Технологиуд

Home Gardens [Уганда]

Yen apita gang ki nyig yat

technologies_2881 - Уганда

Бүрэн байдал: 92%

1. Ерөнхий мэдээлэл

1.2 Технологийг үнэлэх, баримтжуулах ажилд хамаарах мэдээлэл өгсөн хүмүүс, байгууллагуудын холбоо барих мэдээлэл

Мэдээлэл өгсөн хүн (с)

ГТМ мэргэжилтэн:
Технологи баримтжуулах/үнэлэх ажилд дэмжлэг үзүүлсэн төслийн нэр (шаардлагатай бол)
Scaling-up SLM practices by smallholder farmers (IFAD)
Технологи баримтжуулах/үнэлэх ажилд дэмжлэг үзүүлсэн байгууллага(ууд)-ын нэр (шаардлагатай бол)
Uganda Landcare Network (ULN) - Уганда

1.3 ВОКАТ-аар баримтжуулсан өгөгдлийг ашиглахтай холбоотой нөхцөл

Мэдээллийг хэзээ (газар дээр нь) цуглуулсан бэ?

13/4/2017

Эмхэтгэгч болон гол мэдээлэгч хүн(хүмүүс) WOCAT аргачлалаар баримтжуулсан мэдээллийг ашиглахтай холбоотой нөхцлийг хүлээн зөвшөөрсөн:

Тийм

1.4 Технологи тогтвортой гэдгийг баталгаажуулах

Энэ технологийг газрын доройтлыг бууруулж, газрын тогтвортой менежментийг хангахад тохиромжтой гэж үзэж болох уу?

Үгүй

2. ГТМ Технологийн тодорхойлолт

2.1 Технологийн товч тодорхойлолт

Технологийн тодорхойлолт:

Home gardens provide low-income households with continuous food supply and increase the resilience of their livelihoods to climate change

2.2 Технологийн дэлгэрэнгүй тодорхойлолт

Тодорхойлолт:

Home gardens are area where the cultivation of a small portion of land, usually around a homestead or within walking distance from the family home. Usually, a mixture of several crops that may include vegetables, fruits, plantation crops, spices, herbs, ornamental and medicinal plants as well as livestock that can serve as a supplementary source of food and income. Home gardens are a cropping system composed of soil, crops, weeds, pathogens and insects that convert resource inputs - solar energy, water, nutrients, labor, etc. - into food, feed, fuel, fiber and pharmaceuticals. Home gardens are important ways to ensure that the low-income households have access to the all the basic livelihood needs throughout the year. This is a resilience technology for resource-constrained farmers in remote parts of the world. During the wet season, farmers plant additional crops mainly vegetables to utilize the lower-storey niches because such crops are more shade tolerant. The multi-species and multi-canopy structure of the farming systems ensures stability against climate extremes such as drought, strong winds and dry spells.

The main features that characterize a home garden are (1) located near the residence; (2) containing a high diversity of plants; (3) production is supplemental rather than a main source of family consumption and income; (4) occupying a small area (~3 acres) and (5) requiring very low external inputs, relying mainly on recycling of crop residues and cow dung and seed from previous season’s harvest.

Home gardens play the role of producing subsistence items and generating additional income for the household. They are known for their stable yields, very varied products, continuous or repeated harvests during the year and low inputs. Whereas home gardens may not be the major sources of livelihood, they are known to contribute 10-35 percent of livelihoods of farmers and their productivity is reported to be up to 20 times that of other land uses such as irrigated fields, rise fields and fish ponds. home gardens are also an important source of nutrients providing approximately 10, 12, 150, 16, 31, 25 and 113 percent of the minimum daily requirement of protein, calcium, carotene, thiamine, riboflavin, niacin and ascorbic acid, respectively.

A large proportion of the products of home gardens is consumed by farmer families especially due to the remoteness of the area where a market economy has not yet developed. Home gardens also play sociol-cultural functions and provide products for religious rituals and ceremonies. The aesthetic role of home gardens is also considered important especially during the dry season when people spend evenings out in the garden. Hence, paying attention solely to the tangible economic and nutritional gains of home gardens, and agroforestry in general misses the various intangible ecological and social values.

