1.2 Технологийг үнэлэх, баримтжуулах ажилд хамаарах мэдээлэл өгсөн хүмүүс, байгууллагуудын холбоо барих мэдээлэл

Технологи баримтжуулах/үнэлэх ажилд дэмжлэг үзүүлсэн төслийн нэр (шаардлагатай бол)

Decision Support for Mainstreaming and Scaling out Sustainable Land Management (GEF-FAO / DS-SLM)

Технологи баримтжуулах/үнэлэх ажилд дэмжлэг үзүүлсэн байгууллага(ууд)-ын нэр (шаардлагатай бол)

Royaume du Maroc, Haut Commissariat aux Eaux et Forêts et à la Lutte Contre la Désertification (Royaume du Maroc) - Морокко

1.3 ВОКАТ-аар баримтжуулсан өгөгдлийг ашиглахтай холбоотой нөхцөл

Мэдээллийг хэзээ (газар дээр нь) цуглуулсан бэ?

25/01/2017

Эмхэтгэгч болон гол мэдээлэгч хүн(хүмүүс) WOCAT аргачлалаар баримтжуулсан мэдээллийг ашиглахтай холбоотой нөхцлийг хүлээн зөвшөөрсөн:

Тийм

1.4 Технологи тогтвортой гэдгийг баталгаажуулах

Энэ технологийг газрын доройтлыг бууруулж, газрын тогтвортой менежментийг хангахад тохиромжтой гэж үзэж болох уу?

Үгүй

1.5 ГТМ-ийн Арга барилын талаархи санал асуулгын(д) суурь мэдээлэл

2.1 Технологийн товч тодорхойлолт

Технологийн тодорхойлолт:

L'Iferd est une mare qui recueille les eaux de ruissellement provenant de piste, route ou impluvium pour un usage domestique et l'abreuvement du cheptel.

2.2 Технологийн дэлгэрэнгүй тодорхойлолт

Тодорхойлолт:

La mare est constituée d'un bassin ovale, ouvert vers l'amont pour recueillir les eaux issues d'un canal captant le ruissellement produit par un impluvium de petite taille sur les replats des zones hautes des collines ou des fossées de drainage pistes et routes.
Ses dimensions sont modestes: quelques dizaines de mètres cubes, 6 à 10 m de diamètre et 2 à 3 m de profondeur.
La terre excavée sert à délimiter le bassin et à fortifier ses rebords souvent protégés par une haie d'épineux. Le fond de la mare est étanchéifié par un lit de terre battue: il est parfois pavé pour réduire la boue soulevée par les troupeaux qui s'abreuvent dans la mare.
L'impluvium qui l'alimente (une piste, une surface rocheuse ou damée) est maintenu dénudé et tassé par la circulation du bétail. Un petit canal, plus ou moins stabilisé par des pierres, guide les eaux captées vers le bassin.
La mare est un bassin de faible étendue et profondeur, confectionnée pour emmagasiner temporairement les eaux de ruissellement d'un petit impluvium. Il s'agit d'une technique très ancienne utilisée dans les aires collectives de pâturage où il n'y a ni puits, ni nappe phréatique à faible profondeur. On la trouve actuellement soit à côté des maisons, soit au voisinage des pistes ou des terrains encroûtés dans les zones semi-arides.

Elles servent principalement à abreuver le troupeau mais aussi pour des utilisations domestiques et rarement pour l'irrigation de petits jardins (potager).

Les mares creusées sont appelées majden (en arabe) ou Iferd (en amazighe). Les mares naturelles sont dénomées Ghdir par les populations agropastorales des zones semi-aride ou arides.

2.3 Технологийн гэрэл зураг

2.5 Энэ үнэлгээнд хамрагдсан технологийг хэрэгжүүлсэн улс орон/ бүс нутаг/ байршил

2.6 Хэрэгжсэн хугацаа

Байгуулсан тодорхой оныг мэдэхгүй бол баримжаа хугацааг тодорхойл:

• >50 жилийн өмнө (уламжлалт)

2.7 Технологийн танилцуулга

Технологийг хэрхэн нэвтрүүлснийг тодорхойл:

• Уламжлалт системийн хэсэг (> 50 жил)

3.1 Технологийн үндсэн зорилго (ууд)

• гамшгийн эрсдлийг бууруулах

• Permettre une disponibilité en eau à usage élevage.

3.2 Технологи нэвтрүүлсэн газрын одоогийн газар ашиглалтын хэлбэр(үүд)

3.3 Газар ашиглалтын тухай нэмэлт мэдээлэл

Технологи хэрэгжүүлсэн газрын усан хангамж:

• Байгалийн усалгаатай

Тайлбар:

Dans ces zones en pente et semi arides, les cultures sont conduites en bour (pluvial).

