1.2 Технологийг үнэлэх, баримтжуулах ажилд хамаарах мэдээлэл өгсөн хүмүүс, байгууллагуудын холбоо барих мэдээлэл

Технологи баримтжуулах/үнэлэх ажилд дэмжлэг үзүүлсэн төслийн нэр (шаардлагатай бол)

Scaling-up SLM practices by smallholder farmers (IFAD)

Технологи баримтжуулах/үнэлэх ажилд дэмжлэг үзүүлсэн байгууллага(ууд)-ын нэр (шаардлагатай бол)

CDE Centre for Development and Environment (CDE Centre for Development and Environment) - Швейцар

1.3 WOCAT-аар баримтжуулсан өгөгдлийг ашиглахтай холбоотой нөхцөл

Мэдээллийг хэзээ (газар дээр нь) цуглуулсан бэ?

26/05/2017

Эмхэтгэгч болон гол мэдээлэгч хүн(хүмүүс) WOCAT аргачлалаар баримтжуулсан мэдээллийг ашиглахтай холбоотой нөхцлийг хүлээн зөвшөөрсөн.

Тийм

1.4 Технологи тогтвортой гэдгийг баталгаажуулах

Энэ технологи азрын доройтлыг бууруулахад нөлөө үзүүлэхгүй тул газрын тогтвортой менежментийн технологи болж чадахгүй юу?

Үгүй

2.1 Технологийн товч тодорхойлолт

Технологийн тодорхойлолт:

Fish farming, commonly referred to as aquaculture, is one of the common practices promoted by small, medium and large scale farmers in Amuru District, Northern Uganda. Labour, hoes, wheelbarrows, spades and slashers are used for establishment. The technology is established on a gently sloping physical environment located mainly at the valley bottom for purposes of obtaining food security and household income.

2.2 Технологийн дэлгэрэнгүй тайлбар

Тодорхойлолт:

Fish farming requires initial consultation with the extension agents or experts to access knowledge and skills on establishment as well as proper procedures including testing the water suitability and the reliabilty of water sources to constantly provide water to the fish pond.

The farmer has seven big fish ponds of various sizes ranging from 30m*40m, 40m*50m, 20m*25m, 20m*26m, 15m*15m, 20m*18m and 18m *16m, which serve different purposes including the bigger ones are for breeding fish of different sizes, another for production, one is meant for cat fish (omel), another pond has mixed species of tilapia (lapok) and cat fish, another pond is meant for a rare species known as singida. The farmer has established another pond meant for only male tilapia ready for sale and the last one inhabits mixed mature species ready for sale.

Usually, the fish ponds are restocked by bringing young species from another fish pond. To ensure hygine and survival, fish ponds are maintained by clearing the bushes around the ponds weekly. Feeds are provided to the fish at a specific time interval that is regularly 10:00 am, 3:00 pm and 6:00 pm.

At the end of the day; once the technology is established the pond system requires only maintenance costs for removing weeds, feeding, restocking and slashing around the pond. What is not liked about this technology is that it relies on a natural spring. In case of drought survival of the fish is not guaranteed.

2.3 Технологийн гэрэл зураг

2.5 Энэ үнэлгээнд хамрагдсан технологийг хэрэгжүүлсэн улс орон / бүс нутаг / байршил

2.6 Хэрэгжих огноо

Хэрэгжүүлсэн он:

2012

2.7 Технологийн танилцуулга

Технологийг хэрхэн нэвтрүүлснийг тодорхойл:

• Газар ашиглагчдын санаачилгаар

Тайлбар (төслийн төрөл г.м.):

The land user once had a fish pond at a young age.

3.1 Технологийн үндсэн зорилго (д)

• Үйлдвэрлэлийг сайжруулах
• гамшгийн эрсдлийг бууруулах
• Уур амьсгалын өөрчлөлт/ эрс тэс байдал болон түүний нөлөөлөлд дасан зохицох
• Үр ашигтай эдийн засгийн нөлөөг бий болгох

3.2 Технологи хэвтрүүлсэн газрын одоогийн газар ашиглалтын хэлбэр(д)

Хэрэв технологи нэвтрүүлснээр газар ашиглалт өөрчлөгдсөн бол технологи нэвтрүүлэхээс өмнө байсан газар ашиглалтын хэлбэрийг тодорхойлно уу:

Crop production.

3.3 Газар ашиглалтын нэмэлт мэдээлэл

Технологи хэрэгжүүлсэн газрын усан хангамж:

• Байгалийн усалгаатай

Тодорхойлно уу:

Throughout the year.

Малын нягт (шаардлагатай бол):

Not applicable.