2.3 Технологийн гэрэл зураг

2.4 Технологийн дүрс бичлэг

Он, сар, өдөр:

13/2017

Байршил:

Lamwo District , Northern Uganda

Зураглаачийн нэр:

Issa Aliga

2.5 Энэ үнэлгээнд хамрагдсан технологийг хэрэгжүүлсэн улс орон/ бүс нутаг/ байршил

Улс:

Уганда

Улс/аймаг/сум:

Lamwo District, Northern Uganda

Тайлбар:

Coordinates of only one location are indicated but there were several sites with home gardens.

2.6 Хэрэгжсэн хугацаа

Хэрэгжүүлсэн он:

2008

2.7 Технологийн танилцуулга

Технологийг хэрхэн нэвтрүүлснийг тодорхойл:
  • Уламжлалт системийн хэсэг (> 50 жил)

3. ГТМ технологийн ангилал

3.1 Технологийн үндсэн зорилго (ууд)

  • үйлдвэрлэлийг сайжруулах
  • экосистемийг хамгаалах
  • гамшгийн эрсдлийг бууруулах
  • уур амьсгалын өөрчлөлт/ экстрим байдал болон түүний нөлөөлөлд дасан зохицох
  • үр ашигтай эдийн засгийн нөлөөг бий болгох
  • нийгэмд үзүүлэх үр нөлөөг бий болгох

3.2 Технологи нэвтрүүлсэн газрын одоогийн газар ашиглалтын хэлбэр(үүд)

Холимог (тариалан/бэлчээр/мод), үүнд. ХАА-н ойжуулалт

Холимог (тариалан/бэлчээр/мод), үүнд. ХАА-н ойжуулалт

  • ХАА-н ойжуулалт
  • Агро-пасторализм
  • ХАА-ой-бэлчээрийн цогц систем
  • Ой-мал аж ахуйн систем
Тайлбар:

All elements of agroforoestry are present in the home gardens

3.3 Газар ашиглалтын тухай нэмэлт мэдээлэл

Технологи хэрэгжүүлсэн газрын усан хангамж:
  • Байгалийн усалгаатай
Жилд ургамал ургах улирлын тоо:
  • 2
Тодорхойлно уу:

March to May and September to November

3.4 Технологи ГТМ-ийн аль бүлэгт хамаарах вэ

  • ХАА-н ойжуулалт
  • өрхийн цэцэрлэг

3.5 Технологийн хамрах талбай

Технологи өргөн дэлгэрсэн эсхийг тодорхойл:
  • газар дээр жигд тархсан
Технологи газар нутгийн хэмжээнд жигд тархсан бол түүний эзлэх талбайг дундажаар тооцож тэмдэглэ:
  • < 0.1 км2 (10 га)
Тайлбар:

Home gardens are usually smaller than 3 acres

3.6 Технологийг бүрдүүлэх ГТМ арга хэмжээ

Агрономийн арга хэмжээ

Агрономийн арга хэмжээ

  • А1: Ургамал/ хөрсөн бүрхэвч
Ургамлын арга хэмжээ

Ургамлын арга хэмжээ

  • V1: Мод ба бут, сөөг
Барилга байгууламжийн арга хэмжээ

Барилга байгууламжийн арга хэмжээ

  • S9: Ургамал ба амьтны саравч хаалт
Менежментийн арга хэмжээ

Менежментийн арга хэмжээ

  • M5: Төрөл зүйлийн бүтцийн өөрчлөлт/хяналт

3.7 Технологид харгалзах газрын доройтлын төрөл

биологийн доройтол

биологийн доройтол

  • Bc: Ургамлан нөмрөг багасах
  • Bh: Амьдрах орчин доройтох

3.8 Газрын доройтлоос урьдчилан сэргийлэх, сааруулах ба нөхөн сэргээх

Газрын доройтолтой холбоотойгоор Технологи ямар зорилго тавьсан болохыг тодорхойл:
  • газрын доройтлоос урьдчилан сэргийлэх
  • газрын доройтолд дасан зохицох

4. Техникийн нөхцөл, хэрэгжүүлсэн үйл ажиллагаа, материал ба зардал

4.1 Технологийн техник зураг

Зохиогч:

Adapted from (Whitney et al. 2017) Artwork by Carolyne Nakaketo.

