក្រងតាមរយៈវ៉ូខេត

តើពេលណាដែលទិន្នន័យបានចងក្រង (នៅទីវាល)?

11/03/2018

អ្នកចងក្រង និង(បុគ្គលសំខាន់ៗ)យល់ព្រមទទួលយកនូវលក្ខខណ្ឌនានាទាក់ទងទៅនឹងការប្រើប្រាស់ទិន្នន័យដែលបានចងក្រងតាមរយៈ វ៉ូខេត:

បាទ/ចា៎

2. ការពណ៌នាអំពីវិធីសាស្ត្រផ្សព្វផ្សាយ SLM

2.1 ពណ៌នាសង្ខេបខ្លីពីវិធីសាស្ត្រផ្សព្វផ្សាយ

In this approach community take the opportunity to move their livestock along different pasture resources, which are located at different altitude. This is appropriate in mountains areas, where vegetation period starts in different period and community have access to fresh fodder for their animals. At this time they have the chance to save the pasture close to the village and crop land which they cultivate during summer time.

2.2 ពណ៌នាលម្អិតពិវិធីសាស្ត្រផ្សព្វផ្សាយ

ពណ៌នាលម្អិតពិវិធីសាស្ត្រផ្សព្វផ្សាយ:

In the mountain areas of Tajikistan pasture are distributed according to the seasonal use named also accordingly – winter/spring pasture and summer pasture. The winter pasture are usually are located in the upper zone of the watershed, while the winter/spring pasture are the one close to the community. Based on this delineation they are used in different season, because in the early spring, when snow just started melting in the close pasture in the remote pasture it is still covered by snow and not possible go to this areas. In this way community provide balance in use of pasture resource between different types of pasture resources along different altitude.
The approach is applied in a participatory way in agreement with all involved stakeholders, including community members/livestock owners, local government and other involved parties, such as herder from other communities. Community jointly in a village meeting in the early season of grazing plan for herds movements and assign responsible people with support of the village management to organize logistics.
Community is very much in favor to organize in such approach to move their animal to other places when at this period they save fodder and easily cultivate their crops land in the village. The only thing they do not like is that during this period they do not have to the dairy product, which could they get from their animals.

2.3 រូបភាពនៃវិធីសាស្ត្រផ្សព្វផ្សាយ

វិចិត្រសាលប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ

កំណត់សំគាល់ទូទៅរបស់រូបថត:

Community build special sheds in the pasture, where the livestock is kept during night time or when there is heavy rainy days. Sometimes, in the remote pasture community build similar but closed, which is also a mean to protect from wild animal, such as bear and wolf and sometime snow leopards.

2.5 ប្រទេស/តំបន់/ទីតាំងកន្លែង ដែលវិធីសាស្ត្រផ្សព្វផ្សាយត្រូវបានអនុវត្តន៍

ប្រទេស:

ប្រទេសតាហ្ស៊ីគីស្ថាន

តំបន់/រដ្ឋ/ខេត្ត:

Rasht Vally, Lakhsh District

មតិយោបល់:

The shed, which is called kashar in local language is a traditional approach, which is constructed jointly by community efforts, but sometime external funding also support with construction as part of pasture infrastructure development

2.6 កាលបរិច្ឆេទនៃការចាប់ផ្តើម និងបញ្ចប់នៃវិធីសាស្រ្តផ្សព្វផ្សាយនេះ

ប្រសិនអត់ចាំឆ្នាំ សូមចង្អុលបង្ហាញកាលបរិច្ឆេទប្រហែលៗពេលដែលវិធីសាស្ត្រផ្សព្វផ្សាយត្រូវបានចាប់ផ្តើមប្រើ:

ច្រើនជាង 50 ឆ្នាំមុន (ប្រពៃណី)

មតិយោបល់:

The approach is traditional way of movement herds along the pasture, while living in mountain communities.

2.7 ប្រភេទនៃវិធីសាស្ត្រផ្សព្វផ្សាយ

ក្រុមប្រពៃណី/ក្រុមជនជាតិភាគតិច

2.8 គោលបំណង/ទិសដៅសំខាន់នៃវិធីសាស្ត្រផ្សព្វផ្សាយ

The main goal of this approach is to balance the availability of pasture resources availalbe for community to gain maximum benefit from existing fodder source in the surrounding areas.