3.4 Технологи ГТМ-ийн аль бүлэгт хамаарах

• Ус хураах
• Гадаргын усны менежмент (булаг шанд, гол, нуур, далай)
• Гүний усны менежмент

3.5 Технологийн тархалт

Технологи өргөн дэлгэрсэн эсхийг тодорхойл:

• тодорхой газар хэрэгжсэн/ жижиг талбайд төвлөрсөн

3.6 Технологийг бүрдүүлэх ГТМ арга хэмжээ

3.7 Технологийн шийдвэрлэсэн газрын доройтлын үндсэн төрлүүд

Тайлбар:

Surface water is used to fill water ponds for aqualuture. This has also a beneficial effect on the the groundwater level and water security in the immediate area.

3.8 Газрын доройтлоос урьдчилан сэргийлэх, сааруулах ба нөхөн сэргээх

Газрын доройтолтой холбоотойгоор Технологи ямар зорилго тавьсан болохыг тодорхойл:

• мэдээлэл байхгүй

4.1 Технологийн техникийн зураг

4.2 Техникийн үзүүлэлтүүд/ техникийн зургийн тайлбар

The farmer has seven big fish ponds of various sizes ranging from 30m*40m, 40m*50m, 20m*25m, 20m*26m, 15m*15m, 20m*18m and 18m*16m established in the valley bottom.

4.3 Материал болон зардалд хамаарах ерөнхий мэдээлэл

Үнэ өртөг, оруулсан хувь нэмрийг хэрхэн тооцсоныг тодорхойл:

• Технологийн нэгж тус бүр

бусад/үндэсний мөнгөн нэгж (тодорхойл):

UGX

Ам.доллар ба үндэсний мөнгөн нэгж хоорондын хөрвөх үнийг тодорхойл (шаардлагатай бол): 1 USD = :

3500.0

4.4 Байгуулах үйл ажиллагаа

	Үйл ажиллагаа	Арга хэмжээний төрөл	Хугацаа
1.	Digging of ponds	Бүтцийн	dry and wet
2.	Water is drained out of the dam during constructions	Бүтцийн	dry and wet
3.	The dam gets filled by water from underneath	Бүтцийн	dry and wet
4.	Fish introduction into the pond	Менежментийн	dry and wet

4.5 Байгуулалтад шаардагдах зардал ба материал

	Хөрөнгө оруулалтыг дурьдана уу	Хэмжих нэгж	Тоо хэмжээ	Нэгжийн өртөг	Материал бүрийн нийт өртөг	% газар ашиглачаас гарсан зардал
Хөдөлмөр эрхлэлт	Labour on monthly basis	workers	5.0	150000.0	750000.0	100.0
Тоног төхөөрөмж	Spades	pieces	5.0	7000.0	35000.0	100.0
Тоног төхөөрөмж	Slasher	pieces	5.0	7000.0	35000.0	100.0
Тоног төхөөрөмж	Wheelbarrow	pieces	1.0	8000.0	8000.0	100.0
Бусад	Fish fry	pieces	200.0	1000.0	200000.0	100.0
Бусад	Feeds per week	kgs	100.0	1000.0	100000.0	100.0
Бусад	Fish nets	pieces	5.0	4000.0	20000.0	100.0
Технологи бий болгох нийт үнэ өртөг					1148000.0

4.6 Засвар үйлчилгээ / давтагдах үйл ажиллагаа

	Үйл ажиллагаа	Арга хэмжээний төрөл	Хугацаа/ давтамж
1.	Removing water weed	Менежментийн	dry and wet
2.	Fertilizer application(lime), chicken waste, cow dung to promote growth of plankton	Менежментийн	dry and wet
3.	Replacement of water	Менежментийн	dry and wet
4.	Feeding the fish	Менежментийн	dry and wet
5.	Slashing the dam sides	Менежментийн	dry and wet

4.7 Засвар үйлчилгээ / урсгал үйл ажиллагаанд шаардагдах зардал ба материал (жилээр)

	Хөрөнгө оруулалтыг дурьдана уу	Хэмжих нэгж	Тоо хэмжээ	Нэгжийн өртөг	Материал бүрийн нийт өртөг	% газар ашиглачаас гарсан зардал
Хөдөлмөр эрхлэлт	Labour on monthly basis	workers	1.0	150000.0	150000.0	100.0
Технологийг арчилах тордоход шаардагдах нийт үнэ өртөг					150000.0

Тайлбар:

1 worker in a monthly basis carries out all recurrent works listed above.

4.8 Зардалд нөлөөлж байгаа хамгийн чухал хүчин зүйл

Өртөг зардлыг тодорхойлох гол хүчин зүйлсийг дурьдана уу:

Labour is the important factor that influences costs. The farmer used own money to hire labour.

5.1 Уур амьсгал

5.2 Байрзүйн зураг

Технологи дараах асуудалд хандсан эсэхийг тодорхойл:

• хотгор нөхцөл

5.3 Хөрс

5.4 Усны хүртээм ба чанар

Усны давсжилт асуудал болдог уу?

Үгүй

Энэ газар үер усанд автдаг уу?

