Энэ мэдээлэл нь хуучирсан, идэвхигүй хувилбар. Одоогийн хувилбар руу шилжих.
Технологиуд
Идэвхигүй

Trenches for soil and water conservation under banana. [Уганда]

Baro kor pii

technologies_2274 - Уганда

Бүрэн байдал: 90%

1. Ерөнхий мэдээлэл

1.2 Технологийг үнэлэх, баримтжуулах ажилд хамаарах мэдээлэл өгсөн хүмүүс, байгууллагуудын холбоо барих мэдээлэл

Мэдээлэл өгсөн хүн (с)

Газар ашиглагч:

Acen Kaven

Gulu District

Уганда

Технологи баримтжуулах/үнэлэх ажилд дэмжлэг үзүүлсэн төслийн нэр (шаардлагатай бол)
Scaling-up SLM practices by smallholder farmers (IFAD)
Технологи баримтжуулах/үнэлэх ажилд дэмжлэг үзүүлсэн байгууллага(ууд)-ын нэр (шаардлагатай бол)
CDE Centre for Development and Environment (CDE Centre for Development and Environment) - Швейцар

1.3 ВОКАТ-аар баримтжуулсан өгөгдлийг ашиглахтай холбоотой нөхцөл

Мэдээллийг хэзээ (газар дээр нь) цуглуулсан бэ?

10/05/2017

Эмхэтгэгч болон гол мэдээлэгч хүн(хүмүүс) WOCAT аргачлалаар баримтжуулсан мэдээллийг ашиглахтай холбоотой нөхцлийг хүлээн зөвшөөрсөн:

Тийм

1.4 Технологи тогтвортой гэдгийг баталгаажуулах

Энэ технологийг газрын доройтлыг бууруулж, газрын тогтвортой менежментийг хангахад тохиромжтой гэж үзэж болох уу?

Үгүй

Тайлбар:

The technology is useful in controlling soil and water runoffs under banana.

2. ГТМ Технологийн тодорхойлолт

2.1 Технологийн товч тодорхойлолт

Технологийн тодорхойлолт:

Trenches commonly referred to as “fanny juu, fanya chini” increase water infiltration and reduce soil erosion.

2.2 Технологийн дэлгэрэнгүй тодорхойлолт

Тодорхойлолт:

Soil and water runoff is a major challenge encountered by farmers growing banana in Northern Uganda. As a remedy, farmers have started using trenches commonly referred to fanya juu, fanya chini. This is one of the technologies intended to help reduce soil and water runoff on cultivated and degraded land under banana in order to increase water infiltration and improve soil fertility.
The trenches are normally established during the dry season on small pieces of land of about 0.5 to 1 acre, with slopes ranging from 16 to 30% in areas with high rainfall. The trenches are measured, using a tape measure, 0.5 m deep and 50 m long banana planted at a spacing of 3 metres between plants to allow suckers to grow in addition to applying cow dung during maintenance which is locally obtained at no cost.
Implements and materials required to construct the trenches include ropes, spades, and hoes. Once the trenches have been constructed, natural grass can be allowed to grow or elephant grass planted on both sides of the trenches to stabilize the soils and reduce sediments falling into the trenches.
In this practice, the land user starts with identifying soil erosion hotspots within the banana plantation where the trenches are to be established. This is followed by looking for labour and money to pay for digging the trenches.
Trenches are effective in reducing soil and water runoffs under banana production immediately when it starts raining. It is worth to note that, the costs associated with paying labour for digging the trenches and buying inputs are higher during establishment compared to the costs of maintenance; this is because during maintenance the land user only needs to pay for labour to remove sediments from the trenches.
Establishing trenches under banana plantations requires the land user to be provided with prior knowledge and skills through training on the proper procedures on establishing the trench using the correct measurements of 0.5 m deep and 50 m long with banana planted at a spacing of 3 metres with the help of a tape measure, ropes, spades, and hoes and as required inputs.

