Rato-Pahiro Community Forest [ເນໂປ]
- ການສ້າງ:
- ປັບປູງ:
- ຜູ້ສັງລວມຂໍ້ມູນ: Sabita Aryal
- ບັນນາທິການ: –
- ຜູ້ທົບທວນຄືນ: Fabian Ottiger
Rato-Pahiro community Forest
approaches_2593 - ເນໂປ
ເບິ່ງພາກສ່ວນ
ຂະຫຍາຍທັງໝົດ ຍຸບທັງໝົດ1. ຂໍ້ມູນທົ່ວໄປ
1.2 ລາຍລະອຽດ ການຕິດຕໍ່ ຂອງບຸກຄົນທີ່ຊັບພະຍາກອນ ແລະ ສະຖາບັນ ການມີສ່ວນຮ່ວມ ໃນການປະເມີນຜົນ ແລະ ເອກະສານ ຂອງວິທີທາງ
ຜູ້ຊ່ຽວຊານ ດ້ານການຄຸ້ມຄອງ ທີ່ດິນແບບຍືນຍົງ:
Baral Madhav
District forest office
ເນໂປ
ຜູ້ຊ່ຽວຊານ ດ້ານການຄຸ້ມຄອງ ທີ່ດິນແບບຍືນຍົງ:
Mesanayo Manish
Panauti-5,Kavre
ເນໂປ
ຜູ້ຊ່ຽວຊານ ດ້ານການຄຸ້ມຄອງ ທີ່ດິນແບບຍືນຍົງ:
Subedi Sujata
Pokhara-7,Masbar
ເນໂປ
ຜູ້ຊ່ຽວຊານ ດ້ານການຄຸ້ມຄອງ ທີ່ດິນແບບຍືນຍົງ:
Neupane Prabha
janagal-8,Kavre
ເນໂປ
ຊື່ຂອງ ສະຖາບັນການຈັດຕັ້ງ ທີ່ອໍານວຍຄວາມສະດວກ ໃນການສ້າງເອກກະສານ ຫຼື ປະເມີນແນວທາງ (ຖ້າກ່ຽວຂ້ອງ)
Kathmandu University (KU) - ເນໂປ1.3 ເງື່ອນໄຂ ຂອງການນໍາໃຊ້ເອກກະສານຂໍ້ມູນ ຂອງ WOCAT
ເມື່ອໃດທີ່ໄດ້ສັງລວມຂໍ້ມູນ (ຢູ່ພາກສະໜາມ)?
12/02/2012
ຜູ້ສັງລວມ ແລະ ບັນດາຜູ້ຕອບແບບສອບຖາມ ຍອມຮັບໃນເງື່ອນໄຂ ການນໍາໃຊ້ຂໍ້ມູນເອກະສານ ທີ່ສ້າງຂື້ນ ໂດຍຜ່ານ ອົງການ WOCAT:
ແມ່ນ
2. ພັນລະນາ ແນວທາງການຄຸ້ມຄອງນໍາໃຊ້ດິນແບບຍືນຍົງ
2.1 ການອະທິບາຍ ໂດຍຫຍໍ້ ຂອງວິທີທາງ
It is a particular land conservation activity by participatory approach forest protection and management,a project for sustainable forest use.
2.2 ການອະທິບາຍ ລາຍລະອຽດ ຂອງວິທີທາງ
ການອະທິບາຍ ລາຍລະອຽດ ຂອງວິທີທາງ:
Aims / objectives: To Integrate conservation and livelihoods goals.
To legally empower local communities to take control of forest resources and develop local level institutions to organize sustainable use of forest resources.
To protect biodiversity.
Methods: By increasing people's participation in afforestation programs.
Sustainable extraction of raw materials.
Regular supervision
Planting the economically high priced or demanded plant species.
Stages of implementation: Firstly DISTRICT FOREST OFFICE, KUDAHAR planted trees and it was later handed to local people.They started afforestation on the yearly basis since 2052 B.S.Now it is under the supervision of community only.
Role of stakeholders: They are the main organizers for successful and sustainable management of forest.
They collect the fund for forest maintenance.
They frequently study the condition of forest.
