1.2 Технологийг үнэлэх, баримтжуулах ажилд хамаарах мэдээлэл өгсөн хүмүүс, байгууллагуудын холбоо барих мэдээлэл

Технологи баримтжуулах/үнэлэх ажилд дэмжлэг үзүүлсэн байгууллага(ууд)-ын нэр (шаардлагатай бол)

Kyrgyzstan Mountain Societies Development Support Programme, Aga Khan Development Network (MSDSP KG) - Киргизстан

1.3 ВОКАТ-аар баримтжуулсан өгөгдлийг ашиглахтай холбоотой нөхцөл

Мэдээллийг хэзээ (газар дээр нь) цуглуулсан бэ?

13/05/2011

Эмхэтгэгч болон гол мэдээлэгч хүн(хүмүүс) WOCAT аргачлалаар баримтжуулсан мэдээллийг ашиглахтай холбоотой нөхцлийг хүлээн зөвшөөрсөн:

Тийм

2.1 Технологийн товч тодорхойлолт

Технологийн тодорхойлолт:

Spiral water pumps can carry water from the river to fields that are up to 30 metres higher than the river without the input of electricity or fuel.

2.2 Технологийн дэлгэрэнгүй тодорхойлолт

Тодорхойлолт:

A Spiral tube water pump is a method of pumping water by using an undershot water wheel which has a scoop connected to a spiral tube. As the wheel turns, the scoop will alternatively introduce either water or air into the spiral tube. The pressure from the hydrostatic head generated from the column of water introduced by the scoop, is added to the pressure from previous scoops, and so as the wheel turns it will increase the water pressure with every turn of the spiral. The main characteristic of the spiral water pump is that it can pump water without the input of electricity or fuel. It works with the power of the water flow. Once built, the spiral water pump is able to push water up to 30 metres high (horizontal push) and up to 70 metres away (vertical push). The water push (how far water will be pushed horizontally and vertically) depends on how big the wheel of the Spiral Water Pump is built, and how much tube is put around the wheel.

Purpose of the Technology: The spiral tube water pumps were installed with the aim to provide irrigation water from rivers to higher level crop fields. Land users in GBAO are dependent on irrigation water to grow their crops and without the use of water pumps they can not access the water from rivers that are at a lower level than the fields.

Establishment / maintenance activities and inputs: The type, size and thus material costs of a spiral water pump will depend on 2 parameters: first, the irrigation needs (how far the water needs to go and how much is used per day) and second, the available water flow (the velocity and depth of the water source). There is only an initial investment in material for the water wheel, after that the pump should work without any further costs incurred.

Natural / human environment: The spiral water pumps were installed in 4 different districts of the semi-arid to arid GBAO region where the availability of irrigation water is crucial to crop production. So far, 4 spiral water pumps have been installed for test runs but it is very likely that they will be adopted by other farmers as they observe the benefits created by the ones that are already in place.

2.3 Технологийн гэрэл зураг

2.5 Энэ үнэлгээнд хамрагдсан технологийг хэрэгжүүлсэн улс орон/ бүс нутаг/ байршил

2.6 Хэрэгжсэн хугацаа

Байгуулсан тодорхой оныг мэдэхгүй бол баримжаа хугацааг тодорхойл:

• <10 жилийн өмнө (саяхны)

2.7 Технологийн танилцуулга

Технологийг хэрхэн нэвтрүүлснийг тодорхойл:

• Гадны төсөл/хөтөлбөрийн дэмжлэгтэйгээр

Тайлбар (төслийн төрөл г.м.):

The first water wheels were established in 2011 by MSDSP

3.1 Технологийн үндсэн зорилго (ууд)

• access to irrigation

3.2 Технологи нэвтрүүлсэн газрын одоогийн газар ашиглалтын хэлбэр(үүд)

Тайлбар:

Major land use problems (compiler’s opinion): There has been less snow cover during winter time, and less precipitation in the spring, resulting in a lack of irrigation water, and a decline of soil fertility.

