1.2 Технологийг үнэлэх, баримтжуулах ажилд хамаарах мэдээлэл өгсөн хүмүүс, байгууллагуудын холбоо барих мэдээлэл

Технологи баримтжуулах/үнэлэх ажилд дэмжлэг үзүүлсэн төслийн нэр (шаардлагатай бол)

Decision Support for Mainstreaming and Scaling out Sustainable Land Management (GEF-FAO / DS-SLM)

Технологи баримтжуулах/үнэлэх ажилд дэмжлэг үзүүлсэн байгууллага(ууд)-ын нэр (шаардлагатай бол)

Design and Research UZGIP Institute, Ministry of Water Resources (UzGIP) - Узбекстан

1.3 ВОКАТ-аар баримтжуулсан өгөгдлийг ашиглахтай холбоотой нөхцөл

Эмхэтгэгч болон гол мэдээлэгч хүн(хүмүүс) WOCAT аргачлалаар баримтжуулсан мэдээллийг ашиглахтай холбоотой нөхцлийг хүлээн зөвшөөрсөн:

Тийм

1.4 Технологи тогтвортой гэдгийг баталгаажуулах

Энэ технологийг газрын доройтлыг бууруулж, газрын тогтвортой менежментийг хангахад тохиромжтой гэж үзэж болох уу?

Үгүй

2.1 Технологийн товч тодорхойлолт

Технологийн тодорхойлолт:

Выращивание пустынных кормовых растений в богарных условиях обеспечивает адаптацию к засухе, создает кормовые запасы для животноводства и предотвращает развитие водной эрозии

2.2 Технологийн дэлгэрэнгүй тодорхойлолт

Тодорхойлолт:

Для населения, проживающего в богарной зоне, животноводство является основным источником жизнеобеспечения и благополучия, доля которого в семейном бюджете составляет 80-95%. Поэтому, создание прочной кормовой базы, способной обеспечить развитие животноводства и решить проблему сохранения биоразнообразия при удовлетворении жизненных потребностей населения, является основной задачей. Урожайность богарных пастбищ в Узбекистане находится в большой зависимости от погодных условий и резко меняется по годам и сезонам (от 1,5-2,0 до 5 ц/га). Не рациональное использование пастбищ, слабое применение мероприятий по восстановлению деградированных участков, а также ряд других факторов обусловили значительное увеличение антропогенной нагрузки на пастбища, что способствовало их деградации. Выращивание пустынных кормовых растений на богаре, таких как изен (Kochia prostrata), чогон (Halothamus subaphylla), терескен (Ceratoides Ewersmanniana), атриплекс (Atriplex undulata) и др., максимально приспособленных к почвенной и воздушной засухе, позволит создать дополнительные кормовые запасы, снизить нагрузку на пастбища и обеспечить сбалансированное питание животных. В первый год вегетации урожайность пустынных растений составляет 1,5- 1,6 ц/га сухой массы, во второй год - 2,2-3,5 ц/га сухой кормовой массы и около 0,4 ц/га семян; в третий год 8-12 ц/га сухой массы и 1,0-1,2 ц/га семян. При правильном использовании семенных посевов и пастбищных агрофитоценозов данные растительные сообщества способны само восстанавливаться в течение 20-35 лет.
Мероприятия и вклады на введение/содержание:Для расширения технологии на богаре необходимо создавать питомники первичного семеноводства, чтобы обеспечить семенами землепользователей. Технология выращивания пустынных растений включает вспашку на глубину 20-22 см, боронование, малование и сев с заделкой семян боронованием. Посев проводят в декабре – феврале нормой высева 12-15 кг/га, глубина заделки семян - 0,5-2 см. Уборку семян проводят в октябре-ноябре. Семена очищают, сушат и хранят при влажности не более 12%. При правильном способе хранения семена не теряют всхожесть в течение 6-9 месяцев после уборки. Для создания питомников первичного семеноводства на богаре требует порядка 700 000-850 000 сум/га (в пределах 100 долл.США/га).
Природная/социальная среда: Особенностью богарных условий на территории применения технологии является низкая обеспеченность осадками и подверженность почв водной и ветровой эрозии. Для повышения продуктивности богары в настоящее время расширяются площади под засухоустойчивыми видами культур, такими, как софлор. Поиск альтернативных решений и поддержка местного сообщества, основное занятие которого богарное земледелие и скотоводство, имеет первостепенное значение для повышения уровня жизни и благосостояния. Создание посевов из многолетних пустынных кормовых растений для кормопроизводства обеспечивает поддержку скотоводов и земледельцев. Технология предоставляет экологические выгоды, содействует смягчению воздействия изменения климата путем секвестрации СО2 в биомассе растений и почве (до 480 кг/га) и способствует общему оздоровлению окружающей среды.

