1.2 Технологийг үнэлэх, баримтжуулах ажилд хамаарах мэдээлэл өгсөн хүмүүс, байгууллагуудын холбоо барих мэдээлэл

1.3 ВОКАТ-аар баримтжуулсан өгөгдлийг ашиглахтай холбоотой нөхцөл

Мэдээллийг хэзээ (газар дээр нь) цуглуулсан бэ?

20/11/2017

Эмхэтгэгч болон гол мэдээлэгч хүн(хүмүүс) WOCAT аргачлалаар баримтжуулсан мэдээллийг ашиглахтай холбоотой нөхцлийг хүлээн зөвшөөрсөн:

Тийм

1.4 Технологи тогтвортой гэдгийг баталгаажуулах

Энэ технологийг газрын доройтлыг бууруулж, газрын тогтвортой менежментийг хангахад тохиромжтой гэж үзэж болох уу?

Үгүй

2.1 Технологийн товч тодорхойлолт

Технологийн тодорхойлолт:

В периоды недостатка воды (маловодье), чтобы предотвратить большие потери урожая, рекомендуется поливать пропашные культуры через борозду с последующим чередованием сухих и политых борозд

2.2 Технологийн дэлгэрэнгүй тодорхойлолт

Тодорхойлолт:

Орошаемое земледелие - основа производства сельскохозяйственной продукции в Узбекистане. Однако, недостаток водных ресурсов является ограничивающим фактором, особенной в маловодные годы. Полив через борозду это технологический приём, применяемый земледельцами в условиях ограниченного поступления воды для орошения поля. При этомпродолжительность полива сокращается в 1,3 - 2,4 раза, потребность воды для проведения полива уменьшается, за счёт уменьшения площади физического испарения с поверхности почвы, а суммарное водопотребление (испарение и транспирация) сокращается на 20-25 %. Кусты хлопчатника при этой технологии невысокие с хорошо развитой корневой системой. Мониторинг влажности почвы с помощью датчиков показал, что к началу второго полива, влажность почвы на глубине 40 см в сухих (не заливаемых) и влажных (заливаемых водой) бороздах, почти не различается. Следовательно, в условиях близкого залегания грунтовых вод, полив через борозду лучше начинать не с первого, а со второго полива, что сведет к минимуму возможные ущербы урожаю от недоувлажнения почвы. Равномерность увлажнения почвы (и солевого фона), может быть обеспечена чередованием поливаемых и не поливаемых борозд при каждом последующем поливе. То есть, желательно чередовать заливаемые и сухие борозды от полива к поливу (чётные – 1 полив, нечётные – второй полив и т.д.)
Мероприятия и вклады на введение / содержание:Практика подготовки поля обычная, как у фермера. На участке орошаемых земель под посевом хлопчатника (поле фермерского хозяйства), проводится нарезка борозд длиной 100 м, поливы через борозду проводят подачей больших, чем обычно расходов воды
1.Подготовка земли: планировка участка, вспашка, промывка от засоления
2.Нарезка ок-арыка
3.Поливы по бороздам
4.Внесение удобрений и все агро технологические операции, как в обычной практике фермера
5.Промывка после вегетации хлопчатника

2.3 Технологийн гэрэл зураг

2.5 Энэ үнэлгээнд хамрагдсан технологийг хэрэгжүүлсэн улс орон/ бүс нутаг/ байршил

2.6 Хэрэгжсэн хугацаа

Байгуулсан тодорхой оныг мэдэхгүй бол баримжаа хугацааг тодорхойл:

• 10-50 жилийн өмнө

2.7 Технологийн танилцуулга

Технологийг хэрхэн нэвтрүүлснийг тодорхойл:

• Туршилт/судалгааны үр дүн
• Гадны төсөл/хөтөлбөрийн дэмжлэгтэйгээр

3.1 Технологийн үндсэн зорилго (ууд)

• үйлдвэрлэлийг сайжруулах

• Главная задача - сокращение затрат воды на поливыи предотвращение потерь урожая при недостатке воды

