1.2 ព័ត៌មានលម្អិតពីបុគ្គលសំខាន់ៗ និងស្ថាប័នដែលចូលរួមក្នុងការវាយតម្លៃ និងចងក្រងឯកសារនៃបច្ចេកទេស

ឈ្មោះគម្រោងដែលបានចងក្រងឯកសារ/ វាយតម្លៃលើបច្ចេកទេស (បើទាក់ទង)

Book project: Guidelines to Rangeland Management in Sub-Saharan Africa (Rangeland Management)

1.3 លក្ខខណ្ឌទាក់ទងទៅនឹងការប្រើប្រាស់ទិន្នន័យដែលបានចងក្រងតាមរយៈ វ៉ូខេត

អ្នកចងក្រង និង(បុគ្គលសំខាន់ៗ)យល់ព្រមទទួលយកនូវលក្ខខណ្ឌនានាទាក់ទងទៅនឹងការប្រើប្រាស់ទិន្នន័យដែលបានចងក្រងតាមរយៈវ៉ូខេត:

បាទ/ចា៎

1.4 សេចក្តីប្រកាសស្តីពីចីរភាពនៃការពណ៌នាពីបច្ចេកទេស

តើបច្ចេកទេសដែលបានពណ៌នានេះមានបញ្ហាដែលផ្តោតលើការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី, បើដូច្នេះវាមិនអាចត្រូវបានប្រកាសថាជាបច្ចេកទេសនៃការគ្រប់គ្រងប្រកបដោយចីរភាពទេ?

ទេ

2.1 ការពណ៌នាដោយសង្ខេបពីបច្ចេកទេស

និយមន័យបច្ចេកទេស:

These are constructions stretching across the sand filled dry riverbed, down towards the impermeable floor of the riverbed. They are totally submerged into the ground. For example by fully covering after construction by sand. This are done along dry rivers with huge sand deposits, which has high yield potential and where water can be easily extracted. The aim is to raise groundwater tables and increase the storage capacity for water withdrawals.

2.2 ការពណ៌នាលម្អិតពីបច្ចេកទេស

ការពណ៌នា:

The technology is applied in northern rangeland of Isiolo County which is managed under communal management systems. The aim of technology to reduce pasture and water availability imbalances. The dimensions of sub-surface dam include: a length of water spread (103m),width of the dam (15m), width of water spread (18m), effective dam height (2m), volume of retained sand (103 x 0.5(15 +18) x0.5 x2.0 = 5098.50m3) and the volume of water that can be abstracted from the sand bed (25/100x 5098.50m3 = 1274.6.36m3).
The technology functions as underground water storage infrastructure and the typical activities include, excavation of top porous soil, excavation of sample pits within the excavated area, checking filtration rates of soil, compaction of soil on which dam liners are laid, smoothing the sharp liners along which the dam liners are laid, making grooves to anchor the dam liner, laying the dam liner, anchoring the dam liner with a mixture of cement, water proof and sand with water (motor) and finally drying of the motor and filling back of sand.
The development of Sub-Surface Dams (SSDs) was done through Cash for Work program where local labours comprising of 40-50 persons are engaged in excavation, compactions and developing the liners. Farm tools like jembe, panga, spades and human labour are required to develop the SSD. The technology improves water supply/availability, thereby extending the period of livestock grazing in areas where typically water is depleted before the pasture hence improves water access for livestock in ways that support wider management and utilization of the rangeland and as such strength the resilience of pastoralists to droughts. This effectively gives pastoral groups, an extra grazing time (typically 2 extra months), a period usually not too long to encourage land degradation through over-grazing but long enough to enable pastoralist utilize the remaining pasture in wet season grazing areas. In so doing, the technology enable balanced use of vast communal lands without livestock retreating to dry season grazing areas.
In the process of the landscape level participatory planning with the communities: i) they identified different challenges, including need for decommissioning certain water points that they consider are contributing to over grazing and also attracting other communities, hence drive frequent conflicts, secondly, ii) they mapped areas in the rangeland where there is mismatch between water and pasture availability, most of these areas are in wet season grazing areas. So the next discussion was on what strategic water infrastructures that will enable herders to graze for 2 -3 extra months to enable them utilize the grass before they migrate to the traditional dry season grazing areas. So by design, the technology should only yield water that can allow settling for those extra months, not longer to the detriment of the rangeland
The technology was instrumental in fostering both balanced utilization of land and strengthening sustainable use of the vast rangeland by ensuring that herders utilize available pastures in the wet seasons grazing areas before moving to dry seasons grazing areas. The water stored through the technology stays longer, in this case study, the water lasted for 5 months after the end of the rainy season .
The area receives bimodal rainfall, long rain in March-May and short rain in November-December. With changing seasons/climate, the dry seasons can last up to 1 year in case of rainfall failure. Typically, dry seasons are 6-7 months (May- November).
Normally, the water is depleted within 2 months after the rainy period. The technology is also cheap and easy to understand and construct (especially in areas with clay as the underlying impermeable material) with a possibility of the communities to be taught how to identify suitable site and the entire process of construction. However, in areas without clay soil, the excavation of clay and transportation can be labour intensive and expensive.

