Bamboo-Woven Bee Hives [Уганда]
- Шинийг нээх:
- Шинэчлэх:
- Эмхэтгэгч: Bernard Fungo
- Хянан тохиолдуулагчид: JOY TUKAHIRWA, betty adoch, Kamugisha Rick Nelson, Sunday Balla Amale
- Хянагч: Udo Höggel
Pito kic Ki Bong koo onyo Yen ma iye twolo
technologies_2838 - Уганда
Бүлгүүдийг үзэх
Бүгдийг дэлгэх Бүгдийг хаах1. Ерөнхий мэдээлэл
1.2 Технологийг үнэлэх, баримтжуулах ажилд хамаарах мэдээлэл өгсөн хүмүүс, байгууллагуудын холбоо барих мэдээлэл
Мэдээлэл өгсөн хүн (с)
Газар ашиглагч:
Okello Samuel
Farmer
Padibe west, Lamwo District
Уганда
Технологи баримтжуулах/үнэлэх ажилд дэмжлэг үзүүлсэн төслийн нэр (шаардлагатай бол)
Scaling-up SLM practices by smallholder farmers (IFAD)Технологи баримтжуулах/үнэлэх ажилд дэмжлэг үзүүлсэн байгууллага(ууд)-ын нэр (шаардлагатай бол)
Bern University of Applied Sciences, School of Agricultural, Forest and Food Sciences (HAFL) - Швейцар1.3 ВОКАТ-аар баримтжуулсан өгөгдлийг ашиглахтай холбоотой нөхцөл
Мэдээллийг хэзээ (газар дээр нь) цуглуулсан бэ?
12/5/2017
Эмхэтгэгч болон гол мэдээлэгч хүн(хүмүүс) WOCAT аргачлалаар баримтжуулсан мэдээллийг ашиглахтай холбоотой нөхцлийг хүлээн зөвшөөрсөн:
Тийм
1.4 Технологи тогтвортой гэдгийг баталгаажуулах
Энэ технологийг газрын доройтлыг бууруулж, газрын тогтвортой менежментийг хангахад тохиромжтой гэж үзэж болох уу?
Үгүй
2. ГТМ Технологийн тодорхойлолт
2.1 Технологийн товч тодорхойлолт
Технологийн тодорхойлолт:
Using relatively cheap and locally available bamboo material to make bee hives is adaptable to local setting and reduces harvesting of large native trees
2.2 Технологийн дэлгэрэнгүй тодорхойлолт
Тодорхойлолт:
In northern Uganda, traditional bee hives used to be made from large tree trunks chiseled into a hollow cylindrical piece of tree trunk. Owing to increased demand for more hives and due to extensive destruction of suitable trees, farmers now use locally available bamboo stems for making bee hives. This technology, apart from being a response to decreasing availability of materials such as large tree trunks that were previously used to make bee hives, it is also meant to provide a cheaper alternative to expensive modern bee hives such as the top-bar and Langstroth.
Bamboo canes are peeled into sheets of approximately 2-3 meters, and weaved in a manner similar to the way the baskets are made but in a cylindrical shape. The hives are constructed with a length varying from 0.5-0.8 m, and 0.4 m in diameter. The resulting open-ended cylinder is then covered with a grass layer of about 2 cm thick and wrapped with polythene strings to keep the grass in place. The grass is meant to insulate the hive against heat. The open ends of the cylinder are closed using a wooded circular piece of wood punched with about 10 holes of 1 cm diameter. It is through these holes that bees enter the hive. The completed hives are hung into a tree, where the bees colonize and produce honey. The hive should face north or south to protect it from the direction of sun and rain. The sun heat melts the honey comb from which honey is extracted.
The apiary should be free from termites, birds, and hygiene should be fully maintained. The hives may also be hung on two poles attached by wires that are used to hang them. These poles should be greased to avoid being damaged by termites, bush fire and red ants. The apiary should be 30 m away from the main road, flowering plants and also near water source within 100 m is recommended.
An apiary with bamboo-woven been hives conserves the natural environment and honey extracted from the honey comb generates income to the farmer. Shades must be provided at the apiary site during dry seasons. To protect the apiary, scouting should be frequently done. Bees are harmful and the apiary occupies land from other activities like agriculture.