Он, сар, өдөр:

13/4/2017

4.2 Техникийн үзүүлэлт/ техникийн зургийн тайлбар

A typical multilayered Ugandan homegarden structure showing approximate heights for a diversity of edible species. Plants numbered: 1. Carica papaya, 2. Solanum betaceum, 3. Artocarpus heterophyllus, 4. Solanum tuberosum, 5. Manihot esculenta, 6. Zea mays, 7. Mangifera indica, 8. Ocimum gratissimum, 9. Solanum lycopersicum, 10. Musa spp., 11. Psidium guajava, 12. Ipomoea batatas, 13. Passiflora spp., 14. Amarathus spp., 15. Solanum aethiopicum, 16. Xanthasoma spp., 17. Physalis peruviana, 18. Cucurbita spp., and 19. Capsicum spp.
- Land area is approximately 3 acres
-The mixture of plant species benefits form the various niches within the canopy
-Taller, light demanders occupy the upper canopy while the shorter shade tolerant ones occupy the lower canopy
- The homestead is within few meters (< 50 m) of the crop and livestock setting
- Livestock shelter usually located under trees to protect them from hot sunshine
- Kitchen residues are spread in the nearby are, providing fertility to the crops therein. Therefore, the plants nearer the house are generally more healthy
- The home garden is more or less a closed system with limited external input or export of resources to outside

4.3 Материал болон зардалд хамаарах ерөнхий мэдээлэл

Үнэ өртөг, оруулсан хувь нэмрийг хэрхэн тооцсоныг тодорхойл:
  • Технологийн нэгж тус бүр
Нэгжийг тодорхойл:

Acres

Эзэлхүүн, урт зэргийг тодорхойл (тохиромжтой бол):

3

бусад/үндэсний мөнгөн нэгж (тодорхойл):

Uganda Shillings

Ам.доллар ба үндэсний мөнгөн нэгж хоорондын хөрвөх үнийг тодорхойл (шаардлагатай бол): 1 USD =:

3500.0

Хөлсний ажилчны нэг өдрийн цалингийн хэмжээг тодорхойлно уу:

5000

4.4 Бий болгох үйл ажиллагаа

Үйл ажиллагаа Арга хэмжээний төрөл Хугацаа
1. Planting Агрономийн Start of wet season
2. Weeding Менежментийн Throughout the year
3. Manure management Менежментийн Throughout the year
4. Pruning Агрономийн Throughout the year

4.5 Бий болгоход шаардагдсан зардал, хөрөнгийн өртөг

Зардлын нэр, төрөл Хэмжих нэгж Тоо хэмжээ Нэгжийн үнэ Зардал бүрийн нийт өртөг Нийт дүнгээс газар ашиглагчийн төлсөн %
Хөдөлмөр эрхлэлт Planting Days 20.0 5000.0 100000.0 100.0
Хөдөлмөр эрхлэлт Weeding Days 20.0 5000.0 100000.0 100.0
Хөдөлмөр эрхлэлт Manure Management Days 20.0 5000.0 100000.0 100.0
Хөдөлмөр эрхлэлт Pruning Days 20.0 5000.0 100000.0 100.0
таримал материал Seeds kg 5.0 50000.0 250000.0 100.0
таримал материал Suckers and stem cuttings pieces 200.0 500.0 100000.0 100.0
Бордоо ба биоцид Animal manure kg 2000.0 2000.0 4000000.0 100.0
Барилгын материал Poles Pieces 100.0 5000.0 500000.0 100.0
Барилгын материал Nails kg 15.0 3000.0 45000.0 100.0
Технологи бий болгох нийт үнэ өртөг 5295000.0

4.6 Арчилгаа/ урсгал үйл ажиллагаа

Үйл ажиллагаа Арга хэмжээний төрөл Хугацаа/ давтамж
1. Planting Агрономийн Once a year
2. Weedindg Менежментийн Twice a year
3. Prunning Менежментийн Three times a year
4. Manure manageemnt Менежментийн Throughout the year

