Технологиуд

Small Earth Dams [Замби ]

technologies_1331 - Замби

Бүрэн гүйцэд байдал: 73%

1. Ерөнхий мэдээлэл

1.2 Технологийг үнэлэх, баримтжуулах ажилд хамаарах мэдээлэл өгсөн хүмүүс, байгууллагуудын холбоо барих мэдээлэл

Мэдээлэл өгсөн хүн (с)

ГТМ мэргэжилтэн :
Технологи баримтжуулах/үнэлэх ажилд дэмжлэг үзүүлсэн төслийн нэр (шаардлагатай бол)
Book project: Water Harvesting – Guidelines to Good Practice (Water Harvesting)
Технологи баримтжуулах/үнэлэх ажилд дэмжлэг үзүүлсэн төслийн нэр (шаардлагатай бол)
Book project: SLM in Practice - Guidelines and Best Practices for Sub-Saharan Africa (SLM in Practice)
Технологи баримтжуулах/үнэлэх ажилд дэмжлэг үзүүлсэн байгууллага(ууд)-ын нэр (шаардлагатай бол)
International Centre for Research in Agroforestry (ICRAF) - Кени

1.3 WOCAT-аар баримтжуулсан өгөгдлийг ашиглахтай холбоотой нөхцөл

Эмхэтгэгч болон гол мэдээлэгч хүн(хүмүүс) WOCAT аргачлалаар баримтжуулсан мэдээллийг ашиглахтай холбоотой нөхцлийг хүлээн зөвшөөрсөн.

Тийм

2. ГТМ Технологийн тодорхойлолт

2.1 Технологийн товч тодорхойлолт

Технологийн тодорхойлолт:

Water harvesting and storage structures to impound runoff generated from upstream catchment areas.

2.2 Технологийн дэлгэрэнгүй тайлбар

Тодорхойлолт:

Small earth dams are water harvesting storage structures, constructed across narrow sections of valleys, to impound runoff generated from upstream catchment areas.

Establishment / maintenance activities and inputs: Construction of the dam wall begins with excavation of a core trench along the length of the dam wall which is filled with clay and compacted to form a ‘central core’ that anchors the wall and prevents or minimizes seepage. The upstream and downstream embankments are also built using soil with a 20-30% clay content. During construction – either by human labour, animal draught or machine (bulldozer, compacter, grader etc.) – it is critical to ensure good compaction for stability of the wall. It is common to plant Kikuyu grass (Pennisetum clandestinum) to prevent erosion of the embankment. The dam is fenced with barbed wire to prevent livestock from eroding the wall. Typical length of the embankment is 50-100 m with water depth ranging 4-8 m. An emergency spillway (vegetated or a concrete shute) is provided on either, or both sides, of the wall for safe disposal of excess water above the full supply level. The dam water has a maximum throwback of 500 m, with a capacity ranging from 50,000 – 100,000 m3.

Natural / human environment: The dams are mainly used for domestic consumption, irrigation or for watering livestock. If the dams are located on communal lands, their establishment requires full consultation and involvement of the local community. The government provides technical and financial assistance for design, construction and management of these infrastructures. Community contribution includes land, labour and local resources. The community carries out periodic maintenance of the infrastructure – including vegetation management on embankment, desilting etc. – and of the catchment areas (through soil and water conservation practices).

2.3 Технологийн гэрэл зураг

2.5 Энэ үнэлгээнд хамрагдсан технологийг хэрэгжүүлсэн улс орон / бүс нутаг / байршил

Улс :

Замби

Улс/аймаг/сум:

Southern Province

Технологи өргөн дэлгэрсэн эсхийг тодорхойл:
  • тодорхой газар хэрэгжсэн/ жижиг талбайд төвлөрсөн
Тайлбар:

In the study area there are over 293 dams serving a cattle population of 1.1 million and human population of nearly 1 million people

2.6 Хэрэгжих огноо

Байгуулсан тодорхой оныг мэдэхгүй бол баримжаа хугацааг тодорхойл:
  • 10-50 жилийн өмнө

2.7 Технологийн танилцуулга

Технологийг хэрхэн нэвтрүүлснийг тодорхойл:
  • Гадны төсөл/хөтөлбөрийн дэмжлэгтэйгээр

3. ГТМ технологийн ангилал

3.1 Технологийн үндсэн зорилго (д)

  • Access to water

3.2 Технологи хэвтрүүлсэн газрын одоогийн газар ашиглалтын хэлбэр(д)

