1.2 ព័ត៌មានលម្អិតពីបុគ្គលសំខាន់ៗ និងស្ថាប័នដែលចូលរួមក្នុងការវាយតម្លៃ និងចងក្រងឯកសារនៃបច្ចេកទេស

ឈ្មោះគម្រោងដែលបានចងក្រងឯកសារ/ វាយតម្លៃលើបច្ចេកទេស (បើទាក់ទង)

ឈ្មោះអង្គភាពមួយ (ច្រើន) ដែលបានចងក្រងឯកសារ/ វាយតម្លៃបច្ចេកទេស (បើទាក់ទង)

1.3 លក្ខខណ្ឌទាក់ទងទៅនឹងការប្រើប្រាស់ទិន្នន័យដែលបានចងក្រងតាមរយៈ វ៉ូខេត

អ្នកចងក្រង និង(បុគ្គលសំខាន់ៗ)យល់ព្រមទទួលយកនូវលក្ខខណ្ឌនានាទាក់ទងទៅនឹងការប្រើប្រាស់ទិន្នន័យដែលបានចងក្រងតាមរយៈវ៉ូខេត:

បាទ/ចា៎

1.4 សេចក្តីប្រកាសស្តីពីចីរភាពនៃការពណ៌នាពីបច្ចេកទេស

តើបច្ចេកទេសដែលបានពណ៌នានេះមានបញ្ហាដែលផ្តោតលើការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី, បើដូច្នេះវាមិនអាចត្រូវបានប្រកាសថាជាបច្ចេកទេសនៃការគ្រប់គ្រងប្រកបដោយចីរភាពទេ?

ទេ

មតិយោបល់:

While this practice may be criticised on the basis of reducing biodiversity and leading to some GHG losses, it is an important land management practice that has certain specific benefits including making the land more productive.

2.1 ការពណ៌នាដោយសង្ខេបពីបច្ចេកទេស

និយមន័យបច្ចេកទេស:

Burning of rangeland (“tsamdro”) is a traditional management practice adopted by highlanders to control unpalatable grass and shrub species. This helps them produce adequate fodder for their yaks, cattle, horses, and sheep by creating a favorable environment for palatable grasses.

2.2 ការពណ៌នាលម្អិតពីបច្ចេកទេស

ការពណ៌នា:

The practice of burning rangeland (“tsamdro”) is a longstanding tradition among highlanders, whose livelihoods depend on livestock including yaks, cattle, horses and sheep. It is mainly practiced by transhumant communities or individuals who rely on livestock for their livelihoods. They follow a migratory livestock husbandry system that takes them from the highlands to the lowlands dependent on the availability of fodder resources, while simultaneously avoiding the extremes of climate. In the past, rangeland was allocated to individuals, communities, or religious bodies through payment for a minimal annual grazing permit, granting grazing rights. When pasture was scarce, controlled fires were intentionally set in specific areas to rejuvenate the rangeland with fresh grass and control unpalatable grasses and shrubs. For instance, the transhumant nomadic communities of Dhur village, Choekhor Gewog, in Bumthang have adopted the practice of burning rangeland. This practice is implemented during the winter months, dependent on weather, vegetation status, and wind patterns. Rooted in traditional knowledge and cultural practices, the practice is slowly diminishing nowadays due to environmental concerns and labour shortages as young nomads migrate - seeking better employment in towns.
The technique serves multiple purposes. These include promoting the growth of fresh and palatable pasture rich in protein, increasing plant diversity, adding nutrients to the soil through ash, and reducing dead plant material that inhibits new plant growth. Additionally, rangeland burning contributes to the control of livestock pests, especially ticks and flies. While rangeland burning is a straightforward process, it requires careful planning of time and location, creation of fire breaks to prevent uncontrollable spread, and leaving the land fallow for 2 to 3 years after burning to encourage grass growth.
Land users appreciate the technology for reducing their workload in collecting wild fodder grasses, enhancing visibility by removing trees and shrubs, and reducing the risk of predators. However, risks include the potential for uncontrolled fires if not properly managed and harm to the ecosystem and biodiversity in and around the pastureland. Burning also contributes to the loss of carbon dioxide (a greenhouse gas) to the atmosphere.