2.9 លក្ខខណ្ឌអនុញ្ញាត ឬរារាំងការអនុវត្តន៍បច្ចេកទេសដែលស្ថិតនៅក្រោមវិធីសាស្រ្តផ្សព្វផ្សាយ

សង្គម/វប្បធម៌/ និងតម្លៃនៃសាសនា

អំណោយផល

this is traditional approach and community members knowledge on this is transferred from generation to generation and does not have any limitation from social/cultural point of view. In fact traditionally the older generation is motivating youth to use the approach in order to use their pasture resource sustainably.

ភាពអាចរកបាននៃធនធានហិរញ្ញវត្ថុ និងសេវាកម្ម

អំណោយផល

usually not much financial resource is required to implement the resource. The only this is need to organize community and manage their resource sustainably.

បរិបទនៃស្ថាប័ន

អំណោយផល

traditional institutions, which deal with natural resource management exist from very beginning. When community motivated to establish their official institutions such as Pasture User Unions this is also enables community to plan according to the approach to move the herd from one pasture area to another during different season.

ការសហការ/ការសម្របសម្រួលតួអង្គពាក់ព័ន្ធ

អំណោយផល

traditional all members of community is involved and aware of the approach, and also when official legal institute is established it also bring all stakeholder to plan for pasture grazing in a participatory way

ក្របខណ្ឌច្បាប់ (សិទ្ធិកាន់កាប់ដីធ្លី កម្មសិទ្ធីប្រើប្រាស់ដីនិងទឹក)

អំណោយផល

in a traditional way when applying the approach community know, which part of the pasture they own and plan accordingly, while when the official legal institute is established, such as PUU they obliged to gain certificate, which recognize their land use rights.

អភិបាលកិច្ចដី (ការសម្រេចចិត្ត ការអនុវត្ត និងការរឹតបន្តឹង)

អំណោយផល

the approach is discussed in a participatory way among community members and agreed to implement accordingly.

ចំណេះដឹងស្តីពី SLM និងការទទួលបានការគាំទ្រផ្នែកបច្ចេកទេស

អំណោយផល

this is traditional knowledge which is transfered from one generation to another generation, however when applied in the framework of project special technical team is assigned to support communities with implementation.

3. ការចូលរួម និងតួនាទីរបស់ភាគីពាក់ព័ន្ធ

3.1 អ្នកពាក់ព័ន្ធដែលបានចូលរួមក្នុងវិធីសាស្ត្រផ្សព្វផ្សាយ និងតួនាទីរបស់ពួកគេ

អ្នកប្រើប្រាស់ដីក្នុងតំបន់/សហគមន៍

community members, livestock owners

support with explaining the approach based on their traditional knowledge and provide evidence based information from their experiences

អង្គការសហគមន៍មូលដ្ឋាន

village organization, traditional community structures

guide community members and livestock owners on planing and implementing the approach.

អ្នកឯកទេសគ្រប់គ្រងដីប្រកបដោយចីរភាព/ទីប្រឹក្សាបច្ចេកទេសកសិកម្ម

project technical team, specialist from respective research institutes, such as livestock institute

support with applying the technical aspect of the approach and awareness raising on the approach from science point of view.

រដ្ឋាភិបាលថ្នាក់មូលដ្ឋាន

respective local government departments, such as land committee, forestry department

supervise the implementation process and guide in applying the approach within framework

3.2 ការចូលរួមរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដីក្នុងតំបន់/ សហគមន៍ក្នុងតំបន់ក្នុងដំណាក់កាលផ្សេងគ្នានៃវិធីសាស្រ្តផ្សព្វផ្សាយ

	ការចូលរួមរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដីក្នុងតំបន់/សហគមន៍ក្នុងតំបន់	សូមបញ្ជាក់នរណាត្រូវបានចូលរួម ព្រមទាំងពណ៌នាសកម្មភាពទាំងនោះ
ការចាប់ផ្តើម/ការលើកទឹកចិត្ត	គំនិតផ្តួចផ្តើមដោយខ្ឡួនឯង	traditionally community are used to apply approach every time when the season for grazing comes
ការរៀបចំផែនការ	គំនិតផ្តួចផ្តើមដោយខ្ឡួនឯង	existing community structure in the mountains areas come together in a community meeting to discuss and develop the plan for pasture use, which entails also applying the approach
ការអនុវត្តន៍	អន្តរកម្ម	usually community organize gathering dates for moving the herd, assign responsible person and agree with other stakeholders or pasture users from neighbor communities.
ការត្រួតពិនិត្យ និងវាយតម្លៃ	អសកម្ម	very passive monitoring is applied in monitoring the approach results and almost no research is involved.