2.3 Технологийн гэрэл зураг

2.5 Энэ үнэлгээнд хамрагдсан технологийг хэрэгжүүлсэн улс орон/ бүс нутаг/ байршил

2.6 Хэрэгжсэн хугацаа

Хэрэгжүүлсэн он:

2015

Байгуулсан тодорхой оныг мэдэхгүй бол баримжаа хугацааг тодорхойл:

• <10 жилийн өмнө (саяхны)

2.7 Технологийн танилцуулга

Технологийг хэрхэн нэвтрүүлснийг тодорхойл:

• Гадны төсөл/хөтөлбөрийн дэмжлэгтэйгээр

Тайлбар (төслийн төрөл г.м.):

Эксперименты и исследования проведены учеными Узбекистана 30 лет назад. Внедрена технология в рамках Проекта ГЭФ/ФАО/ВОКАТ «Поддержка решений для продвижения и распространения устойчивого управления земельными ресурсами (DS-SLM) (2016-2018)

3.1 Технологийн үндсэн зорилго (ууд)

• үйлдвэрлэлийг сайжруулах
• газрын доройтлыг бууруулах, сэргийлэх, нөхөн сэргээх
• биологийн төрөл зүйлийг хамгаалах / сайжруулах
• уур амьсгалын өөрчлөлт/ экстрим байдал болон түүний нөлөөлөлд дасан зохицох
• уур амьсгалын өөрчлөлт, түүний үр нөлөөг багасгах
• үр ашигтай эдийн засгийн нөлөөг бий болгох

• Создание базы кормопроизводства и гарантированных кормовых запасов для домашнего скота с целью повышения продуктивности скота и снижения нагрузки на пастбища

3.2 Технологи нэвтрүүлсэн газрын одоогийн газар ашиглалтын хэлбэр(үүд)

Тайлбар:

Сельхозполя (пахотные угодья) и плантации: деградированные земли богарной зоны, на которых прежде возделывались зерновые

3.4 Усан хангамж

Технологи хэрэгжүүлсэн газрын усан хангамж:

• Байгалийн усалгаатай

Тайлбар:

Число урожаев за год:

2

Поясните:

2 укоса кормовых культур (весной и осенью)

3.5 Технологи ГТМ-ийн аль бүлэгт хамаарах вэ

• Тариалан-мал аж ахуйн нэгдсэн менежмент
• хөрс/ ургамлын бүрхэвч сайжруулах

3.6 Технологийг бүрдүүлэх ГТМ арга хэмжээ

3.7 Технологид харгалзах газрын доройтлын төрөл

Тайлбар:

Природные причины деградации: необеспеченность осадками богарной зоны земледелия, ветровая и водная эрозия на склонах;
антропогенная: отсутствие полезащитных лесополос, несоответствующая агротехника обработки почвы, не применяются различные приемы и способы, снижающие испарение с поверхности почвы и повышающие влагонакопление, недостаточное разнообразие засухоустойчивых сортов и видов культурных растений и др.

3.8 Газрын доройтлоос урьдчилан сэргийлэх, сааруулах ба нөхөн сэргээх

Газрын доройтолтой холбоотойгоор Технологи ямар зорилго тавьсан болохыг тодорхойл:

• Газрын доройтлыг бууруулах
• Хүчтэй доройтсон газрыг нөхөн сэргээх/ сайжруулах

Тайлбар:

Повышение продуктивности земель, за счет интенсивных культур и включения в травостой бобовых трав, повышение биоразнообразия

4.1 Технологийн техник зураг

4.2 Материал болон зардалд хамаарах ерөнхий мэдээлэл

Үнэ өртөг, оруулсан хувь нэмрийг хэрхэн тооцсоныг тодорхойл:

• Технологийн нэгж тус бүр

Үнэ өртөгийг тооцоход ашигласан мөнгөн нэгж:

• Ам.доллар

Хэрэв боломжтой бол үндэсний валютын Америк доллартай харьцах харьцааг бичнэ үү (тухайлбал, 1 ам.дол. = 79,9 Бразил реал): 1 ам.дол. =:

4150.0

4.3 Бий болгох үйл ажиллагаа

	Үйл ажиллагаа	Хугацаа (улирал)
1.	Планировка, вспашка, малование, боронование	Зима- весна
2.	Посев	Декабрь-февраль
3.	Уход за посевами	Апрель-май
4.	Укосы	Май-октябрь
5.	Охрана участка	в течении вегетации

Тайлбар:

Мероприятия по запуску технологии включают обычную агротехнику сева культур с соблюдением особенностей (глубина заделки, нормы высева семян и др.)