2.3 ​រូបភាពនៃបច្ចេកទេស

2.5 ប្រទេស/តំបន់/ទីតាំងកន្លែង ដែលបច្ចេកទេសត្រូវបានអនុវត្ត និងបានគ្រប់ដណ្តប់ដោយការវាយតម្លៃនេះ

ប្រទេស:

ប្រទេសប៊ូតង់

តំបន់/រដ្ឋ/ខេត្ត:

Bumthang Dzongkhag (District)

បញ្ជាក់បន្ថែមពីលក្ខណៈនៃទីតាំង:

Dhur village, Choekhor Gewog (Block)

បញ្ជាក់ពីការសាយភាយនៃបច្ចេកទេស:

• ត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយត្រឹមតំបន់មួយ

ប្រសិនបើមិនច្បាស់ពីទំហំផ្ទៃដី សូមធ្វើការប៉ាន់ប្រម៉ាណ:

• 0.1-1 គម2

តើបច្ចេកទេស (មួយ ឬច្រើន) ទាំងនោះស្ថិតនៅក្នុងតំបន់ការពារជាអចិន្ត្រៃយ៍ណាមួយដែរឬទេ?

ទេ

មតិយោបល់:

The total area of rangeland owned was 70 acres (from the two individual who the enumerators interviewed)

Map

×

2.6 កាលបរិច្ឆេទនៃការអនុវត្ត

ប្រសិនបើមិនច្បាស់ឆ្នាំ សូមបញ្ជាក់កាលបរិច្ឆេទដែលប្រហាក់ប្រហែល:

• ច្រើនជាង 50 ឆ្នាំមុន (ប្រពៃណី)

2.7 ការណែនាំពីបច្ចេកទេស

សូមបញ្ជាក់តើបច្ចេកទេសត្រូវបានណែនាំឱ្យអនុវត្តដោយរបៀបណា:

• ជាផ្នែកនៃប្រព័ន្ធប្រពៃណី (> 50 ឆ្នាំ)

មតិយោបល់ (ប្រភេទនៃគម្រោង ។ល។):

Traditional practice of burning rangeland was adopted by the transhumant nomadic community of Dhur village called the Bjobs since time immemorial.

3.1 គោលបំណងចម្បង (១​ ឬច្រើន)​ នៃបច្ចេកទេសនេះ

• ធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវផលិតកម្ម

3.2 ប្រភេទដីប្រើប្រាស់មួយប្រភេទ (ច្រើនប្រភេទ) ដែលបានអនុវត្តបច្ចេកទេស

ដីប្រើប្រាស់ចម្រុះនៅលើដីតែមួយ:

បាទ/ចា៎

បញ្ជាក់ពីប្រភេទដីច្រើនប្រភេទ (ដីដាំដំណាំ/ដីចិញ្ចឹមសត្វ/ដីព្រៃឈើ):

• ដីព្រៃឈើ និងដីចិញ្ចឹមសត្វ

ដីសម្រាប់ចិញ្ចឹមសត្វ

វាលស្មៅធំៗ:

• ពនេចរ

• Pasture grass is natural grown and livestock are allowed to graze on it

• Yak

តើជាការអនុវត្តការគ្រប់គ្រងដែលរួមបញ្ចូលការដាំដំណាំ និងចិញ្ចឹមសត្វដែរឬទេ?

ទេ

ផលិតផល និងសេវាកម្ម:

• សាច់
• ទឹកដោះគោ
• ស្បែក

ប្រភេទពូជ:

សត្វពាហនៈ - សត្វចិញ្ចឹមយកទឹកដោះ

ចំនួន:

50

ប្រភេទពូជ:

សត្វពាហនៈ - សត្វចិញ្ចឹមយកទឹកដោះ

ចំនួន:

55

ដីព្រៃ/ដីដាំដើមឈើ

• ព្រៃ (ពាក់កណ្តាល) ធម្មជាតិ/ ដីព្រៃ

ព្រៃ (ពាក់កណ្តាល)​ ធម្មជាតិ /​ ដីព្រៃ៖ បញ្ជាក់ប្រភេទនៃការគ្រប់គ្រង:

• ឈើងាប់ៗ/ មែកដែលបាក់

ប្រភេទព្រៃ (ពាក់កណ្តាល) ធម្មជាតិ:

• សារពើរុក្ខជាតិនៅប្រព័ន្ធភ្នំធម្មជាតិ temperate

• Pine, Chirpine, Fir and Cypress

តើប្រភេទឈើខាងលើជាប្រភេទឈើក្នុងព្រៃល្បោះ ឬស្រោង?