3.3 Газар ашиглалтын тухай нэмэлт мэдээлэл

Технологи хэрэгжүүлсэн газрын усан хангамж:

• бүрэн усалгаатай

Жилд ургамал ургах улирлын тоо:

• 1

Тодорхойлно уу:

Longest growing period in days: 170

3.4 Технологи ГТМ-ийн аль бүлэгт хамаарах вэ

• Усжуулалтын менежмент (усан хангамж, ус зайлуулалт зэрэг.)
• Эрчим хүч хэмнэх технологи

3.5 Технологийн хамрах талбай

Технологи өргөн дэлгэрсэн эсхийг тодорхойл:

• газар дээр жигд тархсан

Технологи газар нутгийн хэмжээнд жигд тархсан бол түүний эзлэх талбайг дундажаар тооцож тэмдэглэ:

• 100-1,000 км2

Тайлбар:

1 spiral water pump was installed in each of these 4 districts

3.6 Технологийг бүрдүүлэх ГТМ арга хэмжээ

Тайлбар:

Main measures: structural measures

3.7 Технологид харгалзах газрын доройтлын төрөл

Тайлбар:

Main type of degradation addressed: Wt: loss of topsoil / surface erosion, Et: loss of topsoil, Cn: fertility decline and reduced organic matter content

Secondary types of degradation addressed: Pk: sealing and crusting, Bc: reduction of vegetation cover, Bq: quantity / biomass decline

Main causes of degradation: change of seasonal rainfall (less precipitation and snow cover), droughts

3.8 Газрын доройтлоос урьдчилан сэргийлэх, сааруулах ба нөхөн сэргээх

Газрын доройтолтой холбоотойгоор Технологи ямар зорилго тавьсан болохыг тодорхойл:

• газрын доройтлоос урьдчилан сэргийлэх

4.1 Технологийн техник зураг

4.2 Техникийн үзүүлэлт/ техникийн зургийн тайлбар

Spiral water pump: When the wheel rotates with the power of the water, a “gulp” will add water and air into the tube at every rotation. The combination of water and air in the tube will create an increasing pressure at every rotation of the wheel. This build-up of pressure will allow the water to be pushed to a definite height.

Date: 13.05.2011

Technical knowledge required for field staff / advisors: high

Technical knowledge required for land users: high

Main technical functions: water harvesting / increase water supply, water spreading

Structural measure: spiral water pump

Construction material (other): metal, plastic tube

4.3 Материал болон зардалд хамаарах ерөнхий мэдээлэл

бусад/үндэсний мөнгөн нэгж (тодорхойл):

Somoni

Ам.доллар ба үндэсний мөнгөн нэгж хоорондын хөрвөх үнийг тодорхойл (шаардлагатай бол): 1 USD =:

4.5

4.4 Бий болгох үйл ажиллагаа

	Үйл ажиллагаа	Арга хэмжээний төрөл	Хугацаа
1.	Building a steel frame to fix two empty water tanks that keep the water pump floating (if the water source is a river, not a canal)	Барилга байгууламжийн
2.	Setting up the outer steel frame connected with axel, outrig	Барилга байгууламжийн
3.	Putting in polyethylene tube	Барилга байгууламжийн
4.	Painting wheels white	Барилга байгууламжийн
5.	None
6.	None

4.5 Бий болгоход шаардагдсан зардал, хөрөнгийн өртөг

	Зардлын нэр, төрөл	Хэмжих нэгж	Тоо хэмжээ	Нэгжийн үнэ	Зардал бүрийн нийт өртөг	Нийт дүнгээс газар ашиглагчийн төлсөн %
Хөдөлмөр эрхлэлт	Putting in polyethylene tube	Persons/day	5.0	40.0	200.0
Тоног төхөөрөмж	Electrode for welding	Pieces	80.0	0.375	30.0
Барилгын материал	Tin plates	Pieces	7.0	200.0	1400.0
Барилгын материал	Chain hooks	Pieces	8.0	3.0	24.0
Барилгын материал	Scoop	Pieces	1.0	25.0	25.0
Барилгын материал	Clamps	Pieces	60.0	0.7	42.0
Барилгын материал	Gabion grid	Pieces	1.0	135.0	135.0
Барилгын материал	Steel	meter	32.0	8.375	268.0
Барилгын материал	Axle (pipe), 32 cm	meter	1.0	50.0	50.0
Барилгын материал	Bushing	Pieces	2.0	35.0	70.0
Бусад	Rotary fitting	Pieces	1.0	200.0	200.0
Бусад	Polyethylene tube	meter	50.0	13.0	650.0
Бусад	White paint	liter	3.0	15.0	45.0
Технологи бий болгох нийт үнэ өртөг					3139.0