3.4 ការសម្រេចចិត្តលើការជ្រើសរើសបច្ចេកទេស SLM

សូមបញ្ជាក់តើអ្នកណាជាអ្នកបានសម្រេចចិត្តក្នុងការជ្រើសរើសបច្ចេកទេសដើម្បីយកមកអនុវត្តន៍:

អ្នកប្រើប្រាស់ដី ដោយមានការគាំទ្រពីអ្នកជំនាញឯកទេស SLM

ចូរពន្យល់:

mainly land users plan for applying the approach, only sometimes when any project implemented in the area the technical team is involved and sometime supported with specialist from local government

សូមបញ្ជាក់ តើការសម្រេចធ្វើឡើងដោយផ្អែកលើអ្វីជាមូលដ្ឋាន:

បទពិសោធន៍ និងគំនិតផ្ទាល់ខ្លួន(ពុំមានចងក្រងជាឯកសារ)

4. ជំនួយបច្ចេកទេស ការកសាងសមត្ថភាព និងការគ្រប់គ្រងចំណេះដឹង

4.1 ការកសាងសមត្ថភាព/ បណ្តុះបណ្តាល

តើវគ្គបណ្តុះបណ្តាលបានផ្តល់ឱ្យអ្នកប្រើប្រាស់ដី/អ្នកពាក់ព័ន្ធផ្សេងៗទៀតដែរឬទេ?

ទេ

4.2 សេវាផ្តល់ប្រឹក្សាយោបល់

តើអ្នកប្រើប្រាស់ដីបានទទួលនូវសេវាផ្តល់ប្រឹក្សាដែរ ឬទេ?

បាទ/ចា៎

សូមបញ្ជាក់ប្រសិនបើសេវាកម្មប្រឹក្សាយោបល់ត្រូវបានផ្តល់ឱ្យ:

នៅលើដីរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី

ពណ៌នា/ពន្យល់:

government officials usually control the movement of the herd to the remote pasture, especially when there is crop season in the village.

4.3 ការពង្រឹងសមត្ថភាពស្ថាប័ន (ការអភិរឌ្ឍន៍អង្គភាព)

តើស្ថាប័នទាំងអស់ត្រូវបានបង្កើតឡើង ឬពង្រឹងសមត្ថភាពតាមរយៈវិធីសាស្ត្រផ្សព្វផ្សាយដែរ ឬទេ?

បាទ/ច៎ា ជាមធ្យម

សូមបញ្ជាក់ថាតើស្ថាប័នត្រូវបានពង្រឹង ឬបង្កើតឡើងនៅត្រឹមកម្រិតណា(ច្រើន)?

ថ្នាក់មូលដ្ឋាន

ចូពណ៌នាពីស្ថាប័ន តួនាទី និងទំនួលខុសត្រូវ សមាជិក ។ល។:

mainly traditional village level structure, which include all community members and leaders to plan for village development. sometime supported by local government to enforce the implementation of the approach in order not to effect the crop production in the village/community.

4.4 ការត្រួតពិនិត្យ និងវាយតម្លៃ

តើការត្រួតពិនិត្យ និងវាយតម្លៃគឺជាផ្នែកមួយនៃវិធីសាស្ត្រដែរឬទេ?

បាទ/ចា៎

មតិយោបល់:

very few monitoring is done, usually by the officials of local government from agriculture department to make sure that the livestock is moved to the remote pasture and there is no grazing applied in the crop lands

ប្រសិន បាទ/ច៎ា តើឯកសារនេះបានបង្កើតឡើងក្នុងគោលបំណងប្រើប្រាស់សម្រាប់ការត្រួតពិនិត្យ និងវាយតម្លៃដែរឬទេ?

ទេ

មតិយោបល់:

only reported by the government and from community to the head of the village organization

4.5 ការស្រាវជ្រាវ

តើការស្រាវជ្រាវ គឺជាផ្នែកមួយនៃវិធីសាស្រ្តដែរឬទេ?