• ព្រៃស្រោង

ផលិតផល និងសេវាកម្ម:

• ការអភិរក្ស/ការការពារធម្មជាតិ

3.3 បន្ទាប់ពីអនុវត្តបច្ចេកទេស តើដីប្រើប្រាស់មានការប្រែប្រួលដែររឺទេ?

បន្ទាប់ពីអនុវត្តបច្ចេកទេស តើដីប្រើប្រាស់មានការប្រែប្រួលដែររឺទេ?

• ទេ (បន្តទៅសំណួរ 3.4)

3.4 ការផ្គត់ផ្គង់ទឹក

ការផ្គត់ផ្គង់ទឹកនៅកន្លែងអនុវត្តបច្ចេកទេស:

• ទឹកភ្លៀង

មតិយោបល់:

There are water sources in their summer pasture lands; however, for the growth of the pasture grass, water supply is mostly dependent on rain.

3.5 ក្រុម SLM ដែលបច្ចេកទេសស្ថិតនៅក្នុង

• កសិរុក្ខកម្ម (pastoralism) និងការគ្រប់គ្រងដីសម្រាប់ចិញ្ចឹមសត្វ

3.6 វិធានការ SLM ដែលបញ្ចូលនូវបច្ចេកទេស

វិធានការគ្រប់គ្រង

• M5: គ្រប់គ្រង/ ការប្លាស់ប្តូរសមាសភាពពូជ

មតិយោបល់:

The main SLM measure includes the burning of rangeland to regenerate palatable grass species. In the process of burning invasive species are killed, and the desired clearing of weeds is achieved finally resulting in an environment with fresh grasses for livestock.

3.7 កំណត់ប្រភេទនៃការធ្លាក់ចុះគុណភាពដីសំខាន់ៗដែលបច្ចេកទេសនេះបានដោះស្រាយ

ផ្សេងៗ

សូមបញ្ជាក់:

Revitalise and regenerate growth of palatable grass species to be used for livestock grazing

មតិយោបល់:

This technology do not address land degradation issue .

3.8 ការពារ កាត់បន្ថយ ឬស្តារឡើងវិញនៃការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី

បញ្ជាក់ពីគោលដៅរបស់បច្ចេកទេស ដែលផ្តោតទៅការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី:

• ដែលមិនអាចអនុវត្តបាន

មតិយោបល់:

It is used to regenerate and revitalise growth of palatable grass species.

4.1 គំនូសបច្ចេកទេសនៃបច្ចេកទេសនេះ

លក្ខណៈពិសេសនៃបច្ចេកទេស (ទាក់ទងនឺងគំនូរបច្ចេកទេស):

Firebreak of 5 m are kept to control the burning

ឈ្មោះអ្នកនិពន្ធ:

Ongpo Lepcha

កាលបរិច្ឆេទ:

16/02/2024

4.2 ព័ត៌មានទូទៅដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការគណនាធាតុចូល និងថ្លៃដើម

កំណត់របៀបនៃការគណនាថ្លៃដើម និងធាតុចូល:

• ក្នុងតំបន់អនុវត្តបច្ចេកទេស

ផ្សេងៗ/ រូបិយប័ណ្ណជាតិ (បញ្ជាក់):

Bhutanese Ngultrum

បើពាក់ព័ន្ធសូមកំណត់អត្រាប្តូរប្រាក់ពីដុល្លាទៅរូបិយប័ណ្ណតំបន់ (ឧ.​​ 1 ដុល្លារ​ = 79.9 រៀលនៃរូបិយប័ណ្ណប្រេស៊ីល) ៖ 1 ដុល្លារ =:

82,08

4.3 សកម្មភាពបង្កើត

4.4 ថ្លៃដើម និងធាតុចូលដែលត្រូវការសម្រាប់ការបង្កើតបច្ចេកទេស

មតិយោបល់:

The cost for the pasture burning is very minimal and even the labours normally are from their own household.