Хэрэв газар ашиглагч нийт зардлын 100% -иас бага хэсгийг төлсөн бол хэн голлох зардлыг гаргасан бэ:

MSDSP

Тайлбар:

Duration of establishment phase: 3 month(s)

4.6 Арчилгаа/ урсгал үйл ажиллагаа

	Үйл ажиллагаа	Арга хэмжээний төрөл	Хугацаа/ давтамж
1.	maintenance of pump	Барилга байгууламжийн	annual

4.7 Арчилгаа/урсгал ажилд шаардагдсан зардал, хөрөнгийн өртөг (нэг жилд)

	Зардлын нэр, төрөл	Хэмжих нэгж	Тоо хэмжээ	Нэгжийн үнэ	Зардал бүрийн нийт өртөг	Нийт дүнгээс газар ашиглагчийн төлсөн %
Хөдөлмөр эрхлэлт	Maintenance of pump	Pump	1.0	45.0	45.0	100.0
Технологийн арчилгаа/урсгал үйл ажиллагаанд шаардагдах нийт үнэ өртөг					45.0

Тайлбар:

The costs apply to the construction of 1 spiral pump.

4.8 Зардалд нөлөөлж байгаа хамгийн чухал хүчин зүйл

Өртөг, зардалд нөлөөлөх гол хүчин зүйл:

The material needed to build such a spiral waterpump is the most important factor determining the costs.

5.1 Уур амьсгал

5.2 Гадаргын хэлбэр

Гадаргын талаархи тодорхойлолт ба бусад тайлбар:

Altitudinal zone: Also 1,001-1,500 m a.s.l.

Landforms: Rivers

Slopes on average: Rivers need to have some flow

5.3 Хөрс

Боломжтой бол хөрсний бүрэн тодорхойлолт, боломжит мэдээллийг өгнө үү, жишээ нь хөрсний төрөл, хөрсний урвалын орчин/хүчиллэг байдал, катион солилцох чадавхи, азотын хэмжээ, давсжилт г.м.

Soil fertility is low

Soil drainage / infiltration is medium

Soil water storage capacity is medium

5.4 Усны хүртээмж ба чанар

5.5 Биологийн олон янз байдал

5.6 Технологи нэвтрүүлсэн газар ашиглагчдын тухай мэдээлэл

Газар ашиглагчдын бусад шинж чанарыг тодорхойл:

Land users applying the Technology are mainly common / average land users

Population density: 10-50 persons/km2

Annual population growth: 1% - 2%

5.7 Технологи нэвтрүүлсэн газар ашиглагчийн өмчилж буй, эзэмшиж буй, түрээсэлж буй эсвэл ашиглаж буй (ашиглах эрх) газрын талбай

5.8 Газар эзэмшил, газар ашиглах эрх, ус ашиглах эрх

Газар өмчлөл:

• төрийн
• хувь хүн, өмчийн гэрчилгээтэй

Газар ашиглах эрх:

• нэгдлийн хэлбэрээр (зохион байгуулалттай)

5.9 Дэд бүтэц, үйлчилгээний хүртээмж

6.1 Технологийн талбайд үзүүлсэн нөлөө

Нийгэм-эдийн засгийн үр нөлөө

Үйлдвэрлэл

Усны хүртээмж ба чанар

Нийгэм-соёлын үр нөлөө

Экологийн үр нөлөө

Усны эргэлт/ илүүдэл

6.3 Технологийн уур амьсгалын өөрчлөлт, цаг агаарын гамшигт үзэгдэлд өртөх байдал ба эмзэг байдал (газар ашиглагчийн бодлоор)