2.3 Технологийн гэрэл зураг

2.4 Технологийн дүрс бичлэг

Тайлбар, товч тодорхойлолт:

Video on trenches for soil and water conservation

Он, сар, өдөр:

26/05/2017

Байршил:

Gulu District, Northern Uganda

Зураглаачийн нэр:

Issa Aiga

2.5 Энэ үнэлгээнд хамрагдсан технологийг хэрэгжүүлсэн улс орон/ бүс нутаг/ байршил

Улс:

Уганда

Улс/аймаг/сум:

Northern Region,Uganda

Байршлын дэлгэрэнгүй тодорхойлолт:

Gulu District

2.6 Хэрэгжсэн хугацаа

Хэрэгжүүлсэн он:

2015

Байгуулсан тодорхой оныг мэдэхгүй бол баримжаа хугацааг тодорхойл:
  • <10 жилийн өмнө (саяхны)

2.7 Технологийн танилцуулга

Технологийг хэрхэн нэвтрүүлснийг тодорхойл:
  • Газар ашиглагчдын санаачилгаар
Тайлбар (төслийн төрөл г.м.):

The land user started on his own after participating in a field visit in South Western Uganda and later supported by the extension agent through training.

3. ГТМ технологийн ангилал

3.1 Технологийн үндсэн зорилго (ууд)

  • үйлдвэрлэлийг сайжруулах
  • газрын доройтлыг бууруулах, сэргийлэх, нөхөн сэргээх
  • гамшгийн эрсдлийг бууруулах
  • үр ашигтай эдийн засгийн нөлөөг бий болгох

3.2 Технологи нэвтрүүлсэн газрын одоогийн газар ашиглалтын хэлбэр(үүд)

Тариалангийн талбай

Тариалангийн талбай

  • Нэг наст үр тариа
Гол нэрийн үр тариа (арилжааны болон хүнсний таримал):

Banana

Бусад

Бусад

Тодорхойлно уу:

Trenches

3.3 Газар ашиглалтын тухай нэмэлт мэдээлэл

Технологи хэрэгжүүлсэн газрын усан хангамж:
  • Байгалийн усалгаатай
Жилд ургамал ургах улирлын тоо:
  • 2
Малын нягт (шаардлагатай бол):

2 cows

3.4 Технологи ГТМ-ийн аль бүлэгт хамаарах вэ

  • Хөрсний үржил шимийн нэгдсэн менежмент
  • ургамлын сорт / малын үүлдэр сайжирсан
  • Ус хуримтлуулах

3.5 Технологийн хамрах талбай

Технологи өргөн дэлгэрсэн эсхийг тодорхойл:
  • газар дээр жигд тархсан
Технологи газар нутгийн хэмжээнд жигд тархсан бол түүний эзлэх талбайг дундажаар тооцож тэмдэглэ:
  • < 0.1 км2 (10 га)

3.6 Технологийг бүрдүүлэх ГТМ арга хэмжээ

Агрономийн арга хэмжээ

Агрономийн арга хэмжээ

  • А1: Ургамал/ хөрсөн бүрхэвч
  • А2: Органик нэгдэл/ хөрсний үржил шим
  • А5: Үрийн менежмент, сайжруулсан сорт
Ургамлын арга хэмжээ

Ургамлын арга хэмжээ

  • V2: Өвс ба олон наст өвслөг ургамал
Барилга байгууламжийн арга хэмжээ

Барилга байгууламжийн арга хэмжээ

  • S1: Террас
  • S7: Ус хуримтлуулах/ усаар хангах/ усалгааны төхөөрөмж
Менежментийн арга хэмжээ

Менежментийн арга хэмжээ

  • М1: Газар ашиглалтын хэлбэрийг өөрчлөх
  • М2: Ашиглалтын менежмент/эрчимийг өөрчлөх

3.7 Технологид харгалзах газрын доройтлын төрөл

хөрс усаар эвдрэх

хөрс усаар эвдрэх

  • Wt: Хөрсний гадаргын угаагдал
  • Wg: Гуу жалгын элэгдэл
  • Wo: Усны элэгдлийн дам нөлөө
хөрсний физик доройтол

хөрсний физик доройтол

  • Pw: Усны түвшин нэмэгдэх буюу намагших
биологийн доройтол

биологийн доройтол

  • Bc: Ургамлан нөмрөг багасах
усны доройтол

усны доройтол

  • Hw: Ус намгархаг газрын буферлэх буюу хаах чадвар багасах

3.8 Газрын доройтлоос урьдчилан сэргийлэх, сааруулах ба нөхөн сэргээх

Газрын доройтолтой холбоотойгоор Технологи ямар зорилго тавьсан болохыг тодорхойл:
  • газрын доройтлоос урьдчилан сэргийлэх
  • Хүчтэй доройтсон газрыг нөхөн сэргээх/ сайжруулах
Тайлбар:

Trenches reduces the speed of water which when not controlled washes away the soil nutrients.
Desilitation restores fertility removed from the trench and taken back to the banana garden.

