Tree farming [ອູເຈນດາ]
- ການສ້າງ:
- ປັບປູງ:
- ຜູ້ສັງລວມຂໍ້ມູນ: Alex Lwakuba
- ບັນນາທິການ: –
- ຜູ້ທົບທວນຄືນ: Fabian Ottiger
technologies_988 - ອູເຈນດາ
ເບິ່ງພາກສ່ວນ
ຂະຫຍາຍທັງໝົດ ຍຸບທັງໝົດ1. ຂໍ້ມູນທົ່ວໄປ
1.2 ຂໍ້ມູນ ການຕິດຕໍ່ພົວພັນ ຂອງບຸກຄົນທີ່ສໍາຄັນ ແລະ ສະຖາບັນ ທີ່ມີສ່ວນຮ່ວມ ໃນການປະເມີນເອກກະສານ ເຕັກໂນໂລຢີ
ຜຸ້ຊ່ຽວຊານ ດ້ານການຄຸ້ມຄອງ ທີ່ດິນແບບຍືນຍົງ:
Okotel William
Ministry of Agriculture, animal industry and fishery (MAAIF)
Kwarikwar, KUMI District, PO Box 102 Entebbe, Uganda
ອູເຈນດາ
ຊື່ສະຖາບັນ (ຫຼາຍສະຖາບັນ) ທີ່ອໍານວຍຄວາມສະດວກ ໃນການສ້າງເອກກະສານ / ປະເມີນ ເຕັກໂນໂລຢີ (ຖ້າກ່ຽວຂ້ອງ)
Ministry of Agriculture, Animal Industry, and Fisheries of Uganda (MAAIF) - ອູເຈນດາ1.3 ເງື່ອນໄຂ ກ່ຽວກັບ ການນໍາໃຊ້ຂໍ້ມູນເອກະສານ ທີ່ສ້າງຂື້ນ ໂດຍຜ່ານ ອົງການພາບລວມຂອງໂລກ ທາງດ້ານແນວທາງ ແລະ ເຕັກໂນໂລຢີ ຂອງການອານຸລັກ ທໍາມະຊາດ (WOCAT)
ເມື່ອໃດທີ່ໄດ້ສັງລວມຂໍ້ມູນ (ຢູ່ພາກສະໜາມ)?
18/04/2000
ຜູ້ປ້ອນຂໍ້ມູນ ແລະ ບຸກຄົນສຳຄັນ ທີ່ໃຫ້ຂໍ້ມູນ (ຫຼາຍ) ຍິນຍອມ ຕາມເງື່ອນໄຂ ໃນການນຳໃຊ້ຂໍ້ມູນ ເພື່ອສ້າງເປັນເອກກະສານຂອງ WOCAT:
ແມ່ນ
2. ການອະທິບາຍ ເຕັກໂນໂລຢີ ຂອງການຄຸ້ມຄອງ ທີ່ດິນແບບຍືນຍົງ
2.1 ຄໍາອະທິບາຍສັ້ນຂອງ ເຕັກໂນໂລຢີ
ການກຳໜົດຄວາມໝາຍ ຂອງເຕັກໂນໂລຢີ:
the SWC technology entails growing of markhamia lutea trees like food crops involving application of manure and mulch.
2.2 ການອະທິບາຍ ລາຍລະອຽດ ຂອງເຕັກໂນໂລຢີ
ການພັນລະນາ:
Markhamia lutea are grown in lines in the homestead. They are mulched, prunned and organic manures applied. After 2-3 yrs, harvesting of poles can commerce.
Purpose of the Technology: for addition source of income, windbreak, poles for construction and firewood.
Establishment / maintenance activities and inputs: The trees are free seedlings. Wildlings are picked and planted in rows. They are raised in a nursery before transplanting.
Natural / human environment: technology is located in a semi arid area. It is vegetative involving trees. Soils are sandy loams and are shallow.