3.4 Технологи ГТМ-ийн аль бүлэгт хамаарах вэ

• Ус хуримтлуулах

• Mobiliser l'eau pour l'élevage

3.5 Технологийн хамрах талбай

Технологи өргөн дэлгэрсэн эсхийг тодорхойл:

• газар дээр жигд тархсан

Технологи газар нутгийн хэмжээнд жигд тархсан бол түүний эзлэх талбайг дундажаар тооцож тэмдэглэ:

• 100-1,000 км2

3.6 Технологийг бүрдүүлэх ГТМ арга хэмжээ

3.7 Технологид харгалзах газрын доройтлын төрөл

Тайлбар:

Subvenir au manque d'eau (usage élevage).

3.8 Газрын доройтлоос урьдчилан сэргийлэх, сааруулах ба нөхөн сэргээх

Газрын доройтолтой холбоотойгоор Технологи ямар зорилго тавьсан болохыг тодорхойл:

• холбогдолгүй

Тайлбар:

L'Iferd permet d'accumuler l'eau pour les besoins domestiques (alimentation humaine et animale). La technologie n'a pas d'impact direct sur les terres.

4.1 Технологийн техник зураг

4.2 Техникийн үзүүлэлт/ техникийн зургийн тайлбар

Les Iferds sont des mares d'eau de dimension très variables, de quelques m3 à plusieurs centaines de m3, voir des miliers de m3.
Les Ifers communautaires peuvent avoir des dimensions de l'ordre de : un diamètre de 20m, une profondeur de 10 m et des impluviums de plusieurs hectares (Volume = .1500 m3)
Les Iferds pastoraux en plein forêt (parcours) peuvent avoir des diamètres de 5 m et une profondeur de 1 m avec un impluvium de dizaine de m2.
L'aménagement d'une mare ne requiert ni compétence particulière, ni investissement important. Une mare de 5 m de diamètre et de 1,5 m de profondeur nécessite 5 à 10 jours de travail manuel, soit l'équivalent d'un total compris entre 500 et 1000 MAD (dirhams, 1 MAD=0,9 USD). Les travaux de mares collectives se font généralement dans le cadre d'entraide communautaire (Twyza).
L'entretien consiste à nettoyer annuellement la vase qui s'accumule au fond des bassins, le canal et le bourrelet (2 ouvriers pendant 4 jours soit 560 MAD.

4.3 Материал болон зардалд хамаарах ерөнхий мэдээлэл

Үнэ өртөг, оруулсан хувь нэмрийг хэрхэн тооцсоныг тодорхойл:

• Технологийн нэгж тус бүр

бусад/үндэсний мөнгөн нэгж (тодорхойл):

Dirham du Royaume du Maroc (MAD)

Ам.доллар ба үндэсний мөнгөн нэгж хоорондын хөрвөх үнийг тодорхойл (шаардлагатай бол): 1 USD =:

9.461

4.4 Бий болгох үйл ажиллагаа

	Үйл ажиллагаа	Арга хэмжээний төрөл	Хугацаа
1.	Creusement de la marre et construction de la digue.	Барилга байгууламжийн	Selon disponibilité de la main d'oeuvre.

4.5 Бий болгоход шаардагдсан зардал, хөрөнгийн өртөг

	Зардлын нэр, төрөл	Хэмжих нэгж	Тоо хэмжээ	Нэгжийн үнэ	Зардал бүрийн нийт өртөг	Нийт дүнгээс газар ашиглагчийн төлсөн %
Хөдөлмөр эрхлэлт	Ouvrier	JP	20.0	70.0	1400.0	100.0
Технологи бий болгох нийт үнэ өртөг					1400.0

4.6 Арчилгаа/ урсгал үйл ажиллагаа

	Үйл ажиллагаа	Арга хэмжээний төрөл	Хугацаа/ давтамж
1.	Entretien de la diguette après la saison des pluies. L'entretien consiste à nettoyer annuellement la vase qui s'accumule au fond des bassins, le canal et le bourrelet (2ouvriers pendant 4 jours soit 540 MAD).	Бусад арга хэмжээ	Selon cas

4.7 Арчилгаа/урсгал ажилд шаардагдсан зардал, хөрөнгийн өртөг (нэг жилд)

	Зардлын нэр, төрөл	Хэмжих нэгж	Тоо хэмжээ	Нэгжийн үнэ	Зардал бүрийн нийт өртөг	Нийт дүнгээс газар ашиглагчийн төлсөн %
Хөдөлмөр эрхлэлт	Ouvrier	JP	2.0	70.0	140.0	100.0
Технологийн арчилгаа/урсгал үйл ажиллагаанд шаардагдах нийт үнэ өртөг					140.0

4.8 Зардалд нөлөөлж байгаа хамгийн чухал хүчин зүйл

Өртөг, зардалд нөлөөлөх гол хүчин зүйл:

Le coût réside essentiellemment dans le travail : creusement, transport de pierres, construction du bourelet. La main d'oeuvre est le facteur le plus important.

5.1 Уур амьсгал

5.2 Гадаргын хэлбэр

Технологи дараах асуудалд хандсан эсэхийг тодорхойл:

• хамааралгүй

5.3 Хөрс

5.4 Усны хүртээмж ба чанар

Усны давсжилтын асуудал бий юу?

Үгүй

Энэ газар үерт автдаг уу?