2.3 ​រូបភាពនៃបច្ចេកទេស

2.5 ប្រទេស/តំបន់/ទីតាំងកន្លែង ដែលបច្ចេកទេសត្រូវបានអនុវត្ត និងបានគ្រប់ដណ្តប់ដោយការវាយតម្លៃនេះ

2.7 ការណែនាំពីបច្ចេកទេស

សូមបញ្ជាក់តើបច្ចេកទេសត្រូវបានណែនាំឱ្យអនុវត្តដោយរបៀបណា:

• តាមរយៈគម្រោង / អន្តរាគមន៍ពីខាងក្រៅ

3.1 គោលបំណងចម្បង (១​ ឬច្រើន)​ នៃបច្ចេកទេសនេះ

• ធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវផលិតកម្ម
• កាត់បន្ថយ, បង្ការ, ស្តារឡើងវិញនូវការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី
• បន្ស៊ាំទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ/គ្រោះមហន្តរាយ និងផលប៉ះពាល់របស់វា
• កាត់បន្ថយការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងផលប៉ះពាល់របស់វា
• បង្កើតផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ច
• បង្កើតផលប្រយោជន៍សង្គម

3.2 ប្រភេទដីប្រើប្រាស់មួយប្រភេទ (ច្រើនប្រភេទ) ដែលបានអនុវត្តបច្ចេកទេស

មតិយោបល់:

Communal grazing area that is shared by 2 and more pastoral groups

3.4 ការផ្គត់ផ្គង់ទឹក

ការផ្គត់ផ្គង់ទឹកនៅកន្លែងអនុវត្តបច្ចេកទេស:

• ទឹកភ្លៀង

3.5 ក្រុម SLM ដែលបច្ចេកទេសស្ថិតនៅក្នុង

• កសិរុក្ខកម្ម (pastoralism) និងការគ្រប់គ្រងដីសម្រាប់ចិញ្ចឹមសត្វ

3.6 វិធានការ SLM ដែលបញ្ចូលនូវបច្ចេកទេស

3.7 កំណត់ប្រភេទនៃការធ្លាក់ចុះគុណភាពដីសំខាន់ៗដែលបច្ចេកទេសនេះបានដោះស្រាយ

មតិយោបល់:

Mismatch of pasture and water resources - there are areas where pastures are plenty but surface rain water is depleted earlier than pasture.

3.8 ការពារ កាត់បន្ថយ ឬស្តារឡើងវិញនៃការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី

បញ្ជាក់ពីគោលដៅរបស់បច្ចេកទេស ដែលផ្តោតទៅការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី:

• ការការពារការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី
• ការកាត់បន្ថយការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី

មតិយោបល់:

The SSD technology increase water availability is period immediately after the rain, hence ensuring better pasture utilization and more sustainable use of land.