Farmers like this type of hive because it produces relatively clean honey compared to other systems. Furthermore, the bamboo hives last relatively longer because they are affected less by degrading insects. The low cost compared to other hives such as the top-bar or langstroth make it preferred by the bee farmers. However, there is also a high risk of fire since the hive is fitted with grass that could catch fire.
2.3 Технологийн гэрэл зураг
2.4 Технологийн дүрс бичлэг
Он, сар, өдөр:
10/05/2017
Байршил:
Padibe, West Lamwo Distict
2.5 Энэ үнэлгээнд хамрагдсан технологийг хэрэгжүүлсэн улс орон/ бүс нутаг/ байршил
Улс:
Уганда
Улс/аймаг/сум:
Northern
Байршлын дэлгэрэнгүй тодорхойлолт:
Ayom Village, Abakadyak Parish
Map
×2.6 Хэрэгжсэн хугацаа
Хэрэгжүүлсэн он:
2009
2.7 Технологийн танилцуулга
Технологийг хэрхэн нэвтрүүлснийг тодорхойл:
- Газар ашиглагчдын санаачилгаар
3. ГТМ технологийн ангилал
3.1 Технологийн үндсэн зорилго (ууд)
- газрын доройтлыг бууруулах, сэргийлэх, нөхөн сэргээх
- экосистемийг хамгаалах
- биологийн төрөл зүйлийг хамгаалах / сайжруулах
- үр ашигтай эдийн засгийн нөлөөг бий болгох
3.2 Технологи нэвтрүүлсэн газрын одоогийн газар ашиглалтын хэлбэр(үүд)
Байгалийн ой / модтой газар
(Таримал) байгалийн ой/мод бүхий газар:
- Сонгомол огтлол
Бүтээгдэхүүн ба үйлчилгээ:
- Мод бэлтгэл
- Түлшний мод
- Жимс, самар
- Бэлчээрийн талбай/Хариулгатай бэлчээрлэлт
- Байгалийн нөөцийг хамгаалах
3.3 Газар ашиглалтын тухай нэмэлт мэдээлэл
Технологи хэрэгжүүлсэн газрын усан хангамж:
- Байгалийн усалгаатай
Тайлбар:
The technology uses limited rainwater, since the bees can move long distances looking for water
Жилд ургамал ургах улирлын тоо:
- 2
Тодорхойлно уу:
In most cases during any dry spell which can take more than three weeks
3.4 Технологи ГТМ-ийн аль бүлэгт хамаарах вэ
- Байгалийн ба сайжруулсан ойн менежмент
- Салхины хамгаалалтын ойн зурвас
- Зөгийн аж ахуй, загасны аж ахуй, тахиа үржүүлэг, туулай үржүүлэг, торгоны хүүхэлдэйн аж ахуй г.м
3.5 Технологийн хамрах талбай
Технологи өргөн дэлгэрсэн эсхийг тодорхойл:
- тодорхой газар хэрэгжсэн/ жижиг талбайд төвлөрсөн
Тайлбар:
Spreading of the technology depends on the presence of trees
3.6 Технологийг бүрдүүлэх ГТМ арга хэмжээ
Барилга байгууламжийн арга хэмжээ
- S9: Ургамал ба амьтны саравч хаалт
- S11: Бусад
Менежментийн арга хэмжээ
- M3: Байгаль ба нийгмийн орчинд тохируулан зохион байгуулах
- M5: Төрөл зүйлийн бүтцийн өөрчлөлт/хяналт
Тайлбар:
This is an integrated approach on the natural trees
3.7 Технологид харгалзах газрын доройтлын төрөл
