1.2 ព័ត៌មានលម្អិតពីបុគ្គលសំខាន់ៗ និងស្ថាប័នដែលចូលរួមក្នុងការវាយតម្លៃ និងចងក្រងឯកសារនៃបច្ចេកទេស

ឈ្មោះអង្គភាពមួយ (ច្រើន) ដែលបានចងក្រងឯកសារ/ វាយតម្លៃបច្ចេកទេស (បើទាក់ទង)

University of Botswana (University of Botswana) - ប្រទេសបុតស្វាណា

1.3 លក្ខខណ្ឌទាក់ទងទៅនឹងការប្រើប្រាស់ទិន្នន័យដែលបានចងក្រងតាមរយៈ វ៉ូខេត

អ្នកចងក្រង និង(បុគ្គលសំខាន់ៗ)យល់ព្រមទទួលយកនូវលក្ខខណ្ឌនានាទាក់ទងទៅនឹងការប្រើប្រាស់ទិន្នន័យដែលបានចងក្រងតាមរយៈវ៉ូខេត:

បាទ/ចា៎

2.1 ការពណ៌នាដោយសង្ខេបពីបច្ចេកទេស

និយមន័យបច្ចេកទេស:

Harnessing solar energy through solar cookers

2.2 ការពណ៌នាលម្អិតពីបច្ចេកទេស

ការពណ៌នា:

The basic principle of all solar cookers is to concentrate sunlight using a mirror or some type of reflective metal. It is used to concentrate light and heat from the sun into a small cooking area making the energy more concentrated and therefore more potent. Parabolic shaped solar cookers - when a three dimensional parabolic is aimed at the sun, all the light that falls upon its mirrored surface is reflected to a point known as the focus.

The technology is supplied by the Rural Industries Innovation Centre (RIIC) in Botswana. The solar cooker is maintained by cleaning the reflector mirrors with soft cloth soaked in soap and rinse with clean water. Turn reflector anti-clockwise until it hits the stand leg to lock it in place when it not in use. The solar cooker requires frequent adjustment and supervision for safe operation.

The solar cooker is best used in an open atmosphere with direct sunlight. A solar cooker needs an outdoor spot that is sunny for several hours and protected from strong winds and where food will be safe. Solar cookers do not work at night or on cloudy days.

2.3 ​រូបភាពនៃបច្ចេកទេស

2.5 ប្រទេស/តំបន់/ទីតាំងកន្លែង ដែលបច្ចេកទេសត្រូវបានអនុវត្ត និងបានគ្រប់ដណ្តប់ដោយការវាយតម្លៃនេះ

2.7 ការណែនាំពីបច្ចេកទេស

សូមបញ្ជាក់តើបច្ចេកទេសត្រូវបានណែនាំឱ្យអនុវត្តដោយរបៀបណា:

• តាមរយៈគម្រោង / អន្តរាគមន៍ពីខាងក្រៅ

3.1 គោលបំណងចម្បង (១​ ឬច្រើន)​ នៃបច្ចេកទេសនេះ

• កាត់បន្ថយ, បង្ការ, ស្តារឡើងវិញនូវការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី
• អភិរក្សប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី

3.2 ប្រភេទដីប្រើប្រាស់មួយប្រភេទ (ច្រើនប្រភេទ) ដែលបានអនុវត្តបច្ចេកទេស

ដីប្រើប្រាស់ចម្រុះនៅលើដីតែមួយ:

បាទ/ចា៎

បញ្ជាក់ពីប្រភេទដីច្រើនប្រភេទ (ដីដាំដំណាំ/ដីចិញ្ចឹមសត្វ/ដីព្រៃឈើ):

• Agro-pastoralism ( រួមបញ្ចូលទាំងដំណាំ និងចិញ្ចឹមសត្វ)

មតិយោបល់:

Major land use problems (compiler’s opinion): Overgrazing the commons, droughts, saline water and overharvesting of fuelwood for heating and cooking purposes leading to deforestation and land degradation

Major land use problems (land users’ perception): Same as above

Grazingland comments: Technology not applied in Boteti at the moment

Future (final) land use (after implementation of SLM Technology): Forests / woodlands: Fn: Natural

Type of cropping system and major crops comments: Mixed cropping is the traditional practice but government extension advice promotes monocropping which majority find expensive and risky.