4.1 គំនូសបច្ចេកទេសនៃបច្ចេកទេសនេះ

4.2 ព័ត៌មានទូទៅដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការគណនាធាតុចូល និងថ្លៃដើម

កំណត់របៀបនៃការគណនាថ្លៃដើម និងធាតុចូល:

• ក្នុងឯកតាបច្ចេកទេស

កំណត់រូបិយប័ណ្ណសម្រាប់ថ្លៃដើម:

• ដុល្លារ

4.3 សកម្មភាពបង្កើត

	សកម្មភាព	រយៈពេល​ (រដូវកាល)
1.	Removing sand over dyke and man-days for excavating and transporting soil to dam site	21 days for 45 casual labourers
2.	Building and compaction soil in dam wall	3 days for 45 casual labourers
3.	Supplying water for compaction	0.5 day for 45 casual labourers
4.	Back-filling sand on dam	1 day for 45 casual labourers
5.	Supplying water for compacting clay in dam wall	2 days for 45 casual labourers
6.	Compacting soil and placing liners	12 days for 45 casual labourers

មតិយោបល់:

The construction of SSD was done through “Cash for work” which is participatory process that involves community mobilization, identification of beneficiaries and formation of “Cash for work” committees, registrations and verification of beneficiaries and implementation/supervision of the work.

4.4 ថ្លៃដើម និងធាតុចូលដែលត្រូវការសម្រាប់ការបង្កើតបច្ចេកទេស

	បញ្ជាក់ពីធាតុចូល	ឯកតា	បរិមាណ	ថ្លៃដើមក្នុងមួយឯកតា	ថ្លៃធាតុចូលសរុប	% នៃថ្លៃដើមដែលចំណាយដោយអ្នកប្រើប្រាស់ដី
កម្លាំងពលកម្ម	tools - jembe, spade etc.	pieces	80,0	5,33	426,4
កម្លាំងពលកម្ម	Removing sand over dyke and Man-days for excavating and transporting soil to dam site	per day	945,0	4,0	3780,0
កម្លាំងពលកម្ម	Building and compaction soil in dam wall	per day	135,0	4,0	540,0
សម្ភារៈ	Supplying water for compaction	per day	22,5	4,0	90,0
សម្ភារៈ	Back-filling sand on dam	per day	45,0	4,0	180,0
សម្ភារៈ	Supplying water for compacting soil in dam wall	per day	90,0	4,0	360,0
សម្ភារៈ	Compacting soil and placing liners	per day	540,0	4,0	2160,0
ថ្លៃដើមសរុបក្នុងការបង្កើតបច្ចេកទេស					7536,4

មតិយោបល់:

As stated, the cash for work approach means that people get paid 4 USD per day for working on SSD until completion. There are phases where people participated in preliminary phases in meetings and consultation without payments but the actual work was done on cash for work basis.

4.5 សកម្មភាពថែទាំ

	សកម្មភាព	ពេលវេលា/ ភាពញឹកញាប់
1.	Training of communities to manage and maintain the structures	yearly

4.6 កំណត់ថ្លៃដើមសម្រាប់ការថែទាំ/ សកម្មភាពរបស់បច្ចេកទេស (ក្នុងរយៈពេលមួយឆ្នាំ)

	បញ្ជាក់ពីធាតុចូល	ឯកតា	បរិមាណ	ថ្លៃដើមក្នុងមួយឯកតា	ថ្លៃធាតុចូលសរុប	% នៃថ្លៃដើមដែលចំណាយដោយអ្នកប្រើប្រាស់ដី
កម្លាំងពលកម្ម	Labour for site protection and maintenance of hygiene	per site	10,0	100,0	1000,0
ថ្លៃដើមសរុបសម្រាប់ការថែទាំដំណាំតាមបច្ចេកទេស					1000,0

មតិយោបល់:

Water User Associations on the sites are trained on the management of the structures on behalf of the community e.g. on the protection of structure and hygiene maintenance.

