Khtarat [ប្រទេសម៉ារ៉ុក]
- ការបង្កើត៖
- បច្ចុប្បន្នភាព
- អ្នកចងក្រង៖ Stefan Graf
- អ្នកកែសម្រួល៖ –
- អ្នកត្រួតពិនិត្យច្រើនទៀត៖ Donia Mühlematter, Isabelle Providoli, Gudrun Schwilch, Alexandra Gavilano
ⵍⵅⴰⵟⴰⵔⴰⵜ
technologies_3206 - ប្រទេសម៉ារ៉ុក
ពិនិត្យមើលគ្រប់ផ្នែក
ពង្រីកមើលទាំងអស់ បង្រួមទាំងអស់1. ព័ត៌មានទូទៅ
1.2 ព័ត៌មានលម្អិតពីបុគ្គលសំខាន់ៗ និងស្ថាប័នដែលចូលរួមក្នុងការវាយតម្លៃ និងចងក្រងឯកសារនៃបច្ចេកទេស
បុគ្គលសំខាន់ម្នាក់ (ច្រើននាក់)
អ្នកប្រើប្រាស់ដី:
Tiaan Zaid
ប្រទេសម៉ារ៉ុក
ឈ្មោះគម្រោងដែលបានចងក្រងឯកសារ/ វាយតម្លៃលើបច្ចេកទេស (បើទាក់ទង)
Projet de Gestion Participative et Intégrée des Bassins Versants pour la Lutte contre l’Erosion (FAO/GPC/MOR/050/SWI)ឈ្មោះអង្គភាពមួយ (ច្រើន) ដែលបានចងក្រងឯកសារ/ វាយតម្លៃបច្ចេកទេស (បើទាក់ទង)
Bern University of Applied Sciences, School of Agricultural, Forest and Food Sciences (HAFL) - ប្រទេសស្វ៊ីស1.3 លក្ខខណ្ឌទាក់ទងទៅនឹងការប្រើប្រាស់ទិន្នន័យដែលបានចងក្រងតាមរយៈ វ៉ូខេត
អ្នកចងក្រង និង(បុគ្គលសំខាន់ៗ)យល់ព្រមទទួលយកនូវលក្ខខណ្ឌនានាទាក់ទងទៅនឹងការប្រើប្រាស់ទិន្នន័យដែលបានចងក្រងតាមរយៈវ៉ូខេត:
បាទ/ចា៎
1.4 សេចក្តីប្រកាសស្តីពីចីរភាពនៃការពណ៌នាពីបច្ចេកទេស
តើបច្ចេកទេសដែលបានពណ៌នានេះមានបញ្ហាដែលផ្តោតលើការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី, បើដូច្នេះវាមិនអាចត្រូវបានប្រកាសថាជាបច្ចេកទេសនៃការគ្រប់គ្រងប្រកបដោយចីរភាពទេ?
ទេ
មតិយោបល់:
Chaque système d'irrigation dans un pays aride ou semi-aride pose des problèmes par rapport à la dégradation des terres. Il s'agit toujours de trouver les méthodes dont les avantages surpassent les inconvénients.
2. ការពណ៌នាពីបច្ចេកទេស SLM
2.1 ការពណ៌នាដោយសង្ខេបពីបច្ចេកទេស
និយមន័យបច្ចេកទេស:
Un tunnel horizontal est creusé dans la montagne afin d'atteindre et de faire couler des sources souterraines. Pour l'aération, et afin de faciliter le creusage, des puits verticaux sont creusés le long du tunnel horizontal, nommés khtrarat ou khatarat au Maroc, terme qui désigne aussi tout le système. Le système est nommé foggara/fuggara, qanat, kariz, karez, dans d'autres régions.
2.2 ការពណ៌នាលម្អិតពីបច្ចេកទេស
ការពណ៌នា:
Dans les montagnes et les plaines semi-arides aux alentours de Midelt, l’accès à l’eau est un des facteurs limitant les activités agricoles et humaines. La zone de Midelt, dans le Moyen-Atlas, était anciennement couverte de forêts, principalement de chêne vert et de cèdre de l’Atlas. Puis, avec l’expansion non contrôlée des activités humaines, ces forêts sont dégradées, ce qui limite la production des parcours. À cause de cela, les activités humaines se tournent de plus en plus vers l’arboriculture, principalement la production des pommes. Ceci malgré le fait que le pommier n’est pas une plante résistante à la sècheresse, et que les forages de plus en plus fréquents minent l’aquifère, et que dû à la dégradation des bassins versant les infiltrations diminuent.
Les khtarat, nommés qanat, kariz, karez, ou foggara ailleurs, sont des systèmes de collecte des eaux souterraines fonctionnant par gravitation. Un tunnel horizontal (riäbät) est creusé légèrement en pente, afin d’arriver à l’endroit où le sourcier a senti de l’eau. Pour faciliter le creusage, ainsi que pour permettre aux travailleurs de respirer, des cheminées verticales (khtarat) sont creusées.