Тариалангийн газар

Тариалангийн газар

  • Нэг наст үр тариа
Нэг жил дэх ургамал ургах улирлын тоо:
  • 1
Тодорхойлно уу:

Longest growing period in days: 120; Longest growing period from month to month: Nov-April

Тайлбар:

Major land use problems (compiler’s opinion): water degradation, soil erosion, low surface water availability

3.4 Усан хангамж

Технологи хэрэгжүүлсэн газрын усан хангамж:
  • Байгалийн усалгаатай

3.5 Технологи ГТМ-ийн аль бүлэгт хамаарах

  • гадаргын/ ургамал бүрхэвч сайжрах
  • Ус хураах

3.6 Технологийг бүрдүүлэх ГТМ арга хэмжээ

Ургамалжилтын арга хэмжээ

Ургамалжилтын арга хэмжээ

  • V2: Өвс ба олон наст өвслөг ургамал
Барилга байгууламжийн арга хэмжээ

Барилга байгууламжийн арга хэмжээ

  • S5: Далан, хотгор, цөөрөм
Тайлбар:

Secondary measures: vegetative measures

Type of vegetative measures: aligned: -contour

3.7 Технологийн шийдвэрлэсэн газрын доройтлын үндсэн төрлүүд

Хөрс усаар эвдрэх

Хөрс усаар эвдрэх

  • Wt: Хөрсний гадаргын угаагдал
  • Wg: Гуу жалгын элэгдэл
Тайлбар:

Secondary types of degradation addressed: Wg: gully erosion / gullying

Main causes of degradation: Heavy / extreme rainfall (intensity/amounts), floods

3.8 Газрын доройтлоос урьдчилан сэргийлэх, сааруулах ба нөхөн сэргээх

Газрын доройтолтой холбоотойгоор Технологи ямар зорилго тавьсан болохыг тодорхойл:
  • Газрын доройтлоос урьдчилан сэргийлэх
  • Газрын доройтлыг багасгах сааруулах
Тайлбар:

Secondary goals: rehabilitation / reclamation of denuded land

4. Техникийн нөхцөл, хэрэгжилтийн үйл ажиллагаа, материал ба зардал

4.1 Технологийн техникийн зураг

Техник тодорхойлолт (техник зурагтай уялдана):

Dimensions and main components of a small dam: (1) water body; (2) dam wall (with layers of compacted soil; side slopes 3:1); (3) central core ('key'); (4) grass cover; (5) stone apron; (6) spillway

Southern Province

Technical knowledge required for field staff / advisors: high

Technical knowledge required for land users: high

Main technical functions: control of concentrated runoff: retain / trap, water harvesting / increase water supply

Aligned: -contour
Vegetative material: G : grass

Grass species: Pennisetum clandestinum

Dam/ pan/ pond
Depth of ditches/pits/dams (m): 4.00
Length of ditches/pits/dams (m): 50.00

Construction material (earth): 20-30% clay content

Specification of dams/ pans/ ponds: Capacity 100000.00m3

Dimensions of spillways: 5.00m

Vegetation is used for stabilisation of structures.

Зохиогч:

Mats Gurtner, Center for Development and Environment, University of Bern

4.2 Материал болон зардалд хамаарах ерөнхий мэдээлэл

Үнэ өртөг, оруулсан хувь нэмрийг хэрхэн тооцсоныг тодорхойл:
  • Технологийн нэгж тус бүр
Нэгжийг тодорхойл:

Dam

Нэгж хэмжигдэхүүний хэмжих нэгжийн тодорхойлох (шаардлагатай бол):

10’000 m3 (44 m long; 8 m deep)

4.3 Байгуулах үйл ажиллагаа

Үйл ажиллагаа Хугацаа (улирал)
1. Site selection in consultation with community.
2. Dam survey and design: Topographical survey of dam area; using leveling equipment (dumpy level or theodolite); Determination of dam wall dimensions.
3. Dam wall construction: Excavate core trench (usually 4m wide; 2m deep). Excavate and transport clay-rich soil to the dam site. Construct core and embankments (slope angles 3:1). Continuously compact placed soil.
4. Construct lateral spillway(s), 5-30m wide (depending on the flood flow and the return slope).
5. Design and installation of irrigation and drainage infrastructure (in case of crop production).
6. Completion: plant kikuyu grass on dam embank-ment, spillway and irrigation canals and fence of; alternatively line with cement

