Энэ мэдээлэл нь хуучирсан, идэвхигүй хувилбар. Одоогийн хувилбар руу шилжих.
Технологиуд
Идэвхигүй

Valorisation des eaux de crues à travers la technique des « Mgouds » [Тунис]

  • Шинийг нээх:
  • Шинэчлэх:
  • Эмхэтгэгч:
  • Хянан тохиолдуулагч:
  • Хянагч:

استغلال مياه الفيضانات باعتماد تقنية المقود

technologies_4167 - Тунис

Бүрэн байдал: 90%

1. Ерөнхий мэдээлэл

1.2 Технологийг үнэлэх, баримтжуулах ажилд хамаарах мэдээлэл өгсөн хүмүүс, байгууллагуудын холбоо барих мэдээлэл

Мэдээлэл өгсөн хүн (с)

ГТМ мэргэжилтэн:
ГТМ мэргэжилтэн:
Технологи баримтжуулах/үнэлэх ажилд дэмжлэг үзүүлсэн төслийн нэр (шаардлагатай бол)
Decision Support for Mainstreaming and Scaling out Sustainable Land Management (GEF-FAO / DS-SLM)
Технологи баримтжуулах/үнэлэх ажилд дэмжлэг үзүүлсэн байгууллага(ууд)-ын нэр (шаардлагатай бол)
CDE Centre for Development and Environment (CDE Centre for Development and Environment) - Швейцар
Технологи баримтжуулах/үнэлэх ажилд дэмжлэг үзүүлсэн байгууллага(ууд)-ын нэр (шаардлагатай бол)
Institut des Régions Arides de Médenine (Institut des Régions Arides de Médenine) - Тунис

1.3 ВОКАТ-аар баримтжуулсан өгөгдлийг ашиглахтай холбоотой нөхцөл

Эмхэтгэгч болон гол мэдээлэгч хүн(хүмүүс) WOCAT аргачлалаар баримтжуулсан мэдээллийг ашиглахтай холбоотой нөхцлийг хүлээн зөвшөөрсөн:

Тийм

1.4 Технологи тогтвортой гэдгийг баталгаажуулах

Энэ технологийг газрын доройтлыг бууруулж, газрын тогтвортой менежментийг хангахад тохиромжтой гэж үзэж болох уу?

Үгүй

2. ГТМ Технологийн тодорхойлолт

2.1 Технологийн товч тодорхойлолт

Технологийн тодорхойлолт:

Il s’agit, au moyen de travaux plus ou moins compliqués de détourner tout ou une partie des eaux de ruissellement d’un bassin versant qui ont fini par se rassembler dans un lit d’oued vers des champs d’épandage préalablement préparés et ceci par l’intermédiaire soit de simples saignées (Mgoud) se branchant directement sur le lit soit de véritables réseaux (canaux en terre à ciel ouvert : épandage collectif.

2.2 Технологийн дэлгэрэнгүй тодорхойлолт

Тодорхойлолт:

Le système au bord d’une importante dépression, d’un ravin ou d’un oued prélève de l’eau par l’intermédiaire de petits canaux ou banquettes de diversion. Les tabias édifiées par les exploitants se situent presque toujours en dehors des cours aquifères. Il n’y que les banquettes de diversion relativement facile à faire qui sont souvent construites quelques mètres à l’intérieur de la zone aquifère de l’oued. On prévoit que ces banquettes cassent lors des crues exceptionnelles pour protéger tout le système pour être reconstruites par la suite à peu de frais.
Pour ces ouvrages, il n’y a pas de relation concrète entre l’importance de l’impluvium et la superficie cultivée. En général, la rapport entre impluvium et superficie cultivée est largement supérieur à 20 ce qui entraîne des différences prononcées d’alimentation. Les mgouds sont par conséquent alimentés par de grands bassins versants (généralement supérieur à 100 ha) et il n’y a que les précipitations importantes qui provoquent un ruissellement dans les cours d’eau. Une seule pluie qui réactive l’oued peut remplir la retenue et fournir des réserves d’eau pour toute une période de végétation alors que de faibles précipitations ne produisent pas d’écoulement dans les ravins ou les oueds et les ouvrages restent à secs.