2.5 ປະເທດ / ເຂດ / ສະຖານທີ່ບ່ອນທີ່ ເຕັກໂນໂລຢີ ໄດ້ຮັບການນໍາໃຊ້ ແລະ ທີ່ຖືກປົກຄຸມດ້ວຍການປະເມີນຜົນ
ປະເທດ:
ອູເຈນດາ
ພາກພື້ນ / ລັດ / ແຂວງ:
Kumi
ຂໍ້ມູນເພີ່ມເຕີມຂອງສະຖານທີ່:
Kumi
Map
×2.6 ວັນທີໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ
ຖ້າຫາກວ່າ ບໍ່ຮູ້ຈັກ ປີທີ່ຊັດເຈນ ແມ່ນໃຫ້ປະມານ ວັນທີເອົາ:
- ຫຼາຍກ່ອນ 50 ປີຜ່ານມາ (ແບບພື້ນບ້ານ)
2.7 ການນໍາສະເໜີ ເຕັກໂນໂລຢີ
ໃຫ້ລະບຸ ເຕັກໂນໂລຢີ ໄດ້ຖືກຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຄືແນວໃດ?
- ເປັນສ່ວນໜື່ງຂອງລະບົບພື້ນເມືອງ (>50 ປີ)
ຄວາມຄິດເຫັນ (ປະເພດ ໂຄງການ ແລະ ອື່ນໆ):
farmers own intiative, bulding on traditional knowledge
3. ການໃຈ້ແຍກ ເຕັກໂນໂລຢີ ໃນການຄຸ້ມຄອງ ດິນແບບຍືນຍົງ
3.1 ຈຸດປະສົງຫຼັກ (ຫຼາຍ) ຂອງເຕັກໂນໂລຢີ
- ສ້າງຜົນກະທົບ ທາງເສດຖະກິດ ທີ່ເປັນປະໂຫຍດ
3.2 ປະເພດການນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ ໃນປະຈຸບັນ() ທີ່ເຕັກໂນໂລຢີ ໄດ້ຖືກນໍາໃຊ້
ດິນທີ່ປູກພືດ
- ການປູກພືດປະຈໍາປີ
- ພືດຢືນຕົ້ນ (ບໍ່ແມ່ນໄມ້)
ຄວາມຄິດເຫັນ:
Major land use problems (compiler’s opinion): declining soil fertility, inadequate rainfall, wind erosion, small land sizes, pest and diseases
Major land use problems (land users’ perception): deforestation, decline in productivity, wind erosion
3.3 ຂໍ້ມູນເພີ່ມເຕີມກ່ຽວກັບການນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ
ຈໍານວນ ລະດູການ ປູກໃນປີໜຶ່ງ:
- 2
ລະບຸ ຊະນິດ:
Longest growing period in days: 90 Longest growing period from month to month: Mar - Jun Second longest growing period in days: 85 Second longest growing period from month to month: Sep - Nov
3.4 ການນໍາໃຊ້ເຕັກໂນໂລຢີ ທີ່ຢູ່ໃນກຸ່ມການຄຸ້ມຄອງ ທີ່ດິນແບບຍືນຍົງ
- ແລວກັນລົມ / ພາຍຸ
- ການປັບປຸງດິນ / ພືດຄຸມດິນ
3.5 ການຂະຫຍາຍເຕັກໂນໂລຢີ
ໃຫ້ລະບຸ ການແຜ່ຂະຫຍາຍ ເຕັກໂນໂລຢີ:
- ແຜ່ຂະຫຍາຍຢ່າງໄວວາໃນພື້ນທີ່
ຖ້າຫາກວ່າ ເຕັກໂນໂລຢີ ໄດ້ແຜ່ຂະຫຍາຍທົ່ວພື້ນທີ່ືື ຢ່າງສະໜ່ຳສະເໝີ, ໃຫ້ລະບຸ ເນື້ອທີ່ ໂດຍການຄາດຄະເນ:
- 1-10 ກມ 2
ຄວາມຄິດເຫັນ:
Total area covered by the SLM Technology is 10 m2.