Le but de ce système de collecte de l’eau est d’avoir un système durable nécessitant peu d’intrants, et fonctionnant par gravitation. Les seuls intrants nécessaires sont le creusage lors de la mise en place, et puis deux jours par année un entretien par une dizaine de personnes pour un système de khtarat de 50 m de profondeur.
Le creusage se fait à l’aide de burins et de marteaux, puis les déblais sont éliminés via les cheminées verticales à l’aide d’une corde et d’un remonte-charge manuel. Comme il y a plusieurs couches de roches et de sédiments très différents dans la zone (roche calcaire, marne…), le creusage se fait dans une couche assez stable pour éviter les éboulements, et pas trop dure afin de faciliter le creusage.
Les avantages d’un système de khtarat par rapport aux pompages est qu’il limite naturellement l’utilisation de l’eau aux eaux renouvelables, donc ne touche pas les eaux fossiles. De plus, vu que c’est un système communautaire, ce système diminue les inégalités sociales. Malheureusement, dû à des pompages non contrôlés dans la zone, le niveau de l’aquifère baisse, et les khtarats conduisent de moins en moins d’eau. De plus, une grande partie de l’eau est utilisée pour la production des pommes, alors que d’autres cultures (abricotiers…) survivent sans irrigation additionnelle en été.
Les habitants apprécient cette eau coulant sans nécessiter de gasoil, mais regrettent qu’elle ne coule pas toute l’année. Ceci est dû à un manque de recharge de l’aquifère suite à la dégradation de l’amont, ainsi qu’aux diminutions de neige en hiver.
2.3 រូបភាពនៃបច្ចេកទេស
2.5 ប្រទេស/តំបន់/ទីតាំងកន្លែង ដែលបច្ចេកទេសត្រូវបានអនុវត្ត និងបានគ្រប់ដណ្តប់ដោយការវាយតម្លៃនេះ
ប្រទេស:
ប្រទេសម៉ារ៉ុក
តំបន់/រដ្ឋ/ខេត្ត:
Midelt
បញ្ជាក់ពីការសាយភាយនៃបច្ចេកទេស:
- អនុវត្តនៅកន្លែងជាក់លាក់មួយ/ ប្រមូលផ្តុំនៅតំបន់តូចៗ
មតិយោបល់:
Il y a deux systèmes de chtarat à cet endroit, dont un qui est en train de s'écrouler.
Un sourcier sélectionne l'emplacement des khtarats, en fonction de l'endroit ou il sent l'eau.
Map
×2.6 កាលបរិច្ឆេទនៃការអនុវត្ត
ប្រសិនបើមិនច្បាស់ឆ្នាំ សូមបញ្ជាក់កាលបរិច្ឆេទដែលប្រហាក់ប្រហែល:
- 10-50 ឆ្នាំ
2.7 ការណែនាំពីបច្ចេកទេស
សូមបញ្ជាក់តើបច្ចេកទេសត្រូវបានណែនាំឱ្យអនុវត្តដោយរបៀបណា:
- ជាផ្នែកនៃប្រព័ន្ធប្រពៃណី (> 50 ឆ្នាំ)
មតិយោបល់ (ប្រភេទនៃគម្រោង ។ល។):
La technologie est traditionnelle, les deux khtarat étudiés ont étés construits il y a environ 20 et 30 ans.
3. ចំណាត់ថ្នាក់នៃបច្ចេកទេស SLM
3.1 គោលបំណងចម្បង (១ ឬច្រើន) នៃបច្ចេកទេសនេះ
- ធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវផលិតកម្ម
3.2 ប្រភេទដីប្រើប្រាស់មួយប្រភេទ (ច្រើនប្រភេទ) ដែលបានអនុវត្តបច្ចេកទេស
ដីប្រើប្រាស់ចម្រុះនៅលើដីតែមួយ:
បាទ/ចា៎
បញ្ជាក់ពីប្រភេទដីច្រើនប្រភេទ (ដីដាំដំណាំ/ដីចិញ្ចឹមសត្វ/ដីព្រៃឈើ):
- Agro-pastoralism ( រួមបញ្ចូលទាំងដំណាំ និងចិញ្ចឹមសត្វ)
ដីដាំដំណាំ
- ដំណាំប្រចាំឆ្នាំ
- ប្រភេទដើមឈើធំៗ និងដើមឈើតូចៗ
ចំនួនសារដែលដាំដំណាំក្នុងមួយឆ្នាំ:
- 1
ដីសម្រាប់ចិញ្ចឹមសត្វ
ផ្លូវទឹក ផ្ទៃទឹក ដីសើម
- Aquifères
មតិយោបល់:
Principaux produits/ services: Plantations arboricoles, avec cultures sous-jacentes.