ទេ

5. ថវិកា និងសម្ភារៈឧបត្ថម្ភពីខាងក្រៅ

5.1 ថវិកាប្រចាំឆ្នាំសម្រាប់ផ្សព្វផ្សាយ SLM

ប្រសិនបើចំនួនពិតប្រាកដនៃថវិកាប្រចាំឆ្នាំមិនត្រូវបានដឹងច្បាស់ សូមប្រាប់ពីចន្លោះនៃថវិកានោះ:

< 2,000

មតិយោបល់ (ឧ. ប្រភពសំខាន់នៃមូលនិធិ/ម្ចាស់ជំនួយចំបង):

mainly from community of provision of vehicle and other source for infrastructure development, but some projects are also have contributing in construction of the infrastructure, including Environmental Land Management and Rural Livelihoods Project

5.2 ការគាំទ្រផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ / សម្ភារៈដែលបានផ្តល់ទៅឱ្យអ្នកប្រើប្រាស់ដី

តើអ្នកប្រើប្រាស់ដីបានទទួលការគាំទ្រផ្នែកហិរញ្ញវត្ថ/សម្ភារៈសម្រាប់ការអនុវត្តន៍បច្ចេកទេសដែរឬទេ:

ទេ

5.3 សូមបញ្ជាក់ពីធាតុចូលត្រូវបានផ្តល់បដិភាគ (រួមទាំងកម្លាំងពលកម្ម)

គ្មាន

ប្រសិនបើកម្លាំងពលកម្មធ្វើដោយអ្នកប្រើប្រាស់ដី តើវាជាធាតុចូលដ៏សំខាន់មួយដែរ ឬទេ:

ដោយស្ម័គ្រចិត្ត

មតិយោបល់:

no construction work is required to implement the approach, only organization and management capacity is needed for community to apply the approach.

5.4 ឥណទាន

តើឥណទានដែលបានផ្តល់នៅក្រោមវិធីសាស្ត្រផ្សព្វផ្សាយសម្រាប់សកម្មភាព SLM នេះយ៉ាងដូចម្តេច?

ទេ

5.5 ការលើកទឹកចិត្ត ឬវិធីសាស្ត្រដ៏ទៃទៀត

តើមានការលើកទឹកចិត្តផ្សេងទៀត ឬឧបករណ៍ប្រើប្រាស់ដើម្បីលើកកម្ពស់ការអនុវត្តន៍បច្ចេកទេស SLM?

បាទ/ចា៎

បើបាទ/ចា៎ សូមបញ្ជាក់:

development of the community plan, which mobilize and give incentives to implement the approach

6. ការវិភាគរកផលប៉ះពាល់ និងសេចក្តីសន្និដ្ឋាន

6.1 ផលប៉ះពាល់នៃវិធីសាស្ត្រផ្សព្វផ្សាយ

តើវិធីសាស្ត្រផ្សព្វផ្សាយបានផ្តល់សិទ្ធិអំណាចដល់អ្នកប្រើប្រាស់ដី ធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវការចួលរួមអ្នកពាក់ព័ន្ធ?

ទេ
បាទ/ច៎ា បន្តិចបន្តួច
បាទ/ច៎ា ជាមធ្យម
បាទ/ច៎ា បានខ្លាំង

it brings all community members, which own livestock and motivate them join management of their resources.

តើវីធីសាស្ត្រនេះបានជួយកសាង/ពង្រឹងស្ថាប័ន កិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងអ្នកពាក់ព័ន្ធដែរ ឬទេ?

ទេ
បាទ/ច៎ា បន្តិចបន្តួច
បាទ/ច៎ា ជាមធ្យម
បាទ/ច៎ា បានខ្លាំង

while the approach bring all stakeholders together to plan and manage their resource it also strengthens collaboration among them and improves their institutions.

តើវីធីសាស្ត្រផ្សព្វផ្សាយនេះបានកាត់បន្ថយជំលោះឬទេ?

ទេ
បាទ/ច៎ា បន្តិចបន្តួច
បាទ/ច៎ា ជាមធ្យម
បាទ/ច៎ា បានខ្លាំង

the approach enables to agree and communicate the movement of the herd, which does not interfere into the other community areas.

