1.2 ព័ត៌មានលម្អិតពីបុគ្គលសំខាន់ៗ និងស្ថាប័នដែលចូលរួមក្នុងការវាយតម្លៃ និងចងក្រងឯកសារនៃបច្ចេកទេស

ឈ្មោះគម្រោងដែលបានចងក្រងឯកសារ/ វាយតម្លៃលើបច្ចេកទេស (បើទាក់ទង)

ឈ្មោះអង្គភាពមួយ (ច្រើន) ដែលបានចងក្រងឯកសារ/ វាយតម្លៃបច្ចេកទេស (បើទាក់ទង)

1.3 លក្ខខណ្ឌទាក់ទងទៅនឹងការប្រើប្រាស់ទិន្នន័យដែលបានចងក្រងតាមរយៈ វ៉ូខេត

អ្នកចងក្រង និង(បុគ្គលសំខាន់ៗ)យល់ព្រមទទួលយកនូវលក្ខខណ្ឌនានាទាក់ទងទៅនឹងការប្រើប្រាស់ទិន្នន័យដែលបានចងក្រងតាមរយៈវ៉ូខេត:

បាទ/ចា៎

1.4 សេចក្តីប្រកាសស្តីពីចីរភាពនៃការពណ៌នាពីបច្ចេកទេស

តើបច្ចេកទេសដែលបានពណ៌នានេះមានបញ្ហាដែលផ្តោតលើការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី, បើដូច្នេះវាមិនអាចត្រូវបានប្រកាសថាជាបច្ចេកទេសនៃការគ្រប់គ្រងប្រកបដោយចីរភាពទេ?

ទេ

2.1 ការពណ៌នាដោយសង្ខេបពីបច្ចេកទេស

និយមន័យបច្ចេកទេស:

Water source protection involves protecting lakes, rivers, springs, or man-made reservoirs to avoid water pollution and damage by livestock and wild animals. In the past, the emphasis was on fencing and improving vegetation cover at the discharge point itself, but a recent focus is on groundwater recharge areas.

2.2 ការពណ៌នាលម្អិតពីបច្ចេកទេស

ការពណ៌នា:

Water source protection involves protecting lakes, rivers, springs or man-made reservoirs to avoid water pollution and damage by livestock and wild animals. In the past this included fencing and enhancing vegetation cover at the discharge point – that is, where the water starts flowing. However, today, water source protection also focuses on improving groundwater recharge areas. The water source protection technology has many benefits. In addition to providing a clean and regular supply of drinking and irrigation water, it also enhances the vegetation cover of the catchment area.
Strategies target maintaining adequate water levels in underground water reservoirs to ensure a continuous flow of streams and springs. In Yakpugang Community Forest, the technology has been applied specifically in the southern mountainous part of the village. An area of 638 acres (255 hectares) has been established as the recharge zone, and three springs have been identified for source protection. Native tree species have been planted annually in the degraded watershed to improve forest conditions. The main purpose is to protect the quality and quantity of the water for both drinking and irrigation purposes. The technology is supported by an approach that involves collective efforts of the community who realize that if their drinking and irrigation water supply is to be sustainable, they must work together.
The main purpose is to ensure a continuous supply of water for drinking and irrigation to the community. This is achieved through managing the catchment areas where rainwater soaks through the ground to reach a groundwater reservoir, and one of the key interventions is protecting the water sources from wild animals and livestock.
The water source protection technology involves 1) meeting different stakeholders, 2) signing agreements between the stakeholders, 3) site selection and survey, 4) planting of native tree species, and 5) conducting annual monitoring and evaluation. Inputs like fencing materials, planting materials, and human resources are required for the implementation and maintenance of the technology.
The technology is liked because it helps provide a continuous supply of both clean drinking and irrigation water. Furthermore, protecting water sources by the community is rewarded in monetary form by the nearby town as part of the Payment for Environmental Services (PES). This incentive helps the community to generate income which is ploughed back into the improvement and maintenance of water sources. What is disliked is the reduction in grazing land since the land users are not allowed to graze their cattle inside the water source areas.