Other important information: It contains a lot of herbal plants but due to lack of experts and other technical resource,they are not being identified and valuable species have been destroyed as well.
2.3 ຮູບພາບຂອງແນວທາງ
2.5 ປະເທດ / ເຂດ / ສະຖານທີ່ບ່ອນທີ່ແນວທາງໄດ້ຖືກນໍາໃຊ້
ປະເທດ:
ເນໂປ
ພາກພື້ນ / ລັດ / ແຂວງ:
Western Development Region
ຂໍ້ມູນເພີ່ມເຕີມຂອງສະຖານທີ່:
Kaski,Seti Bank Area
Map
×2.6 ວັນທີເລີ່ມຕົ້ນ ແລະ ສິ້ນສຸດ ການຈັດຕັ້ງປະຕີບັດ ວິທີທາງ
ສະແດງປີຂອງການເລີ່ມຕົ້ນ:
2052
2.7 ປະເພດຂອງແນວທາງ
- District Forest Office ,Kudahar
2.8 ເປົ້າໝາຍ / ຈຸດປະສົງຫຼັກ ຂອງການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ວິທີທາງ
The Approach focused mainly on SLM with other activities (Forest products such as tree and grass fodder, fuel wood and timber,making handicrafts, Supply of raw materials,Major products(Economic))
Protect the forest resource to some extent or ensure security of the houses around as the forest mostly covers the sloopy lands.Protect soil from erosion thus have a secure ,fresh,green environment.
The SLM Approach addressed the following problems: Low technical knowledge
Robbery of the forest products
Are not aware about the community forest approach
No proper supervision of the forest
2.9 ເງື່ອນໄຂອໍານວຍ ຫຼື ຂັດຂວາງການປະຕິບັດຂອງເຕັກໂນໂລຢີ / ເຕັກໂນໂລຢີການນໍາໃຊ້ຕາມແນວທາງ
ສັງຄົມ / ວັດທະນະທໍາ / ມາດຕະຖານ ແລະ ຄຸນຄ່າທາງສາສະໜາ
- ເຊື່ອງຊ້ອນ
Problem of robbery,theft of forest property and selling illegally.
Treatment through the SLM Approach: Advisory groups and local members went for frequent check,knowledge to local people.
ມີຄວາມສາມາດ / ເຂັ້າເຖິງຊັບພະຍາກອນດ້ານການເງິນ ແລະ ການບໍລິການ
- ເຊື່ອງຊ້ອນ
People from low class family cannot afford annual fee for the renewal or membership card.
Treatment through the SLM Approach: Special discount for the people with low quality of life.
ການກໍ່ຕັ້ງສະຖາບັນ
- ເຊື່ອງຊ້ອນ
Before it was own by Area Forest Office.
Treatment through the SLM Approach: Collaboration with the locals and turning into community forest.
ກ່ຽວກັບກົດໝາຍ (ສິດນໍາໃຊ້ດິນ, ສິດນໍາໃຊ້ນໍ້າ)
- ເຊື່ອງຊ້ອນ
Land was unusable ,difficult to access.
Treatment through the SLM Approach: Now turned as common property useful to all.
The existing land ownership, land use rights / water rights hindered a little the approach implementation At the beginning people didn't know about this approach but as it progressed they gave land rights for their own good.
ຄວາມຮູ້ກ່ຽວກັບການຄຸ້ມຄອງ ທີ່ດິນແບບຍືນຍົງ, ການເຂົ້າເຖິງການສະໜັບສະໜູນ ທາງດ້ານວິຊາການ
- ເຊື່ອງຊ້ອນ
Knowledge
Treatment through the SLM Approach: Experience and common sense
ວຽກ, ມີກໍາລັງຄົນ
- ເຊື່ອງຊ້ອນ
Low mass involvement ,male members went to office
Treatment through the SLM Approach: Female members entered for forest conservation
ອື່ນໆ
- ເຊື່ອງຊ້ອນ
Unavailability of fodders,forest products
Treatment through the SLM Approach: Division and shared turn by turn within the forest capacity.