3.2 Технологи нэвтрүүлсэн газрын одоогийн газар ашиглалтын хэлбэр(үүд)

Хэрэв технологи нэвтрүүлснээр газар ашиглалтад өөрчлөлт гарсан бол технологи нэвтрүүлэхээс өмнө байсан газар ашиглалтын хэлбэрийг тодорхойлно уу:

не изменилось

3.3 Газар ашиглалтын тухай нэмэлт мэдээлэл

Технологи хэрэгжүүлсэн газрын усан хангамж:

• бүрэн усалгаатай

Жилд ургамал ургах улирлын тоо:

• 1

Тодорхойлно уу:

вегетационный период позволяет получить только 1 урожай в год основных культур – хлопчатника и пшеницы. Можно получить второй урожай, если посеять после уборки пшеницы культуру с коротким вегетационным периодом (бобовые, картофель и бахчевые)

3.4 Технологи ГТМ-ийн аль бүлэгт хамаарах вэ

• Усжуулалтын менежмент (усан хангамж, ус зайлуулалт зэрэг.)

3.5 Технологийн хамрах талбай

Технологи өргөн дэлгэрсэн эсхийг тодорхойл:

• газар дээр жигд тархсан

Технологи газар нутгийн хэмжээнд жигд тархсан бол түүний эзлэх талбайг дундажаар тооцож тэмдэглэ:

• < 0.1 км2 (10 га)

Тайлбар:

Средняя площадь применения: Проект САНИИРИ /ЦЕФ в 2006 г., опытно-производственный участок 2,4 га; НИИИВП /JIRCAS 2015, 2016 гг., участок 0,2 га (Сырдарьинская область Мирзаабадский район) аспирант ПАЛУАШОВА Г.К., ОПХ САНИИРИ (ныне НИИИВП)

3.6 Технологийг бүрдүүлэх ГТМ арга хэмжээ

Тайлбар:

Другие Адаптация к недостатку оросительной воды путем совершенствования бороздкового способа полива

3.7 Технологид харгалзах газрын доройтлын төрөл

Тайлбар:

Меньшее вымывание поливными водами питательных элементов из почвы.
Вторичное засоление обусловлено природными предпосылками (аридный климат, затрудненные условия оттока грунтовых)и антропогенной деятельностью (неадекватная работа ирригационно-дренажной инфраструктуры, несоблюдение норм полива). Снижениесодержания гумуса является следствием нарушения агротехники (низкие нормы органических удобрений, уборка с полей растительных остатков). Уплотнение почвы обусловлено вспашкой почвы отвальным плугом на одну и ту же глубину (образование «подплужной подошвы»). Кольматация почвенных пор взвешенными частицами поливной воды при длительном применении поверхностного способа полива способствовала снижению порозности, водопроницаемости, воздухоемкости почвы. Биологическая деградация обусловлена ухудшением среды обитания почвенных организмов из-за засоления и низкого содержания гумуса

3.8 Газрын доройтлоос урьдчилан сэргийлэх, сааруулах ба нөхөн сэргээх

Газрын доройтолтой холбоотойгоор Технологи ямар зорилго тавьсан болохыг тодорхойл:

• Газрын доройтлыг бууруулах

Тайлбар:

Технология обеспечивает снижение выноса питательных элементов при поливе, снижается суммарное испарение с полей орошения в результате полива через борозду

4.1 Технологийн техник зураг

4.2 Техникийн үзүүлэлт/ техникийн зургийн тайлбар

Схема иллюстрирует поверхностный способ полива через борозду. Рекомендуется чередовать поливаемые и сухие борозды от полива к поливу (чётные борозды – первый полив, нечётные – второй полив и т.д.)