2.3 ​រូបភាពនៃបច្ចេកទេស

2.5 ប្រទេស/តំបន់/ទីតាំងកន្លែង ដែលបច្ចេកទេសត្រូវបានអនុវត្ត និងបានគ្រប់ដណ្តប់ដោយការវាយតម្លៃនេះ

ប្រទេស:

ប្រទេសប៊ូតង់

តំបន់/រដ្ឋ/ខេត្ត:

Mongar Dzongkhag (District)

បញ្ជាក់បន្ថែមពីលក្ខណៈនៃទីតាំង:

Yakpugang village

បញ្ជាក់ពីការសាយភាយនៃបច្ចេកទេស:

• អនុវត្តនៅកន្លែងជាក់លាក់មួយ/ ប្រមូលផ្តុំនៅតំបន់តូចៗ

តើបច្ចេកទេស (មួយ ឬច្រើន) ទាំងនោះស្ថិតនៅក្នុងតំបន់ការពារជាអចិន្ត្រៃយ៍ណាមួយដែរឬទេ?

ទេ

Map

×

2.6 កាលបរិច្ឆេទនៃការអនុវត្ត

បង្ហាញឆ្នាំនៃការចុះអនុវត្ត:

2007

ប្រសិនបើមិនច្បាស់ឆ្នាំ សូមបញ្ជាក់កាលបរិច្ឆេទដែលប្រហាក់ប្រហែល:

• តិចជាង 10ឆ្នាំមុន (ថ្មី)

2.7 ការណែនាំពីបច្ចេកទេស

សូមបញ្ជាក់តើបច្ចេកទេសត្រូវបានណែនាំឱ្យអនុវត្តដោយរបៀបណា:

• តាមរយៈគម្រោង / អន្តរាគមន៍ពីខាងក្រៅ

មតិយោបល់ (ប្រភេទនៃគម្រោង ។ល។):

The project was conducted with technical assistance from SNV Bhutan and and funded through Blue Moon Funding with Watershed Management Division of the Department of Forests and Park Services. Later Mongar Regional Referral Hospital was also involved as one of the major water users.

3.1 គោលបំណងចម្បង (១​ ឬច្រើន)​ នៃបច្ចេកទេសនេះ

• អភិរក្សប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី
• ការពារតំបន់ទីជម្រាល/តំបន់ខ្សែទឹកខាងក្រោមបញ្ចូលជាមួយបច្ចេកទេសផ្សេងទៀត
• កាត់បន្ថយហានិភ័យនៃគ្រោះមហន្តរាយ
• បន្ស៊ាំទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ/គ្រោះមហន្តរាយ និងផលប៉ះពាល់របស់វា
• បង្កើតផលប្រយោជន៍សង្គម

3.2 ប្រភេទដីប្រើប្រាស់មួយប្រភេទ (ច្រើនប្រភេទ) ដែលបានអនុវត្តបច្ចេកទេស

ដីប្រើប្រាស់ចម្រុះនៅលើដីតែមួយ:

ទេ

ដីដាំដំណាំ

• ដំណាំប្រចាំឆ្នាំ
• ប្រភេទដើមឈើធំៗ និងដើមឈើតូចៗ

ដំណាំប្រចាំឆ្នាំ - បញ្ជាក់ប្រភេទដំណាំ:

• បន្លែ - បន្លែយកស្លឹក (សាលាដ ស្ពៃក្តោប ផ្ទី ផ្សេងៗ)
• បន្លែ - បន្លែយកមើម (ការ៉ុត ខ្ទឹមបារាំង ឆៃថាវម្យ៉ាង ផ្សេងៗ)

• Chillies

ប្រភេទដើមឈើធំៗ និងដើមឈើតូចៗ - បញ្ជាក់ប្រភេទ:

• ផ្លែប៉ោម (ប៉ោម សារី ​។ល។)
• stone fruits (ផ្លែប៉េស, apricot, ផ្លែឆឺរី, plum ។ល។)

ចំនួនសារដែលដាំដំណាំក្នុងមួយឆ្នាំ:

• 1

សូមបញ្ជាក់:

Vegetables are cultivated in one growing season, however, fruit trees are perennial.

តើជាការអនុវត្តន៍ដំណាំចន្លោះ?

ទេ

តើជាការអនុវត្តន៍ដំណាំវិលជុំ?

បាទ/ចា៎

បើបាទ/ច៎ា សូមបញ្ជាក់:

The cole crops are rotated with root vegetables and legumes.