4.4 Байгуулалтад шаардагдах зардал ба материал

Хөрөнгө оруулалтыг дурьдана уу Хэмжих нэгж Тоо хэмжээ Нэгжийн өртөг Материал бүрийн нийт өртөг % газар ашиглачаас гарсан зардал
Хөдөлмөр эрхлэлт Dam and spillway construction unit 1.0 2000.0 2000.0 20.0
Тоног төхөөрөмж Tools unit 1.0 30000.0 30000.0 20.0
Таримал материал Seeds unit 1.0 1000.0 1000.0 20.0
Бордоо ба биоцид Fertilizer unit 1.0 1000.0 1000.0 20.0
Бордоо ба биоцид Biocides unit 1.0 1000.0 1000.0 20.0
Барилгын материал Stone unit 1.0 15000.0 15000.0 20.0
Технологи бий болгох нийт үнэ өртөг 50000.0
Технологи бий болгох нийт үнэ өртөг, ам.доллар 50000.0

4.5 Засвар үйлчилгээ / давтагдах үйл ажиллагаа

Үйл ажиллагаа Хугацаа/ давтамж
1. Catchment conservation to minimise siltation of dam and irrigation infrastructure (continuous).
2. (Re-)planting grass on dam and irrigation infrastructure (annually, using hand hoes).
3. Desiliting of the dam (every 5-10 years): excavate and remove the silt deposited in the dam.
4. Cleaning of dam and irrigation infra-structure (annually): remove trees/ shrubs from dam / canals. If concrete lined: repair of any damages.

4.6 Засвар үйлчилгээ / урсгал үйл ажиллагаанд шаардагдах зардал ба материал (жилээр)

Хөрөнгө оруулалтыг дурьдана уу Хэмжих нэгж Тоо хэмжээ Нэгжийн өртөг Материал бүрийн нийт өртөг % газар ашиглачаас гарсан зардал
Хөдөлмөр эрхлэлт Maintenance of dam unit 1.0 200.0 200.0
Тоног төхөөрөмж Tools unit 1.0 2000.0 2000.0
Таримал материал Seeds unit 1.0 300.0 300.0
Барилгын материал Stone unit 1.0 1500.0 1500.0
Технологийг арчилах тордоход шаардагдах нийт үнэ өртөг 4000.0
Технологи сайжруулах нийт үнэ өртөг, ам.доллар 4000.0
Тайлбар:

Machinery/ tools: machinery, ox-ripper, hoe/pick, shovel

Establishment costs are calculated for a dam with an earthwork volume of 10’000 m3 (44 m long; 8 m deep; side slopes 3:1). 20% of costs are borne by the community (in-kind contribution: labour and local materials such as sand, stones). Construction machinery can include: tipper truck, bulldozer, motor scraper, compactor, tractor, grader

5. Хүн, байгалийн хүрээлэн буй орчин

5.1 Уур амьсгал

Жилийн нийлбэр хур тундас
  • <250 мм
  • 251-500 мм
  • 501-750 мм
  • 751-1,000 мм
  • 1,001-1,500 мм
  • 1,501-2,000 мм
  • 2,001-3,000 мм
  • 3,001-4,000 мм
  • > 4,000 мм
Жилийн дундаж хур тунадас (хэрэв мэдэгдэж байвал), мм:

700.00

Агро-уур амьсгалын бүс
  • Хагас чийглэг
  • Хагас хуурай

5.2 Байрзүйн зураг

Дундаж налуу:
  • Тэгш (0-2 %)
  • Бага зэрэг хэвгий (3-5 %)
  • Дунд зэрэг хэвгий (6-10 % )
  • Долгиорхог (11-15 %)
  • Толгодорхог (16-30 %)
  • Эгц налуу (31-60 % )
  • Огцом эгц налуу (>60 %)
Гадаргын хэлбэр:
  • Тэгш өндөрлөг/тэгш тал
  • Зоо, хяр
  • Уулын энгэр, хажуу
  • Ухаа, гүвээ, дов толгод
  • Уулын бэл
  • Хөндий, хоолой, нам хотос
Өндөршлийн бүс:
  • 0-100 м д.т.д
  • 101-500 м д.т.д
  • 501-1,000 м д.т.д
  • 1,001-1,500 м д.т.д
  • 1,501-2,000 м д.т.д
  • 2,001-2,500 м д.т.д
  • 2,501-3,000 м д.т.д
  • 3,001-4,000 м д.т.д
  • > 4,000 м д.т.д
Гадаргын талаархи тайлбар ба бусад тодорхойлолт:

Slopes on average: Gentle (plains), moderate (plains), rolling (plains) and hilly (valleys)

Altitudinal zone: Also 1000-1500 m a.s.l., range from 300-1200 m a.s.l.

