1.2 Технологийг үнэлэх, баримтжуулах ажилд хамаарах мэдээлэл өгсөн хүмүүс, байгууллагуудын холбоо барих мэдээлэл

Технологи баримтжуулах/үнэлэх ажилд дэмжлэг үзүүлсэн төслийн нэр (шаардлагатай бол)

Scaling-up SLM practices by smallholder farmers (IFAD)

Технологи баримтжуулах/үнэлэх ажилд дэмжлэг үзүүлсэн байгууллага(ууд)-ын нэр (шаардлагатай бол)

CDE Centre for Development and Environment (CDE Centre for Development and Environment) - Швейцар

1.3 ВОКАТ-аар баримтжуулсан өгөгдлийг ашиглахтай холбоотой нөхцөл

Мэдээллийг хэзээ (газар дээр нь) цуглуулсан бэ?

26/05/2017

Эмхэтгэгч болон гол мэдээлэгч хүн(хүмүүс) WOCAT аргачлалаар баримтжуулсан мэдээллийг ашиглахтай холбоотой нөхцлийг хүлээн зөвшөөрсөн:

Тийм

1.4 Технологи тогтвортой гэдгийг баталгаажуулах

Энэ технологийг газрын доройтлыг бууруулж, газрын тогтвортой менежментийг хангахад тохиромжтой гэж үзэж болох уу?

Үгүй

2.1 Технологийн товч тодорхойлолт

Технологийн тодорхойлолт:

Fish farming, commonly referred to as aquaculture, is one of the common practices promoted by small, medium and large scale farmers in Amuru District, Northern Uganda. Labour, hoes, wheelbarrows, spades and slashers are used for establishment. The technology is established on a gently sloping physical environment located mainly at the valley bottom for purposes of obtaining food security and household income.

2.2 Технологийн дэлгэрэнгүй тодорхойлолт

Тодорхойлолт:

Fish farming requires initial consultation with the extension agents or experts to access knowledge and skills on establishment as well as proper procedures including testing the water suitability and the reliabilty of water sources to constantly provide water to the fish pond.

The farmer has seven big fish ponds of various sizes ranging from 30m*40m, 40m*50m, 20m*25m, 20m*26m, 15m*15m, 20m*18m and 18m *16m, which serve different purposes including the bigger ones are for breeding fish of different sizes, another for production, one is meant for cat fish (omel), another pond has mixed species of tilapia (lapok) and cat fish, another pond is meant for a rare species known as singida. The farmer has established another pond meant for only male tilapia ready for sale and the last one inhabits mixed mature species ready for sale.

Usually, the fish ponds are restocked by bringing young species from another fish pond. To ensure hygine and survival, fish ponds are maintained by clearing the bushes around the ponds weekly. Feeds are provided to the fish at a specific time interval that is regularly 10:00 am, 3:00 pm and 6:00 pm.

At the end of the day; once the technology is established the pond system requires only maintenance costs for removing weeds, feeding, restocking and slashing around the pond. What is not liked about this technology is that it relies on a natural spring. In case of drought survival of the fish is not guaranteed.

2.3 Технологийн гэрэл зураг

2.5 Энэ үнэлгээнд хамрагдсан технологийг хэрэгжүүлсэн улс орон/ бүс нутаг/ байршил

2.6 Хэрэгжсэн хугацаа

Хэрэгжүүлсэн он:

2012

2.7 Технологийн танилцуулга

Технологийг хэрхэн нэвтрүүлснийг тодорхойл:

• Газар ашиглагчдын санаачилгаар

Тайлбар (төслийн төрөл г.м.):

The land user once had a fish pond at a young age.

3.1 Технологийн үндсэн зорилго (ууд)

• үйлдвэрлэлийг сайжруулах
• гамшгийн эрсдлийг бууруулах
• уур амьсгалын өөрчлөлт/ экстрим байдал болон түүний нөлөөлөлд дасан зохицох
• үр ашигтай эдийн засгийн нөлөөг бий болгох

3.2 Технологи нэвтрүүлсэн газрын одоогийн газар ашиглалтын хэлбэр(үүд)

Хэрэв технологи нэвтрүүлснээр газар ашиглалтад өөрчлөлт гарсан бол технологи нэвтрүүлэхээс өмнө байсан газар ашиглалтын хэлбэрийг тодорхойлно уу:

Crop production.

3.3 Газар ашиглалтын тухай нэмэлт мэдээлэл

Технологи хэрэгжүүлсэн газрын усан хангамж:

• Байгалийн усалгаатай

Тодорхойлно уу:

Throughout the year.

Малын нягт (шаардлагатай бол):

Not applicable.