តើវិធីសាស្ត្រផ្សព្វផ្សាយនេះផ្តល់សិទ្ធិអំណាចដល់សង្គមនិងសេដ្ឋកិច្ចដែលក្រុមមិនទទួលបានផលប្រយោជន៍?

ទេ
បាទ/ច៎ា បន្តិចបន្តួច
បាទ/ច៎ា ជាមធ្យម
បាទ/ច៎ា បានខ្លាំង

the approach is very inclusive and does not discriminate in participation of all groups. Those of who own livestock are equally participate

តើវិធីសាស្ត្រផ្សព្វផ្សាយបានលើកទឹកចិត្តដល់អ្នកប្រើប្រាស់ដីដែលជាយុវជន/ក្មេងជំនាន់ក្រោយឱ្យចូលរួមក្នុង SLM ?

ទេ
បាទ/ច៎ា បន្តិចបន្តួច
បាទ/ច៎ា ជាមធ្យម
បាទ/ច៎ា បានខ្លាំង

the approach is used to be traditional and both youth and women are involved in promoting and implementing it.

6.2 ការលើកទឹកចិត្តចម្បងៗរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដីសម្រាប់ការអនុវត្តបច្ចេកទេស SLM

បង្កើនផលិតកម្ម

when movement along all the pasture zone is taken place, this will lead burden to other parts and improved productivitiy

បង្កើនប្រាក់ចំណេញ (សមត្ថភាព) បង្កើនអត្រាចំណេញ

research results from other projects shows that movement among different types of pasture create an opportunity to use the potential production of pasture and get maximum increase in livestock productivity

ការកាត់បន្ថយការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី

the approach in movement from one part to another place in the pasture leave space for the plot to fallow and regenerate

ការកាត់បន្ថយជម្លោះ

6.3 សកម្មភាពផ្សព្វផ្សាយដែលប្រកបដោយចីរភាព

តើអ្នកប្រើប្រាស់ដីអាចធ្វើឱ្យមានចីរភាពនូវអ្វីដែលត្រូវបានអនុវត្តន៍តាមរយៈវិធីសាស្ត្រផ្សព្វផ្សាយដែរឬទេ(ដោយពុំមានការគាំទ្រពីអ្នកខាងក្រៅ)?

បាទ/ចា៎

ប្រសិនបាទ/ច៎ា សូមរៀបរាប់ថាធ្វើយ៉ាងម៉េច:

traditionally the knowledge on the approach is transferred from generation to generation, which guarantees the sustainability, in addition local government is involved to control and supervise the herd movement among different pasture types according to the season.

6.4 ភាពខ្លាំង/ គុណសម្បត្តិនៃវិធីសាស្ត្រផ្សព្វផ្សាយ

ភាពខ្លាំង/ គុណសម្បត្តិ/ ឱកាស ទស្សនៈរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី
traditional knowledge, simple and effective in livestock management and increasing production

ភាពខ្លាំង/ គុណសម្បត្តិ/ ឱកាស ទស្សនៈរបស់បុគ្គលសំខាន់ៗ
compliant to the concept of pasture grazing between different areas
supported and motivated by government in order to control both the crop production and livestock production

6.5 ភាពខ្សោយ/ គុណវិបត្តិនៃវិធីសាស្ត្រ និងរកដំណោះស្រាយ

ភាពខ្សោយ/ គុណវិបត្តិ/ ហានិភ័យ ទស្សនៈរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី	តើបច្ចេកទេសទាំងនោះបានដោះស្រាយបញ្ហាដូចម្តេច?
when the livestock is moved to remote pasture the owners does not have access or limited access to dairy product	if the pasture infrastructure is well developed it will enable community and also herder to bring the dairy product to the village to sell and process

ភាពខ្សោយ/ គុណវិបត្តិ/ ហានិភ័យក្នុងទស្សនៈរបស់បុគ្គលសំខាន់ៗ	តើបច្ចេកទេសទាំងនោះបានដោះស្រាយបញ្ហាដូចម្តេច?
very few monitoring is applied	community capacity should be build to monitor the implementation of the approach
research is not involved to recognize the effect of movement	collaboration between communities and research institute to establish and support government to mobilize research institutes