5.3 Хөрс

Хөрсний дундаж зузаан:
  • Маш нимгэн (0-20 см)
  • Нимгэн (21-50 см)
  • Дунд зэрэг зузаан (51-80 см)
  • Зузаан (81-120 cм)
  • Маш зузаан (>120 cм)
Хөрсний бүтэц (өнгөн хөрс):
  • Сийрэг/хөнгөн (элсэрхэг)
  • Дунд зэрэг (шавранцар)
Өнгөн хөрсний органик нэгдэл:
  • Дунд (1-3 % )
Боломжтой бол хөрсний бүрэн тодорхойлолт, боломжит мэдээллийг өгнө үү, жишээ нь хөрсний төрөл, хөрсний урвалын орчин/хүчиллэг байдал, катион солилцох чадавхи, азотын хэмжээ, давсжилт г.м.

Soil fertility is medium

5.4 Усны хүртээм ба чанар

Гадаргын усны хүртээмж:

Муу/огт байхгүй

5.6 Технологи нэвтрүүлсэн газар ашиглагчидын онцлог шинж

Үйлдвэрлэлийн системийн зах зээлийн чиг баримжаа:
  • холимог (амьжиргаа ба худалдаанд)
Хувь хүн эсвэл бүлэг:
  • бүлэг / олон нийтийн
Механикжилтын түвшин:
  • Амьтны зүтгүүр
Газар ашиглагчдын бусад шаардлагатай шинж чанарыг тодорхойл:

Land users applying the Technology are mainly disadvantaged land users

Population density: < 10 persons/km2

5.7 Технологи нэвтрүүлэхэд газар ашиглагчийн ашигласан газрын дундаж талбай

  • < 0.5 га
  • 0.5-1 га
  • 1-2 га
  • 2-5 га
  • 5-15 га
  • 15-50 га
  • 50-100 га
  • 100-500 га
  • 500-1,000 га
  • 1,000-10,000 га
  • > 10,000 га
Энэ нь жижиг, дунд, том оворт тооцогдох уу (орон нутгийн чиг баримжаагаар)?
  • Бага-хэмжээний

5.8 Газар эзэмшил, газар ашиглах эрх, ус ашиглах эрх

Газар өмчлөл:
  • Нэгдэл/ тосгон
  • not titled
Газар ашиглах эрх:
  • Нэгдлийн хэлбэрээр (зохион байгуулалттай)

6. Үр нөлөө ба дүгнэлт

6.1 Технологийн талбай дахь үр нөлөө

Нийгэм-эдийн засгийн үр нөлөө

Үйлдвэрлэл

Газар тариалангийн үйлдвэрлэл

буурсан
нэмэгдсэн

малын бүтээмж

буурсан
нэмэгдсэн
Усны хүртээм ба чанар

усалгааны усны хүртээмж

буурсан
нэмэгдсэн

усалгааны усны чанар

буурсан
нэмэгдсэн
Орлого, зарлага

тариалангийн газрын орлого

буурсан
нэмэгдсэн

Нийгэм-соёлын үр нөлөө

хүнсний аюулгүй байдал/ өөрийгөө хангах

буурсан
сайжирсан

амралт, нөхөн сэргээлтийн боломжууд

буурсан
сайжирсан

олон нийтийн институц

суларсан
хүчирхэгжсэн

Экологийн үр нөлөө

Усны эргэлт/ илүүдэл

усны хэмжээ

буурсан
нэмэгдсэн

ус хураах / цуглуулах

буурсан
сайжирсан

гүний усны түвшин / уст давхарга

буурсан
урсац
Уур амьсгал болон гамшгийн эрсдлийг бууруулах

гангийн нөлөө

Нэмэгдсэн
Буурсан

6.2 Технологийн талбайн гадна үзүүлсэн үр нөлөө

Усны хүртээмж

буурсан
нэмэгдсэн

Доод урсгалын үер

Нэмэгдсэн
багассан

6.3 Технологийн уур амьсгалын өөрчлөлт ба Уур амьсгалаас хамаарах аюул/гамшигт үзэгдэлд өртөх байдал ба эмзэг байдал (газар ашиглагч нарын дүгнэлтээр)