technology used by other farmers
3.6 ມາດຕະການ ການຄຸ້ມຄອງ ທີ່ດິນແບບຍືນຍົງ ປະກອບດ້ວຍ ເຕັກໂນໂລຢີ
3.7 ປະເພດດິນເຊື່ອມໂຊມ ຫຼັກທີ່ໄດ້ນໍາໃຊ້ ເຕັກໂນໂລຢີ
ດິນເຊາະເຈື່ອນ ໂດຍລົມ
- ການສູນເສຍຊັ້ນໜ້າດິນ
ການເຊື່ອມໂຊມ ຂອງດິນ ທາງເຄມີ
- Cn: ຄວາມອຸດົມສົມບູນ ລົດໜ້ອຍຖອຍລົງ ແລະ ສານອິນຊີວັດຖຸລົດລົງ (ບໍ່ແມ່ນສາເຫດມາຈາກການເຊາະເຈື່ອນ)
ຄວາມຄິດເຫັນ:
Main type of degradation addressed: Et: loss of topsoil
Secondary types of degradation addressed: Cn: fertility decline and reduced organic matter content
3.8 ການປ້ອງກັນ, ການຫຼຸດຜ່ອນ, ຫຼືການຟື້ນຟູຂອງການເຊື່ອມໂຊມຂອງດິນ
ໃຫ້ລະບຸ ເປົ້າໝາຍ ເຕັກໂນໂລຢີ ທີ່ພົວພັນ ກັບຄວາມເຊື່ອມໂຊມຂອງດິນ:
- ຫຼຸດຜ່ອນການເຊື່ອມໂຊມຂອງດິນ
4. ຂໍ້ກໍາໜົດ, ກິດຈະກໍາການປະຕິບັດ, ວັດຖຸດິບ, ແລະຄ່າໃຊ້ຈ່າຍ
4.2 ການແຕ້ມແຜນວາດອະທິບາຍເຕັກນິກ
Technical knowledge required for field staff / advisors: high
Technical knowledge required for land users: low
Main technical functions: increase of surface roughness
Secondary technical functions: increase in organic matter, wind-break
Vegetative measure: tree planting in rows
Vegetative material: T : trees / shrubs
Number of plants per (ha): 5000
Vertical interval between rows / strips / blocks (m): 0.1
Spacing between rows / strips / blocks (m): 2
Width within rows / strips / blocks (m): 1
Vegetative measure: Vegetative material: T : trees / shrubs
Vegetative measure: Vegetative material: T : trees / shrubs
Vegetative measure: Vegetative material: T : trees / shrubs
Trees/ shrubs species: markhamia lutes
Gradient along the rows / strips: 0.00%
4.4 ການສ້າງຕັ້ງກິດຈະກໍາ
ກິດຈະກໍາ | ປະເພດ ມາດຕະການ | ໄລຍະເວລາ | |
---|---|---|---|
1. | clearing site, land preparation | ການບໍາລຸງລ້ຽງ | dry season |
2. | planting of seedling, tending of seedling | ການບໍາລຸງລ້ຽງ | rainy season |
3. | manuring | ການບໍາລຸງລ້ຽງ | beginning of rainy season |
4.5 ຕົ້ນທຶນ ແລະ ປັດໄຈຂາເຂົ້າທີ່ຈໍາເປັນໃນຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ
ລະບຸ ປັດໃຈ ນໍາເຂົ້າ ໃນການຜະລີດ | ຫົວໜ່ວຍ | ປະລິມານ | ຕົ້ນທຶນ ຕໍ່ຫົວໜ່ວຍ | ຕົ້ນທຶນທັງໝົດ ຂອງປັດໃຈຂາເຂົ້າ ໃນການຜະລິດ | % ຂອງຕົ້ນທຶນທັງໝົດ ທີ່ຜູ້ນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ ໃຊ້ຈ່າຍເອງ | |
---|---|---|---|---|---|---|
ແຮງງານ | Labour | ha | 1.0 | 200.0 | 200.0 | 100.0 |
ອຸປະກອນ | Tools | ha | 1.0 | 10.0 | 10.0 | 100.0 |