2.3 Технологийн гэрэл зураг

2.5 Энэ үнэлгээнд хамрагдсан технологийг хэрэгжүүлсэн улс орон/ бүс нутаг/ байршил

Улс:

Тунис

Улс/аймаг/сум:

Sidi Bouzid

Технологи өргөн дэлгэрсэн эсхийг тодорхойл:
  • тодорхой газар хэрэгжсэн/ жижиг талбайд төвлөрсөн
Технологи(иуд) нэвтрүүлсэн талбай тусгай хамгаалалттай газар нутагт байрладаг уу?

Үгүй

2.6 Хэрэгжсэн хугацаа

Байгуулсан тодорхой оныг мэдэхгүй бол баримжаа хугацааг тодорхойл:
  • >50 жилийн өмнө (уламжлалт)

2.7 Технологийн танилцуулга

Технологийг хэрхэн нэвтрүүлснийг тодорхойл:
  • Уламжлалт системийн хэсэг (> 50 жил)

3. ГТМ технологийн ангилал

3.1 Технологийн үндсэн зорилго (ууд)

  • үйлдвэрлэлийг сайжруулах
  • газрын доройтлыг бууруулах, сэргийлэх, нөхөн сэргээх
  • экосистемийг хамгаалах
  • гамшгийн эрсдлийг бууруулах

3.2 Технологи нэвтрүүлсэн газрын одоогийн газар ашиглалтын хэлбэр(үүд)

Нэг газр нутгийн хэмжээнд хэрэгжих холимог газар ашиглалт:

Үгүй


Тариалангийн талбай

Тариалангийн талбай

  • Нэг наст үр тариа
  • Мод, сөөг тарих
Нэг наст үр тариа - Таримлыг тодорхойлно уу:
  • үр тариа - арвай
Тариалалтын тогтолцоо:

Үндсэрхэг таримал, тухайлбал, төмс, манжин г.м., өнжөөлгүй тариалсан

Мод, бут тариалах - Таримлыг тодорхойлно уу:
  • чидүүн
Жилд ургамал ургах улирлын тоо:
  • 1
Сөөлжлөн тариалалт хийгддэг үү?

Тийм

Хэрэв тийм бол ямар таримлыг сөөлжлөн тариалдаг вэ?

Céréalicultures et cultures maraichères en intercalaire.

Таримлыг ээлжлэн тариалдаг уу?

Тийм

Хэрэв тийм бол, тодруулна уу:

Céréalicultures et cultures maraichères.

3.3 Технологи хэрэгжүүлснээр газар ашиглалтад өөрчлөлт гарсан уу?

Технологи хэрэгжүүлснээр газар ашиглалтад өөрчлөлт гарсан уу?
  • Үгүй (3.4 руу шилжинэ үү)

3.4 Усан хангамж

Технологи хэрэгжүүлсэн газрын усан хангамж:
  • Байгалийн усалгаатай

3.5 Технологи ГТМ-ийн аль бүлэгт хамаарах вэ

  • хөрс/ ургамлын бүрхэвч сайжруулах
  • Ус хуримтлуулах
  • Экосистемд суурилсан гамшигийн эрсдлийг бууруулах

3.6 Технологийг бүрдүүлэх ГТМ арга хэмжээ

Агрономийн арга хэмжээ

Агрономийн арга хэмжээ

  • А1: Ургамал/ хөрсөн бүрхэвч
Ургамлын арга хэмжээ

Ургамлын арга хэмжээ

  • V1: Мод ба бут, сөөг
  • V2: Өвс ба олон наст өвслөг ургамал
Барилга байгууламжийн арга хэмжээ

Барилга байгууламжийн арга хэмжээ

  • S7: Ус хуримтлуулах/ усаар хангах/ усалгааны төхөөрөмж
Менежментийн арга хэмжээ

Менежментийн арга хэмжээ

  • M3: Байгаль ба нийгмийн орчинд тохируулан зохион байгуулах
  • M4: Үйл ажиллагааны цаг хугацаанд том өөрчлөлт орно

3.7 Технологид харгалзах газрын доройтлын төрөл

хөрс усаар эвдрэх

хөрс усаар эвдрэх

  • Wt: Хөрсний гадаргын угаагдал
  • Wg: Гуу жалгын элэгдэл
  • Wm: Хөрсний нуралт, шилжилт
  • Wo: Усны элэгдлийн дам нөлөө