3. ການມີສ່ວນຮ່ວມ ແລະ ບົດບາດຂອງພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງທີ່ໄດ້ມີສ່ວນຮ່ວມ
3.1 ຜູ້ມີສ່ວນຮ່ວມ ໃນວິທີທາງ ແລະ ພາລະບົດບາດ ຂອງເຂົາເຈົ້າ
- ຜູ້ນໍາໃຊ້ດິນໃນທ້ອງຖິ່ນ / ຊຸມຊົນທ້ອງຖິ່ນ
Both male and female are involved. But no. of female is large,age group from 22 and above and below 60,people from all ethnic group are involved. Women are more active. They are idle at home ,male members go to office. There is a system of two quotas(seats) place for socially backward group.
- ອົງການຈັດຕັ້ງ ພາຍໃນຊຸມຊົນ
Member of community forest
- ອໍານາດ ການປົກຄອງທ້ອງຖິ່ນ
District Forest Office
- ພະນັກງານຂັ້ນສູນກາງ (ຜູ້ວາງແຜນ, ຜູ້ສ້າງນະໂຍບາຍ)
Head Office Forest Department
3.2 ການມີສ່ວນຮ່ວມຂອງຜູ້ນໍາໃຊ້ທີ່ດິນໃນທ້ອງຖິ່ນ / ຊຸມຊົນທ້ອງຖິ່ນໃນໄລຍະທີ່ແຕກຕ່າງກັນຂອງແນວທາງ
ການລວບລວມ ເອົາຜູ້ນໍາໃຊ້ດິນ ໃນທ້ອງຖິ່ນ / ຊຸມຊົນທ້ອງຖິ່ນ | ໃຫ້ລະບຸ ຜູ້ໃດທີ່ມີສ່ວນຮ່ວມ ໃນແຕ່ລະກິດຈະກໍາ? | |
---|---|---|
ການເລີ່ມຕົ້ນ / ແຮງຈູງໃຈ | ການຮ່ວມມື | This was done by DFO first and by the community forest mem bers. |
ການວາງແຜນ | ການຮ່ວມມື | All carried out by the CFUG members for the betterment of CF. |
ການປະຕິບັດ | ການນໍາໃໍຊ້ເອງ | By the CF members like making rules and implementing. |
ຕິດຕາມກວດກາ / ການປະເມີນຜົນ | ການນໍາໃໍຊ້ເອງ | Local people monitor timely. They.They keep the record of used materials and account. |
Research | ບໍ່ມີ | None |
3.3 ແຜນວາດ (ຖ້າມີ)
ການອະທິບາຍ:
This shows the relational chart of managing committee with some functions.
ຜູ້ຂຽນ:
Prabha Neupane (Banepa)
3.4 ການຕັດສິນໃຈກ່ຽວກັບການຄັດເລືອກເຕັກໂນໂລຢີຂອງການຄຸ້ມຄອງທີ່ດິນແບບຍືນຍົງ / ເຕັກໂນໂລຢີ
ໄດ້ຕັດສິນໃຈເລືອກ ເຕັກໂນໂລຢີ (ຫຼາຍ) ບໍ່?
- District Forest Office
ອະທິບາຍ:
Initially under District Forest Office but later after turning into community forest all decision regarding it are taken under land users interest.
Decisions on the method of implementing the SLM Technology were made by District Forest Office. Both DFO and land users initiate it but major methods are implemented by the land users only.
4. ການສະໜັບສະໜູນທາງດ້ານວິຊາການ, ການສ້າງຄວາມສາມາດ, ແລະ ການຈັດການຄວາມຮູ້.
4.1 ການສ້າງຄວາມສາມາດ / ການຝຶກອົບຮົມ
ຜູ້ນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ ຫຼື ພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງອື່ນໆ ໄດ້ຮັບການຝຶກອົບຮົມບໍ່?
ແມ່ນ
ໃຫ້ລະບຸ ຜູ້ໃດທີ່ໄດ້ຮັບການຝຶກອົບຮົມ:
- ຜູ້ນໍາໃຊ້ດິນ
ຖ້າເປັນໄປໄດ້, ໃຫ້ລະບຸເພດ, ອາຍຸ, ສະຖານະພາບ, ຊົນເຜົ່າ, ແລະ ອື່ນໆ:
Both male and female between age( 22-60),every ethnic group and from the all standards.