ផ្លូវទឹក ផ្ទៃទឹក ដីសើម

• ខ្សែទឹក ផ្លូវទឹក

ផលិតផល/សេវាកម្មចម្បង:

Irrigation channels for farming and drinking water pipes

3.3 បន្ទាប់ពីអនុវត្តបច្ចេកទេស តើដីប្រើប្រាស់មានការប្រែប្រួលដែររឺទេ?

បន្ទាប់ពីអនុវត្តបច្ចេកទេស តើដីប្រើប្រាស់មានការប្រែប្រួលដែររឺទេ?

• ទេ (បន្តទៅសំណួរ 3.4)

3.4 ការផ្គត់ផ្គង់ទឹក

ការផ្គត់ផ្គង់ទឹកនៅកន្លែងអនុវត្តបច្ចេកទេស:

• ទឹកភ្លៀង និងប្រព័ន្ធស្រោចស្រព

មតិយោបល់:

The community was benefited greatly from the technology, and thus farming is mostly irrigated and rainfed is done, when rain falls in the area.

3.5 ក្រុម SLM ដែលបច្ចេកទេសស្ថិតនៅក្នុង

• ធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងគម្របដី/ ដំណាំគម្របដី
• ការគ្រប់គ្រងប្រព័ន្ធស្រោចស្រព (រួមទាំងការផ្គត់ផ្គង់ទឹក ប្រព័ន្ធបង្ហូរ)
• ការគ្រប់គ្រងទឹកលើដី (ទឹកធ្លាក់ ទន្លេ បឹង សមុទ្រ)

3.6 វិធានការ SLM ដែលបញ្ចូលនូវបច្ចេកទេស

វិធានការរុក្ខជាតិ

• V1: ឈើធំៗ និងដើមឈើតូចៗ
• V2: ស្មៅនិងរុក្ខជាតិៗដែលដុះមានអាយុមិនលើសពី 2ឆ្នាំ

3.7 កំណត់ប្រភេទនៃការធ្លាក់ចុះគុណភាពដីសំខាន់ៗដែលបច្ចេកទេសនេះបានដោះស្រាយ

ការហូរច្រោះដីដោយសារទឹក

• Wt: ការបាត់ដីស្រទាប់លើដោយការហូរច្រោះ
• Wg: ការកកើតឡើងនូវកំទេចកំទីដីស្រទាប់ក្រោម

ការបាត់បង់ទឹក

• Ha: ការថយចុះសំណើមដី
• Hs: ការប្រែប្រួលបរិមាណទឹកនៅលើផ្ទៃដី
• Hp: ការថយចុះគុណភាពទឹកនៅលើផ្ទៃដី

3.8 ការពារ កាត់បន្ថយ ឬស្តារឡើងវិញនៃការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី

បញ្ជាក់ពីគោលដៅរបស់បច្ចេកទេស ដែលផ្តោតទៅការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី:

• ការការពារការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី
• ការកាត់បន្ថយការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី

4.1 គំនូសបច្ចេកទេសនៃបច្ចេកទេសនេះ

លក្ខណៈពិសេសនៃបច្ចេកទេស (ទាក់ទងនឺងគំនូរបច្ចេកទេស):

GIS map of the recharge zone of the Yakpugang spings
Yakpugang village, Mongar Gewog (Block), Mongar Dzongkhag (District), Bhutan

ឈ្មោះអ្នកនិពន្ធ:

Ugyen Norten

កាលបរិច្ឆេទ:

07/10/2023

4.2 ព័ត៌មានទូទៅដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការគណនាធាតុចូល និងថ្លៃដើម

កំណត់របៀបនៃការគណនាថ្លៃដើម និងធាតុចូល:

• ក្នុងឯកតាបច្ចេកទេស

បើពាក់ព័ន្ធសូមកំណត់អត្រាប្តូរប្រាក់ពីដុល្លាទៅរូបិយប័ណ្ណតំបន់ (ឧ.​​ 1 ដុល្លារ​ = 79.9 រៀលនៃរូបិយប័ណ្ណប្រេស៊ីល) ៖ 1 ដុល្លារ =:

82,08

4.3 សកម្មភាពបង្កើត

មតិយោបល់:

The establishment activities were done with the technical assistance from SNV Bhutan and the Department of Forests and Park Services since the water source falls under the community forest.