4.3 Материал болон зардалд хамаарах ерөнхий мэдээлэл

Үнэ өртөг, оруулсан хувь нэмрийг хэрхэн тооцсоныг тодорхойл:

• Технологийн нэгж тус бүр

Үнэ өртөгийг тооцоход ашигласан мөнгөн нэгж:

• Америк доллар

Ам.доллар ба үндэсний мөнгөн нэгж хоорондын хөрвөх үнийг тодорхойл (шаардлагатай бол): 1 USD =:

4150.0

4.4 Бий болгох үйл ажиллагаа

	Үйл ажиллагаа	Арга хэмжээний төрөл	Хугацаа
1.	Подготовка земли: планировка участка, вспашка,	Агрономийн	Осень
2.	Промывка	Агрономийн	Февраль-март
3.	Подготовка к севу и сев хлопчатника	Агрономийн	Апрель
4.	Нарезка ок-арыка	Агрономийн	Май-июнь
5.	Поливы через борозду и все агротехнологические операции по уходу за растениями	Агрономийн	Июнь-август

Тайлбар:

Выращивание хлопчатника, кроме поливов, осуществляется по традиционной технологии, как в обычной практике фермера

4.5 Бий болгоход шаардагдсан зардал, хөрөнгийн өртөг

	Зардлын нэр, төрөл	Хэмжих нэгж	Тоо хэмжээ	Нэгжийн үнэ	Зардал бүрийн нийт өртөг	Нийт дүнгээс газар ашиглагчийн төлсөн %
Хөдөлмөр эрхлэлт	Затраты на рабочую силу	долл. США/га	1.0	10.0	10.0	100.0
Тоног төхөөрөмж	Затраты на механизацию (планировка, нарезка ок-арыков)	долл. США	1.0	249.4	249.4	100.0
Бусад	Приобретение водосливов (Томпсона)	долл. США	4.0	1.2	4.8
Технологи бий болгох нийт үнэ өртөг					264.2

Хэрэв газар ашиглагч нийт зардлын 100% -иас бага хэсгийг төлсөн бол хэн голлох зардлыг гаргасан бэ:

оплачено проектом

4.6 Арчилгаа/ урсгал үйл ажиллагаа

	Үйл ажиллагаа	Арга хэмжээний төрөл	Хугацаа/ давтамж
1.	Подготовка земли: планировка участка, вспашка,	Агрономийн	Осень
2.	Промывка	Агрономийн	Февраль-март
3.	Подготовка к севу и сев хлопчатника	Агрономийн	Апрель
4.	Нарезка ок-арыка	Агрономийн	Май-июнь
5.	Поливы через борозду и все агро технологические операции по уходу за растениями	Агрономийн	Июнь-август

4.7 Арчилгаа/урсгал ажилд шаардагдсан зардал, хөрөнгийн өртөг (нэг жилд)

Боломжтой бол доорхи хүснэгтийн дагуу технологийг бий болгоход гарсан зардлыг тодорхойлж нийт болон нэгжийн өртгийг зааж өгнө үү. Хэрэв зардалыг задалж чадахгүй бол Технологийг арчилах, тордоход гарсан зардлыг баримжаагаар тооцож оруулна уу:

259.4

	Зардлын нэр, төрөл	Хэмжих нэгж	Тоо хэмжээ	Нэгжийн үнэ	Зардал бүрийн нийт өртөг	Нийт дүнгээс газар ашиглагчийн төлсөн %
Хөдөлмөр эрхлэлт	Затраты на рабочую силу	долл. США/га	1.0	10.0	10.0	100.0
Тоног төхөөрөмж	Затраты на механизацию (планировка, нарезка ок-арыков)	долл. США/га	1.0	249.4	249.4	100.0
Технологийн арчилгаа/урсгал үйл ажиллагаанд шаардагдах нийт үнэ өртөг					259.4

4.8 Зардалд нөлөөлж байгаа хамгийн чухал хүчин зүйл

Өртөг, зардалд нөлөөлөх гол хүчин зүйл:

Технология не требует дополнительных вкладов. Для внедрения ее в широком масштабе необходима пропаганда и расширение информированности

5.1 Уур амьсгал

5.2 Гадаргын хэлбэр

Гадаргын талаархи тодорхойлолт ба бусад тайлбар:

105-120 м (Хорезм) и 273м (Сырдарья, Гулистан) н.у.м

5.3 Хөрс

Боломжтой бол хөрсний бүрэн тодорхойлолт, боломжит мэдээллийг өгнө үү, жишээ нь хөрсний төрөл, хөрсний урвалын орчин/хүчиллэг байдал, катион солилцох чадавхи, азотын хэмжээ, давсжилт г.м.