4.7 Арчилгаа/урсгал ажилд шаардагдсан зардал, хөрөнгийн өртөг (нэг жилд)

Боломжтой бол доорхи хүснэгтийн дагуу технологийг бий болгоход гарсан зардлыг тодорхойлж нийт болон нэгжийн өртгийг зааж өгнө үү. Хэрэв зардалыг задалж чадахгүй бол Технологийг арчилах, тордоход гарсан зардлыг баримжаагаар тооцож оруулна уу:

300000.0

Зардлын нэр, төрөл Хэмжих нэгж Тоо хэмжээ Нэгжийн үнэ Зардал бүрийн нийт өртөг Нийт дүнгээс газар ашиглагчийн төлсөн %
Хөдөлмөр эрхлэлт Planting Days 20.0 5000.0 100000.0 100.0
Хөдөлмөр эрхлэлт Weeding Days 20.0 5000.0 100000.0 100.0
Хөдөлмөр эрхлэлт Manure management Days 20.0 5000.0 100000.0 100.0
Хөдөлмөр эрхлэлт Pruning Days 20.0 5000.0 100000.0 100.0
Тоног төхөөрөмж 3.0
таримал материал Seeds kg 2.0 30000.0 60000.0 100.0
таримал материал Suckers and stem cuttings Pieces 50.0 500.0 25000.0 100.0
Бордоо ба биоцид Manure kg 2000.0 2000.0 4000000.0 100.0
Барилгын материал Poles Pieces 30.0 5000.0 150000.0 100.0
Барилгын материал Nails kg 5.0 5000.0 25000.0 100.0
Технологийн арчилгаа/урсгал үйл ажиллагаанд шаардагдах нийт үнэ өртөг 4660000.0

4.8 Зардалд нөлөөлж байгаа хамгийн чухал хүчин зүйл

Өртөг, зардалд нөлөөлөх гол хүчин зүйл:

Labour for maintaining the garden, especially pruning

5. Байгаль ба нийгмийн нөхцөл

5.1 Уур амьсгал

Жилийн нийлбэр хур тундас
  • < 250 мм
  • 251-500 мм
  • 501-750 мм
  • 751-1,000 мм
  • 1,001-1,500 мм
  • 1,501-2,000 мм
  • 2,001-3,000 мм
  • 3,001-4,000 мм
  • > 4,000 мм
Агро-уур амьсгалын бүс
  • чийглэг

5.2 Гадаргын хэлбэр

Дундаж налуу:
  • хавтгай (0-2 %)
  • бага зэрэг налуу (3-5 %)
  • дунд зэрэг налуу (6-10 % )
  • хэвгий (11-15 %)
  • налуу (16-30 %)
  • их налуу (31-60 % )
  • эгц налуу (>60 %)
Гадаргын хэлбэр:
  • тэгш өндөрлөг / тал
  • нуруу
  • уулын энгэр
  • дов толгод
  • бэл
  • хөндий
Өндрийн бүслүүр:
  • 0-100 д.т.д. м.
  • 101-500 д.т.д. м.
  • 501-1,000 д.т.д м.
  • 1,001-1,500 д.т.д м.
  • 1,501-2,000 д.т.д м.
  • 2,001-2,500 д.т.д. м.
  • 2,501-3,000 д.т.д. м.
  • 3,001-4,000 д.т.д м.
  • > 4,000 д.т.д. м.
Технологи дараах асуудалд хандсан эсэхийг тодорхойл:
  • хамааралгүй

5.3 Хөрс

Хөрсний дундаж зузаан:
  • маш нимгэн (0-20 см)
  • нимгэн (21-50 см)
  • дунд зэрэг зузаан (51-80 см)
  • зузаан (81-120 cм)
  • маш зузаан (>120 cм)
Хөрсний бүтэц (өнгөн хөрс):
  • бүдүүн/ хөнгөн (элсэрхэг)
Хөрсний бүтэц (>20 см-ээс доош):
  • бүдүүн/ хөнгөн (элсэрхэг)
Өнгөн хөрсөнд агуулагдах ялзмаг:
  • дунд (1-3 % )

5.4 Усны хүртээмж ба чанар

Гүний усны түвшин:

5-50 м

Гадаргын усны хүртээмж:

дунд зэрэг

Усны чанар (цэвэршүүлээгүй):

муу чанарын ундны ус (цэвэршүүлэх шаардлагатай)

Усны давсжилтын асуудал бий юу?