Тийм

Тогтмол байдал:

Тохиолдлын

5.5 Биологийн төрөл зүйл

5.6 Технологи нэвтрүүлсэн газар ашиглагчидын онцлог шинж

5.7 Технологи нэвтрүүлсэн газар ашиглагчдын эзэмшдэг эсвэл түрээслэдэг газрын дундаж талбай

5.8 Газар эзэмшил, газар ашиглах эрх, ус ашиглах эрх

Газар өмчлөл:

• Хувь хүн, тодорхой цол эргэмгүй

Газар ашиглах эрх:

• Хувь хүн

Ус ашиглах эрх:

• Нэгдлийн хэлбэрээр (зохион байгуулалттай)

5.9 Дэд бүтэц, үйлчилгээний хүртээмж

6.1 Технологийн талбай дахь үр нөлөө

Нийгэм-эдийн засгийн үр нөлөө

Үйлдвэрлэл

Орлого, зарлага

Нийгэм-соёлын үр нөлөө

Экологийн үр нөлөө

Усны эргэлт/ илүүдэл

6.2 Технологийн талбайн гадна үзүүлсэн үр нөлөө

6.3 Технологийн уур амьсгалын өөрчлөлт ба Уур амьсгалаас хамаарах аюул/гамшигт үзэгдэлд өртөх байдал ба эмзэг байдал (газар ашиглагч нарын дүгнэлтээр)

Уур амьсгалын аажим өөрчлөлт

Уур амьсгалын аажим өөрчлөлт

	Улирал	Уур амьсгалын өөрчлөлт/экстрим үзэгдлийн төрөл	Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
Жилийн дундаж температур		Өсөлт	Дунд зэрэг
Жилийн дундаж хур тундас		Бууралт	Дунд зэрэг

6.4 Зардал ба үр ашгийн шинжилгээ

Үр ашгийг барилга байгууламжийн зардалтай (газар ашиглагчдын үзэл бодлоор) хэрхэн харьцуулах вэ?

Үр ашгийг засвар үйлчилгээ/ урсгал зардалтай (газар ашиглагчдын үзэл бодлоор) хэрхэн харьцуулах вэ?

6.5 Технологи нутагшуулах

• 10-50%

Боломжтой бол, тоогоор илэрхийл (өрхийн тоо эсвэл бүрхэх талбай):

60

Технологийн нэвтрүүлсэн иргэдээс хэд нь өөрийн санаачлагаар буюу өөр эх үүсвэрээс материалын болон мөнгөн дэмжлэг авалгүй нэвтрүүлсэн бэ?

• 90-100 %

6.6 Дасан зохицох

Хувьсан өөрчлөгдөж буй нөхцөл байдалд Технологид сүүлд ямар нэг шинэчлэл хийгдсэн үү?

Тийм

Хэрэв тийм бол ямар өөрчлөлтийг даван туулахад шинэчлэл хийгдсэн бэ?

• Зах зээлийн өөрчлөлт

6.7 Технологийн давуу тал/боломжууд

Газар ашиглагчдын тодорхойлсон давуу тал/боломжууд
The technology is a good source of food.
Easy to maintain.
Provides income from the sale of the fish.

Эмхэтгэгч, бусад мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн өнцгөөс тодорхойлсон давуу тал/боломжууд
Does not require high maintenance costs once established.
Requires technical advice which is available with extension workers.

6.8 Технологийн дутагдалтай/сул тал/аюул болон тэдгээрийн хэрхэн даван туулах арга замууд

Газар ашиглагч нарын тодорхойлсон сул тал/ дутагдал/ эрсдэл	Тэдгээрийг хэрхэн даван туулах вэ?
Easily affected by drought especially during the dry season.	Water harvesting.
Easily destructed by wild birds.	Tide security through watchman.
Flooding can lead to overflow hence fishes may escape.	Channel created to drain away excess water from the pond.

Эмхэтгэгч, бусад мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн өнцгөөс тодорхойлсон сул тал/ дутагдал/ эрсдэл	Тэдгээрийг хэрхэн даван туулах вэ?
Presence of water weeds may affect fish growth and feeding.	Constant removal of weeds which might be an extra cost.

7.1 Мэдээллийн аргууд / эх сурвалжууд

7.2 Хүртээмжтэй ном, бүтээлийн ишлэл

Гарчиг, зохиогч, он, ISBN:

Aquaculture production and its contribution to development in the Rwenzori region Uganda, Ronald Rulijwa, June 2018

Хаанаас авч болох вэ? Зардал?

https://www.researchgate.net/publication/326059904_Aquaculture_production_and_its_contribution_to_development_in_the_Rwenzori_region_Uganda

7.3 Холбогдох мэдээллийн интернет дэх нээлттэй холбоосууд

Гарчиг/ тодорхойлолт :

The Effect of Water Quality on Aquaculture Productivity in Ibanda District, Uganda ,Received: 8 November 2021 / Revised: 16 December 2021 / Accepted: 21 February 2022 / Published: 4 March 2022

URL:

https://www.mdpi.com/2673-9496/2/1/3