хөрс усаар эвдрэх
- Wt: Хөрсний гадаргын угаагдал
хөрс салхиар эвдрэх
- Et: Хөрсний гадаргын зөөгдөл
хөрсний физик доройтол
- Pu: Бусад үйл ажиллагааны улмаас био-бүтээмжит функц алдагдах
биологийн доройтол
- Bc: Ургамлан нөмрөг багасах
- Bs: Ургамлын чанар, төрөл зүйл, олон янз байдал буурах
3.8 Газрын доройтлоос урьдчилан сэргийлэх, сааруулах ба нөхөн сэргээх
Газрын доройтолтой холбоотойгоор Технологи ямар зорилго тавьсан болохыг тодорхойл:
- газрын доройтлоос урьдчилан сэргийлэх
4. Техникийн нөхцөл, хэрэгжүүлсэн үйл ажиллагаа, материал ба зардал
4.1 Технологийн техник зураг
4.2 Техникийн үзүүлэлт/ техникийн зургийн тайлбар
Length of hive: 0.8m
Diameter: 0.4m
4.3 Материал болон зардалд хамаарах ерөнхий мэдээлэл
Үнэ өртөг, оруулсан хувь нэмрийг хэрхэн тооцсоныг тодорхойл:
- Технологийн нэгж тус бүр
Нэгжийг тодорхойл:
One peace
бусад/үндэсний мөнгөн нэгж (тодорхойл):
Uganda shilling
Ам.доллар ба үндэсний мөнгөн нэгж хоорондын хөрвөх үнийг тодорхойл (шаардлагатай бол): 1 USD =:
3500.0
Хөлсний ажилчны нэг өдрийн цалингийн хэмжээг тодорхойлно уу:
5000
4.4 Бий болгох үйл ажиллагаа
Үйл ажиллагаа | Арга хэмжээний төрөл | Хугацаа | |
---|---|---|---|
1. | Cutting bamboo | Бусад арга хэмжээ | Any time but mostly during the dry season |
2. | Pealing | Бусад арга хэмжээ | Any time but mostly during the dry season |
3. | Weaving bee hives | Бусад арга хэмжээ | Any time but mostly during the dry season |
4.5 Бий болгоход шаардагдсан зардал, хөрөнгийн өртөг
Боломжтой бол доорхи хүснэгтийн дагуу технологийг бий болгоход гарсан зардлыг тодорхойлж, нийт болон нэгжийн өртгийг зааж өгнө үү. Хэрэв зардлыг нэр төрлөөр тодорхойлох боломжгүй бол тоймлон оруулна уу:
5000.0
Зардлын нэр, төрөл | Хэмжих нэгж | Тоо хэмжээ | Нэгжийн үнэ | Зардал бүрийн нийт өртөг | Нийт дүнгээс газар ашиглагчийн төлсөн % | |
---|---|---|---|---|---|---|
Хөдөлмөр эрхлэлт | Harvesting bamboo canes | Manhours | 3.0 | 5000.0 | 15000.0 | 100.0 |
Хөдөлмөр эрхлэлт | Pealing the bamboo canes | Manhours | 5.0 | 5000.0 | 25000.0 | 100.0 |
Хөдөлмөр эрхлэлт | Weaving the been hives | Manhours | 15.0 | 5000.0 | 75000.0 | 100.0 |
Тоног төхөөрөмж | Bamboo canes | Pieces | 30.0 | 1500.0 | 45000.0 | 100.0 |
Тоног төхөөрөмж | Strings | Rolls | 1.0 | 6000.0 | 6000.0 | 100.0 |
Тоног төхөөрөмж | Baits | Piece | 1.0 | 10000.0 | 10000.0 | 100.0 |
Технологи бий болгох нийт үнэ өртөг | 176000.0 |
Тайлбар:
Protection from fire is done by the land user since it is in the farm
4.6 Арчилгаа/ урсгал үйл ажиллагаа
Үйл ажиллагаа | Арга хэмжээний төрөл | Хугацаа/ давтамж | |