Үгүй

Энэ газар үерт автдаг уу?

Үгүй

5.5 Биологийн олон янз байдал

Зүйлийн олон янз байдал:
  • дунд зэрэг
Амьдрах орчны олон янз байдал:
  • дунд зэрэг

5.6 Технологи нэвтрүүлсэн газар ашиглагчдын тухай мэдээлэл

Суурьшмал эсвэл нүүдлийн:
  • Суурьшмал
Үйлдвэрлэлийн системийн зах зээлийн чиг баримжаа:
  • амь зуух арга хэлбэрийн (өөрийгөө хангах)
Бусад эх үүсвэрээс олох орлого:
  • Нийт орлогын 10-50 %
Чинээлэг байдлын түвшин:
  • ядуу
Хувь хүн эсвэл бүлэг:
  • Хувь хүн / өрх
Механикжилтын түвшин:
  • гар ажил
Хүйс:
  • эмэгтэй
  • эрэгтэй
Газар ашиглагчийн нас:
  • дунд нас
  • ахимаг нас

5.7 Технологи нэвтрүүлсэн газар ашиглагчийн өмчилж буй, эзэмшиж буй, түрээсэлж буй эсвэл ашиглаж буй (ашиглах эрх) газрын талбай

  • < 0.5 га
  • 0.5-1 га
  • 1-2 га
  • 2-5 га
  • 5-15 га
  • 15-50 га
  • 50-100 га
  • 100-500 га
  • 500-1,000 га
  • 1,000-10,000 га
  • > 10,000 га
Энэ талбай том, жижиг, дунд алинд хамаарах вэ (орон нутгийн нөхцөлд харгалзуулна уу)?
  • бага-хэмжээний

5.8 Газар эзэмшил, газар ашиглах эрх, ус ашиглах эрх

Газар өмчлөл:
  • хувь хүн, өмчийн гэрчилгээгүй
Газар ашиглах эрх:
  • хувь хүн
Ус ашиглах эрх:
  • хувь хүн

5.9 Дэд бүтэц, үйлчилгээний хүртээмж

эрүүл мэнд:
  • ядуу
  • дунд зэргийн
  • сайн
боловсрол:
  • ядуу
  • дунд зэргийн
  • сайн
техник зөвлөгөө:
  • ядуу
  • дунд зэргийн
  • сайн
хөдөлмөр эрхлэлт (жишээ нь, ХАА-аас өөр):
  • ядуу
  • дунд зэргийн
  • сайн
зах зээл:
  • ядуу
  • дунд зэргийн
  • сайн
эрчим хүчний хангамж:
  • ядуу
  • дунд зэргийн
  • сайн
зам тээвэр:
  • ядуу
  • дунд зэргийн
  • сайн
усан хангамж ба ариутгал:
  • ядуу
  • дунд зэргийн
  • сайн
санхүүгийн үйлчилгээ:
  • ядуу
  • дунд зэргийн
  • сайн

6. Үр нөлөө ба дүгнэлт

6.1 Технологийн талбайд үзүүлсэн нөлөө

Нийгэм-эдийн засгийн үр нөлөө

Үйлдвэрлэл

газар тариалангийн үйлдвэрлэл

буурсан
нэмэгдсэн
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

Better yields due to manure application from kitchen residues, soil erosion control and litter decomposition

модлогийн бүтээмж

буурсан
нэмэгдсэн
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

Wood from pruning are used for cooking, reducing the need to walk long distances

бүтээгдэхүүний олон янз хэлбэр

буурсан
нэмэгдсэн
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

Many crops and livestock products from the mixture of enterprises on the land

Орлого, зарлага

ХАА-н зардал

Нэмэгдсэн
Буурсан
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

Most of the inputs e.g. seeds and manure come from with the farm, therefore low cost of inputs

тухайн аж ахуйн орлого

буурсан
нэмэгдсэн

ажлын хэмжээ

Нэмэгдсэн
Буурсан
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

So many small activities requiring labour all the time makes the workload big for the land manager