4. Техникийн нөхцөл, хэрэгжүүлсэн үйл ажиллагаа, материал ба зардал

4.1 Технологийн техник зураг

Зохиогч:

Acen Kaven

Он, сар, өдөр:

10/05/2017

4.2 Техникийн үзүүлэлт/ техникийн зургийн тайлбар

Trenches are normally established during the dry season on small pieces of land of about 0.5 to 1 acre, with slopes ranging from 16 to 30 % in areas with high rainfall. The trenches are measured using a tape measure, 0.5 m deep and 50 m long banana planted at a spacing of 3 metres between plants to allow suckers grow.

4.3 Материал болон зардалд хамаарах ерөнхий мэдээлэл

Үнэ өртөг, оруулсан хувь нэмрийг хэрхэн тооцсоныг тодорхойл:
  • Технологийн нэгж тус бүр
Талбайн хэмжээ ба нэгжийг тодорхойл:

0.5 to 1 acre

бусад/үндэсний мөнгөн нэгж (тодорхойл):

UGX

Ам.доллар ба үндэсний мөнгөн нэгж хоорондын хөрвөх үнийг тодорхойл (шаардлагатай бол): 1 USD =:

3350.0

Хөлсний ажилчны нэг өдрийн цалингийн хэмжээг тодорхойлно уу:

5000

4.4 Бий болгох үйл ажиллагаа

Үйл ажиллагаа Арга хэмжээний төрөл Хугацаа
1. Identify erosion hot spot area Бусад арга хэмжээ During the dry season/ after heavy rains
2. Look for the tools and labour Бусад арга хэмжээ During the dry season
3. Measure the size of trench Барилга байгууламжийн During the dry season/ before rains set
4. Dig the trench Бусад арга хэмжээ During the dry season/ before rains set
5. Desilt when it fillsup with soil Менежментийн During the dry season/ after rains

4.5 Бий болгоход шаардагдсан зардал, хөрөнгийн өртөг

Зардлын нэр, төрөл Хэмжих нэгж Тоо хэмжээ Нэгжийн үнэ Зардал бүрийн нийт өртөг Нийт дүнгээс газар ашиглагчийн төлсөн %
Хөдөлмөр эрхлэлт Persons days persons 10.0 5000.0 50000.0 100.0
Тоног төхөөрөмж Spade Pieces 10000.0 100.0
Тоног төхөөрөмж Wheel barrow Pieces 10000.0 100.0
Тоног төхөөрөмж Ropes Pieces 1.0 3000.0 3000.0 100.0
Тоног төхөөрөмж Tape measure pieces 1.0 25000.0 25000.0
Технологи бий болгох нийт үнэ өртөг 78000.0
Тайлбар:

Planting material (natural grass or elephant grass planted on the trenches is obtained free and no costs involved on purchase of planting material.
Total costs for establishing trenches are much higher at the time of establishment compared to the costs of maintenance and the benefits are high both in the short and long term.

4.6 Арчилгаа/ урсгал үйл ажиллагаа

Үйл ажиллагаа Арга хэмжээний төрөл Хугацаа/ давтамж
1. Desiliting Менежментийн At least every year after heavy rains/ during dry season
Тайлбар:

The farmer uses cow dung to maintain the technology which is locally obtained at no cost.