---|---|---|---|
1. | Slashing around the beehives | Менежментийн | During the dry season |
Тайлбар:
Most maintenance activities were done during the dry season
4.7 Арчилгаа/урсгал ажилд шаардагдсан зардал, хөрөнгийн өртөг (нэг жилд)
Боломжтой бол доорхи хүснэгтийн дагуу технологийг бий болгоход гарсан зардлыг тодорхойлж нийт болон нэгжийн өртгийг зааж өгнө үү. Хэрэв зардалыг задалж чадахгүй бол Технологийг арчилах, тордоход гарсан зардлыг баримжаагаар тооцож оруулна уу:
1.0
Зардлын нэр, төрөл | Хэмжих нэгж | Тоо хэмжээ | Нэгжийн үнэ | Зардал бүрийн нийт өртөг | Нийт дүнгээс газар ашиглагчийн төлсөн % | |
---|---|---|---|---|---|---|
Хөдөлмөр эрхлэлт | Slashing | Area (acres) | 1.0 | 30000.0 | 30000.0 | 100.0 |
Технологийн арчилгаа/урсгал үйл ажиллагаанд шаардагдах нийт үнэ өртөг | 30000.0 |
Тайлбар:
The technology is almost self sustaining
4.8 Зардалд нөлөөлж байгаа хамгийн чухал хүчин зүйл
Өртөг, зардалд нөлөөлөх гол хүчин зүйл:
Routine visits during the dry season
5. Байгаль ба нийгмийн нөхцөл
5.1 Уур амьсгал
Жилийн нийлбэр хур тундас
- < 250 мм
- 251-500 мм
- 501-750 мм
- 751-1,000 мм
- 1,001-1,500 мм
- 1,501-2,000 мм
- 2,001-3,000 мм
- 3,001-4,000 мм
- > 4,000 мм
Агро-уур амьсгалын бүс
- чийглэг
5.2 Гадаргын хэлбэр
Дундаж налуу:
- хавтгай (0-2 %)
- бага зэрэг налуу (3-5 %)
- дунд зэрэг налуу (6-10 % )
- хэвгий (11-15 %)
- налуу (16-30 %)
- их налуу (31-60 % )
- эгц налуу (>60 %)
Гадаргын хэлбэр:
- тэгш өндөрлөг / тал
- нуруу
- уулын энгэр
- дов толгод
- бэл
- хөндий
Өндрийн бүслүүр:
- 0-100 д.т.д. м.
- 101-500 д.т.д. м.
- 501-1,000 д.т.д м.
- 1,001-1,500 д.т.д м.
- 1,501-2,000 д.т.д м.
- 2,001-2,500 д.т.д. м.
- 2,501-3,000 д.т.д. м.
- 3,001-4,000 д.т.д м.
- > 4,000 д.т.д. м.
Технологи дараах асуудалд хандсан эсэхийг тодорхойл:
- хамааралгүй
5.3 Хөрс
Хөрсний дундаж зузаан:
- маш нимгэн (0-20 см)
- нимгэн (21-50 см)
- дунд зэрэг зузаан (51-80 см)
- зузаан (81-120 cм)
- маш зузаан (>120 cм)
Хөрсний бүтэц (өнгөн хөрс):
- дундаж (элсэнцэр, шавранцар)
Хөрсний бүтэц (>20 см-ээс доош):
- дундаж (элсэнцэр, шавранцар)
Өнгөн хөрсөнд агуулагдах ялзмаг:
- дунд (1-3 % )
Боломжтой бол хөрсний бүрэн тодорхойлолт, боломжит мэдээллийг өгнө үү, жишээ нь хөрсний төрөл, хөрсний урвалын орчин/хүчиллэг байдал, катион солилцох чадавхи, азотын хэмжээ, давсжилт г.м.
The soil is not a basic requirement for the technology
5.4 Усны хүртээмж ба чанар
Гүний усны түвшин:
5-50 м
Гадаргын усны хүртээмж:
сайн
Усны чанар (цэвэршүүлээгүй):
сайн чанарын ундны ус
Усны давсжилтын асуудал бий юу?
Үгүй
Энэ газар үерт автдаг уу?