4.7 កត្តាសំខាន់បំផុតដែលមានឥទ្ធិពលដល់ការចំណាយ

ពណ៌នាពីកត្តាប៉ះពាល់ចម្បងៗទៅលើថ្លៃដើម:

Distance of the sub-surface dam from villages, extent of destruction by floods and human activities

5.1 អាកាសធាតុ

5.2 សណ្ឋានដី

បញ្ជាក់ថាតើបច្ចេកទេសនេះត្រូវបានអនុវត្តន៍នៅក្នុង:

• សណ្ឋានដីផត

5.3 ដី

5.4 ទឹកដែលអាចទាញមកប្រើប្រាស់បាន និងគុណភាពទឹក

តើមានបញ្ហាភាពទឹកប្រៃហូរចូលមកដែរឬទេ?

ទេ

តើទឹកជំនន់កំពុងកើតមាននៅតំបន់នេះដែររឺទេ?

ទេ

5.5 ជីវៈចម្រុះ

5.6 លក្ខណៈនៃអ្នកប្រើប្រាស់ដីដែលអនុវត្តបច្ចេកទេស

5.7 ទំហំផ្ទៃដីជាមធ្យមនៃដីប្រើប្រាស់ដោយអ្នកប្រើប្រាស់ដី ក្នុងការអនុវត្ត​បច្ចេកទេស

5.8 ភាពជាម្ចាស់ដី កម្មសិទ្ធប្រើប្រាស់ដី និងកម្មសិទ្ធប្រើប្រាស់ទឹក

ភាពជាម្ចាស់ដី:

• ភូមិ

កម្មសិទ្ធិប្រើប្រាស់ដី:

• ជាក្រុម (មានដែនកំណត់)

កម្មសិទ្ធប្រើប្រាស់ទឹក:

• ជាក្រុម (មានដែនកំណត់)

5.9 ការប្រើប្រាស់សេវាកម្ម និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ

6.1 ផលប៉ះពាល់ក្នុងបរិវេណអនុវត្តបច្ចេកទេសដែលកើតមាន

ផលប៉ះពាល់លើសេដ្ឋកិច្ចសង្គម

ផលិតផល

ទឹកដែលអាចទាញមកប្រើប្រាស់បាន និងគុណភាពទឹក

ផលប៉ះពាល់ទៅលើអេកូឡូស៊ី

ការកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃគ្រោះមហន្តរាយ និងគ្រោះអាកាសធាតុ

6.2 ផលប៉ះពាល់ក្រៅបរិវេណអនុវត្តបច្ចេកទេសដែលកើតមាន

6.3 ភាពប្រឈម និងភាពរួសនៃបច្ចេកទេសទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងគ្រោះអាកាសធាតុ/ គ្រោះមហន្តរាយ (ដែលដឹងដោយអ្នកប្រើប្រាស់ដី)

គ្រោះអាកាសធាតុ (មហន្តរាយ) ​

គ្រោះមហន្តរាយអាកាសធាតុ

	លក្ខណៈឆ្លើយតបនៃបច្ចេកទេសទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ
រាំងស្ងួត	ល្អ

គ្រោះមហន្តរាយទឹក

	លក្ខណៈឆ្លើយតបនៃបច្ចេកទេសទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ
ទឹកជំនន់ទូទៅ (ទន្លេ)	ល្អ

មតិយោបល់:

The technology copes very well with floods as the construction is embedded in the sand and thus very well protected.

6.4 ការវិភាគថ្លៃដើម និងអត្ថប្រយោជន៍

តើផលចំណេញ និងថ្លៃដើមត្រូវបានប្រៀបធៀបគ្នាយ៉ាងដូចម្តេច (ទស្សនៈរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី)?

តើផលចំណេញ និងការថែទាំ/ ជួសជុលត្រូវបានប្រៀបធៀបគ្នាយ៉ាងដូចម្តេច (ទស្សនៈរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី)?

មតិយោបល់:

The technology has limited running and maintenance costs once its done fairly well.