4.7 Арчилгаа/урсгал ажилд шаардагдсан зардал, хөрөнгийн өртөг (нэг жилд)

Зардлын нэр, төрөл Хэмжих нэгж Тоо хэмжээ Нэгжийн үнэ Зардал бүрийн нийт өртөг Нийт дүнгээс газар ашиглагчийн төлсөн %
Хөдөлмөр эрхлэлт Labour Persons 5.0 5000.0 25000.0 100.0
Бордоо ба биоцид Fertiliser Kgs 2.0 3500.0 7000.0 100.0
Бордоо ба биоцид Biocides litres 2.0 3500.0 7000.0 100.0
Технологийн арчилгаа/урсгал үйл ажиллагаанд шаардагдах нийт үнэ өртөг 39000.0

4.8 Зардалд нөлөөлж байгаа хамгийн чухал хүчин зүйл

Өртөг, зардалд нөлөөлөх гол хүчин зүйл:

Labour for digging trenches, desilting and re-applying the silt in the garden.

5. Байгаль ба нийгмийн нөхцөл

5.1 Уур амьсгал

Жилийн нийлбэр хур тундас
  • < 250 мм
  • 251-500 мм
  • 501-750 мм
  • 751-1,000 мм
  • 1,001-1,500 мм
  • 1,501-2,000 мм
  • 2,001-3,000 мм
  • 3,001-4,000 мм
  • > 4,000 мм
Жилийн дундаж хур тунадас (хэрэв мэдэгдэж байвал), мм:

1350.00

Хур тунадасны талаархи тодорхойлолт/ тайлбар:

Two rainy season March -May and September to November.

Агро-уур амьсгалын бүс
  • чийглэг

5.2 Гадаргын хэлбэр

Дундаж налуу:
  • хавтгай (0-2 %)
  • бага зэрэг налуу (3-5 %)
  • дунд зэрэг налуу (6-10 % )
  • хэвгий (11-15 %)
  • налуу (16-30 %)
  • их налуу (31-60 % )
  • эгц налуу (>60 %)
Гадаргын хэлбэр:
  • тэгш өндөрлөг / тал
  • нуруу
  • уулын энгэр
  • дов толгод
  • бэл
  • хөндий
Өндрийн бүслүүр:
  • 0-100 д.т.д. м.
  • 101-500 д.т.д. м.
  • 501-1,000 д.т.д м.
  • 1,001-1,500 д.т.д м.
  • 1,501-2,000 д.т.д м.
  • 2,001-2,500 д.т.д. м.
  • 2,501-3,000 д.т.д. м.
  • 3,001-4,000 д.т.д м.
  • > 4,000 д.т.д. м.
Технологи дараах асуудалд хандсан эсэхийг тодорхойл:
  • хотгор нөхцөл

5.3 Хөрс

Хөрсний дундаж зузаан:
  • маш нимгэн (0-20 см)
  • нимгэн (21-50 см)
  • дунд зэрэг зузаан (51-80 см)
  • зузаан (81-120 cм)
  • маш зузаан (>120 cм)
Хөрсний бүтэц (өнгөн хөрс):
  • бүдүүн/ хөнгөн (элсэрхэг)
Хөрсний бүтэц (>20 см-ээс доош):
  • дундаж (элсэнцэр, шавранцар)
Өнгөн хөрсөнд агуулагдах ялзмаг:
  • дунд (1-3 % )

5.4 Усны хүртээмж ба чанар

Гүний усны түвшин:

5-50 м

Гадаргын усны хүртээмж:

хангалтгүй/ байхгүй

Усны чанар (цэвэршүүлээгүй):

муу чанарын ундны ус (цэвэршүүлэх шаардлагатай)

Усны давсжилтын асуудал бий юу?

Үгүй

Энэ газар үерт автдаг уу?

Үгүй

5.5 Биологийн олон янз байдал

Зүйлийн олон янз байдал:
  • дунд зэрэг
Амьдрах орчны олон янз байдал:
  • дунд зэрэг

5.6 Технологи нэвтрүүлсэн газар ашиглагчдын тухай мэдээлэл

Суурьшмал эсвэл нүүдлийн:
  • Суурьшмал
Үйлдвэрлэлийн системийн зах зээлийн чиг баримжаа:
  • амь зуух арга хэлбэрийн (өөрийгөө хангах)
  • холимог (амь зуух/ худалдаа наймаа
Бусад эх үүсвэрээс олох орлого:
  • Нийт орлогын 10 %-иас доош
Чинээлэг байдлын түвшин:
  • ядуу
Хувь хүн эсвэл бүлэг:
  • Хувь хүн / өрх
  • бүлэг / олон нийтийн
Механикжилтын түвшин:
  • гар ажил
Хүйс:
  • эрэгтэй
Газар ашиглагчийн нас:
  • залуус
  • дунд нас
Газар ашиглагчдын бусад шинж чанарыг тодорхойл:

Trench making is a technology that is more labour intensive and is usually not appropriate for women to do.