Le système analysé s'arrête au moment ou l'eau atteint la surface. Les cultures et l'abreuvage du bétail n'est pas analysé.
Densité d'élevage/ chargement: Surpâturage dans toute la zone.
3.3 បន្ទាប់ពីអនុវត្តបច្ចេកទេស តើដីប្រើប្រាស់មានការប្រែប្រួលដែររឺទេ?
បន្ទាប់ពីអនុវត្តបច្ចេកទេស តើដីប្រើប្រាស់មានការប្រែប្រួលដែររឺទេ?
- បាទ/ច៎ា (សូមបំពេញសំណួរខាងក្រោមពីស្ថានភាពដីប្រើប្រាស់មុនពេលអនុវត្តបច្ចេកទេស)
មតិយោបល់:
Ce système a permis l'établissement d'agriculture, comme les puits.
3.4 ការផ្គត់ផ្គង់ទឹក
ការផ្គត់ផ្គង់ទឹកនៅកន្លែងអនុវត្តបច្ចេកទេស:
- ទឹកភ្លៀង និងប្រព័ន្ធស្រោចស្រព
មតិយោបល់:
C'est le système d'irrigation qui est analysé, et non l'utilisation des terres. Les cultures étaient non irrigués avant, les khtarats ont permis l'irrigation.
3.5 ក្រុម SLM ដែលបច្ចេកទេសស្ថិតនៅក្នុង
- ការគ្រប់គ្រងប្រព័ន្ធស្រោចស្រព (រួមទាំងការផ្គត់ផ្គង់ទឹក ប្រព័ន្ធបង្ហូរ)
- ការគ្រប់គ្រងទឹកក្រោមដី
3.6 វិធានការ SLM ដែលបញ្ចូលនូវបច្ចេកទេស
វិធានការរចនាស័ម្ពន្ធ
- S3: កម្ពស់ភ្លឺ ប្រឡាយ ផ្លូវទឹក
- S7: ការប្រមូលទឹកស្តុកទុក/ផ្គត់ផ្គង់ទឹក/ សម្ភារៈស្រោចស្រព
3.7 កំណត់ប្រភេទនៃការធ្លាក់ចុះគុណភាពដីសំខាន់ៗដែលបច្ចេកទេសនេះបានដោះស្រាយ
ការធ្លាក់ចុះជីវសាស្ត្រនៃដី
- Bc: ការថយចុះនូវគម្របរុក្ខជាតិ
- Bq: ការថយចុះនូវជីវម៉ាស/ បរិមាណ
ការបាត់បង់ទឹក
- Ha: ការថយចុះសំណើមដី
មតិយោបល់:
Les khtarats permettent d'irriguer, ainsi que d'abreuver du bétail.
3.8 ការពារ កាត់បន្ថយ ឬស្តារឡើងវិញនៃការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី
បញ្ជាក់ពីគោលដៅរបស់បច្ចេកទេស ដែលផ្តោតទៅការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី:
- ដែលមិនអាចអនុវត្តបាន
មតិយោបល់:
Il s'agit d'un système de collecte de l'eau des eaux souterraines, permettant entre autre la production agricole.
4. បច្ចេកទេសជាក់លាក់ សកម្មភាពអនុវត្ត ធាតុចូល និងថ្លៃដើម
4.1 គំនូសបច្ចេកទេសនៃបច្ចេកទេសនេះ
លក្ខណៈពិសេសនៃបច្ចេកទេស (ទាក់ទងនឺងគំនូរបច្ចេកទេស):
Le khtarat analysé fait environ 50 m de long, avec 6 cheminées verticales (seulement 4 sont dessinées dans le schéma pour la clarté). Le tunnel horizontal fait environ 1.3 m de haut, et de 40 à 60 cm de large. Il a une légère pente vers la sortie afin de permettre l'écoulement de l'eau, mais pas trop forte afin d'éviter des dégâts.
Les cheminées verticales, d'une hauteur de 2 à 7 m, ont un diamètre d'environ 60 cm.
Les gravats du creusage sont éliminés à l'aide du monte-charge.
ឈ្មោះអ្នកនិពន្ធ:
Stefan Graf
កាលបរិច្ឆេទ:
09/10/2017
4.2 ព័ត៌មានទូទៅដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការគណនាធាតុចូល និងថ្លៃដើម
កំណត់របៀបនៃការគណនាថ្លៃដើម និងធាតុចូល:
- ក្នុងឯកតាបច្ចេកទេស
បញ្ជាក់ឯកតា:
un système de khtarat.
បញ្ជាក់ពីទំហំនៃឯកតា (បើពាក់ព័ន្ធ):
Les 6 canaux verticaux font entre 2 et 7 m de profond (ca 25 m au total), environ 60 cm de diamètre. La longeur du canal horizontal est de 50 m, environ 45 cm de large et 1.3 m de haut.