ຮູບແບບຂອງການຝຶກອົບຮົມ:
- ກອງປະຊຸມ
ໃນຫົວຂໍ້:
Awareness on conservation of the land ,nursery plants,etc.
4.2 ການບໍລິການໃຫ້ຄໍາປຶກສາ
ເຮັດຜູ້ໃຊ້ທີ່ດິນມີການເຂົ້າເຖິງການບໍລິການໃຫ້ຄໍາປຶກສາ?
ແມ່ນ
ລະບຸວ່າການສະໜອງ ການບໍລິການ ໃຫ້ຄໍາປຶກສາ:
- ສູນຄົ້ນຄວ້າ
ອະທິບາຍ / ຄວາມຄິດເຫັນ:
Name of method used for advisory service: Public meeting; Key elements: Held on the regular basis, inform forest condition and give options for improving., Help to choose the best methods.; Need to have the experts and learned personals.
Advisory service is quite adequate to ensure the continuation of land conservation activities; 60-70% works are done under the supervision of the advisory groups.Some deny to take the advice.
4.3 ສະຖາບັນການສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງ (ການພັດທະນາອົງການຈັດຕັ້ງ)
ສະຖາບັນ ໄດ້ຮັບການສ້າງຕັ້ງຂື້ນ ຫຼື ໄດ້ຮັບການສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງ ໂດຍການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ວິທີທາງບໍ່?
- ມີ, ໜ້ອຍໜຶ່ງ
ລະບຸ ທາງສະຖາບັນ ໄດ້ສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງ ໃນລະດັບໃດ (ຫຼາຍ):
- ທ້ອງຖິ່ນ
ໃຫ້ລາຍລະອຽດເພີ່ມເຕີມ:
The raw materials for making handicrafts like roots, branch of old trees were provided.
4.4 ຕິດຕາມກວດກາ ແລະ ປະເມີນຜົນ
ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ວິທີທາງ ໄດ້ມີການປະເມີນຜົນ ແລະ ຕິດຕາມບໍ?
ແມ່ນ
ຄວາມຄິດເຫັນ:
bio-physical aspects were ad hoc monitored by land users through observations; indicators: runoff,erosion
socio-cultural aspects were regular monitored by land users through observations; indicators: age, status,health
economic / production aspects were regular monitored by land users through measurements; indicators: yield,income
no. of land users involved aspects were regular monitored by land users through measurements; indicators: local people
management of Approach aspects were regular monitored by land users through observations; indicators: allocation of activities
There were few changes in the Approach as a result of monitoring and evaluation: Plantation of value adding plants such as bamboo.
coffee plantation is in testing phase.
Economically viable plants are given preference.
There were several changes in the Technology as a result of monitoring and evaluation: Less valued are replaced by the other plants.
5. ການສະໜັບສະໜູນທາງດ້ານການເງິນ ແລະ ອຸປະກອນຈາກພາຍນອກ
5.1 ງົບປະມານປະຈໍາປີ ສໍາລັບວິທີທາງ ຂອງການຄຸ້ມຄອງ ທີ່ດິນແບບຍືນຍົງ
ຖ້າຫາກບໍ່ຮູ້ຈັດງົບປະມານທີ່ແນ່ນອນ ແມ່ນໃຫ້ປະມານເອົາ:
- 10,000-100,000
ຄໍາເຫັນ (ຕົວຢ່າງ: ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນຫຼັກ ຂອງການສະໜອງທຶນ / ຜູ້ໃຫ້ທຶນທີ່ສໍາຄັນ):
Approach costs were met by the following donors: local community / land user(s) (All handled by the members of the CF.): 100.0%; other (Self)
5.2 ການສະໜັບສະໜູນ ທາງດ້ານການເງິນ / ອຸປະກອນ ສະໜອງໃຫ້ແກ່ຜູ້ນໍາທີ່ດິນ
ຜູ້ນໍາໃຊ້ດິນ ໄດ້ຮັບການສະໜັບສະໜູນ ທາງດ້ານ ການເງິນ / ອຸປະກອນ ໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ເຕັກໂນໂລຢີບໍ?