Constraints of settlement / urban: No constraint

Livestock density: 1-10 LU /km2

3.4 ការផ្គត់ផ្គង់ទឹក

ការផ្គត់ផ្គង់ទឹកនៅកន្លែងអនុវត្តបច្ចេកទេស:

• ទឹកភ្លៀង

3.5 ក្រុម SLM ដែលបច្ចេកទេសស្ថិតនៅក្នុង

• បច្ចេកទេសប្រើប្រាស់ថាមពលមានប្រសិទ្ធភាព

3.6 វិធានការ SLM ដែលបញ្ចូលនូវបច្ចេកទេស

មតិយោបល់:

Main measures: structural measures

Secondary measures: management measures

3.7 កំណត់ប្រភេទនៃការធ្លាក់ចុះគុណភាពដីសំខាន់ៗដែលបច្ចេកទេសនេះបានដោះស្រាយ

មតិយោបល់:

Main type of degradation addressed: Bc: reduction of vegetation cover, Bs: quality and species composition /diversity decline

Secondary types of degradation addressed: Wt: loss of topsoil / surface erosion, Et: loss of topsoil

Main causes of degradation: deforestation / removal of natural vegetation (incl. forest fires) (Most rural households use fuelwood for cooking, heating and lighting and sometimes cut live trees)

Secondary causes of degradation: over-exploitation of vegetation for domestic use (The study area is prone to drought), droughts, land tenure (The study area is communal grazing land), poverty / wealth (There are few employment opportunities in the study area and poor agric production hence most residents do not have adequate income to buy alternative sources of energy.)

3.8 ការពារ កាត់បន្ថយ ឬស្តារឡើងវិញនៃការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី

បញ្ជាក់ពីគោលដៅរបស់បច្ចេកទេស ដែលផ្តោតទៅការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី:

• ការការពារការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី

មតិយោបល់:

Secondary goals: mitigation / reduction of land degradation, rehabilitation / reclamation of denuded land

4.1 គំនូសបច្ចេកទេសនៃបច្ចេកទេសនេះ

4.2 ព័ត៌មានទូទៅដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការគណនាធាតុចូល និងថ្លៃដើម

ផ្សេងៗ/ រូបិយប័ណ្ណជាតិ (បញ្ជាក់):

Pula

បើពាក់ព័ន្ធសូមកំណត់អត្រាប្តូរប្រាក់ពីដុល្លាទៅរូបិយប័ណ្ណតំបន់ (ឧ.​​ 1 ដុល្លារ​ = 79.9 រៀលនៃរូបិយប័ណ្ណប្រេស៊ីល) ៖ 1 ដុល្លារ =:

6,6

4.4 ថ្លៃដើម និងធាតុចូលដែលត្រូវការសម្រាប់ការបង្កើតបច្ចេកទេស

មតិយោបល់:

Duration of establishment phase: 0.3 month(s)

4.6 កំណត់ថ្លៃដើមសម្រាប់ការថែទាំ/ សកម្មភាពរបស់បច្ចេកទេស (ក្នុងរយៈពេលមួយឆ្នាំ)

មតិយោបល់:

Material + Labour -these are current date costs

4.7 កត្តាសំខាន់បំផុតដែលមានឥទ្ធិពលដល់ការចំណាយ

ពណ៌នាពីកត្តាប៉ះពាល់ចម្បងៗទៅលើថ្លៃដើម:

Material followed by labour

5.1 អាកាសធាតុ

5.2 សណ្ឋានដី

មតិយោបល់ និងបញ្ចាក់បន្ថែមអំពីសណ្ឋានដី :

Altitudinal zone: 501-1000 m a.s.l. (part of the Makgadikgadi Basin)