ផ្សេងៗ/ រូបិយប័ណ្ណជាតិ (បញ្ជាក់):
Dirham
បើពាក់ព័ន្ធសូមកំណត់អត្រាប្តូរប្រាក់ពីដុល្លាទៅរូបិយប័ណ្ណតំបន់ (ឧ. 1 ដុល្លារ = 79.9 រៀលនៃរូបិយប័ណ្ណប្រេស៊ីល) ៖ 1 ដុល្លារ =:
10,0
កំណត់ថ្លៃឈ្នួលជាមធ្យមនៃការជួលកម្លាំងពលកម្មក្នុងមួយថ្ងៃ:
80
4.3 សកម្មភាពបង្កើត
សកម្មភាព | រយៈពេល (រដូវកាល) | |
---|---|---|
1. | Le sourcier doit trouver une voie d'eau souterraine | |
2. | Creusage | En dehors des périodes de pluie |
4.4 ថ្លៃដើម និងធាតុចូលដែលត្រូវការសម្រាប់ការបង្កើតបច្ចេកទេស
បញ្ជាក់ពីធាតុចូល | ឯកតា | បរិមាណ | ថ្លៃដើមក្នុងមួយឯកតា | ថ្លៃធាតុចូលសរុប | % នៃថ្លៃដើមដែលចំណាយដោយអ្នកប្រើប្រាស់ដី | |
---|---|---|---|---|---|---|
កម្លាំងពលកម្ម | Creusage | Jours-personne | 38,0 | 80,0 | 3040,0 | 100,0 |
សម្ភារៈ | Seau | pièces | 5,0 | 10,0 | 50,0 | 100,0 |
សម្ភារៈ | Marteau | pièces | 2,0 | 40,0 | 80,0 | 100,0 |
សម្ភារៈ | Burin | pièces | 4,0 | 30,0 | 120,0 | 100,0 |
សម្ភារៈ | Pelle | pièces | 2,0 | 40,0 | 80,0 | 100,0 |
សម្ភារៈ | Monte-charge | pièce | 1,0 | |||
ថ្លៃដើមសរុបក្នុងការបង្កើតបច្ចេកទេស | 3370,0 | |||||
ថ្លៃដើមសរុបក្នុងការបង្កើតបច្ចេកទេសគិតជាដុល្លារ | 337,0 |
មតិយោបល់:
Pour creuser 1 m dans le sol, et éliminer la terre/roche, 2 travailleurs nécessitent 2 heures selon la personne interviewé. Mais cette personne était trop jeune lorsque c'était construit, donc c'est une estimation de sa part. De plus, c'est un travail extrêmement épuisant et éprouvant, donc des journées de 8 heures sont improbables.
4.5 សកម្មភាពថែទាំ
សកម្មភាព | ពេលវេលា/ ភាពញឹកញាប់ | |
---|---|---|
1. | Nettoyage à l'intérieur du système de khtarat | annuellement |
4.6 កំណត់ថ្លៃដើមសម្រាប់ការថែទាំ/ សកម្មភាពរបស់បច្ចេកទេស (ក្នុងរយៈពេលមួយឆ្នាំ)
បញ្ជាក់ពីធាតុចូល | ឯកតា | បរិមាណ | ថ្លៃដើមក្នុងមួយឯកតា | ថ្លៃធាតុចូលសរុប | % នៃថ្លៃដើមដែលចំណាយដោយអ្នកប្រើប្រាស់ដី | |
---|---|---|---|---|---|---|
កម្លាំងពលកម្ម | Nettoyage et entretien | jours-personne | 20,0 | 80,0 | 1600,0 | 100,0 |
ថ្លៃដើមសរុបសម្រាប់ការថែទាំដំណាំតាមបច្ចេកទេស | 1600,0 | |||||
ថ្លៃដើមសរុបសម្រាប់ការថែទាំដំណាំតាមបច្ចេកទេសគិតជាដុល្លារ | 160,0 |
មតិយោបល់:
L'entretien se fait pendant deux jours chaque année, nécessitant 10 personnes. Mais comme il y a un recrudescence de creusage de puits privés et de forages, l'entretien collectif est abandonné.
4.7 កត្តាសំខាន់បំផុតដែលមានឥទ្ធិពលដល់ការចំណាយ
ពណ៌នាពីកត្តាប៉ះពាល់ចម្បងៗទៅលើថ្លៃដើម:
La dureté du sol, donc si c'est une couche argileuse, marneuse ou une couche de pierre, influe sur la quantité de travail nécessaire, qui est le facteur de cout le plus important.