ວັດສະດຸໃນການປູກ | Seedlings | ha | 1.0 | 20.0 | 20.0 | 100.0 |
ຕົ້ນທຶນທັງໝົດ ໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ເຕັກໂນໂລຢີ | 230.0 |
ຄວາມຄິດເຫັນ:
Duration of establishment phase: 12 month(s)
4.6 ບໍາລຸງຮັກສາ / ແຜນຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ກິດຈະກໍາ
ກິດຈະກໍາ | ປະເພດ ມາດຕະການ | ໄລຍະເວລາ / ຄວາມຖີ່ | |
---|---|---|---|
1. | Application of manure from Kraal | ພືດ | beginning of rains / each cropping season |
2. | Beginning of rainy season | ການບໍາລຸງລ້ຽງ | dry season/each cropping season |
3. | Application of manure | ການບໍາລຸງລ້ຽງ | rainy season /each cropping season |
4. | Mulching | ການບໍາລຸງລ້ຽງ | end of rainy season /each cropping season |
4.7 ຄ່າໃຊ້ຈ່າຍ ແລະ ປັດໄຈນໍາເຂົ້າທີ່ຈໍາເປັນສໍາລັບການບໍາລຸງຮັກສາກິດຈະກໍາ / ແຜນປະຕິບັດ (ຕໍ່ປີ)
ລະບຸ ປັດໃຈ ນໍາເຂົ້າ ໃນການຜະລີດ | ຫົວໜ່ວຍ | ປະລິມານ | ຕົ້ນທຶນ ຕໍ່ຫົວໜ່ວຍ | ຕົ້ນທຶນທັງໝົດ ຂອງປັດໃຈຂາເຂົ້າ ໃນການຜະລິດ | % ຂອງຕົ້ນທຶນທັງໝົດ ທີ່ຜູ້ນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ ໃຊ້ຈ່າຍເອງ | |
---|---|---|---|---|---|---|
ແຮງງານ | Labour | ha | 1.0 | 1685.0 | 1685.0 | 100.0 |
ອຸປະກອນ | Tools | ha | 1.0 | 10.0 | 10.0 | 100.0 |
ຕົ້ນທຶນທັງໝົດ ທີ່ໃຊ້ໃນການບໍາລຸງຮັກສາ ເຕັກໂນໂລຢີ | 1695.0 |
ຄວາມຄິດເຫັນ:
Machinery/ tools: hoes, knives
area/size of the planted area
4.8 ປັດໄຈ ທີ່ສໍາຄັນ ທີ່ສົ່ງຜົນກະທົບ ຕໍ່ຄ່າໃຊ້ຈ່າຍ
ໃຫ້ອະທິບາຍ ປັດໃຈ ທີ່ສົ່ງຜົນກະທົບ ຕໍ່ຕົ້ນທຶນ ໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ:
labour especially for land preparation, hole digging and planting trees
5. ສະພາບແວດລ້ອມທໍາມະຊາດ ແລະ ມະນຸດ
5.1 ອາກາດ
ປະລິມານນໍ້າຝົນປະຈໍາປີ
- < 250 ມີລິແມັດ
- 251-500 ມີລິແມັດ
- 501-750 ມີລິແມັດ
- 751-1,000 ມີລິແມັດ
- 1,001-1,500 ມີລິແມັດ
- 1,501-2,000 ມີລິແມັດ
- 2,001-3,000 ມີລິແມັດ
- 3,001-4,000 ມີລິແມັດ
- > 4,000 ມີລິແມັດ
ເຂດສະພາບອາກາດກະສິກໍາ
- ເຄິ່ງແຫ້ງແລ້ງ
5.2 ພູມິປະເທດ
ຄ່າສະເລ່ຍ ຄວາມຄ້ອຍຊັນ:
- ພື້ນທີ່ຮາບພຽງ (0-2%)
- ອ່ອນ (3-5 %)
- ປານກາງ (6-10 %)
- ມ້ວນ (11-15 %)
- ເນີນ(16-30%)
- ໍຊັນ (31-60%)
- ຊັນຫຼາຍ (>60%)
ຮູບແບບຂອງດິນ:
- ພູພຽງ / ທົ່ງພຽງ
- ສັນພູ
- ເປີ້ນພູ
- ເນີນພູ
- ຕີນພູ
- ຮ່ອມພູ
ເຂດລະດັບສູງ:
- 0-100 ແມັດ a.s.l.
- 101-500 ແມັດ a.s.l.
- 501-1,000 ແມັດ a.s.l.
- 1,001-1,500 ແມັດ a.s.l.
- 1,501-2,000 ແມັດ a.s.l.
- 2,001-2,500 ແມັດ a.s.l.
