1.2 Технологийг үнэлэх, баримтжуулах ажилд хамаарах мэдээлэл өгсөн хүмүүс, байгууллагуудын холбоо барих мэдээлэл

Технологи баримтжуулах/үнэлэх ажилд дэмжлэг үзүүлсэн төслийн нэр (шаардлагатай бол)

Strengthening Adaptation and Resilience to Climate Change in Kenya Plus (StARCK+)

Технологи баримтжуулах/үнэлэх ажилд дэмжлэг үзүүлсэн байгууллага(ууд)-ын нэр (шаардлагатай бол)

Resource Advocacy Programme (RAP) - Кени

1.3 WOCAT-аар баримтжуулсан өгөгдлийг ашиглахтай холбоотой нөхцөл

Мэдээллийг хэзээ (газар дээр нь) цуглуулсан бэ?

17/11/2017

Эмхэтгэгч болон гол мэдээлэгч хүн(хүмүүс) WOCAT аргачлалаар баримтжуулсан мэдээллийг ашиглахтай холбоотой нөхцлийг хүлээн зөвшөөрсөн.

Тийм

1.4 Технологи тогтвортой гэдгийг баталгаажуулах

Энэ технологи азрын доройтлыг бууруулахад нөлөө үзүүлэхгүй тул газрын тогтвортой менежментийн технологи болж чадахгүй юу?

Үгүй

Тайлбар:

The technology is a sustainable land management practice that had been used for time immemorial by Boran pastoralists to manage land and land-based resources.

1.5 ГТМ-ийн Арга барилын талаархи санал асуулгын(д) суурь мэдээлэл

2.1 Технологийн товч тодорхойлолт

Технологийн тодорхойлолт:

The Dedha grazing system is an ancient, traditional governance system for land and its resources practiced by Boran pastoralists. It carefully balances how pastoralists use rangeland resources. The basis of the technology is three grazing rangeland governance zones: wet season grazing, dry season grazing, and drought reserves. There is also water governance based on a traditional hierarchy of rights. Through this system, Boran pastoralists adapt to severe and recurrent droughts.

2.2 Технологийн дэлгэрэнгүй тайлбар

Тодорхойлолт:

This grazing system is applied in Isiolo County, Northern Kenya. The Waso rangelands are inhabited by Boran pastoralists with Somali, Samburu, Rendille and Turkana herders sharing cross-border resources through negotiation. The technology is based on the maintenance of a delicate balance between livestock numbers, the supply of water, and the amount/ quality of standing pasture within the vast grazing area which is water scarce and prone to extreme seasonal variations. Through its main tenet of governing grazing patterns (wet, dry season grazing area and drought reserve) planned use of pasture is decided in large pastoralists’ assemblies attended by elders from a particular “Dedha” (a grazing area, which administratively can be as big as two wards). This process is complicated by dry seasons and droughts of unknown length, with pressure from the community to open grazing reserves. Wrong decisions can spell the end of livelihoods for some families. An ability, which has been gradually eroded over time and by external factors which don’t understand its enormous benefit but there is a project which is using an integrated approach to revive and empower this system.
The Jars a Dedha use water points to manage grazing. Different types of water sources need specific forms of management. The most intensive management occurs during droughts at deep wells and boreholes which require the most labour to operate and maintain, and are the most reliable sources of water. Due to the strategic importance of these resources, management falls to the Jarsa Dedha (council of elders). The use of shallow wells is tightly controlled by both the aba ella (the person who first dug it) and aba erega (the owner of the rotter ) working together. Aba ella is assigned first rights to water. If there is spare capacity then ‘second rights’ are decided by aba erega. Second rights would typically fall to those of a different clan, while ‘third rights’ might fall to a different ethnic group. The Borana customs and culture defines both access to certain wells but also the order of priority for watering animals.
In addition, in consultation with the Dedha council of elders, aba erega manages the use of dams and access to rivers. Generally, use of flowing river water is restricted to the dry season and access is limited to designated watering points. These are located some distance downriver from settlements to minimize disruption to inhabitants and to reduce contamination. Temporary water sources during and after the rains are not subject to control except when their use conflicts with restrictions on grazing areas. After watering their livestock, pastoralists traditionally fill their troughs for wildlife at night. This is intended to prevent wildlife from falling into wells - and to seek God’s blessings.
The high variability of rainfall in pastoral areas leads to similarly variable pasture availability. Therefore, management of grazing resources needs to balance maximizing productivity while ensuring survival. Long-term viability of the system depends on the maintenance of adaptive traits within local breeds, and both maintaining and managing resources strategically. Only within these broader goals is the concept of ‘maximizing productivity’ meaningful.
Mature livestock (gues) which are not lactating are moved to remote pastures. The gues, which make up the majority of community livestock, are herded by young unmarried men. By utilizing remote pastures, grazing resources closer to permanent water sources can be preserved for the dry season and droughts. Pasture within the vicinity of homesteads (maar qaae – literally ‘near grass’) is protected from grazing by non-lactating livestock (this is similar to kalo but a kalo reserve need not be next to the homestead ). This pasture is set aside for young animals (calves, lambs, and kids). Migrating livestock have predefined routes that maintain distance from maar qaae. The Dedha council of elders, therefore, controls settlement patterns to preserve key migratory routes. Movement of livestock between different Dedhas must be prearranged with the respective Dedha council of elders who assess spare capacity in terms of water and grazing.
The floodplain grazing area (chaafa) is crucial because it acts as a refuge for livestock during extreme drought. Grazing in chaafa is strictly prohibited during the wet season and one of the critical decisions for the Jarsa Dedha is when to open chaafa after rains have failed. Due to the relatively moist conditions in chaafa, there are additional challenges to animal and human health: namely trypanosomiasis, ticks, pneumonia, and malaria. Jarsa Dedha make decisions primarily concerning seasonal movements from wet to dry season grazing and also the opening of boreholes and chaafa. The overwhelming local consensus is that efficient resource use depends on the ability ofJarsa Dedha to enforce these regulations