5. លក្ខណៈបរិស្ថានធម្មជាតិ និងមនុស្ស
5.1 អាកាសធាតុ
បរិមាណទឹកភ្លៀងប្រចាំឆ្នាំ
- < 250 មម
- 251-500 មម
- 501-750 មម
- 751-1,000 មម
- 1,001-1,500 មម
- 1,501-2,000 មម
- 2,001-3,000 មម
- 3,001-4,000 មម
- > 4,000 មម
លក្ខណៈពិសេស/ មតិយោបល់លើរដូវភ្លៀង:
pluviométrie très variable d'année en année
តំបន់កសិអាកាសធាតុ
- មានភ្លៀងតិចតួច
5.2 សណ្ឋានដី
ជម្រាលជាមធ្យម:
- រាបស្មើ (0-2%)
- ជម្រាលតិចតួច (3-5%)
- មធ្យម (6-10%)
- ជម្រាលខ្ពស់បន្តិច (11-15%)
- ទីទួល (16-30%)
- ទីទួលចោត (31-60%)
- ទីទួលចោតខ្លាំង (>60%)
ទម្រង់ដី:
- ខ្ពង់រាប
- កំពូលភ្នំ
- ជម្រាលភ្នំ
- ជម្រាលទួល
- ជម្រាលជើងភ្នំ
- បាតជ្រលងភ្នំ
តំបន់តាមរយៈកម្ពស់ :
- 0-100 ម
- 101-500 ម
- 501-1,000 ម
- 1,001-1,500 ម
- 1,501-2,000 ម
- 2,001-2,500 ម
- 2,501-3,000 ម
- 3,001-4,000 ម
- > 4,000 ម
បញ្ជាក់ថាតើបច្ចេកទេសនេះត្រូវបានអនុវត្តន៍នៅក្នុង:
- សណ្ឋានដីផត
មតិយោបល់ និងបញ្ចាក់បន្ថែមអំពីសណ្ឋានដី :
C'est utilisé dans ce cas dans le flanc du fond de la vallée.
5.3 ដី
ជម្រៅដីជាមធ្យម:
- រាក់ខ្លាំង (0-20 សម)
- រាក់ (21-50 សម)
- មធ្យម (51-80 សម)
- ជ្រៅ (81-120 សម)
- ជ្រៅខ្លាំង (> 120 សម)
វាយនភាពដី (ស្រទាប់លើ):
- គ្រើម/ មានពន្លឺ (ខ្សាច់)
វាយនភាពដី (> 20 សម ស្រទាប់ក្នុង):
- គ្រើម/ មានពន្លឺ (ខ្សាច់)
- ម៉ត់/ ធ្ងន់ (ឥដ្ឋ)
សារធាតុសរីរាង្គនៅស្រទាប់ដីខាងលើ:
- ទាប (<1%)
បើអាចសូមភ្ជាប់ការពណ៌នាពីដីឱ្យបានច្បាស់ ឬព័ត៌មានដែលអាចទទួលបាន ឧ. ប្រភេទដី, pH ដី/ ជាតិអាស៊ីត, សមត្ថភាពផ្លាស់ប្តូរកាចុង, វត្តមាននីត្រូសែន, ភាពប្រៃ ។ល។:
Le sol est composé de couches de marne, d'argile, ainsi que de couches rocheuses.
5.4 ទឹកដែលអាចទាញមកប្រើប្រាស់បាន និងគុណភាពទឹក
នីវ៉ូទឹកក្រោមដី:
5-50 ម
ទឹកលើដីដែលអាចទាញយកប្រើប្រាស់បាន:
មិនមាន/ គ្មាន
គុណភាពទឹក (មិនបានធ្វើប្រត្តិកម្ម):
ទឹកពិសារដែលមានគុណភាពល្អ
តើមានបញ្ហាភាពទឹកប្រៃហូរចូលមកដែរឬទេ?
បាទ/ចា៎
សូមបញ្ជាក់:
Des sels cristallisent sur les murs des canaux.
តើទឹកជំនន់កំពុងកើតមាននៅតំបន់នេះដែររឺទេ?
ទេ
មតិយោបល់ និងលក្ខណៈពិសេសផ្សេងៗទៀតលើគុណភាព និងបរិមាណទឹក :
L'eau dans le sol dépend des précipitations sous forme de neige, ainsi que de la qualité du couvert végétal.