Уур амьсгалын аажим өөрчлөлт

Уур амьсгалын аажим өөрчлөлт
Улирал Өсөх эсвэл буурах Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
Жилийн дундаж температур Өсөлт Сайн

Уур амьсгалаас хамаарах аюулууд (гамшигууд)

Цаг уурын гамшигууд
Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
Орон нутгийн аадар бороо Сайн биш
Орон нутгийн салхин шуурга Сайн
Уур амьсгалын гамшигууд
Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
Ган гачиг Сайн
Гидрологийн гамшиг
Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
усны үер (гол) Сайн биш

Бусад уур амьсгалд хамаарах үр дагаварууд

Бусад уур амьсгалд хамаарах үр дагаварууд
Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
Ургалтын хугацаа багасах Сайн

6.4 Зардал ба үр ашгийн шинжилгээ

Үр ашгийг барилга байгууламжийн зардалтай (газар ашиглагчдын үзэл бодлоор) хэрхэн харьцуулах вэ?
Богино хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал:

Сөрөг

Урт хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал:

Маш эерэг

Үр ашгийг засвар үйлчилгээ/ урсгал зардалтай (газар ашиглагчдын үзэл бодлоор) хэрхэн харьцуулах вэ?
Богино хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал:

Дунд зэрэг

Урт хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал:

Маш эерэг

6.5 Технологи нутагшуулах

Тайлбар:

Comments on adoption trend: Records of 1991 indicate at least 537 such dams exist in Zambia. In the study area there are over 293 dams serving a cattle population of 1.1 million and human population of nearly 1 million people.

6.7 Технологийн давуу тал/боломжууд

Эмхэтгэгч, бусад мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн өнцгөөс тодорхойлсон давуу тал/боломжууд
Small earth dams allow for the diversification of income activities including tree nurseries, brick making, fish farming, raising ducks and geese and thus alleviate poverty

improvement of access to markets will be crucial to support such income generating activities
Saves people’s time by reducing the distance to fetch water for domestic use

clear and equitable water use rights and agreements
Reduced risk of crop failure by bridging prolonged dry periods and as such contribute to food security and climate change adaptation

How can they be sustained / enhanced? combine with water saving cultivation practices such as mulching, pitting etc.
Reduced damages from soil erosion and flooding by storing excessive runoff water

How can they be sustained / enhanced? use an integrated watershed management approach to reduce flood and erosion risk
Possibility for watering cattle near the village reduced soil compaction and erosion

How can they be sustained / enhanced? regulate access of cattle to avoid degradation around the water source and protect water source from pollution

6.8 Технологийн дутагдалтай/сул тал/аюул болон тэдгээрийн хэрхэн даван туулах арга замууд

Эмхэтгэгч, бусад мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн өнцгөөс тодорхойлсон сул тал/ дутагдал/ эрсдэл Тэдгээрийг хэрхэн даван туулах вэ?
Dams are communally owned requires strong organisation and commitment by community
Risk of siltation de-silting and Catchment conservation is essential
Vulnerability to climate change increase depth and design storage to last at least for two rainy seasons
Evaporation and seepage losses maintain minimum design depth of 4 meters; if seepage is high: provide impervious material on the upstream embankment, i.e. clay or plastic lining if necessary

7. Ном зүй ба холбоосууд

7.2 Хүртээмжтэй ном, бүтээлийн ишлэл

Гарчиг, зохиогч, он, ISBN:

Nissen-Petersen E. 2006. Water from small dams. A handbook for technicians, farmers and others on site investigations, designs, cost estimations, construction and maintenance of small earth dams

Гарчиг, зохиогч, он, ISBN:

Morris P. H. 1991. Statement of Policy: Progress Review of the Drought Relief Dam Cons/ruction Project, Southern Province. Part 1 — Main Report. Irrigation and Land Husbandry Branch, Department of Agriculture, Chôma

Гарчиг, зохиогч, он, ISBN:

Sichingabula H.M. 1997. Problems of sedimentation in small dams in Zambia. Human Impact on Erosion and Sedimentation (Proceedings of the Rabat Symposium, April 1997. IAHS Publ. no. 245, 1997

7.3 Холбогдох мэдээллийн интернет холбоос

Гарчиг/ тодорхойлолт :

The Jesuit Centre for Theological Reflection. 2010. Social Conditions Programme.

URL:

http://www.mywage.org/zambia/main/minimum-wage/comparitive-minimum-wage

Модулууд