5.7 Технологи нэвтрүүлсэн газар ашиглагчийн өмчилж буй, эзэмшиж буй, түрээсэлж буй эсвэл ашиглаж буй (ашиглах эрх) газрын талбай

  • < 0.5 га
  • 0.5-1 га
  • 1-2 га
  • 2-5 га
  • 5-15 га
  • 15-50 га
  • 50-100 га
  • 100-500 га
  • 500-1,000 га
  • 1,000-10,000 га
  • > 10,000 га
Энэ талбай том, жижиг, дунд алинд хамаарах вэ (орон нутгийн нөхцөлд харгалзуулна уу)?
  • бага-хэмжээний

5.8 Газар эзэмшил, газар ашиглах эрх, ус ашиглах эрх

Газар өмчлөл:
  • бүлэг
  • хувь хүн, өмчийн гэрчилгээгүй
Газар ашиглах эрх:
  • нээлттэй хүртэх (зохион байгуулалтгүй)
Ус ашиглах эрх:
  • нээлттэй хүртэх (зохион байгуулалтгүй)

5.9 Дэд бүтэц, үйлчилгээний хүртээмж

эрүүл мэнд:
  • ядуу
  • дунд зэргийн
  • сайн
боловсрол:
  • ядуу
  • дунд зэргийн
  • сайн
техник зөвлөгөө:
  • ядуу
  • дунд зэргийн
  • сайн
хөдөлмөр эрхлэлт (жишээ нь, ХАА-аас өөр):
  • ядуу
  • дунд зэргийн
  • сайн
зах зээл:
  • ядуу
  • дунд зэргийн
  • сайн
эрчим хүчний хангамж:
  • ядуу
  • дунд зэргийн
  • сайн
зам тээвэр:
  • ядуу
  • дунд зэргийн
  • сайн
усан хангамж ба ариутгал:
  • ядуу
  • дунд зэргийн
  • сайн
санхүүгийн үйлчилгээ:
  • ядуу
  • дунд зэргийн
  • сайн

6. Үр нөлөө ба дүгнэлт

6.1 Технологийн талбайд үзүүлсэн нөлөө

Нийгэм-эдийн засгийн үр нөлөө

Үйлдвэрлэл

газар тариалангийн үйлдвэрлэл

буурсан
нэмэгдсэн

газрын менежмент

саад учирсан
хялбаршсан
Орлого, зарлага

ХАА-н зардал

Нэмэгдсэн
Буурсан
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

High at the time digging trenches but over a period of time reduces

тухайн аж ахуйн орлого

буурсан
нэмэгдсэн
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

From the sale of banana.

ажлын хэмжээ

Нэмэгдсэн
Буурсан
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

More tasks at establishment and over a period of time reduces which affects labour costs.

Нийгэм-соёлын үр нөлөө

хүнсний аюулгүй байдал/ өөрийн хэрэгцээг хангах

буурсан
сайжирсан

ГТМ/ газрын доройтлын мэдлэг

буурсан
сайжирсан
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

Extension workers extend knowledge to the farmers and other farmers come to learn from other farmers promoting the technology.

Экологийн үр нөлөө

Хөрс

хөрсөн бүрхэвч

буурсан
сайжирсан
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

As a planted grasses (elephant grass) on the trench.

хөрс алдагдах

Нэмэгдсэн
Буурсан
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

Due to the presence of the trenches and grasses planted as stabilizers.

Уур амьсгал болон гамшгийн эрсдлийг бууруулах

хөрсний гулсалт/ чулуун нуранги

Нэмэгдсэн
Буурсан

6.2 Технологийн талбайн гадна үзүүлсэн үр нөлөө

Усны хүртээмж

буурсан
нэмэгдсэн
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

Water runoff is controlled by the trench.