5.4 ទឹកដែលអាចទាញមកប្រើប្រាស់បាន និងគុណភាពទឹក

មតិយោបល់ និងលក្ខណៈពិសេសផ្សេងៗទៀតលើគុណភាព និងបរិមាណទឹក​ :

Ground water table; >50m (ranked 1, for boreholes) and 5-50 m (ranked 2, wells in Boteti River bed)
Availabilty of surface: Poor/none (unreliable river flows and rainfalls)
Water quality (untreated): poor drinking water (treatment required, unusable, sometimes too salty even for animal/livestock consumption) and poor drinking water (treatement required, salty waters in most areas ) Both ranked 1.

5.5 ជីវៈចម្រុះ

មតិយោបល់ និងលក្ខណៈពិសេសផ្សេងទៀតលើជីវចម្រុះ:

Biodiversity: Low (ranked 1, a grazing zone with some arable agriculture.However, the area is sandwiched between Central Kalahari and Makgadikgadi game reserves) and high (ranked 2, several national parks/game reserves nearby)

5.6 លក្ខណៈនៃអ្នកប្រើប្រាស់ដីដែលអនុវត្តបច្ចេកទេស

សូមបញ្ជាក់ពីលក្ខណៈពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀតអំពីអ្នកប្រើប្រាស់ដី:

Land users applying the Technology are mainly common / average land users

Difference in the involvement of women and men: N/A

Population density: < 10 persons/km2

Annual population growth: 2% - 3%

(Rich cattle barons (0.1 and 0.5%)).
(Most inhabitants (0.6 and 0.3%)).
(Subsistence farmers (0.3 and 0.2%)).

Off-farm income specification: Save labour time to fetch firewood and helps consrve forests.Limited off-farm income opportunities for everyone,including non-adopters of the technology.

Market orientation of production system: subsistence (self-supply), subsistence (self-supply), commercial/ market

5.7 ទំហំផ្ទៃដីជាមធ្យមនៃដីប្រើប្រាស់ដោយអ្នកប្រើប្រាស់ដី ក្នុងការអនុវត្ត​បច្ចេកទេស

5.8 ភាពជាម្ចាស់ដី កម្មសិទ្ធប្រើប្រាស់ដី និងកម្មសិទ្ធប្រើប្រាស់ទឹក

ភាពជាម្ចាស់ដី:

• ភូមិ
• ឯកជន មានកម្មសិទ្ធ

កម្មសិទ្ធិប្រើប្រាស់ដី:

• អាស្រ័យផលសេរី (មិនមានការកំណត់)
• ឯកជន

កម្មសិទ្ធប្រើប្រាស់ទឹក:

• ជាក្រុម (មានដែនកំណត់)
• ឯកជន

មតិយោបល់:

The SLM technology can be used by anybody, it is not group specific.

5.9 ការប្រើប្រាស់សេវាកម្ម និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ

6.1 ផលប៉ះពាល់ក្នុងបរិវេណអនុវត្តបច្ចេកទេសដែលកើតមាន

ផលប៉ះពាល់លើសេដ្ឋកិច្ចសង្គម

ផលិតផល

ចំណូល និងថ្លៃដើម

ផលប៉ះពាល់ទៅលើវប្បធម៌សង្គម

ផលប៉ះពាល់ទៅលើអេកូឡូស៊ី

វដ្តទឹក/លំហូរ

ដី

ជីវចម្រុះ៖ ដំណាំ, សត្វ

ការកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃគ្រោះមហន្តរាយ និងគ្រោះអាកាសធាតុ

6.2 ផលប៉ះពាល់ក្រៅបរិវេណអនុវត្តបច្ចេកទេសដែលកើតមាន

6.3 ភាពប្រឈម និងភាពរួសនៃបច្ចេកទេសទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងគ្រោះអាកាសធាតុ/ គ្រោះមហន្តរាយ (ដែលដឹងដោយអ្នកប្រើប្រាស់ដី)

ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ

ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ

	រដូវកាល	កើនឡើង ឬថយចុះ	លក្ខណៈឆ្លើយតបនៃបច្ចេកទេសទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ
សីតុណ្ហភាពប្រចាំឆ្នាំ		កើនឡើង	ល្អ

គ្រោះអាកាសធាតុ (មហន្តរាយ) ​

គ្រោះមហន្តរាយធម្មជាតិ

	លក្ខណៈឆ្លើយតបនៃបច្ចេកទេសទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ
ព្យុះកំបុតត្បូងតាមតំបន់	មិនល្អ

គ្រោះមហន្តរាយអាកាសធាតុ

	លក្ខណៈឆ្លើយតបនៃបច្ចេកទេសទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ
រាំងស្ងួត	ល្អ

ផលវិបាកដែលទាក់ទងនឹងបរិយាកាសផ្សេងៗទៀត

ផលវិបាកដែលទាក់ទងនឹងបរិយាកាសផ្សេងៗទៀត

	លក្ខណៈឆ្លើយតបនៃបច្ចេកទេសទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ
Cloudy weather	មិនល្អ

មតិយោបល់:

N/A

6.4 ការវិភាគថ្លៃដើម និងអត្ថប្រយោជន៍

តើផលចំណេញ និងថ្លៃដើមត្រូវបានប្រៀបធៀបគ្នាយ៉ាងដូចម្តេច (ទស្សនៈរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី)?

តើផលចំណេញ និងការថែទាំ/ ជួសជុលត្រូវបានប្រៀបធៀបគ្នាយ៉ាងដូចម្តេច (ទស្សនៈរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី)?

6.5 ការទទួលយកបច្ចេកទេស

មតិយោបល់:

1% of land user families have adopted the Technology with external material support

There is a little trend towards spontaneous adoption of the Technology

6.7 ភាពខ្លាំង/ គុណសម្បត្តិ/ ឱកាសនៃបច្ចេកទេស

ភាពខ្លាំង/ គុណសម្បត្តិ/ ឱកាសនៅកន្លែងរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី
Helps conserve trees,otherwise cut for fuelwood-saves 1 ton of wood per year How can they be sustained / enhanced? Disseminate the technology to rural household
Reduces labour time for gathering fuelwood How can they be sustained / enhanced? Improve incomes of rural household so that they could afford the technology

ភាពខ្លាំង/ គុណសម្បត្តិ/ ឱកាស​ ទស្សនៈរបស់បុគ្គលសំខាន់ៗ
1) Helps conserve trees,otherwise cut for fuelwood-saves 1 ton of wood per year How can they be sustained / enhanced? Disseminate the technology to rural household
2Reduces labour time for gathering fuelwood How can they be sustained / enhanced? Improve income of rural households so that they could afford the technology
Solar energy is renewable and entirely non-polluting
Smoke free cooking
Solar energy is free

6.8 ភាពខ្សោយ/ គុណវិបត្តិ/ ហានិភ័យនៃបច្ចេកទេស និងវិធីសាស្ត្រដោះស្រាយ

ភាពខ្សោយ/ គុណវិបត្តិ/ ហានិភ័យ ទស្សនៈរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី	តើបច្ចេកទេសទាំងនោះបានដោះស្រាយបញ្ហាដូចម្តេច?
Strong winds can upset cookers and pots on them if not sheltered	Build unroofed shelter around cooking area
Open cooking exposes food to dust

ភាពខ្សោយ/ គុណវិបត្តិ/ ហានិភ័យ ទស្សនៈរបស់អ្នកចងក្រងឬបុគ្គលសំខាន់ៗ	តើបច្ចេកទេសទាំងនោះបានដោះស្រាយបញ្ហាដូចម្តេច?
1)Only cook when it is sunny	Safe storage facility
2)Parabolic cookers need frequent adjustment	Build unroofed shelter around cooking area
Need to stole cooker during rainy season
Strong winds can upset cookers and pots on them if not sheltered
Open cooking exposes food to dust

7.1 វិធីសាស្ត្រ/ ប្រភពនៃព័ត៌មាន