2.3 Технологийн гэрэл зураг

2.5 Энэ үнэлгээнд хамрагдсан технологийг хэрэгжүүлсэн улс орон / бүс нутаг / байршил

2.6 Хэрэгжих огноо

Байгуулсан тодорхой оныг мэдэхгүй бол баримжаа хугацааг тодорхойл:

• >50 жилийн өмнө (уламжлалт)

2.7 Технологийн танилцуулга

Технологийг хэрхэн нэвтрүүлснийг тодорхойл:

• Уламжлалт системийн хэсэг (> 50 жил)

Тайлбар (төслийн төрөл г.м.):

It is inherited from generations before.

3.1 Технологийн үндсэн зорилго (д)

• Газрын доройтлыг бууруулах, сэргийлэх, нөхөн сэргээх
• Экосистемийг хамгаалах
• Сав газар / доод урсгалыг хамгаалах - бусад технологитой хослуулах
• Биологийн төрөл зүйлийг хамгаалах / сайжруулах
• гамшгийн эрсдлийг бууруулах
• Уур амьсгалын өөрчлөлт/ эрс тэс байдал болон түүний нөлөөлөлд дасан зохицох
• Уур амьсгалын өөрчлөлт, түүний үр нөлөөг багасгах
• Үр ашигтай эдийн засгийн нөлөөг бий болгох
• Нийгэмд үзүүлэх үр нөлөөг бий болгох

3.2 Технологи хэвтрүүлсэн газрын одоогийн газар ашиглалтын хэлбэр(д)

3.3 Газар ашиглалтын нэмэлт мэдээлэл

Технологи хэрэгжүүлсэн газрын усан хангамж:

• Байгалийн усалгаатай

Тайлбар:

The pastoralists depend on attendant pasture after the rains which are bi-modal in Isiolo County (Long and Short rains).

Нэг жил дэх ургамал ургах улирлын тоо:

• 2

Тодорхойлно уу:

Grasses and shrubs which nourishes livestock grows during the rainy seasons

Малын нягт (шаардлагатай бол):

Isiolo county is endowed with a substantial livestock resource base that includes 198,500 cattle, 399,000 goats, 361,900 sheep and 39,100 camels

3.4 Технологи ГТМ-ийн аль бүлэгт хамаарах

• Бэлчээрийн мал аж ахуй ба бэлчээрийн газрын менежмент

3.5 Технологийн тархалт

Технологи өргөн дэлгэрсэн эсхийг тодорхойл:

• газар дээр жигд тархсан

Технологи газар нутгийн хэмжээнд жигд тархсан бол түүний эзлэх талбайг дундажаар тооцож тэмдэглэ:

• > 10,000 км2

Тайлбар:

Isiolo County has area of 25,000Km2 but 80% of the area is used for Nomadic pastoralism.