4.5 សកម្មភាពថែទាំ

មតិយោបល់:

The rangeland after burning is left fallow for the next 2 to 3 years. During that time, the land user would graze their yaks in other pasture land.

4.6 កំណត់ថ្លៃដើមសម្រាប់ការថែទាំ/ សកម្មភាពរបស់បច្ចេកទេស (ក្នុងរយៈពេលមួយឆ្នាំ)

មតិយោបល់:

Expenditure not incurred for the maintenance of the technology.

4.7 កត្តាសំខាន់បំផុតដែលមានឥទ្ធិពលដល់ការចំណាយ

ពណ៌នាពីកត្តាប៉ះពាល់ចម្បងៗទៅលើថ្លៃដើម:

Labour cost

5.1 អាកាសធាតុ

5.2 សណ្ឋានដី

បញ្ជាក់ថាតើបច្ចេកទេសនេះត្រូវបានអនុវត្តន៍នៅក្នុង:

• មិនពាក់ព័ន្ធទាំងអស់

5.3 ដី

5.4 ទឹកដែលអាចទាញមកប្រើប្រាស់បាន និងគុណភាពទឹក

តើមានបញ្ហាភាពទឹកប្រៃហូរចូលមកដែរឬទេ?

ទេ

តើទឹកជំនន់កំពុងកើតមាននៅតំបន់នេះដែររឺទេ?

ទេ

5.5 ជីវៈចម្រុះ

មតិយោបល់ និងលក្ខណៈពិសេសផ្សេងទៀតលើជីវចម្រុះ:

Since, only grasses are grown in the land, the species and habitat diversity is very low. Other factors that determine low diversity could be due to low temperature.

5.6 លក្ខណៈនៃអ្នកប្រើប្រាស់ដីដែលអនុវត្តបច្ចេកទេស

សូមបញ្ជាក់ពីលក្ខណៈពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀតអំពីអ្នកប្រើប្រាស់ដី:

The land users were currently retired and had their sons and daughters to take care of their yaks.

5.7 ទំហំផ្ទៃដីជាមធ្យមនៃដីប្រើប្រាស់ដោយអ្នកប្រើប្រាស់ដី ក្នុងការអនុវត្ត​បច្ចេកទេស

5.8 ភាពជាម្ចាស់ដី កម្មសិទ្ធប្រើប្រាស់ដី និងកម្មសិទ្ធប្រើប្រាស់ទឹក

ភាពជាម្ចាស់ដី:

• ឯកជន មានកម្មសិទ្ធ

កម្មសិទ្ធិប្រើប្រាស់ដី:

• ឯកជន

កម្មសិទ្ធប្រើប្រាស់ទឹក:

• អាស្រ័យផលសេរី (មិនមានការកំណត់)

តើកម្មសិទ្ធប្រើប្រាស់ដី គឺផ្អែកលើប្រព័ន្ធច្បាប់បែបបុរាណ?

បាទ/ចា៎

សូមបញ្ជាក់:

The traditional legal system in our country is as per the land act and rules and regulations which dictate the land use in the country.

5.9 ការប្រើប្រាស់សេវាកម្ម និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ

មតិយោបល់:

Access to these services and infrastructure were based on their winter home, during the summer they would travel to the more higher altitudes where none of these services are available except for drinking water.

6.1 ផលប៉ះពាល់ក្នុងបរិវេណអនុវត្តបច្ចេកទេសដែលកើតមាន

ផលប៉ះពាល់លើសេដ្ឋកិច្ចសង្គម

ផលិតផល

ចំណូល និងថ្លៃដើម

ផលប៉ះពាល់ទៅលើវប្បធម៌សង្គម

ផលប៉ះពាល់ទៅលើអេកូឡូស៊ី

ជីវចម្រុះ៖ ដំណាំ, សត្វ

6.2 ផលប៉ះពាល់ក្រៅបរិវេណអនុវត្តបច្ចេកទេសដែលកើតមាន

6.3 ភាពប្រឈម និងភាពរួសនៃបច្ចេកទេសទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងគ្រោះអាកាសធាតុ/ គ្រោះមហន្តរាយ (ដែលដឹងដោយអ្នកប្រើប្រាស់ដី)

ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ

ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ

គ្រោះអាកាសធាតុ (មហន្តរាយ) ​

គ្រោះមហន្តរាយធម្មជាតិ

គ្រោះមហន្តរាយអាកាសធាតុ

គ្រោះមហន្តរាយទឹក

6.4 ការវិភាគថ្លៃដើម និងអត្ថប្រយោជន៍

តើផលចំណេញ និងថ្លៃដើមត្រូវបានប្រៀបធៀបគ្នាយ៉ាងដូចម្តេច (ទស្សនៈរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី)?