ແມ່ນ
ຖ້າແມ່ນ, ໃຫ້ລະບຸປະເພດ (ຫຼາຍ) ຂອງການສະໜັບສະໜູນ, ເງື່ອນໄຂ ແລະ ຜູູ້ສະໜອງ (ຫຼາຍ):
The raw materials for making handicrafts like roots, branch of old trees were provided.
5.3 ເງິນສົມທົບສໍາລັບການນໍາໃຊ້ສະເພາະປັດໃຈຂາເຂົ້າໃນການຜະລີດກະສິກໍາ (ລວມທັງແຮງງານ)
- ບໍ່ມີ
ຖ້າແຮງງານ ຂອງຜູ້ນໍາໃຊ້ດິນ ໄດ້ຮັບການສະໜັບສະໜູນ ປັດໃຈຂາເຂົ້າ, ແມ່ນບໍ່:
- ການອາສາ
ຄວາມຄິດເຫັນ:
Local members were self mobilized.
5.4 ສິນເຊື່ອ
ໄດ້ປ່ອຍສິນເຊື່ອ ສະໜອງໃຫ້ພາຍໃຕ້ ວິທີການສໍາລັບກິດຈະກໍາ ການຄຸ້ມຄອງ ທີ່ດິນແບບຍືນນຍົງບໍ່?
ບໍ່ແມ່ນ
6. ວິເຄາະຜົນກະທົບ ແລະ ສັງລວມບັນຫາ
6.1 ຜົນກະທົບຂອງແນວທາງ
ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ວິທີທາງ ສາມາດຊ່ວຍຜູ້ນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ ໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ແລະ ບໍາລຸງຮັກສາ ເຕັກໂນໂລຢີ ການຄຸ້ມຄອງ ທີ່ດິນແບບຍືນຍົງໄດ້ບໍ?
- ບໍ່
- ມີ, ໜ້ອຍໜຶ່ງ
- ມີ, ພໍສົມຄວນ
- ມີ, ຫຼາຍ
The erosion is totally stopped by conserving the land and thus secured.
ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ວິທີທາງ ສາມາດສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງ ທາງສັງຄົມ ແລະ ເສດຖະກິດບໍ່?
- ບໍ່
- ມີ, ໜ້ອຍໜຶ່ງ
- ມີ, ພໍສົມຄວນ
- ມີ, ຫຼາຍ
Females were involved and participation of people from all ethnic groups.
ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ວິທີທາງ ສາມາດປັບປຸງ ປະເດັນການຖືຄອງທີ່ດິນ / ສິດທິໃນການນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ ທີ່ເຊື່ອງຊ້ອນໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ເຕັກໂນໂລຢີ ການຄຸ້ມຄອງ ທີ່ດິນແບບຍືນຍົງໄດ້ບໍ?
- ບໍ່
- ມີ, ໜ້ອຍໜຶ່ງ
- ມີ, ພໍສົມຄວນ
- ມີ, ຫຼາຍ
Government and CFUG help to reduce the problem by giving rights to local people. The problem is likely to be overcome in the near future.
Did other land users / projects adopt the Approach?
- ບໍ່
- ມີ, ໜ້ອຍໜຶ່ງ
- ມີ, ພໍສົມຄວນ
- ມີ, ຫຼາຍ
In the group overall.
Did the Approach lead to improved livelihoods / human well-being?
- ບໍ່
- ມີ, ໜ້ອຍໜຶ່ງ
- ມີ, ພໍສົມຄວນ
- ມີ, ຫຼາຍ
Provided fodders for animals,fuels for the people,selling the goods,handicraft making improved economic conditions of people.
Did the Approach help to alleviate poverty?
- ບໍ່
- ມີ, ໜ້ອຍໜຶ່ງ
- ມີ, ພໍສົມຄວນ
- ມີ, ຫຼາຍ
By selling the bamboo,firewoods. Handicrafts are sold in international markets hence are high priced.