3.6 Технологийг бүрдүүлэх ГТМ арга хэмжээ

3.7 Технологийн шийдвэрлэсэн газрын доройтлын үндсэн төрлүүд

3.8 Газрын доройтлоос урьдчилан сэргийлэх, сааруулах ба нөхөн сэргээх

Газрын доройтолтой холбоотойгоор Технологи ямар зорилго тавьсан болохыг тодорхойл:

• Газрын доройтлоос урьдчилан сэргийлэх
• газрын доройтолд дасан зохицох

4.1 Технологийн техникийн зураг

4.2 Техникийн үзүүлэлтүүд/ техникийн зургийн тайлбар

The technology is implemented in a vast area of rangelands in Isiolo County which covers around 20,000 km2 inhabited by Boran pastoralists under common management of Isiolo Jars Dedha (Council of elders). The rangelands are subdivided into around 14 arthas (localities) which are separately managed by artha elders and within which there are also ollas (homesteads) which the elders oversee. The elders manage key resources that are essential for pastoral livelihood. The resources are; prime pasture/grazing areas, water points e.g. streams, rivers, springs, shallow wells and pans, wildlife, forests, minerals, sand and other valuable stones e.g. gemstones (bojimine) and quarry, Trees and their products e.g. makuti, medicinal herbs, wild, fruits, resins, gum arabic.

4.3 Материал болон зардалд хамаарах ерөнхий мэдээлэл

Үнэ өртөг, оруулсан хувь нэмрийг хэрхэн тооцсоныг тодорхойл:

• Технологийн нэгж тус бүр

4.4 Байгуулах үйл ажиллагаа

	Үйл ажиллагаа	Арга хэмжээний төрөл	Хугацаа
1.	Dedha elders meetings	Менежментийн	All seasons
2.	Surveillance of grazing areas	Менежментийн	Largely after the rains
3.	Settling resource based disputes	Менежментийн	Largely during dry seasons and drought
4.	Deciding on when to access reserved pasture lands	Ургамалжуулалтын	Dry seasons and drought reserves
5.	Negotiations on access to pasture within and across borders	Ургамалжуулалтын	Drought and Long dry seasons

Тайлбар:

Regarding Surveillance of grazing areas, they observe pasture conditions and unwarranted access to preserved grazing areas and report on conditions. The surveillance is elevated after the rains as communities are in wet season grazing area depending on sub-surface water from the rains.

4.6 Засвар үйлчилгээ / давтагдах үйл ажиллагаа

	Үйл ажиллагаа	Арга хэмжээний төрөл	Хугацаа/ давтамж
1.	Meetings	Менежментийн	All seasons
2.	Surveillance of grazing lands	Менежментийн	After the two rainy seasons

4.8 Зардалд нөлөөлж байгаа хамгийн чухал хүчин зүйл

Өртөг зардлыг тодорхойлох гол хүчин зүйлсийг дурьдана уу:

This is a traditional technology of governing rangelands which was started and done voluntarily by the pastoralists. The costs considered are for subsistence of elders undertaking the meetings and discussions on range governance but the process still goes on even without the financial support as the actors involved do it for their own benefits.

5.1 Уур амьсгал

5.2 Байрзүйн зураг

Технологи дараах асуудалд хандсан эсэхийг тодорхойл:

• шаардлагагүй

5.3 Хөрс

5.4 Усны хүртээм ба чанар

Усны давсжилт асуудал болдог уу?

Тийм

Тодорхойлно уу:

Many boreholes dug in the area is saline

Энэ газар үер усанд автдаг уу?

Тийм

Тогтмол байдал:

Тохиолдлын

Усны чанар, нөөцийн талаархи тайлбар ба бусад тодорхойлолт:

The Ewaso Nyiro River floods every rainy seasons

5.5 Биологийн төрөл зүйл

5.6 Технологи нэвтрүүлсэн газар ашиглагчидын онцлог шинж

5.7 Технологи нэвтрүүлсэн газар ашиглагчдын эзэмшдэг эсвэл түрээслэдэг газрын дундаж талбай

5.8 Газар эзэмшил, газар ашиглах эрх, ус ашиглах эрх

Газар өмчлөл:

• Нэгдэл/ тосгон

Газар ашиглах эрх:

• Нэгдлийн хэлбэрээр (зохион байгуулалттай)

Ус ашиглах эрх:

• Нэгдлийн хэлбэрээр (зохион байгуулалттай)

5.9 Дэд бүтэц, үйлчилгээний хүртээмж

6.1 Технологийн талбай дахь үр нөлөө

Нийгэм-эдийн засгийн үр нөлөө

Үйлдвэрлэл

Усны хүртээм ба чанар

Экологийн үр нөлөө

Усны эргэлт/ илүүдэл

Биологийн: ургамал, амьтан

Уур амьсгал болон гамшгийн эрсдлийг бууруулах

6.2 Технологийн талбайн гадна үзүүлсэн үр нөлөө

6.3 Технологийн уур амьсгалын өөрчлөлт ба Уур амьсгалаас хамаарах аюул/гамшигт үзэгдэлд өртөх байдал ба эмзэг байдал (газар ашиглагч нарын дүгнэлтээр)