Үгүй

5.5 Биологийн олон янз байдал

5.6 Технологи нэвтрүүлсэн газар ашиглагчдын тухай мэдээлэл

5.7 Технологи нэвтрүүлсэн газар ашиглагчийн өмчилж буй, эзэмшиж буй, түрээсэлж буй эсвэл ашиглаж буй (ашиглах эрх) газрын талбай

5.8 Газар эзэмшил, газар ашиглах эрх, ус ашиглах эрх

Газар өмчлөл:

• нэгдлийн/ тосгон
• хувь хүн, өмчийн гэрчилгээтэй

Газар ашиглах эрх:

• нэгдлийн хэлбэрээр (зохион байгуулалттай)
• хувь хүн

Ус ашиглах эрх:

• нэгдлийн хэлбэрээр (зохион байгуулалттай)
• хувь хүн

5.9 Дэд бүтэц, үйлчилгээний хүртээмж

6.1 Технологийн талбайд үзүүлсэн нөлөө

Нийгэм-эдийн засгийн үр нөлөө

Үйлдвэрлэл

Усны хүртээмж ба чанар

Экологийн үр нөлөө

Уур амьсгал болон гамшгийн эрсдлийг бууруулах

6.3 Технологийн уур амьсгалын өөрчлөлт, цаг агаарын гамшигт үзэгдэлд өртөх байдал ба эмзэг байдал (газар ашиглагчийн бодлоор)

Уур амьсгалын аажим өөрчлөлт

Уур амьсгалын аажим өөрчлөлт

	Улирал	Уур амьсгалын өөрчлөлт/экстрим үзэгдлийн төрөл	Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
улирлын хур тундас		Бууралт	муу

Уур амьсгалаас хамаарах аюул (гамшиг)

Цаг уурын гамшигт үзэгдэл

	Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
орон нутгийн аадар бороо	маш муу

Уур амьсгалын гамшиг

	Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
ган гачиг	маш муу

6.4 Өртөг ба ашгийн шинжилгээ

Бий болгох зардалтай харьцуулахад ямар ашиг өгсөн бэ (газар ашиглагчийн бодлоор)?

Арчилгаа/урсгал зардалтай харьцуулахад ямар ашиг өгсөн бэ (газар ашиглагчийн бодлоор)?

6.5 Технологи нэвтрүүлэлт

• 50 -иас их %

Технологи нэвтрүүлсэн хүмүүсээс хэд нь өөрийн хүчээр технологийг хэрэгжүүлсэн бэ, өөрөөр хэлбэл гадны тусламж дэмжлэг авалгүйгээр?

• 90-100 %

6.6 Дасан зохицох

Бий болсон өөрчлөлтөд зохицуулан технологийг өөрчилсөн үү?

Үгүй

6.7 Технологийн давуу тал/боломжууд

Газар ашиглагчдын тодорхойлсон давуу тал/боломжууд
Disponibilité de l'eau pour les animaux en plein parcours.

Эмхэтгэгч, бусад мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн өнцгөөс тодорхойлсон давуу тал/боломжууд
Disponibilité de l'eau pour les animaux domestiques et sauvages.
Coût relativement faible.

6.8 Технологийн дутагдалтай/сул тал/аюул болон тэдгээрийг хэрхэн даван туулах арга зам

Газар ашиглагч нарын тодорхойлсон сул тал/ дутагдал/ эрсдэл	Тэдгээрийг хэрхэн даван туулах вэ?
Qualité de l'eau faible (sédiments).	La protection bords et l'impérméabilisation de l'impluvium permet de produire une eau de qualité meilleure.
Risque de contamination par les maladies.	Certains Iferds sont clôturés et l'accès est contrôlé.

Эмхэтгэгч, бусад мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн өнцгөөс тодорхойлсон сул тал/ дутагдал/ эрсдэл	Тэдгээрийг хэрхэн даван туулах вэ?
Qualité de l'eau médiocre.	Clôture.

7.1 Мэдээлэл цуглуулсан арга/эх үүсвэр

7.2 Ном, хэвлэлийн ишлэл

Гарчиг, зохиогч, он, ISBN:

Éric Roose, Mohamed Sabir, Abdellah Laouina. 2010. Gestion durable de l'eau et des sols au Maroc. Valorisation des techniques traditionnelles méditerranéennes. IRD Éditions INSTITUT DE RECHERCHE POUR LE DÉVELOPPEMENT Marseille, 2010

Хаанаас авч болох вэ? Зардал?

http://horizon.documentation.ird.fr/exl-doc/pleins_textes/divers12-09/010054911.pdf

7.3 Цахимаар олж болох хэвлэлийн холбоос (ж.нь ном, тайлан, видео г.м.)

Гарчиг/ тодорхойлолт:

Éric Roose, Mohamed Sabir, Abdellah Laouina. 2010. Gestion durable de l'eau et des sols au Maroc. Valorisation des techniques traditionnelles méditerranéennes. IRD Éditions INSTITUT DE RECHERCHE POUR LE DÉVELOPPEMENT Marseille, 2010

URL:

http://horizon.documentation.ird.fr/exl-doc/pleins_textes/divers12-09/010054911.pdf