4.4 ថ្លៃដើម និងធាតុចូលដែលត្រូវការសម្រាប់ការបង្កើតបច្ចេកទេស

ប្រសិនបើមិនអាចបំបែកតម្លៃដើមក្នុងតារាងខាងក្រោមទេ សូមផ្តល់នូវតម្លៃប៉ាន់ស្មានសរុបក្នុងការបង្កើតបច្ចេកទេសនោះ:

258500,0

ប្រសិនបើអ្នកប្រើប្រាស់ដីមិនមានថ្លៃដើម 100% សូមបញ្ជាក់ថានរណាដែលចំណាយថ្លៃដើមដែលនៅសល់:

The project was funded through Blue Moon in collaboration with Watershed Management Division of the Department of Forests and Park Services and Global Environment Facility (GEF) was also involved.

4.5 សកម្មភាពថែទាំ

4.6 កំណត់ថ្លៃដើមសម្រាប់ការថែទាំ/ សកម្មភាពរបស់បច្ចេកទេស (ក្នុងរយៈពេលមួយឆ្នាំ)

មតិយោបល់:

Since the water source is a community asset, an individual from each household goes to the water source area for annual maintenance. This happens three times a year, and no cost goes into it except labour contribution from each household during which they bring their own tools and food.

4.7 កត្តាសំខាន់បំផុតដែលមានឥទ្ធិពលដល់ការចំណាយ

ពណ៌នាពីកត្តាប៉ះពាល់ចម្បងៗទៅលើថ្លៃដើម:

None.

5.1 អាកាសធាតុ

5.2 សណ្ឋានដី

បញ្ជាក់ថាតើបច្ចេកទេសនេះត្រូវបានអនុវត្តន៍នៅក្នុង:

• សណ្ឋានដីផត

5.3 ដី

5.4 ទឹកដែលអាចទាញមកប្រើប្រាស់បាន និងគុណភាពទឹក

តើទឹកជំនន់កំពុងកើតមាននៅតំបន់នេះដែររឺទេ?

ទេ

មតិយោបល់ និងលក្ខណៈពិសេសផ្សេងៗទៀតលើគុណភាព និងបរិមាណទឹក​ :

Water quantity and quality have been greatly improved with the intervention of water source protection. These three water sources provide drinking water to Mongar town and Mongar hospital.

5.5 ជីវៈចម្រុះ

5.6 លក្ខណៈនៃអ្នកប្រើប្រាស់ដីដែលអនុវត្តបច្ចេកទេស

5.7 ទំហំផ្ទៃដីជាមធ្យមនៃដីប្រើប្រាស់ដោយអ្នកប្រើប្រាស់ដី ក្នុងការអនុវត្ត​បច្ចេកទេស

5.8 ភាពជាម្ចាស់ដី កម្មសិទ្ធប្រើប្រាស់ដី និងកម្មសិទ្ធប្រើប្រាស់ទឹក

ភាពជាម្ចាស់ដី:

• ឯកជន មានកម្មសិទ្ធ

កម្មសិទ្ធិប្រើប្រាស់ដី:

• ឯកជន

កម្មសិទ្ធប្រើប្រាស់ទឹក:

• ជាក្រុម (មានដែនកំណត់)

តើកម្មសិទ្ធប្រើប្រាស់ដី គឺផ្អែកលើប្រព័ន្ធច្បាប់បែបបុរាណ?

បាទ/ចា៎

សូមបញ្ជាក់:

The traditional legal system in our country is as per the Land Act and Land Rules and Regulations which dictate the land use in the country.

5.9 ការប្រើប្រាស់សេវាកម្ម និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ

6.1 ផលប៉ះពាល់ក្នុងបរិវេណអនុវត្តបច្ចេកទេសដែលកើតមាន

ផលប៉ះពាល់លើសេដ្ឋកិច្ចសង្គម

ផលិតផល

ទឹកដែលអាចទាញមកប្រើប្រាស់បាន និងគុណភាពទឹក

ចំណូល និងថ្លៃដើម

ផលប៉ះពាល់ទៅលើវប្បធម៌សង្គម

ផលប៉ះពាល់ទៅលើអេកូឡូស៊ី

វដ្តទឹក/លំហូរ

ការកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃគ្រោះមហន្តរាយ និងគ្រោះអាកាសធាតុ

6.2 ផលប៉ះពាល់ក្រៅបរិវេណអនុវត្តបច្ចេកទេសដែលកើតមាន

6.3 ភាពប្រឈម និងភាពរួសនៃបច្ចេកទេសទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងគ្រោះអាកាសធាតុ/ គ្រោះមហន្តរាយ (ដែលដឹងដោយអ្នកប្រើប្រាស់ដី)

ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ

ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ

គ្រោះអាកាសធាតុ (មហន្តរាយ) ​

គ្រោះមហន្តរាយធម្មជាតិ

គ្រោះមហន្តរាយអាកាសធាតុ

គ្រោះមហន្តរាយទឹក

6.4 ការវិភាគថ្លៃដើម និងអត្ថប្រយោជន៍

តើផលចំណេញ និងថ្លៃដើមត្រូវបានប្រៀបធៀបគ្នាយ៉ាងដូចម្តេច (ទស្សនៈរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី)?

តើផលចំណេញ និងការថែទាំ/ ជួសជុលត្រូវបានប្រៀបធៀបគ្នាយ៉ាងដូចម្តេច (ទស្សនៈរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី)?

មតិយោបល់:

The income earned from the project goes into community development and the community forest, and the expense for the project is already funded.

6.5 ការទទួលយកបច្ចេកទេស

• > 50%

បើអាច សូមបញ្ជាក់ពីបរិមាណ (ចំនួនគ្រួសារ និង/ ឬតំបន់គ្របដណ្តប់):

102 households

ក្នុងចំណោមគ្រួសារទាំងអស់ដែលបានអនុវត្តបច្ចេកទេស តើមានប៉ុន្មាន​គ្រួសារ​ដែល​ចង់​ធ្វើ​ដោយ​ខ្លួន​ឯង ដោយមិន​ទទួល​បាន​សម្ភារៈ​លើក​​ទឹកចិត្ត/​ប្រាក់ឧបត្ថម្ភ?​:

• 0-10%

6.6 ការបន្សុំា

តើថ្មីៗនេះ បច្ចេកទេសនេះត្រូវបានកែតម្រូវ​ដើម្បី​បន្ស៊ាំ​ទៅនឹង​ស្ថាន​ភាព​ប្រែប្រួល​ដែរ​ឬទេ?

ទេ

6.7 ភាពខ្លាំង/ គុណសម្បត្តិ/ ឱកាសនៃបច្ចេកទេស

6.8 ភាពខ្សោយ/ គុណវិបត្តិ/ ហានិភ័យនៃបច្ចេកទេស និងវិធីសាស្ត្រដោះស្រាយ

7.1 វិធីសាស្ត្រ/ ប្រភពនៃព័ត៌មាន

7.2 ឯកសារយោងដែលបានចេញផ្សាយ

ចំណងជើង អ្នកនិពន្ធ ឆ្នាំ ISBN:

Norten, U. (2021). Impact of Water Management strategies- Payment for Ecosystem Services (PES) in Bhutan. International Journal of Science and Innovative Research, 2(8), 109-144.

មានប្រភពមកពីណា? ថ្លៃដើមប៉ុន្មាន?

https://ijesir.org/wp-content/uploads/2021/11/0100072IJESIRnew.pdf

ចំណងជើង អ្នកនិពន្ធ ឆ្នាំ ISBN:

WWF. (2017). Valuing Ecosystem Services in Chamkharchhu Sub Basin: Mapping Sediment Using InVEST. WWF.

មានប្រភពមកពីណា? ថ្លៃដើមប៉ុន្មាន?

https://wwfasia.awsassets.panda.org/downloads/final_invest_report_final_draft_may_17_spread_compressed_2.pdf

7.3 ការភ្ជាប់ទៅកាន់ព័ត៌មានពាក់ព័ន្ធលើប្រព័ន្ធអនឡាញ

ចំណងជើង/ ពណ៌នា:

Source Water Protection

វេបសាយ:

https://www.nrcs.usda.gov/programs-initiatives/source-water-protection

ចំណងជើង/ ពណ៌នា:

Water Source Protection

វេបសាយ:

https://sswm.info/arctic-wash/module-4-technology/further-resources-water-sources/water-source-protection

ចំណងជើង/ ពណ៌នា:

Basic Information about Source Water Protection

វេបសាយ:

https://www.epa.gov/sourcewaterprotection/basic-information-about-source-water-protection

ចំណងជើង/ ពណ៌នា:

Conserving water resources with PES, an example from Yakpugang

វេបសាយ:

https://kuenselonline.com/conserving-water-resources-with-pes-an-example-from-yakpugang/