6.3 Технологийн уур амьсгалын өөрчлөлт, цаг агаарын гамшигт үзэгдэлд өртөх байдал ба эмзэг байдал (газар ашиглагчийн бодлоор)

Уур амьсгалын аажим өөрчлөлт

Уур амьсгалын аажим өөрчлөлт
Улирал Уур амьсгалын өөрчлөлт/экстрим үзэгдлийн төрөл Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
жилийн дундаж температур Өсөлт дунд зэрэг
улирлын температур чийглэг/борооны улирал Бууралт дунд зэрэг

Уур амьсгалаас хамаарах аюул (гамшиг)

Уур амьсгалын гамшиг
Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
ган гачиг дунд зэрэг
Усзүйн гамшиг
Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
хөрсний гулсалт дунд зэрэг

6.4 Өртөг ба ашгийн шинжилгээ

Бий болгох зардалтай харьцуулахад ямар ашиг өгсөн бэ (газар ашиглагчийн бодлоор)?
Богино хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал:

бага зэрэг эерэг

Урт хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал:

маш эерэг

Арчилгаа/урсгал зардалтай харьцуулахад ямар ашиг өгсөн бэ (газар ашиглагчийн бодлоор)?
Богино хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал:

бага зэрэг эерэг

Урт хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал:

маш эерэг

Тайлбар:

More costs for labour and inputs for digging trenches at estsblishment than costs required for maintaing and desilting.

6.5 Технологи нэвтрүүлэлт

  • 1-10 %
Боломжтой бол, тоогоор илэрхийл (өрхийн тоо эсвэл бүрхэх талбай):

Those who have adopted are those that are outiside the group as a resulting of copying from the group.

Технологи нэвтрүүлсэн хүмүүсээс хэд нь өөрийн хүчээр технологийг хэрэгжүүлсэн бэ, өөрөөр хэлбэл гадны тусламж дэмжлэг авалгүйгээр?
  • 10-50%
Тайлбар:

Around 40%.

6.6 Дасан зохицох

Бий болсон өөрчлөлтөд зохицуулан технологийг өөрчилсөн үү?

Тийм

Хэрэв Тийм бол ямар өөрчлөлтөд дасан зохицсон бэ:
  • уур амьсгалын өөрчлөлт/ экстрим үзэгдэл
Дасан зохицох зорилгоор технологид хийсэн өөрчлөлт (хийц, материал, төрөл зүйл г.м.):

By planting natural and elephant grass to reduce soil and water run off.

6.7 Технологийн давуу тал/боломжууд

Газар ашиглагчдын тодорхойлсон давуу тал/боломжууд
Good at reducing soil and water runoff.
The costs of maintaining trenches in a banana plantation are rather low compared to the costs of estsblishment. Costs may be only high when it comes to weeding the banana.
Эмхэтгэгч, бусад мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн өнцгөөс тодорхойлсон давуу тал/боломжууд
Trenches are effective in controlling soil erosion.

6.8 Технологийн дутагдалтай/сул тал/аюул болон тэдгээрийг хэрхэн даван туулах арга зам

Газар ашиглагч нарын тодорхойлсон сул тал/ дутагдал/ эрсдэл Тэдгээрийг хэрхэн даван туулах вэ?
Labour intensive with high costs at estsblishment than maintenance. Work in groups.
Requires knowledge and skills which a farmer may not have at the time of establishment. Consult extension agents to provide technical guidance.
Provide trainings on proper procedures for estsblishment.
Эмхэтгэгч, бусад мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн өнцгөөс тодорхойлсон сул тал/ дутагдал/ эрсдэл Тэдгээрийг хэрхэн даван туулах вэ?
Trenches alone may not be a measure for reducing land degradation. Plant agrofrestry trees (Callindra , Grivellea, and Elephant grass where trenches are established. Fodder).

7. Ном зүй ба холбоосууд

7.1 Мэдээлэл цуглуулсан арга/эх үүсвэр

  • Хээрийн уулзалт, судалгаа

01

  • Газар ашиглагчтай хийсэн ярилцлага

01

Холбоос ба модулууд

Бүгдийг дэлгэх Бүгдийг хаах

Модулууд