តើផលចំណេញ និងការថែទាំ/ ជួសជុលត្រូវបានប្រៀបធៀបគ្នាយ៉ាងដូចម្តេច (ទស្សនៈរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី)?

មតិយោបល់:

Since minimal cost goes into implementing the technology, the income earned from it is high. Further, the land users also earn income from cordyceps, therefore, off farm income is very high than from dairy produced from the cattles.

6.5 ការទទួលយកបច្ចេកទេស

• 11-50%

បើអាច សូមបញ្ជាក់ពីបរិមាណ (ចំនួនគ្រួសារ និង/ ឬតំបន់គ្របដណ្តប់):

17 households from a total of 105 household in the village are land users and practice rangeland burning.

ក្នុងចំណោមគ្រួសារទាំងអស់ដែលបានអនុវត្តបច្ចេកទេស តើមានប៉ុន្មាន​គ្រួសារ​ដែល​ចង់​ធ្វើ​ដោយ​ខ្លួន​ឯង ដោយមិន​ទទួល​បាន​សម្ភារៈ​លើក​​ទឹកចិត្ត/​ប្រាក់ឧបត្ថម្ភ?​:

• 91-100%

មតិយោបល់:

Burning of the rangeland has been practiced by all the land users for a very long period of time.

6.6 ការបន្សុំា

តើថ្មីៗនេះ បច្ចេកទេសនេះត្រូវបានកែតម្រូវ​ដើម្បី​បន្ស៊ាំ​ទៅនឹង​ស្ថាន​ភាព​ប្រែប្រួល​ដែរ​ឬទេ?

ទេ

6.7 ភាពខ្លាំង/ គុណសម្បត្តិ/ ឱកាសនៃបច្ចេកទេស

6.8 ភាពខ្សោយ/ គុណវិបត្តិ/ ហានិភ័យនៃបច្ចេកទេស និងវិធីសាស្ត្រដោះស្រាយ

7.1 វិធីសាស្ត្រ/ ប្រភពនៃព័ត៌មាន

7.2 ឯកសារយោងដែលបានចេញផ្សាយ

ចំណងជើង អ្នកនិពន្ធ ឆ្នាំ ISBN:

Mapiye, C., Mwale, M., Chikumba, N. & Chimonyo, M. (2008). Fire as a Rangeland Management Tool in the Savannas of Southern Africa. Tropical and Subtropical Agroecosystems, 8, 115-124.

មានប្រភពមកពីណា? ថ្លៃដើមប៉ុន្មាន?

https://www.redalyc.org/pdf/939/93980201.pdf

ចំណងជើង អ្នកនិពន្ធ ឆ្នាំ ISBN:

Sabiiti, E. N., Wamara, J. B., Ogen-Odoi, A. A. & Wein, R. W. (1992). The Role of Fire in Pasture and Rangeland Management. Nomadic Peoples, 21, 107-110.

មានប្រភពមកពីណា? ថ្លៃដើមប៉ុន្មាន?

https://www.jstor.org/stable/43123378

7.3 ការភ្ជាប់ទៅកាន់ព័ត៌មានពាក់ព័ន្ធលើប្រព័ន្ធអនឡាញ

ចំណងជើង/ ពណ៌នា:

Management Strategies for Rangeland and Introduced Pastures

វេបសាយ:

https://extension.okstate.edu/fact-sheets/management-strategies-for-rangeland-and-introduced-pastures.html

ចំណងជើង/ ពណ៌នា:

Fire as a Tool in Land Management

វេបសាយ:

https://rangelandsgateway.org/topics/rangeland-ecology/fire-tool-land-management

7.4 មតិយោបល់ទូទៅ

Some questions in the questionnaire were not related to Bhutanese context. So we left out those question without any response.