6.5 ការទទួលយកបច្ចេកទេស

• 1-10%

ក្នុងចំណោមគ្រួសារទាំងអស់ដែលបានអនុវត្តបច្ចេកទេស តើមានប៉ុន្មាន​គ្រួសារ​ដែល​ចង់​ធ្វើ​ដោយ​ខ្លួន​ឯង ដោយមិន​ទទួល​បាន​សម្ភារៈ​លើក​​ទឹកចិត្ត/​ប្រាក់ឧបត្ថម្ភ?​:

• 0-10%

6.6 ការបន្សុំា

តើថ្មីៗនេះ បច្ចេកទេសនេះត្រូវបានកែតម្រូវ​ដើម្បី​បន្ស៊ាំ​ទៅនឹង​ស្ថាន​ភាព​ប្រែប្រួល​ដែរ​ឬទេ?

ទេ

6.7 ភាពខ្លាំង/ គុណសម្បត្តិ/ ឱកាសនៃបច្ចេកទេស

ភាពខ្លាំង/ គុណសម្បត្តិ/ ឱកាសនៅកន្លែងរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី
The technology created opportunity to graze in wet season grazing areas for an averge extra 2 months period after rainy seasons. The technology has provided additional water that gave herders extra days to graze in wet season areas and utilize the pasture that would have been unutilized due to water constrains. In so doing, the land users utilized the pasture without retreating to traditional dry season grazing areas.
The extra grazing months has reduced overall livestock mortality during droughts and also improved resilience of pastoral community.
The distance travelled and effort required to access water was reduced. Community members reported reduced distances covered and time spent in search of water for livestock. In some instances the distance reduced from 12-15 Km to 3 Km. Community members also mentioned reduction in conflict incidences over water resources in some areas due to adequate supply of water as a result of construction of water infrastructure.
The balanced utilization of the grazing area through SSD water provision, enables herd to graze in wet season grazing for slightly longer period and utilize pasture optimally, this however, does not mean that during that garzing period, there will be overgrazing. The volume of water available restricts the number of animals sustained by the grazing area.

ភាពខ្លាំង/ គុណសម្បត្តិ/ ឱកាស​ ទស្សនៈរបស់បុគ្គលសំខាន់ៗ
The technology has created an opportunity to optimally use the grazing area and overall reduced land degradation. The technology Improves access to water for livestock in ways which promote more sustainable management of rangeland resources and as such strengthening the resilience of local communities.
The validation process prior to construction of the SSD is draws critical lessons of identifying and agreeing on where to construct the SSD in a way that fit within broader sustainable rangeland management in a manner that ensured sustainable and efficient utilization of pasture and browse resources in targeted areas. The increase in water supply allowed livestock to graze additional 2-3 months in target areas before shifting to dry grazing areas where previously they migrated before exhausting the pasture and browse resources due to water scarcity. The dry season grazing area is towards Merti, in Kom and Sabarwawa where there are deep boreholes, under, lock and key and only opened during dry seasons. In typical year, the dry season period is about 7 months. But when one rain season fail it goes to about 11 months.

6.8 ភាពខ្សោយ/ គុណវិបត្តិ/ ហានិភ័យនៃបច្ចេកទេស និងវិធីសាស្ត្រដោះស្រាយ

ភាពខ្សោយ/ គុណវិបត្តិ/ ហានិភ័យ ទស្សនៈរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី	តើបច្ចេកទេសទាំងនោះបានដោះស្រាយបញ្ហាដូចម្តេច?
When the construction season for SSD is not well planned, there is likelihood/risks of the dams being washed away by flash floods.	Better planning and timing of the development of SDD, just slightly before the onset of rainfall.

7.1 វិធីសាស្ត្រ/ ប្រភពនៃព័ត៌មាន

7.3 ការភ្ជាប់ទៅកាន់ព័ត៌មានពាក់ព័ន្ធលើប្រព័ន្ធអនឡាញ

ចំណងជើង/ ពណ៌នា:

Promoting resilience by influencing water infrastructure development in community managed rangelands of Kenya

វេបសាយ:

https://portals.iucn.org/library/sites/library/files/documents/2014-088.pdf

ចំណងជើង/ ពណ៌នា:

Balancing water infrastructure in community-managed rangelands in the arid and semi-arid lands of Kenya

វេបសាយ:

https://portals.iucn.org/library/sites/library/files/documents/2014-089.pdf