5.5 ជីវៈចម្រុះ
ភាពសម្បូរបែបនៃប្រភេទ:
- កម្រិតមធ្យម
ភាពសម្បូរបែបនៃទីជម្រក:
- កម្រិតមធ្យម
5.6 លក្ខណៈនៃអ្នកប្រើប្រាស់ដីដែលអនុវត្តបច្ចេកទេស
នៅមួយកន្លែង ឬពនេចរ :
- នៅមួយកន្លែង
ទីផ្សារនៃប្រព័ន្ធផលិតកម្ម:
- ពាក់កណ្តាលពាណិជ្ជកម្ម (ផ្គត់ផ្គង់ខ្លួនឯង/ ពាណិជ្ជកម្ម)
ចំណូលក្រៅកសិកម្ម:
- តិចជាង 10% នៃចំណូល
- 10-50% នៃចំណូល
កម្រិតជីវភាព:
- មធ្យម
ឯកជន ឬក្រុម:
- ធ្វើខ្លួនឯង/ គ្រួសារ
- ជាក្រុម/ សហគមន៍
កម្រិតប្រើប្រាស់គ្រឿងយន្ត:
- ប្រើកម្លាំងពលកម្ម
យេនឌ័រ:
- បុរស
អាយុរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី:
- យុវវ័យ
- វ័យកណ្តាល
5.7 ទំហំផ្ទៃដីជាមធ្យមនៃដីប្រើប្រាស់ដោយអ្នកប្រើប្រាស់ដី ក្នុងការអនុវត្តបច្ចេកទេស
- < 0.5 ហិកតា
- 0.5-1 ហិកតា
- 1-2 ហិកតា
- 2-5 ហិកតា
- 5-15 ហិកតា
- 15-50 ហិកតា
- 50-100 ហិកតា
- 100-500 ហិកតា
- 500-1,000 ហិកតា
- 1,000-10,000 ហិកតា
- > 10,000 ហិកតា
មតិយោបល់:
Ces 3 hectares sont détenus par 6 ménages.
5.8 ភាពជាម្ចាស់ដី កម្មសិទ្ធប្រើប្រាស់ដី និងកម្មសិទ្ធប្រើប្រាស់ទឹក
ភាពជាម្ចាស់ដី:
- ឯកជន មិនមានកម្មសិទ្ធ
កម្មសិទ្ធិប្រើប្រាស់ដី:
- ឯកជន
កម្មសិទ្ធប្រើប្រាស់ទឹក:
- អាស្រ័យផលសេរី (មិនមានការកំណត់)
- ជាក្រុម (មានដែនកំណត់)
5.9 ការប្រើប្រាស់សេវាកម្ម និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ
សុខភាព:
- មិនល្អ
- មធ្យម
- ល្អ
ការអប់រំ:
- មិនល្អ
- មធ្យម
- ល្អ
ជំនួយបច្ចេកទេស:
- មិនល្អ
- មធ្យម
- ល្អ
ការងារ (ឧ. ការងារក្រៅកសិដ្ឋាន):
- មិនល្អ
- មធ្យម
- ល្អ
ទីផ្សារ:
- មិនល្អ
- មធ្យម
- ល្អ
ថាមពល:
- មិនល្អ
- មធ្យម
- ល្អ
ផ្លូវ និងការដឹកជញ្ជូន:
- មិនល្អ
- មធ្យម
- ល្អ
ទឹកផឹក និងអនាម័យ:
- មិនល្អ
- មធ្យម
- ល្អ
សេវាកម្មហិរញ្ញវត្ថុ:
- មិនល្អ
- មធ្យម
- ល្អ
6. ផលប៉ះពាល់ និងការសន្និដ្ឋាន
6.1 ផលប៉ះពាល់ក្នុងបរិវេណអនុវត្តបច្ចេកទេសដែលកើតមាន
ផលប៉ះពាល់លើសេដ្ឋកិច្ចសង្គម
ផលិតផល
ផលិតកម្មដំណាំ
មតិយោបល់/ ការបញ្ជាក់:
L'irrigation permet l'abreuvage de bétail, ainsi que la croissance de cultures
ផលិតកម្មសត្វ
មតិយោបល់/ ការបញ្ជាក់:
Le système permet l'abreuvement d'animaux dans cette zone sans eaux de surface.
ភាពសម្បូរបែបនៃផលិតផល
មតិយោបល់/ ការបញ្ជាក់:
Permet de diversifier les cultures.
ផ្ទៃដីផលិតកម្ម
មតិយោបល់/ ការបញ្ជាក់:
Permet l'irrigation d'une surface, donc sa mise en culture.
ទឹកដែលអាចទាញមកប្រើប្រាស់បាន និងគុណភាពទឹក
ទឹកបរិភោគដែលអាចទាញយកមកប្រើប្រាស់បាន
មតិយោបល់/ ការបញ្ជាក់:
L'eau souterraine est bue sans traitements.
ទឹកដែលអាចប្រើប្រាស់បានសម្រាប់ការចិញ្ចឹមសត្វ
មតិយោបល់/ ការបញ្ជាក់:
Le système permet l'abreuvement d'animaux dans cette zone sans eaux de surface.
ទឹកប្រើប្រាស់សម្រាប់ស្រោចស្រព
មតិយោបល់/ ការបញ្ជាក់:
Si le khtarat ne s'assèche pas dû aux creusements d'autres puits, à la réduction de l'infiltration par la dégradation du couvert végétal, ou la réduction des précipitations.
តម្រូវការទឹកសម្រាប់ស្រោចស្រព
មតិយោបល់/ ការបញ្ជាក់:
Chaque goutte d'eau utilisable est utilisée. Le khtarat n'augmente la demande que peu vu qu'il limite la consommation aux eaux renouvelables.