- 2,501-3,000 ແມັດ a.s.l.
- 3,001-4,000 ແມັດ a.s.l.
- > 4,000 ແມັດ a.s.l.
5.3 ດິນ
ຄວາມເລິກ ຂອງດິນສະເລ່ຍ:
- ຕື້ນຫຼາຍ (0-20 ຊັງຕີແມັດ)
- ຕື້ນ (21-50 ຊຕມ)
- ເລີກປານກາງ (51-80 ຊຕມ)
- ເລິກ (81-120 ຊມ)
- ເລິກຫຼາຍ (> 120 cm)
ເນື້ອດິນ (ໜ້າດິນ):
- ປານກາງ (ດິນໜຽວ, ດິນໂຄນ)
ຊັ້ນອິນຊີວັດຖຸ ເທິງໜ້າດິນ:
- ຕໍາ່ (<1 %)
ຖ້າເປັນໄປໄດ້ ແມ່ນໃຫ້ຕິດຄັດ ການພັນລະນາດິນ ຫຼື ຂໍ້ມູນສະເພາະຂອງດິນ, ຕົວຢ່າງ, ຄຸນລັກສະນະ ປະເພດຂອງດິນ, ຄ່າຄວາມເປັນກົດ / ເປັນດ່າງຂອງດິນ, ສານອາຫານ, ດິນເຄັມ ແລະ ອື່ນໆ.
Soil fertility: Low
Soil drainage/infiltration: Good
Soil water storage capacity: Low
5.6 ຄຸນລັກສະນະ ຂອງຜູ້ນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ ທີ່ໄດ້ນໍາໃຊ້ເຕັກໂນໂລຢີ
ລາຍຮັບ ທີ່ບໍ່ໄດ້ມາຈາກ ການຜະລິດ ກະສິກໍາ:
- > 50 % ຂອງລາຍຮັບທັງໝົດ
ລະດັບຄວາມຮັ່ງມີ:
- ສະເລ່ຍ
- ຮັ່ງມີ
ໃຫ້ລະບຸ ຄຸນລັກສະນະ ຂອງຜູ້ນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ:
Population density: 100-200 persons/km2
Annual population growth: 3% - 4%
Off-farm income specification: the user is a civil servant
6. ຜົນກະທົບ ແລະ ລາຍງານສະຫຼຸບ
6.1 ການສະແດງຜົນກະທົບ ພາຍໃນພື້ນທີ່ ທີ່ໄດ້ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ເຕັກໂນໂລຢີ
ຜົນກະທົບທາງເສດຖະກິດສັງຄົມ
ການຜະລິດ
ຜົນຜະລິດໄມ້
ລາຍໄດ້ ແລະ ຄ່າໃຊ້ຈ່າຍ
ລາຍຮັບ ຈາກການຜະລີດ
ມີວຽກໜັກ
ຄວາມຄິດເຫັນ / ລະບຸແຈ້ງ:
Hindered farm operations
ຜົນກະທົບດ້ານວັດທະນາທໍາສັງຄົມ
Aestethic value
ຜົນກະທົບຕໍ່ລະບົບນິເວດ
ດິນ
ການປົກຄຸມຂອງດິນ
ການສູນເສຍດິນ
ການຫຼຸດຜ່ອນ ຄວາມສ່ຽງ ຈາກໄພພິບັດ ແລະ ອາກາດປ່ຽນແປງ
ຄວາມຮູນແຮງ ຂອງລົມ
ຜົນກະທົບຕໍ່ລະບົບນິເວດອື່ນໆ
Modification of the environment
6.2 ຜົນກະທົບທາງອ້ອມ ຈາກການນໍາໃຊ້ເຕັກໂນໂລຢີ
ລົມ ທີ່ພັດເອົາຕະກອນ
6.4 ການວິເຄາະຕົ້ນທຶນ ແລະ ຜົນປະໂຫຍດ
ຈະເຮັດປະໂຫຍດເພື່ອປຽບທຽບກັບຄ່າໃຊ້ຈ່າຍກັບສິ່ງກໍ່ສ້າງ (ຈາກທັດສະນະຂອງຜູ້ນຳໃຊ້ທີ່ດິນ) ໄດ້ແນວໃດ?