Почвы луговые, содержание гумуса в пахотном слое меньше 1%. Объемная масса почвы (г/см3) – 1,52 и 1,45-1,51 г/см3 (Сырдарьинская область), предельно-полевая влагоемкость (%, к массе) - 20,3-21,9% (Хорезмская обл.) и 25,0-28,0 (Сырдарьинская область)

5.4 Усны хүртээмж ба чанар

Усны давсжилтын асуудал бий юу?

Тийм

Тодорхойлно уу:

вода пригодна для орошения

Энэ газар үерт автдаг уу?

Үгүй

Усны чанар, нөөцийн талаархи тайлбар ба бусад тодорхойлолт:

Вода в поверхностных источниках загрязняется от сбросов дренажного стока с полей орошения

5.5 Биологийн олон янз байдал

Биологийн олон янз байдлын талаархи тайлбар ба бусад тодорхойлолт:

на орошаемой территории растительность представлена культурными видами растений, которые выращивают на полях: хлопчатник, пшеница, овощные, бахчевые, многолетние насаждения фруктовые и декоративные деревья и кустарники

5.6 Технологи нэвтрүүлсэн газар ашиглагчдын тухай мэдээлэл

5.7 Технологи нэвтрүүлсэн газар ашиглагчийн өмчилж буй, эзэмшиж буй, түрээсэлж буй эсвэл ашиглаж буй (ашиглах эрх) газрын талбай

5.8 Газар эзэмшил, газар ашиглах эрх, ус ашиглах эрх

Газар өмчлөл:

• төрийн

Газар ашиглах эрх:

• түрээсийн хэлбэрээр

Ус ашиглах эрх:

• нээлттэй хүртэх (зохион байгуулалтгүй)

5.9 Дэд бүтэц, үйлчилгээний хүртээмж

6.1 Технологийн талбайд үзүүлсэн нөлөө

Нийгэм-эдийн засгийн үр нөлөө

Усны хүртээмж ба чанар

6.2 Технологийн талбайн гадна үзүүлсэн үр нөлөө

Нөлөөллийн үнэлгээнд хамаарах нэмэлт тайлбар:

технология не оказывает отрицательного влияния на окружающую территорию за пределами территории применения

6.3 Технологийн уур амьсгалын өөрчлөлт, цаг агаарын гамшигт үзэгдэлд өртөх байдал ба эмзэг байдал (газар ашиглагчийн бодлоор)

Уур амьсгалын аажим өөрчлөлт

Уур амьсгалын аажим өөрчлөлт

	Улирал	Уур амьсгалын өөрчлөлт/экстрим үзэгдлийн төрөл	Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
улирлын температур	зун	Өсөлт	сайн
жилийн дундаж хур тундас		Бууралт	сайн
улирлын хур тундас	хавар	Бууралт	сайн
улирлын хур тундас	зун	Бууралт	сайн

6.4 Өртөг ба ашгийн шинжилгээ

Бий болгох зардалтай харьцуулахад ямар ашиг өгсөн бэ (газар ашиглагчийн бодлоор)?

Арчилгаа/урсгал зардалтай харьцуулахад ямар ашиг өгсөн бэ (газар ашиглагчийн бодлоор)?

Тайлбар:

Технология не требует дополнительных вкладов на начальное осуществление и на поддержание. Предотвращает возможные потери при недостатке воды. В опытах, проведённых в Хорезмской области: Уменьшение затрат оросительной воды до 33 %, в Сырдарьинской области: Уменьшение затрат оросительной воды до 50 %

6.5 Технологи нэвтрүүлэлт

• 10-50%

Технологи нэвтрүүлсэн хүмүүсээс хэд нь өөрийн хүчээр технологийг хэрэгжүүлсэн бэ, өөрөөр хэлбэл гадны тусламж дэмжлэг авалгүйгээр?