Үгүй
Усны чанар, нөөцийн талаархи тайлбар ба бусад тодорхойлолт:
Water is also used for drinking, especially from protected sites
5.5 Биологийн олон янз байдал
Зүйлийн олон янз байдал:
- дунд зэрэг
Амьдрах орчны олон янз байдал:
- дунд зэрэг
Биологийн олон янз байдлын талаархи тайлбар ба бусад тодорхойлолт:
It is a mixed crop farm with protected water source
5.6 Технологи нэвтрүүлсэн газар ашиглагчдын тухай мэдээлэл
Суурьшмал эсвэл нүүдлийн:
- Суурьшмал
Үйлдвэрлэлийн системийн зах зээлийн чиг баримжаа:
- холимог (амь зуух/ худалдаа наймаа
Бусад эх үүсвэрээс олох орлого:
- Нийт орлогын 10-50 %
Чинээлэг байдлын түвшин:
- дундаж
Хувь хүн эсвэл бүлэг:
- Хувь хүн / өрх
Механикжилтын түвшин:
- ердийн хөсөг
Хүйс:
- эрэгтэй
Газар ашиглагчийн нас:
- дунд нас
Газар ашиглагчдын бусад шинж чанарыг тодорхойл:
The land user is educated
5.7 Технологи нэвтрүүлсэн газар ашиглагчийн өмчилж буй, эзэмшиж буй, түрээсэлж буй эсвэл ашиглаж буй (ашиглах эрх) газрын талбай
- < 0.5 га
- 0.5-1 га
- 1-2 га
- 2-5 га
- 5-15 га
- 15-50 га
- 50-100 га
- 100-500 га
- 500-1,000 га
- 1,000-10,000 га
- > 10,000 га
Энэ талбай том, жижиг, дунд алинд хамаарах вэ (орон нутгийн нөхцөлд харгалзуулна уу)?
- дунд-хэмжээний
5.8 Газар эзэмшил, газар ашиглах эрх, ус ашиглах эрх
Газар өмчлөл:
- хувь хүн, өмчийн гэрчилгээгүй
Газар ашиглах эрх:
- хувь хүн
Ус ашиглах эрх:
- хувь хүн
5.9 Дэд бүтэц, үйлчилгээний хүртээмж
эрүүл мэнд:
- ядуу
- дунд зэргийн
- сайн
боловсрол:
- ядуу
- дунд зэргийн
- сайн
техник зөвлөгөө:
- ядуу
- дунд зэргийн
- сайн
хөдөлмөр эрхлэлт (жишээ нь, ХАА-аас өөр):
- ядуу
- дунд зэргийн
- сайн
зах зээл:
- ядуу
- дунд зэргийн
- сайн
эрчим хүчний хангамж:
- ядуу
- дунд зэргийн
- сайн
зам тээвэр:
- ядуу
- дунд зэргийн
- сайн
усан хангамж ба ариутгал:
- ядуу
- дунд зэргийн
- сайн
санхүүгийн үйлчилгээ:
- ядуу
- дунд зэргийн
- сайн
6. Үр нөлөө ба дүгнэлт
6.1 Технологийн талбайд үзүүлсэн нөлөө
Нийгэм-эдийн засгийн үр нөлөө
Үйлдвэрлэл
газар тариалангийн үйлдвэрлэл
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:
Improve pollination of crop flowers leads to improved yields
үр тарианы чанар
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:
Presence of bees in farm also deters other harmful insects that destroy crops or transmit crop pests and diseases
малын бүтээмж
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:
As a livestock, it results into more honey produced
бүтээмж буурах эрсдэл
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:
Bees easily colonize hives made of locally available bambo or stake materials within their environment
газрын менежмент
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:
This approach ensures integrated land management
Орлого, зарлага
ХАА-н зардал
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:
Cost of buying a hive is not incurred
тухайн аж ахуйн орлого
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:
High yield of honey gives more income to the farmer
орлогын олон янз эх үүсвэр
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:
Both from crops, animals and honey.