6.2 ແຮງຈູງໃຈຫຼັກຂອງຜູ້ນໍາໃຊ້ທີ່ດິນໃນການປະຕິບັດການຄຸ້ມຄອງທີ່ດິນແບບຍືນຍົງ
- ການຜະລິດເພີ່ມຂຶ້ນ
bamboo,useful plants
- ກໍາໄລເພີ່ມຂຶ້ນ (ຄວາມສາມາດ), ການປັບປຸງຄ່າໃຊ້ຈ່າຍ, ຜົນປະໂຫຍດ, ອັດຕາສ່ວນ
selling the products
- ຄວາມຮັບຮູ້ ທາງສີ່ງແວດລ້ອມ
Had sound, healthy and fresh environment
- well-being and livelihoods improvement
Along with natural and healthy environment people benifited economically from the forest
6.3 ຄວາມຍືນຍົງຂອງກິດຈະກໍາວິທີທາງ
ຜູ້ນໍາໃຊ້ ທີ່ດິນ ສາມາດສືບຕໍ່ ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ຜ່ານວິທີທາງໄດ້ບໍ່ (ໂດຍປາດສະຈາກ ການຊ່ວຍເຫຼືອ ຈາກພາກສ່ວນພາຍນອກ)?
- ແມ່ນ
ຖ້າ ໄດ້, ອະທິບາຍເຫດຜົນ:
People are independent and had not received any funds from national or international agency. It's been almost 20 years that they are handling the forest on their own so they definitely can continue the approach in a sustainable way.
6.4 ຈຸດແຂງ / ຂໍ້ດີ ຂອງວິທີທາງ
ຈຸດແຂງ / ຂໍ້ດີ / ໂອກາດໃນການນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ |
---|
Forests are local resources for household activities (How to sustain/ enhance this strength: Utilization and conservation in sustainable manner.) |
ຈຸດແຂງ / ຈຸດດີ / ໂອກາດ ຈາກທັດສະນະຂອງຜູ້ປ້ອນຂໍ້ມູນ ຫຼື ບຸກຄົນສຳຄັນ |
---|
The living standard is improved. Employment to the people. (How to sustain/ enhance this strength: Need to be more conscious while cutting the trees and grasses. Afforestation should be highly prioritized.) |
6.5 ຈຸດອ່ອນ / ຂໍ້ເສຍຂອງແນວທາງ ແລະ ວິທີການແກ້ໄຂໃຫ້ເຂົາເຈົ້າ
ຈຸດອ່ອນ / ຂໍ້ເສຍ / ຄວາມສ່ຽງໃນມູມມອງຂອງຜູ້ນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ | ມີວິທີການແກ້ໄຂຄືແນວໃດ? |
---|---|
No proper improvement Low technical manpower Individualistic thoughts |
Need to have the regular meetings. Take as common property. Training and awareness raising programs. |
ຈຸດອ່ອນ ຫຼື ຂໍ້ເສຍ ຫຼື ຄວາມສ່ຽງ ໃນມຸມມອງຂອງ ຜູ້ສັງລວມຂໍ້ມູນ ຫຼື ບັນດາຜູ້ຕອບແບບສອບຖາມ | ມີວິທີການແກ້ໄຂຄືແນວໃດ? |
---|---|
No technical manpower. Low plant breeds. No doners |
Regular monitoring. Need to have the improved plants for more production. Technical help from experts. |
7. ເອກກະສານອ້າງອີງ ແລະ ຂໍ້ມູນການເຊື່ອມໂຍງ
7.1 ວິທີການ / ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນ
- ການໄປຢ້ຽມຢາມພາກສະໜາມ, ການສໍາຫຼວດພາກສະໜາມ
- ການສໍາພາດ ຜູ້ນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ
ຂໍ້ມູນການເຊື່ອມຕໍ່ ແລະ ເນື້ອໃນ
ຂະຫຍາຍທັງໝົດ ຍຸບທັງໝົດການເຊື່ອມຕໍ່
ບໍ່ມີຂໍ້ມູນການເຊື່ອມຕໍ່
ເນື້ອໃນ
ບໍ່ມີເນື້ອໃນ