3.4 Технологи ГТМ-ийн аль бүлэгт хамаарах вэ

• Ус хуримтлуулах
• гадаргын усны менежмент (булаг, гол, нуур, тэнгис гэх мэт)
• Гүний усны менежмент

3.5 Технологийн хамрах талбай

Технологи өргөн дэлгэрсэн эсхийг тодорхойл:

• тодорхой газар хэрэгжсэн/ жижиг талбайд төвлөрсөн

3.6 Технологийг бүрдүүлэх ГТМ арга хэмжээ

3.7 Технологид харгалзах газрын доройтлын төрөл

Тайлбар:

Surface water is used to fill water ponds for aqualuture. This has also a beneficial effect on the the groundwater level and water security in the immediate area.

3.8 Газрын доройтлоос урьдчилан сэргийлэх, сааруулах ба нөхөн сэргээх

Газрын доройтолтой холбоотойгоор Технологи ямар зорилго тавьсан болохыг тодорхойл:

• холбогдолгүй

4.1 Технологийн техник зураг

4.2 Техникийн үзүүлэлт/ техникийн зургийн тайлбар

The farmer has seven big fish ponds of various sizes ranging from 30m*40m, 40m*50m, 20m*25m, 20m*26m, 15m*15m, 20m*18m and 18m*16m established in the valley bottom.

4.3 Материал болон зардалд хамаарах ерөнхий мэдээлэл

Үнэ өртөг, оруулсан хувь нэмрийг хэрхэн тооцсоныг тодорхойл:

• Технологийн нэгж тус бүр

бусад/үндэсний мөнгөн нэгж (тодорхойл):

UGX

Ам.доллар ба үндэсний мөнгөн нэгж хоорондын хөрвөх үнийг тодорхойл (шаардлагатай бол): 1 USD =:

3500.0

4.4 Бий болгох үйл ажиллагаа

	Үйл ажиллагаа	Арга хэмжээний төрөл	Хугацаа
1.	Digging of ponds	Барилга байгууламжийн	dry and wet
2.	Water is drained out of the dam during constructions	Барилга байгууламжийн	dry and wet
3.	The dam gets filled by water from underneath	Барилга байгууламжийн	dry and wet
4.	Fish introduction into the pond	Менежментийн	dry and wet

4.5 Бий болгоход шаардагдсан зардал, хөрөнгийн өртөг

	Зардлын нэр, төрөл	Хэмжих нэгж	Тоо хэмжээ	Нэгжийн үнэ	Зардал бүрийн нийт өртөг	Нийт дүнгээс газар ашиглагчийн төлсөн %
Хөдөлмөр эрхлэлт	Labour on monthly basis	workers	5.0	150000.0	750000.0	100.0
Тоног төхөөрөмж	Spades	pieces	5.0	7000.0	35000.0	100.0
Тоног төхөөрөмж	Slasher	pieces	5.0	7000.0	35000.0	100.0
Тоног төхөөрөмж	Wheelbarrow	pieces	1.0	8000.0	8000.0	100.0
Бусад	Fish fry	pieces	200.0	1000.0	200000.0	100.0
Бусад	Feeds per week	kgs	100.0	1000.0	100000.0	100.0
Бусад	Fish nets	pieces	5.0	4000.0	20000.0	100.0
Технологи бий болгох нийт үнэ өртөг					1148000.0

4.6 Арчилгаа/ урсгал үйл ажиллагаа

	Үйл ажиллагаа	Арга хэмжээний төрөл	Хугацаа/ давтамж
1.	Removing water weed	Менежментийн	dry and wet
2.	Fertilizer application(lime), chicken waste, cow dung to promote growth of plankton	Менежментийн	dry and wet
3.	Replacement of water	Менежментийн	dry and wet
4.	Feeding the fish	Менежментийн	dry and wet
5.	Slashing the dam sides	Менежментийн	dry and wet

4.7 Арчилгаа/урсгал ажилд шаардагдсан зардал, хөрөнгийн өртөг (нэг жилд)

	Зардлын нэр, төрөл	Хэмжих нэгж	Тоо хэмжээ	Нэгжийн үнэ	Зардал бүрийн нийт өртөг	Нийт дүнгээс газар ашиглагчийн төлсөн %
Хөдөлмөр эрхлэлт	Labour on monthly basis	workers	1.0	150000.0	150000.0	100.0
Технологийн арчилгаа/урсгал үйл ажиллагаанд шаардагдах нийт үнэ өртөг					150000.0

Тайлбар:

1 worker in a monthly basis carries out all recurrent works listed above.

4.8 Зардалд нөлөөлж байгаа хамгийн чухал хүчин зүйл

Өртөг, зардалд нөлөөлөх гол хүчин зүйл:

Labour is the important factor that influences costs. The farmer used own money to hire labour.

5.1 Уур амьсгал

5.2 Гадаргын хэлбэр

Технологи дараах асуудалд хандсан эсэхийг тодорхойл:

• хотгор нөхцөл

5.3 Хөрс

5.4 Усны хүртээмж ба чанар

Усны давсжилтын асуудал бий юу?

Үгүй

Энэ газар үерт автдаг уу?