• 10-50%

6.6 Дасан зохицох

Бий болсон өөрчлөлтөд зохицуулан технологийг өөрчилсөн үү?

Үгүй

6.7 Технологийн давуу тал/боломжууд

Газар ашиглагчдын тодорхойлсон давуу тал/боломжууд
Не требует дополнительных затрат
Технология проста в применении
Снижает потребность в оросительной воде

Эмхэтгэгч, бусад мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн өнцгөөс тодорхойлсон давуу тал/боломжууд
Технология проста и доступна для всех землепользователей
Позволяет избежать потерь урожая в периоды дефицита воды
Снижает вынос питательных веществ с оросительной водой при поливе

6.8 Технологийн дутагдалтай/сул тал/аюул болон тэдгээрийг хэрхэн даван туулах арга зам

Газар ашиглагч нарын тодорхойлсон сул тал/ дутагдал/ эрсдэл	Тэдгээрийг хэрхэн даван туулах вэ?
Землепользователи слабых сторон не отметили

Эмхэтгэгч, бусад мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн өнцгөөс тодорхойлсон сул тал/ дутагдал/ эрсдэл	Тэдгээрийг хэрхэн даван туулах вэ?
При засоленных почвах есть риск развития процесса вторичного засоления	Строго соблюдать рекомендованный режим орошения

7.1 Мэдээлэл цуглуулсан арга/эх үүсвэр

7.2 Ном, хэвлэлийн ишлэл

Гарчиг, зохиогч, он, ISBN:

"Водосбережение на поле - мера для решения глобальных проблем обеспечения водными ресурсами", Широкова Ю.И., Палуашова Г.К.

Хаанаас авч болох вэ? Зардал?

Материалы Республиканской научно-практической конференции САНИИРИ «Актуальные проблемы водного хозяйства и мелиорации орошаемых земель» 12 декабря 2011 г. Ташкент. С. 196-201

Гарчиг, зохиогч, он, ISBN:

Water saving effect of the simplified surge flow and alternate dry furrow methods in Uzbekistan. Junya Onishi, Paluashova Ghavharay, Hiroshi Ikeura.

Хаанаас авч болох вэ? Зардал?

The 12 –th Conference of International Society of Paddy and Water Environment Engineering «Agricultural water and rural environment for the future» 30 October-1 November 2013. Cheongju, KOREA, 2013. С. 31-42.

Гарчиг, зохиогч, он, ISBN:

Водосбережение на поле при поливах через борозду в условиях засоленных земель Хорезма. 3.Палуашова Г. Широкова Ю.И.

Хаанаас авч болох вэ? Зардал?

Журнал "Вестник аграрной науки Узбекистана", № 2 (56) 2014. С. 30-34.

Гарчиг, зохиогч, он, ISBN:

Изучение эффективности полива хлопчатника через борозду в условиях засоленных почв. Палуашова Г.К., Широкова Ю.И., Жуния О.

Хаанаас авч болох вэ? Зардал?

Журнал "Ирригация и мелиорация" №02(4). 2016. С.9-13. (Узбекистан)

Гарчиг, зохиогч, он, ISBN:

Водосбережение на поле-анализ возможностей.Широкова Ю.И., Палуашова Г.К.

Хаанаас авч болох вэ? Зардал?

Доклады II-ой Международной научно-практической конференции «Научное обеспечение как фактор устойчивого развития водного хозяйства» 24 июня 2016 г. Тараз. С. 479-484. (Казахстан)

Гарчиг, зохиогч, он, ISBN:

Особенности полива хлопчатника через борозду в условиях засоленных почв Узбекистана. 6.Палуашова Г.К., Ониши Ж., Широкова Ю.И.

Хаанаас авч болох вэ? Зардал?

Путь науки. Международный научный журнал, № 5 (39), 2017, ISSN 2311-2158. The Way of Science. 2017. № 5 (39). С.35-37. (Москва, Россия).