3.8 Газрын доройтлоос урьдчилан сэргийлэх, сааруулах ба нөхөн сэргээх

Газрын доройтолтой холбоотойгоор Технологи ямар зорилго тавьсан болохыг тодорхойл:
  • Газрын доройтлыг бууруулах
  • Хүчтэй доройтсон газрыг нөхөн сэргээх/ сайжруулах

4. Техникийн нөхцөл, хэрэгжүүлсэн үйл ажиллагаа, материал ба зардал

4.1 Технологийн техник зураг

Техник тодорхойлолт (техник зургийн тайлбар):

Il s’agit de prélever une partie des eaux de ruissellement d’un oued ou d’un ravin pour irriguer les par-celles avoisinantes. Ces parcelles sont généralement exploitées en arboriculture derrière des tabias.

Зохиогч:

Taamallah Houcine

4.2 Материал болон зардалд хамаарах ерөнхий мэдээлэл

Үнэ өртөг, оруулсан хувь нэмрийг хэрхэн тооцсоныг тодорхойл:
  • Технологийн нэгж тус бүр
Нэгжийг тодорхойл:

Oued ou ravin

бусад/үндэсний мөнгөн нэгж (тодорхойл):

Dinars Tunisien (DT)

Хөлсний ажилчны нэг өдрийн цалингийн хэмжээг тодорхойлно уу:

10 DT

4.3 Бий болгох үйл ажиллагаа

Үйл ажиллагаа Хугацаа (улирал)
1. Dans un oued ou un ravin localisé dans une zone de piedmont ou de plaine à pente douce, procéder (généralement au moyen d’engins mécaniques) à la confection d’ouvrage d’épandage (mgoud) permettant le prélèvement d’une ou de toute les eaux charriées pour irriguer les parcelles avoisinantes.
2. Les mgouds charrient les eaux vers des parcelles exploitées en arboricultures et en céréalicultures derrière des tabias qui sont aménagées comme indiquer dans la technologie Tabias.
3. Valoriser la tabia par l’installation de cultures arboricoles (3 à 4 rangées d’arbres) et céréalières qui bénéficieront des apports des eaux de ruissellement.

4.4 Бий болгоход шаардагдсан зардал, хөрөнгийн өртөг

Зардлын нэр, төрөл Хэмжих нэгж Тоо хэмжээ Нэгжийн үнэ Зардал бүрийн нийт өртөг Нийт дүнгээс газар ашиглагчийн төлсөн %
Хөдөлмөр эрхлэлт Main d’oeuvre (10DT/personne x 60 jours) jour 60.0 10.0 600.0
Бордоо ба биоцид 1.0
Барилгын материал Pierres sèches (28 DT/m3) unité 10.0 28.0 280.0
Барилгын материал Remblais (1 DT/m3) unité 800.0 1.0 800.0
Технологи бий болгох нийт үнэ өртөг 1680.0
Технологи бий болгох нийт үнэ өртөг, ам.доллар 1680.0

4.5 Арчилгаа/ урсгал үйл ажиллагаа

Үйл ажиллагаа Хугацаа/ давтамж
1. L’entretien des mgouds est une condition primordiale pour une bonne productivité des exploitations. Un mauvais entretien a une influence négative sur la croissance des plantes, les rend vulnérables aux sécheresses.
2. L’entretien ne concerne que la réparation des banquettes à l’intérieur des cours d’eau réserver pour la déviation des eaux de crues qui sont conçues pour casser lors des évènements pluvieux exceptionnels. Ces réparations ne sont pas coûteuses et devraient être réalisées au cours de la saison sèche.