Тийм

Тогтмол байдал:

тохиолдлын

5.5 Биологийн олон янз байдал

5.6 Технологи нэвтрүүлсэн газар ашиглагчдын тухай мэдээлэл

5.7 Технологи нэвтрүүлсэн газар ашиглагчийн өмчилж буй, эзэмшиж буй, түрээсэлж буй эсвэл ашиглаж буй (ашиглах эрх) газрын талбай

5.8 Газар эзэмшил, газар ашиглах эрх, ус ашиглах эрх

Газар өмчлөл:

• хувь хүн, өмчийн гэрчилгээгүй

Газар ашиглах эрх:

• хувь хүн

Ус ашиглах эрх:

• нэгдлийн хэлбэрээр (зохион байгуулалттай)

5.9 Дэд бүтэц, үйлчилгээний хүртээмж

6.1 Технологийн талбайд үзүүлсэн нөлөө

Нийгэм-эдийн засгийн үр нөлөө

Үйлдвэрлэл

Орлого, зарлага

Нийгэм-соёлын үр нөлөө

Экологийн үр нөлөө

Усны эргэлт/ илүүдэл

6.2 Технологийн талбайн гадна үзүүлсэн үр нөлөө

6.3 Технологийн уур амьсгалын өөрчлөлт, цаг агаарын гамшигт үзэгдэлд өртөх байдал ба эмзэг байдал (газар ашиглагчийн бодлоор)

Уур амьсгалын аажим өөрчлөлт

Уур амьсгалын аажим өөрчлөлт

	Улирал	Уур амьсгалын өөрчлөлт/экстрим үзэгдлийн төрөл	Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
жилийн дундаж температур		Өсөлт	дунд зэрэг
жилийн дундаж хур тундас		Бууралт	дунд зэрэг

6.4 Өртөг ба ашгийн шинжилгээ

Бий болгох зардалтай харьцуулахад ямар ашиг өгсөн бэ (газар ашиглагчийн бодлоор)?

Арчилгаа/урсгал зардалтай харьцуулахад ямар ашиг өгсөн бэ (газар ашиглагчийн бодлоор)?

6.5 Технологи нэвтрүүлэлт

• 10-50%

Боломжтой бол, тоогоор илэрхийл (өрхийн тоо эсвэл бүрхэх талбай):

60

Технологи нэвтрүүлсэн хүмүүсээс хэд нь өөрийн хүчээр технологийг хэрэгжүүлсэн бэ, өөрөөр хэлбэл гадны тусламж дэмжлэг авалгүйгээр?

• 90-100 %

6.6 Дасан зохицох

Бий болсон өөрчлөлтөд зохицуулан технологийг өөрчилсөн үү?

Тийм

Хэрэв Тийм бол ямар өөрчлөлтөд дасан зохицсон бэ:

• зах зээлийн өөрчлөлт

6.7 Технологийн давуу тал/боломжууд

Газар ашиглагчдын тодорхойлсон давуу тал/боломжууд
The technology is a good source of food.
Easy to maintain.
Provides income from the sale of the fish.

Эмхэтгэгч, бусад мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн өнцгөөс тодорхойлсон давуу тал/боломжууд
Does not require high maintenance costs once established.
Requires technical advice which is available with extension workers.

6.8 Технологийн дутагдалтай/сул тал/аюул болон тэдгээрийг хэрхэн даван туулах арга зам

Газар ашиглагч нарын тодорхойлсон сул тал/ дутагдал/ эрсдэл	Тэдгээрийг хэрхэн даван туулах вэ?
Easily affected by drought especially during the dry season.	Water harvesting.
Easily destructed by wild birds.	Tide security through watchman.
Flooding can lead to overflow hence fishes may escape.	Channel created to drain away excess water from the pond.

Эмхэтгэгч, бусад мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн өнцгөөс тодорхойлсон сул тал/ дутагдал/ эрсдэл	Тэдгээрийг хэрхэн даван туулах вэ?
Presence of water weeds may affect fish growth and feeding.	Constant removal of weeds which might be an extra cost.

7.1 Мэдээлэл цуглуулсан арга/эх үүсвэр

7.2 Ном, хэвлэлийн ишлэл

Гарчиг, зохиогч, он, ISBN:

Aquaculture production and its contribution to development in the Rwenzori region Uganda, Ronald Rulijwa, June 2018

Хаанаас авч болох вэ? Зардал?

https://www.researchgate.net/publication/326059904_Aquaculture_production_and_its_contribution_to_development_in_the_Rwenzori_region_Uganda

7.3 Цахимаар олж болох хэвлэлийн холбоос (ж.нь ном, тайлан, видео г.м.)

Гарчиг/ тодорхойлолт:

The Effect of Water Quality on Aquaculture Productivity in Ibanda District, Uganda ,Received: 8 November 2021 / Revised: 16 December 2021 / Accepted: 21 February 2022 / Published: 4 March 2022

URL:

https://www.mdpi.com/2673-9496/2/1/3