Уур амьсгалын аажим өөрчлөлт

Уур амьсгалын аажим өөрчлөлт

	Улирал	Уур амьсгалын өөрчлөлт/экстрим үзэгдлийн төрөл	Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
жилийн дундаж температур		Өсөлт	сайн

Уур амьсгалаас хамаарах аюул (гамшиг)

Цаг уурын гамшигт үзэгдэл

	Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
орон нутгийн аадар бороо	сайн
орон нутгийн салхин шуурга	сайн

Уур амьсгалын гамшиг

	Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
ган гачиг	сайн

Усзүйн гамшиг

	Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
усны үер (гол)	муу

Уур амьсгалд хамаарах бусад үр дагавар

Уур амьсгалд хамаарах бусад үр дагавар

	Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
цргалтын хугацаа багасах	сайн

Тайлбар:

Of course the technology only works if there is a water flow available, therefore a decrease in seasonal rainfall could negatively impact the performance of the spiral water pumps.

6.4 Өртөг ба ашгийн шинжилгээ

Бий болгох зардалтай харьцуулахад ямар ашиг өгсөн бэ (газар ашиглагчийн бодлоор)?

Арчилгаа/урсгал зардалтай харьцуулахад ямар ашиг өгсөн бэ (газар ашиглагчийн бодлоор)?

Тайлбар:

the spiral pumps were only installed in 2011, therefore long-term returns can not be assessed yet

6.5 Технологи нэвтрүүлэлт

• жишээ/ туршилт

Боломжтой бол, тоогоор илэрхийл (өрхийн тоо эсвэл бүрхэх талбай):

4 households

Технологи нэвтрүүлсэн хүмүүсээс хэд нь өөрийн хүчээр технологийг хэрэгжүүлсэн бэ, өөрөөр хэлбэл гадны тусламж дэмжлэг авалгүйгээр?

• 0-10%

Тайлбар:

100% of land user families have adopted the Technology with external material support

Comments on acceptance with external material support: It was the Social Unit Development Village Organisations (SUDVO) who received the spiral water pumps from MSDSP

There is no trend towards spontaneous adoption of the Technology

Comments on adoption trend: not yet determined, as the technology has been installed only recently

6.7 Технологийн давуу тал/боломжууд

Газар ашиглагчдын тодорхойлсон давуу тал/боломжууд
The water pumps are easy to build using the manual provided How can they be sustained / enhanced? Provide an user friendly manual, listing the detailed steps of construction including materials and prices
The land was not productive and now I have a good yield of fruit How can they be sustained / enhanced? Training on fruit tree cultivation.

Эмхэтгэгч, бусад мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн өнцгөөс тодорхойлсон давуу тал/боломжууд
Spiral water pumps can provide water up to 30 m higher than the river due to the system of compressed air in the spiral tubes
Increase of irrigation water quantity
The impact on crop production and thus increased farm income can not yet be assessed as the pumps were only been installed in 2011
The pumps provide water without the need for fuel or electricity which is very useful for poor rural communities How can they be sustained / enhanced? Spreading this technology among rural areas in GBAO
Once established the pumps do not require any further investments

6.8 Технологийн дутагдалтай/сул тал/аюул болон тэдгээрийг хэрхэн даван туулах арга зам

Газар ашиглагч нарын тодорхойлсон сул тал/ дутагдал/ эрсдэл	Тэдгээрийг хэрхэн даван туулах вэ?
It may be expensive to replace some of the parts if they wear out in a few years time.	Buy replacement parts in advance.

Эмхэтгэгч, бусад мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн өнцгөөс тодорхойлсон сул тал/ дутагдал/ эрсдэл	Тэдгээрийг хэрхэн даван туулах вэ?
Relatively high initial investment	A micro-loan might help to cover the initial investment

7.2 Ном, хэвлэлийн ишлэл

Гарчиг, зохиогч, он, ISBN:

Shariff, Jamil et. al. Spiral water pumps. An efficient, cheap and effective solution for up-land irrigation along canals, streams and rivers. CSIT 2011.

Хаанаас авч болох вэ? Зардал?

jamil.shariff@akdn.org, artur.khudonazarov@yahoo.com,