4.6 Арчилгаа/урсгал ажилд шаардагдсан зардал, хөрөнгийн өртөг (нэг жилд)

Зардлын нэр, төрөл Хэмжих нэгж Тоо хэмжээ Нэгжийн үнэ Зардал бүрийн нийт өртөг Нийт дүнгээс газар ашиглагчийн төлсөн %
Хөдөлмөр эрхлэлт Main d’oeuvre (10DT/personne x 10 jours) jour 10.0 10.0 100.0
Барилгын материал Réparation en cas des dégâts unité 200.0 1.0 200.0
Технологийн арчилгаа/урсгал үйл ажиллагаанд шаардагдах нийт үнэ өртөг 300.0
Технологи арчилах ба урсгал ажлын нийт үнэ өртөг, ам.доллар 300.0

4.7 Зардалд нөлөөлж байгаа хамгийн чухал хүчин зүйл

Өртөг, зардалд нөлөөлөх гол хүчин зүйл:

Le coût de la main d'oeuvre élévé.

5. Байгаль ба нийгмийн нөхцөл

5.1 Уур амьсгал

Жилийн нийлбэр хур тундас
  • < 250 мм
  • 251-500 мм
  • 501-750 мм
  • 751-1,000 мм
  • 1,001-1,500 мм
  • 1,501-2,000 мм
  • 2,001-3,000 мм
  • 3,001-4,000 мм
  • > 4,000 мм
Агро-уур амьсгалын бүс
  • хагас хуурай
  • хуурай

5.2 Гадаргын хэлбэр

Дундаж налуу:
  • хавтгай (0-2 %)
  • бага зэрэг налуу (3-5 %)
  • дунд зэрэг налуу (6-10 % )
  • хэвгий (11-15 %)
  • налуу (16-30 %)
  • их налуу (31-60 % )
  • эгц налуу (>60 %)
Гадаргын хэлбэр:
  • тэгш өндөрлөг / тал
  • нуруу
  • уулын энгэр
  • дов толгод
  • бэл
  • хөндий
Өндрийн бүслүүр:
  • 0-100 д.т.д. м.
  • 101-500 д.т.д. м.
  • 501-1,000 д.т.д м.
  • 1,001-1,500 д.т.д м.
  • 1,501-2,000 д.т.д м.
  • 2,001-2,500 д.т.д. м.
  • 2,501-3,000 д.т.д. м.
  • 3,001-4,000 д.т.д м.
  • > 4,000 д.т.д. м.
Технологи дараах асуудалд хандсан эсэхийг тодорхойл:
  • хотгор нөхцөл

5.3 Хөрс

Хөрсний дундаж зузаан:
  • маш нимгэн (0-20 см)
  • нимгэн (21-50 см)
  • дунд зэрэг зузаан (51-80 см)
  • зузаан (81-120 cм)
  • маш зузаан (>120 cм)
Хөрсний бүтэц (өнгөн хөрс):
  • дундаж (элсэнцэр, шавранцар)
  • нарийн /хүнд (шаварлаг)
Хөрсний бүтэц (>20 см-ээс доош):
  • дундаж (элсэнцэр, шавранцар)
  • нарийн /хүнд (шаварлаг)
Өнгөн хөрсөнд агуулагдах ялзмаг:
  • дунд (1-3 % )
  • бага (<1 % )

5.4 Усны хүртээмж ба чанар

Гүний усны түвшин:

гадаргаас

Гадаргын усны хүртээмж:

сайн

Усны чанар (цэвэршүүлээгүй):

муу чанарын ундны ус (цэвэршүүлэх шаардлагатай)

Усны чанар гэж:

газрын доорхи ус

Усны давсжилтын асуудал бий юу?

Үгүй

Энэ газар үерт автдаг уу?

Үгүй

5.5 Биологийн олон янз байдал

Зүйлийн олон янз байдал:
  • дунд зэрэг
Амьдрах орчны олон янз байдал:
  • дунд зэрэг

5.6 Технологи нэвтрүүлсэн газар ашиглагчдын тухай мэдээлэл

Суурьшмал эсвэл нүүдлийн:
  • Суурьшмал
Үйлдвэрлэлийн системийн зах зээлийн чиг баримжаа:
  • амь зуух арга хэлбэрийн (өөрийгөө хангах)
Бусад эх үүсвэрээс олох орлого:
  • Нийт орлогын 50 %-иас дээш
Чинээлэг байдлын түвшин:
  • дундаж
Хувь хүн эсвэл бүлэг:
  • Хувь хүн / өрх
Механикжилтын түвшин:
  • гар ажил
Хүйс:
  • эрэгтэй
Газар ашиглагчийн нас:
  • дунд нас
Газар ашиглагчдын бусад шинж чанарыг тодорхойл:

Travail régulier du sol et entretien des tabias en cas cassures.