ажлын хэмжээ
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:
Easy to manage the bees since there is little need to put baits
Нийгэм-соёлын үр нөлөө
хүнсний аюулгүй байдал/ өөрийн хэрэгцээг хангах
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:
Farmers harvest adequate honey which is also rich in nutrients
эрүүл мэндийн байдал
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:
Honey contain high nutrient content and also acts as antibiotics against some infections
олон нийтийн институц
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:
Through marketing of the bee products in farmer groups
ГТМ/ газрын доройтлын мэдлэг
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:
Farmers learn how to utilize locally available materials to make hives. e.g bamboo, ropes
маргааныг шийдвэрлэх
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:
In areas near national parks, bee keeping reduces human wildlife conflicts because bees repel away wild animals from reaching the farm stead
Экологийн үр нөлөө
Биологийн олон янз байдал: ургамал, амьтан
ургамлын төрөл, зүйл
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:
Pollination by bees improves plant diversity
түрэмгий, харь зүйл
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:
Bees repel away some invasive insects from the environment
ашигт төрөл зүйл
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:
Increase in bees as social insects
амьдрах орчны олон янз байдал
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:
The habitat become more diverse and plant species increase
хортон шавж/өвчний хяналт
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:
Bees repel away some pests which infest crops or spread crop diseases
Уур амьсгал болон гамшгийн эрсдлийг бууруулах
бичил уур амьсгал
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:
Increase in plant diversity because of the presence of bees create a bio-diverse micro climate
6.3 Технологийн уур амьсгалын өөрчлөлт, цаг агаарын гамшигт үзэгдэлд өртөх байдал ба эмзэг байдал (газар ашиглагчийн бодлоор)
Уур амьсгалын аажим өөрчлөлт
Уур амьсгалын аажим өөрчлөлт
Улирал | Уур амьсгалын өөрчлөлт/экстрим үзэгдлийн төрөл | Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна? | |
---|---|---|---|
улирлын температур | хуурай улирал | Өсөлт | дунд зэрэг |
Уур амьсгалаас хамаарах аюул (гамшиг)
Биологийн гамшиг
Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна? | |
---|---|
цар тахал | муу |
6.4 Өртөг ба ашгийн шинжилгээ
Бий болгох зардалтай харьцуулахад ямар ашиг өгсөн бэ (газар ашиглагчийн бодлоор)?
Богино хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал:
эерэг
Урт хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал:
маш эерэг
Арчилгаа/урсгал зардалтай харьцуулахад ямар ашиг өгсөн бэ (газар ашиглагчийн бодлоор)?
Богино хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал:
эерэг
Урт хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал:
маш эерэг
Тайлбар:
The benefits increase with time due the number of products and the colonization of the hives
6.5 Технологи нэвтрүүлэлт
- 1-10 %
Технологи нэвтрүүлсэн хүмүүсээс хэд нь өөрийн хүчээр технологийг хэрэгжүүлсэн бэ, өөрөөр хэлбэл гадны тусламж дэмжлэг авалгүйгээр?
- 90-100 %
Тайлбар:
This technology is traditional and farmers who keep bees learn them from others within the community
6.6 Дасан зохицох
Бий болсон өөрчлөлтөд зохицуулан технологийг өөрчилсөн үү?
Үгүй
6.7 Технологийн давуу тал/боломжууд
Газар ашиглагчдын тодорхойлсон давуу тал/боломжууд |
---|
Easy to manage |
No additional cost after establishment |
Эмхэтгэгч, бусад мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн өнцгөөс тодорхойлсон давуу тал/боломжууд |
---|
It is highly sustainable |
6.8 Технологийн дутагдалтай/сул тал/аюул болон тэдгээрийг хэрхэн даван туулах арга зам
Газар ашиглагч нарын тодорхойлсон сул тал/ дутагдал/ эрсдэл | Тэдгээрийг хэрхэн даван туулах вэ? |
---|---|
Fire | Early clearing |
Its a medium term investment | Constant replacement |
Эмхэтгэгч, бусад мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн өнцгөөс тодорхойлсон сул тал/ дутагдал/ эрсдэл | Тэдгээрийг хэрхэн даван туулах вэ? |
---|---|
Sometimes the hives may not be colonized | Continuously checking |
7. Ном зүй ба холбоосууд
7.1 Мэдээлэл цуглуулсан арга/эх үүсвэр
- Хээрийн уулзалт, судалгаа
2
- Газар ашиглагчтай хийсэн ярилцлага
1
Холбоос ба модулууд
Бүгдийг дэлгэх Бүгдийг хаахХолбоосууд
Холбоос байхгүй байна
Модулууд
Модуль байхгүй байна