ផលប៉ះពាល់ទៅលើវប្បធម៌សង្គម
កម្មសិទ្ធដីប្រើប្រាស់/ ទឹក
មតិយោបល់/ ការបញ្ជាក់:
Le droit d'utilisation de l'eau est amélioré en ayant un système de khtarat communautaire comparé aux pompages individuels, qui baissent la nappe et assèchent les voisins n'ayant pas les moyens de pomper.
ស្ថានភាពក្រុមដែលមានបញ្ហាក្នុងសង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច
មតិយោបល់/ ការបញ្ជាក់:
Car c'est un système communautaire par gravitation, ne nécessitant pas de pompage couteux.
ផលប៉ះពាល់ទៅលើអេកូឡូស៊ី
វដ្តទឹក/លំហូរ
ការប្រមូលស្តុកទុកទឹក
មតិយោបល់/ ការបញ្ជាក់:
L'eau des précipitations qui s'infiltre peut être utilisée.
នីវ៉ូទឹកក្រោមដី/ ដង្ហើមទឹក
មតិយោបល់/ ការបញ្ជាក់:
Les aquifères sont utilisées, donc en baisse. Mais seulement une partie de la recharge est utilisée, et cela n'utilise pas les eaux fossiles.
ជីវចម្រុះ៖ ដំណាំ, សត្វ
ដំណាំគម្រប
មតិយោបល់/ ការបញ្ជាក់:
Permet d'autres cultures.
ភាពសម្បូរបែបនៃរុក្ខជាតិ
មតិយោបល់/ ការបញ្ជាក់:
Permet d'autres cultures
6.2 ផលប៉ះពាល់ក្រៅបរិវេណអនុវត្តបច្ចេកទេសដែលកើតមាន
ទឹកដែលអាចទាញមកប្រើប្រាស់បាន
មតិយោបល់/ ការបញ្ជាក់:
Une utilisation de la nappe en amont induit une réduction de l'eau en aval.
6.3 ភាពប្រឈម និងភាពរួសនៃបច្ចេកទេសទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងគ្រោះអាកាសធាតុ/ គ្រោះមហន្តរាយ (ដែលដឹងដោយអ្នកប្រើប្រាស់ដី)
ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ
ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ
រដូវកាល | កើនឡើង ឬថយចុះ | លក្ខណៈឆ្លើយតបនៃបច្ចេកទេសទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ | |
---|---|---|---|
បរិមាណទឹកភ្លៀងប្រចាំឆ្នាំ | ថយចុះ | មិនល្អ | |
ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុផ្សេងៗ | Quantité de neige | ថយចុះ | មិនល្អ |
គ្រោះអាកាសធាតុ (មហន្តរាយ)
គ្រោះមហន្តរាយទឹក
លក្ខណៈឆ្លើយតបនៃបច្ចេកទេសទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ | |
---|---|
ទឹកជំនន់ដោយទឹកភ្លៀង | មិនល្អ |
មតិយោបល់:
Les canaux verticaux ne sont pas surélevés, donc en cas de crues l'eau s'y engouffre et cause des éboulements. Certains canaux verticaux sont surélevés et stabilisés avec des pierres afin d'éviter ce problème.
6.4 ការវិភាគថ្លៃដើម និងអត្ថប្រយោជន៍
តើផលចំណេញ និងថ្លៃដើមត្រូវបានប្រៀបធៀបគ្នាយ៉ាងដូចម្តេច (ទស្សនៈរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី)?
រយៈពេលខ្លី:
អវិជ្ជមាន
រយៈពេលវែង:
វិជ្ជមាន
តើផលចំណេញ និងការថែទាំ/ ជួសជុលត្រូវបានប្រៀបធៀបគ្នាយ៉ាងដូចម្តេច (ទស្សនៈរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី)?
រយៈពេលខ្លី:
វិជ្ជមាន
រយៈពេលវែង:
វិជ្ជមាន
មតិយោបល់:
L'entretien n'est plus rentable à cause d'un pompage en amont, ainsi qu'a cause de dangers d'éboulement dans un des systèmes.
6.5 ការទទួលយកបច្ចេកទេស
- 1-10%
បើអាច សូមបញ្ជាក់ពីបរិមាណ (ចំនួនគ្រួសារ និង/ ឬតំបន់គ្របដណ្តប់):
Très peu de ménages ont des khtarats dans la région de Midelt, c'est plus commun dans le sud.
ក្នុងចំណោមគ្រួសារទាំងអស់ដែលបានអនុវត្តបច្ចេកទេស តើមានប៉ុន្មានគ្រួសារដែលចង់ធ្វើដោយខ្លួនឯង ដោយមិនទទួលបានសម្ភារៈលើកទឹកចិត្ត/ប្រាក់ឧបត្ថម្ភ?:
- 91-100%
6.6 ការបន្សុំា
តើថ្មីៗនេះ បច្ចេកទេសនេះត្រូវបានកែតម្រូវដើម្បីបន្ស៊ាំទៅនឹងស្ថានភាពប្រែប្រួលដែរឬទេ?