4.4 Бий болгоход шаардагдсан зардал, хөрөнгийн өртөг

	Зардлын нэр, төрөл	Хэмжих нэгж	Тоо хэмжээ	Нэгжийн үнэ	Зардал бүрийн нийт өртөг	Нийт дүнгээс газар ашиглагчийн төлсөн %
Хөдөлмөр эрхлэлт	Труд рабочего по посадке	долл. США/га	1.0	60.0	60.0
Тоног төхөөрөмж	Использование механизации при севе	долл. США/га	1.0	21.0	21.0
таримал материал	Семена пустынных растений	долл. США/га	1.0	40.0	40.0
Барилгын материал	Огораживание участка	долл. США/га	1.0	200.0	200.0
Технологи бий болгох нийт үнэ өртөг					321.0
Технологи бий болгох нийт үнэ өртөг, ам.доллар					0.08

Хэрэв газар ашиглагч нийт зардлын 100% -иас бага хэсгийг төлсөн бол хэн голлох зардлыг гаргасан бэ:

проектом

4.5 Арчилгаа/ урсгал үйл ажиллагаа

	Үйл ажиллагаа	Хугацаа/ давтамж
1.	Уход за посевами	вегетация
2.	Укосы	2- раза в период цветения и плодоношения
3.	Охрана участка	в течение вегетации

4.6 Арчилгаа/урсгал ажилд шаардагдсан зардал, хөрөнгийн өртөг (нэг жилд)

	Зардлын нэр, төрөл	Хэмжих нэгж	Тоо хэмжээ	Нэгжийн үнэ	Зардал бүрийн нийт өртөг	Нийт дүнгээс газар ашиглагчийн төлсөн %
Хөдөлмөр эрхлэлт	Труд рабочего по уходу за посевами	долл. США/га	1.0	60.0	60.0	100.0
таримал материал	Укосы	долл. США/га	1.0	40.0	40.0	100.0
Технологийн арчилгаа/урсгал үйл ажиллагаанд шаардагдах нийт үнэ өртөг					100.0
Технологи арчилах ба урсгал ажлын нийт үнэ өртөг, ам.доллар					0.02

Хэрэв зардлыг нэр төрлөөр тодорхойлох боломжгүй бол Технологийг бий болгоход зарцуулсан хөрөнгийг тоймлон оруулна уу:

100.0

4.7 Зардалд нөлөөлж байгаа хамгийн чухал хүчин зүйл

Өртөг, зардалд нөлөөлөх гол хүчин зүйл:

Наибольшие затраты в первый год реализации технологии относятся к закупке семян и огораживанию участка от потравли скотом

5.1 Уур амьсгал

5.2 Гадаргын хэлбэр

Технологи дараах асуудалд хандсан эсэхийг тодорхойл:

• хамааралгүй

5.3 Хөрс

5.4 Усны хүртээмж ба чанар

Усны давсжилтын асуудал бий юу?

Үгүй

Энэ газар үерт автдаг уу?

Үгүй

Усны чанар, нөөцийн талаархи тайлбар ба бусад тодорхойлолт:

Кормовые культуры выращиваются без орошения

5.5 Биологийн олон янз байдал

Биологийн олон янз байдлын талаархи тайлбар ба бусад тодорхойлолт:

Растительность богары представлена в основном культурными растениями (оз.пшеница, софлор). После уборки поверхность земли пересыхает и остается без растительности вследствие отсутствия осадков

5.6 Технологи нэвтрүүлсэн газар ашиглагчдын тухай мэдээлэл

5.7 Газар ашиглагчийн технологи нэвтрүүлсэн газрын дундаж талбайн хэмжээ

5.8 Газар эзэмшил, газар ашиглах эрх, ус ашиглах эрх

Газар өмчлөл:

• төрийн
• хувь хүн, өмчийн гэрчилгээтэй

Газар ашиглах эрх:

• түрээсийн хэлбэрээр

Ус ашиглах эрх:

• хувь хүн

• Вода для питья в основном привозная из-за отсутствия поверхностных источников и глубокого залегания подземных вод. Оросительная вода отсутствует

5.9 Дэд бүтэц, үйлчилгээний хүртээмж

6.1 Технологийн талбайд үзүүлсэн нөлөө

Нийгэм-эдийн засгийн үр нөлөө

Үйлдвэрлэл

Орлого, зарлага

Экологийн үр нөлөө

Хөрс

Биологийн олон янз байдал: ургамал, амьтан

Уур амьсгал болон гамшгийн эрсдлийг бууруулах

6.2 Технологийн талбайн гадна үзүүлсэн үр нөлөө

Талбайн гадна илрэх үр нөлөөллийн үнэлгээг тайлбарлана уу (хэмжилтүүд):

Технология не оказывает отрицательного влияния на окружающую среду, некоторые виды бобовых улучшают почву, увеличивается биоразнообразие, за счет полночленности созданного ярусного фитоценоза (кустарники, полукустарники, травы) и развития под покровом травянистой растительности.