ຜົນຕອບແທນ ໃນໄລຍະສັ້ນ:
ຜົນກະທົບທາງບວກ
ຜົນຕອບແທນ ໃນໄລຍະຍາວ:
ຜົນກະທົບທາງບວກຫຼາຍ
ຈະໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດເມື່ອປຽບທຽບກັບ / ຄ່າໃຊ້ຈ່າຍໃນການບຳລຸງຮັກສາທີເ່ກີດຂື້ນອິກ (ຈາກທັດສະນະຄະຕິຂອງຜູ້ນຳໃຊ້ທີ່ດິນ) ໄດ້ແນວໃດ?
ຜົນຕອບແທນ ໃນໄລຍະສັ້ນ:
ຜົນກະທົບທາງບວກຫຼາຍ
ຜົນຕອບແທນ ໃນໄລຍະຍາວ:
ຜົນກະທົບທາງບວກຫຼາຍ
6.5 ການປັບຕົວຮັບເອົາເຕັກໂນໂລຢີ
ຖ້າຫາກວ່າມີ, ປະລິມານ (ຈໍານວນຂອງຄົວເຮືອນ / ເນື້ອທີ່ການຄຸ້ມຄອງ):
50 % of area stated
ທັງໝົດນັ້ນ ແມ່ນໃຜ ທີ່ເປັນຜູ້ປັບຕົວ ໃນການນໍາໃຊ້ ເຕັກໂນໂລຢີ, ມີຈັກຄົນ ທີ່ສາມາດເຮັດເອງໄດ້, ຕົວຢ່າງ, ປາດສະຈາກ ການຊ່ວຍເຫຼືອ ທາງດ້ານອຸປະກອນ / ການຈ່າຍເປັນເງິນ?
- 10-50%
ຄວາມຄິດເຫັນ:
30% of land user families have adopted the Technology without any external material support
70 land user families have adopted the Technology without any external material support
Comments on spontaneous adoption: estimates
There is a strong trend towards spontaneous adoption of the Technology
Comments on adoption trend: national campaign, farmer to farmer interraction
6.7 ຈຸດແຂງ / ຂໍ້ດີ / ໂອກາດ ໃນການນໍາໃຊ້ ເຕັກໂນໂລຢີ
ຈຸດແຂງ / ຂໍ້ດີ / ໂອກາດໃນການນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ |
---|
multiple benefits How can they be sustained / enhanced? train them |
easy to establish and maintain |
ຈຸດແຂງ / ຈຸດດີ / ໂອກາດ ຈາກທັດສະນະຂອງຜູ້ປ້ອນຂໍ້ມູນ ຫຼື ບຸກຄົນສຳຄັນ |
---|
easy to establish How can they be sustained / enhanced? empowering landusers with technical skills of nursery establishment and management |
easy to maintain |
multiple benefits |
6.8 ຈຸດອ່ອນ / ຂໍ້ເສຍ / ຄວາມສ່ຽງ ໃນການນໍາໃຊ້ ເຕັກໂນໂລຢີ ແລະ ວິທີການແກ້ໄຂບັນຫາ
ຈຸດອ່ອນ / ຂໍ້ເສຍ / ຄວາມສ່ຽງໃນມຸມມອງຂອງຜູ້ນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ | ມີວິທີການແກ້ໄຂຄືແນວໃດ? |
---|---|
land cannot be used for other puposes |
ຈຸດອ່ອນ/ຂໍ້ບົກຜ່ອງ/ຄວາມສ່ຽງ ຈາກທັດສະນະຂອງຜູ້ປ້ອນຂໍ້ມູນ ຫຼື ບຸກຄົນສຳຄັນ | ມີວິທີການແກ້ໄຂຄືແນວໃດ? |
---|---|
not fit for small parcels of land | intergrate into cropping system |
ຂໍ້ມູນການເຊື່ອມຕໍ່ ແລະ ເນື້ອໃນ
ຂະຫຍາຍທັງໝົດ ຍຸບທັງໝົດການເຊື່ອມຕໍ່
ບໍ່ມີຂໍ້ມູນການເຊື່ອມຕໍ່
ເນື້ອໃນ
ບໍ່ມີເນື້ອໃນ