5.7 Газар ашиглагчийн технологи нэвтрүүлсэн газрын дундаж талбайн хэмжээ

  • < 0.5 га
  • 0.5-1 га
  • 1-2 га
  • 2-5 га
  • 5-15 га
  • 15-50 га
  • 50-100 га
  • 100-500 га
  • 500-1,000 га
  • 1,000-10,000 га
  • > 10,000 га
Энэ талбай том, жижиг, дунд алинд хамаарах вэ (орон нутгийн нөхцөлд харгалзуулна уу)?
  • дунд-хэмжээний

5.8 Газар эзэмшил, газар ашиглах эрх, ус ашиглах эрх

Газар өмчлөл:
  • хувь хүн, өмчийн гэрчилгээтэй
Газар ашиглах эрх:
  • хувь хүн
Ус ашиглах эрх:
  • нэгдлийн хэлбэрээр (зохион байгуулалттай)
Газар ашиглах эрх нь уламжлалт эрхзүйн тогтолцоонд суурилсан уу?

Үгүй

5.9 Дэд бүтэц, үйлчилгээний хүртээмж

эрүүл мэнд:
  • ядуу
  • дунд зэргийн
  • сайн
боловсрол:
  • ядуу
  • дунд зэргийн
  • сайн
техник зөвлөгөө:
  • ядуу
  • дунд зэргийн
  • сайн
хөдөлмөр эрхлэлт (жишээ нь, ХАА-аас өөр):
  • ядуу
  • дунд зэргийн
  • сайн
зах зээл:
  • ядуу
  • дунд зэргийн
  • сайн
эрчим хүчний хангамж:
  • ядуу
  • дунд зэргийн
  • сайн
зам тээвэр:
  • ядуу
  • дунд зэргийн
  • сайн
усан хангамж ба ариутгал:
  • ядуу
  • дунд зэргийн
  • сайн
санхүүгийн үйлчилгээ:
  • ядуу
  • дунд зэргийн
  • сайн

6. Үр нөлөө ба дүгнэлт

6.1 Технологийн талбайд үзүүлсэн нөлөө

Нийгэм-эдийн засгийн үр нөлөө

Үйлдвэрлэл

газар тариалангийн үйлдвэрлэл

буурсан
нэмэгдсэн
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

Amélioration de la productivité des terres marginales.

Нийгэм-соёлын үр нөлөө

хүнсний аюулгүй байдал/ өөрийн хэрэгцээг хангах

буурсан
сайжирсан
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

Amélioration de la productivité à l’hectare répondant en partie au besoin de la famille.

Экологийн үр нөлөө

Усны эргэлт/ илүүдэл

гадаргын урсац

Нэмэгдсэн
Буурсан
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

Bonne maîtrise et gestion des eaux de ruissellement.

гүний усны түвшин / уст давхарга

буурсан
урсац нэмэгдсэн
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

Contribution à la recharge des nappes souterraines.

Хөрс

хөрс алдагдах

Нэмэгдсэн
Буурсан
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

Protection et conservation des sols contre l’érosion.

Биологийн олон янз байдал: ургамал, амьтан

Ургамалын бүрхэвч

буурсан
нэмэгдсэн
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

Conservation des espèces arboricoles locales.

ургамлын төрөл, зүйл

буурсан
нэмэгдсэн
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

Conservation de la biodiversité.

6.2 Технологийн талбайн гадна үзүүлсэн үр нөлөө

голын адагт үерлэх

Нэмэгдсэн
багассан
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

Protection des sites en aval contre les inondations.