6.3 Технологийн уур амьсгалын өөрчлөлт, цаг агаарын гамшигт үзэгдэлд өртөх байдал ба эмзэг байдал (газар ашиглагчийн бодлоор)

Уур амьсгалын аажим өөрчлөлт

Уур амьсгалын аажим өөрчлөлт

	Улирал	Өсөх эсвэл буурах	Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
жилийн дундаж температур		Өсөлт	маш сайн
улирлын температур	зун	Өсөлт	сайн
жилийн дундаж хур тундас		Бууралт	сайн
улирлын хур тундас	хавар	Бууралт	сайн
улирлын хур тундас	зун	Бууралт	сайн

Уур амьсгалаас хамаарах аюул (гамшиг)

Уур амьсгалын гамшиг

	Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
хэт халалт	сайн
ган гачиг	сайн

Уур амьсгалд хамаарах бусад үр дагавар

Уур амьсгалд хамаарах бусад үр дагавар

	Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
ургалтын хугацаа нэмэгдэх	маш сайн

6.4 Өртөг ба ашгийн шинжилгээ

Бий болгох зардалтай харьцуулахад ямар ашиг өгсөн бэ (газар ашиглагчийн бодлоор)?

Арчилгаа/урсгал зардалтай харьцуулахад ямар ашиг өгсөн бэ (газар ашиглагчийн бодлоор)?

Тайлбар:

Краткосрочные положительные выгоды: Повышение урожайности и обеспечение полноценным гарантированным кормом скота в осенне-зимний период. Долгосрочные положительные выгоды: сохранение и повышение биоразнообразия , снижение нагрузки на пастбища

6.5 Технологи нэвтрүүлэлт

• 11-50%

Технологи нэвтрүүлсэн хүмүүсээс хэд нь өөрийн хүчээр технологийг хэрэгжүүлсэн бэ, өөрөөр хэлбэл гадны тусламж дэмжлэг авалгүйгээр?

• 11-50%

6.6 Дасан зохицох

Бий болсон өөрчлөлтөд зохицуулан технологийг өөрчилсөн үү?

Үгүй

6.7 Технологийн давуу тал/боломжууд

Газар ашиглагчдын тодорхойлсон давуу тал/боломжууд
Получение дополнительного корма для скота
Дополнительный источник дохода
Низкий уровень вложений в технологию

Эмхэтгэгч, бусад мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн өнцгөөс тодорхойлсон давуу тал/боломжууд
Не требует специальных вложений во внедрение технологии
Быстрое получение доходов; с каждого гектара на третий год до 2,5 млн. сум чистого дохода, на 4 год до 3,5 млн. сум за счет реализации семян и использования сена

6.8 Технологийн дутагдалтай/сул тал/аюул болон тэдгээрийг хэрхэн даван туулах арга зам

Газар ашиглагч нарын тодорхойлсон сул тал/ дутагдал/ эрсдэл	Тэдгээрийг хэрхэн даван туулах вэ?
Отсутствие широкой информации о возможности применения технологии	пропаганда
Отсутствие семенного материала пустынных трав

Эмхэтгэгч, бусад мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн өнцгөөс тодорхойлсон сул тал/ дутагдал/ эрсдэл	Тэдгээрийг хэрхэн даван туулах вэ?
В условиях богары низкая всхожесть семян пустынных трав (гарантированные всходы можно получать 1 раз в 3-4 года)	Использование рекомендаций и новых технологий посева

7.1 Мэдээлэл цуглуулсан арга/эх үүсвэр

7.2 Ном, хэвлэлийн ишлэл

Гарчиг, зохиогч, он, ISBN:

Мукимов Т. и др. Современное состояние предгорных пастбищ Фаришского района и участие местного населения в их использовании и восстановлении. 2013

Хаанаас авч болох вэ? Зардал?

Сборник научно-практической конференции. Ташкент

Гарчиг, зохиогч, он, ISBN:

Хамзина Т.И. и др. ПРАКТИКИ И ТЕХНОЛОГИИ ДЛЯ УСТОЙЧИВОГО ИСПОЛЬЗОВАНИЯ ОРОШАЕМЫХ И БОГАРНЫХ ЗЕМЕЛЬ, ПОДВЕРЖЕННЫХ ЗАСОЛЕНИЮ И ЗАСУХЕ 2017

Хаанаас авч болох вэ? Зардал?

Сборник научно-практической конференции. Ташкент

Гарчиг, зохиогч, он, ISBN:

Mukimov T/ Uzbekistan -- Rangelands and Pasturelands: Problems and Prospects 2017

Хаанаас авч болох вэ? Зардал?

Adelaide, Australia, NOVA