Экологийн үр нөлөө

Хөрс

хөрсөн бүрхэвч

буурсан
сайжирсан
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

Continuous soil cover due to perennials such as trees

хөрсний органик нэгдэл/ хөрсөнд агуулагдах карбон

буурсан
нэмэгдсэн
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

Litter fall and decomposition increases soil organic matter

6.2 Технологийн талбайн гадна үзүүлсэн үр нөлөө

голын адагт лаг шавар хуримтлагдах

Нэмэгдсэн
Буурсан
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

Reduced runoff and erosion due to continuous soil cover

6.3 Технологийн уур амьсгалын өөрчлөлт, цаг агаарын гамшигт үзэгдэлд өртөх байдал ба эмзэг байдал (газар ашиглагчийн бодлоор)

Уур амьсгалаас хамаарах аюул (гамшиг)

Уур амьсгалын гамшиг
Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
ган гачиг сайн
Биологийн гамшиг
Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
шавьж / хорхойн олшрол сайн

6.4 Өртөг ба ашгийн шинжилгээ

Бий болгох зардалтай харьцуулахад ямар ашиг өгсөн бэ (газар ашиглагчийн бодлоор)?
Богино хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал:

эерэг

Урт хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал:

маш эерэг

Арчилгаа/урсгал зардалтай харьцуулахад ямар ашиг өгсөн бэ (газар ашиглагчийн бодлоор)?
Богино хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал:

эерэг

Урт хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал:

эерэг

6.5 Технологи нэвтрүүлэлт

  • 10-50%
Технологи нэвтрүүлсэн хүмүүсээс хэд нь өөрийн хүчээр технологийг хэрэгжүүлсэн бэ, өөрөөр хэлбэл гадны тусламж дэмжлэг авалгүйгээр?
  • 0-10%

6.6 Дасан зохицох

Бий болсон өөрчлөлтөд зохицуулан технологийг өөрчилсөн үү?

Үгүй

6.7 Технологийн давуу тал/боломжууд

Газар ашиглагчдын тодорхойлсон давуу тал/боломжууд
Continuous supply for farm produce through out the year
Relatively easy access to planting materials since they are all obtained from within the home garden
Эмхэтгэгч, бусад мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн өнцгөөс тодорхойлсон давуу тал/боломжууд
Diversity of the home garden implies resilience to extreme weather events like drought and dry spells
Home gardens provide a variety of products that diversify the diet of the participating household and therefore, improve nutrition security

6.8 Технологийн дутагдалтай/сул тал/аюул болон тэдгээрийг хэрхэн даван туулах арга зам

Газар ашиглагч нарын тодорхойлсон сул тал/ дутагдал/ эрсдэл Тэдгээрийг хэрхэн даван туулах вэ?
Labour intensive and takes place through out the year
Low amounts of produce per crop is inadequate to meet family needs A portion of the home garden production needs to be commercialised so to generate income for the family
Эмхэтгэгч, бусад мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн өнцгөөс тодорхойлсон сул тал/ дутагдал/ эрсдэл Тэдгээрийг хэрхэн даван туулах вэ?
Dependence on traditional practices develop a negative nutrient balance of the farming system Include some fertilizer and pesticides to improve the nutrient balance
Failure to adequately prune heavy branches on large upper-storey trees can cause significant yield loss to under-storey species Constant pruning to open up the canopy for sufficient light to flow into reach the lower canopy species

7. Ном зүй ба холбоосууд

7.1 Мэдээлэл цуглуулсан арга/эх үүсвэр

  • Хээрийн уулзалт, судалгаа

1

  • Газар ашиглагчтай хийсэн ярилцлага

1

7.3 Цахимаар олж болох хэвлэлийн холбоос (ж.нь ном, тайлан, видео г.м.)

Гарчиг/ тодорхойлолт:

Plants in the Homegardens in Uganda

URL:

https://www.researchgate.net/publication/325459387_Ethnobotany_and_Agrobiodiversity_Valuation_of_Plants_in_the_Homegardens_of_Southwestern_Uganda

Холбоос ба модулууд

Бүгдийг дэлгэх Бүгдийг хаах

Модулууд