6.3 Технологийн уур амьсгалын өөрчлөлт, цаг агаарын гамшигт үзэгдэлд өртөх байдал ба эмзэг байдал (газар ашиглагчийн бодлоор)

Уур амьсгалын аажим өөрчлөлт

Уур амьсгалын аажим өөрчлөлт
Улирал Өсөх эсвэл буурах Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
жилийн дундаж температур Өсөлт дунд зэрэг
жилийн дундаж хур тундас Бууралт дунд зэрэг

6.4 Өртөг ба ашгийн шинжилгээ

Бий болгох зардалтай харьцуулахад ямар ашиг өгсөн бэ (газар ашиглагчийн бодлоор)?
Богино хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал:

бага зэрэг эерэг

Урт хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал:

маш эерэг

Арчилгаа/урсгал зардалтай харьцуулахад ямар ашиг өгсөн бэ (газар ашиглагчийн бодлоор)?
Богино хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал:

эерэг

Урт хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал:

маш эерэг

6.5 Технологи нэвтрүүлэлт

  • > 50%
Технологи нэвтрүүлсэн хүмүүсээс хэд нь өөрийн хүчээр технологийг хэрэгжүүлсэн бэ, өөрөөр хэлбэл гадны тусламж дэмжлэг авалгүйгээр?
  • 91-100%
Тайлбар:

Cette technologie est largement répandue dans le centre et le Sud tunisien et l’état procède à la réalisation de ces ouvrages depuis des décennies. Les exploitants sont appelés à préparer et entretenir des tabias permettant de maîtriser ces eaux de crues. Actuellement les agriculteurs ont adopté cette technologie puisque les rendements obtenus à l’hectare sont adéquats et contribuent à l’augmentation de leurs revenus surtout au cours des années pluvieuses.

6.6 Дасан зохицох

Бий болсон өөрчлөлтөд зохицуулан технологийг өөрчилсөн үү?

Үгүй

6.7 Технологийн давуу тал/боломжууд

Газар ашиглагчдын тодорхойлсон давуу тал/боломжууд
Gestion adéquate des eaux de crue --> entretien régulier des ouvrages en cas de pluies exceptionnelles.
Эмхэтгэгч, бусад мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн өнцгөөс тодорхойлсон давуу тал/боломжууд
Bonne productivité à l’hectare --> choisir les bonnes pratiques culturales pour améliorer les caractéristiques du sol après les inondations.
Opérations d’entretien peu coûteuses --> multiplier ce type d’ouvrages dans les oueds ou les ravins.

6.8 Технологийн дутагдалтай/сул тал/аюул болон тэдгээрийг хэрхэн даван туулах арга зам

Газар ашиглагч нарын тодорхойлсон сул тал/ дутагдал/ эрсдэл Тэдгээрийг хэрхэн даван туулах вэ?
Mauvaise distribution des eaux de crues entre les parcelles (celles qui se trouvent en amont reçoivent la majeure partie des eaux de crues). Multiplier ce système tout le long des ravins ou des oueds.

7. Ном зүй ба холбоосууд

7.1 Мэдээлэл цуглуулсан арга/эх үүсвэр

  • Хээрийн уулзалт, судалгаа
  • тайлан болон бусад эх сурвалжийн бүрдэл

7.2 Ном, хэвлэлийн ишлэл

Гарчиг, зохиогч, он, ISBN:

Khlifa Alaya, Werner Viertmann & Thorsten Waibel. 1993. Les Tabias. Eds. Deutsche Gesellschaft für Technische Zusammenarbeit

Хаанаас авч болох вэ? Зардал?

Gratuit.

Гарчиг, зохиогч, он, ISBN:

Netij Ben Mechlia & Mohamed Ouessar. 2004. Water Harvesting systems in Tunisia. In Oweis Theib, Ahmed Hachem & Adriana Bruggeman (eds). 2004. Indigenous Water harvesting systems in West Asia and North Africa. ICARDA, Aleppo, Syria, vi + 173pp. En.

Хаанаас авч болох вэ? Зардал?

Gratuit.

Гарчиг, зохиогч, он, ISBN:

Ennabli N. 1993. Les aménagements hydrauliques et hydro-agricoles traditionnels en Tunisie. Imprimerie officielle de la république tuni-sienne Tunis - Tunisie. 255pp.

Хаанаас авч болох вэ? Зардал?

Gratuit.

7.4 Ерөнхий мэдээлэл

Technologie de GDT: Valorisation des eaux de crues à travers la technique des « Mgouds », Pays : Tunisie.
Nom du projet /Institution : Institut des Régions Arides - Medenine - Tunisie – Panorama 2010.

Холбоос ба модулууд

Бүгдийг дэлгэх Бүгдийг хаах

Модулууд