បាទ/ចា៎
ផ្សេងៗ (សូមបញ្ជាក់):
Dégradation de l'aquifère
បញ្ជាក់ពីការបន្ស៊ាំនៃបច្ចេកទេស (ការរៀបចំ, ឧបករណ៍/ប្រភេទ ។ល។):
La technologie est en cours d'être abandonnée, dû à des pompages en amont qui réduisent la productivité du système. Les utilisateurs des terres s'adaptent en pompant les eaux souterraines plus rapidement que le voisin (course à l'eau) ce qui n'est pas durable, contrairement aux Khtarats.
6.7 ភាពខ្លាំង/ គុណសម្បត្តិ/ ឱកាសនៃបច្ចេកទេស
ភាពខ្លាំង/ គុណសម្បត្តិ/ ឱកាសនៅកន្លែងរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី |
---|
Ne nécessite pas de gasoil pour irriguer. |
L'eau n'est pas trop froide, contrairement à l'eau des profondeurs pompée par moteur, ce qui est bénéfique pour les cultures. |
ភាពខ្លាំង/ គុណសម្បត្តិ/ ឱកាស ទស្សនៈរបស់បុគ្គលសំខាន់ៗ |
---|
Un système de khtarat permet de limiter la consommation à ce qui se recharge dans l'aquifère, sans toucher les réserves d'eau fossiles. C'est donc un système durable. |
Les khtarats permettent de garder des zones vivantes, avec la création d'écosystèmes productifs. |
6.8 ភាពខ្សោយ/ គុណវិបត្តិ/ ហានិភ័យនៃបច្ចេកទេស និងវិធីសាស្ត្រដោះស្រាយ
ភាពខ្សោយ/ គុណវិបត្តិ/ ហានិភ័យ ទស្សនៈរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី | តើបច្ចេកទេសទាំងនោះបានដោះស្រាយបញ្ហាដូចម្តេច? |
---|---|
Quand il n'y a pas de neige, il n'y a pas d'eau dans l'aquifère. Il faut donc pomper l'eau de puits plus profonds. | Au lieu de pomper l'eau de puits à l'aide de pompes à moteur, résoudre les problèmes de dégradation du bassin versant, qui sont la cause du manque d'infiltration de l'eau dans l'aquifère. |
ភាពខ្សោយ/ គុណវិបត្តិ/ ហានិភ័យ ទស្សនៈរបស់អ្នកចងក្រងឬបុគ្គលសំខាន់ៗ | តើបច្ចេកទេសទាំងនោះបានដោះស្រាយបញ្ហាដូចម្តេច? |
---|---|
Comme tout système d'irrigation, cela baisse le niveau de la nappe phréatique. | En ayant des règles claires sur l'utilisation de l'eau, qui limitent le captage à ce qui se recharge. |
7. ឯកសារយោង និងវេបសាយ
7.1 វិធីសាស្ត្រ/ ប្រភពនៃព័ត៌មាន
- តាមការចុះទីវាល ការស្រាវជ្រាវនៅទីវាល
En explorant un système de khtarat.
- ការសម្ភាសន៍ជាមួយអ្នកប្រើប្រាស់ដី
3 informateurs locaux.
តើពេលណាដែលទិន្នន័យបានចងក្រង (នៅទីវាល)?
05/10/2017
7.2 ឯកសារយោងដែលបានចេញផ្សាយ
ចំណងជើង អ្នកនិពន្ធ ឆ្នាំ ISBN:
Syrian qanat Romani: history, ecology, abandonment. Lightfoot. 1996. https://doi.org/10.1006/jare.1996.0068
មានប្រភពមកពីណា? ថ្លៃដើមប៉ុន្មាន?
https://sci-hub.io/http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0140196396900683
7.3 ការភ្ជាប់ទៅកាន់ព័ត៌មានពាក់ព័ន្ធលើប្រព័ន្ធអនឡាញ
ចំណងជើង/ ពណ៌នា:
Article général de wikipédia sur les chtarat, globalement appelés Qanat
វេបសាយ:
https://fr.wikipedia.org/wiki/Qanat
ចំណងជើង/ ពណ៌នា:
Video sur les Qanats en Iran, de National Geographic
វេបសាយ:
https://www.youtube.com/watch?v=WP5bAobRHGQ
ចំណងជើង/ ពណ៌នា:
Video "Water from the Dawn of Civilization" par Joshka Wessels
វេបសាយ:
https://www.youtube.com/watch?v=GJbTOb3y208
ការតភ្ជាប់ និងម៉ូឌុល
ពង្រីកមើលទាំងអស់ បង្រួមទាំងអស់ការតភ្ជាប់
គ្មានការតភ្ជាប់
ម៉ូឌុល
គ្មានម៉ូឌុល