Уур амьсгалын аажим өөрчлөлт

Уур амьсгалын аажим өөрчлөлт

	Улирал	Уур амьсгалын өөрчлөлт/экстрим үзэгдлийн төрөл	Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
Улирлын температур	Хуурай улирал	Өсөлт	Маш сайн
Улирлын хур тундас	Хуурай улирал	Бууралт	Маш сайн

Уур амьсгалаас хамаарах аюулууд (гамшигууд)

Уур амьсгалын гамшигууд

	Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
Ган гачиг	Маш сайн
Хээрийн түймэр	Сайн

Гидрологийн гамшиг

	Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
усны үер (гол)	Сайн
Шар усны үер	Дунд зэрэг

Биолоигийн гамшигууд

	Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
Цар тархалт өвчин	Дунд зэрэг

Бусад уур амьсгалд хамаарах үр дагаварууд

Бусад уур амьсгалд хамаарах үр дагаварууд

	Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
Ургалтын хугацаа багасах	Маш сайн

6.4 Зардал ба үр ашгийн шинжилгээ

Үр ашгийг барилга байгууламжийн зардалтай (газар ашиглагчдын үзэл бодлоор) хэрхэн харьцуулах вэ?

Үр ашгийг засвар үйлчилгээ/ урсгал зардалтай (газар ашиглагчдын үзэл бодлоор) хэрхэн харьцуулах вэ?

6.5 Технологи нутагшуулах

• 50 -иас их %

Боломжтой бол, тоогоор илэрхийл (өрхийн тоо эсвэл бүрхэх талбай):

80% of Isiolo County (Around 24,500 Households)

Технологийн нэвтрүүлсэн иргэдээс хэд нь өөрийн санаачлагаар буюу өөр эх үүсвэрээс материалын болон мөнгөн дэмжлэг авалгүй нэвтрүүлсэн бэ?

• 90-100 %

6.6 Дасан зохицох

Хувьсан өөрчлөгдөж буй нөхцөл байдалд Технологид сүүлд ямар нэг шинэчлэл хийгдсэн үү?

Тийм

Хэрэв тийм бол ямар өөрчлөлтийг даван туулахад шинэчлэл хийгдсэн бэ?

• уур амьсгалын өөрчлөлт/ эрс тэс байдал

Технологийн дасан зохицох байдлыг тодорхойл (хийц, материал, төрөл зүйл г.м.):

The grazing patterns were made more flexible and the rules made stricter.

6.7 Технологийн давуу тал/боломжууд

Газар ашиглагчдын тодорхойлсон давуу тал/боломжууд
It is the cheapest and easiest way of managing the rangelands for now and for posterity.
It provides room for flexibility of decision making as seasonal variations occur.

Эмхэтгэгч, бусад мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн өнцгөөс тодорхойлсон давуу тал/боломжууд
It is conservative and less costly to implement in the vast rangelands with few incentives.
It is a legitimate system recognized by all pastoralist for management of their rangeland resources.
It can easily be adapted to govern any pastoral rangelands all over the world (Universal).

6.8 Технологийн дутагдалтай/сул тал/аюул болон тэдгээрийн хэрхэн даван туулах арга замууд

Газар ашиглагч нарын тодорхойлсон сул тал/ дутагдал/ эрсдэл	Тэдгээрийг хэрхэн даван туулах вэ?
There is no law protecting it.	Government needs to establish a law that recognizes and protects this technology.
Rich pastoralists can forego local rules and corrupt the systems overseeing the grazing plans.	Ensuring accountability for decisions made. As few lead elders can be corrupted and their decisions compromised but when the decisions on grazing are largely made in common meetings of all elders, the decisions are normally watertight and cant be influenced negatively.

Эмхэтгэгч, бусад мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн өнцгөөс тодорхойлсон сул тал/ дутагдал/ эрсдэл	Тэдгээрийг хэрхэн даван туулах вэ?
Cross-border pastoralists are not aware of the Technology and tend to undermine it.	Improve awareness of the technology among the cross-border pastoralists that also access Isiolo rangelands.

7.1 Мэдээллийн аргууд / эх сурвалжууд

7.3 Холбогдох мэдээллийн интернет дэх нээлттэй холбоосууд

Гарчиг/ тодорхойлолт :

Evolving customary institutions by patison and tari

URL:

pubs.iied.org/pdfs/10076IIED.pdf

Гарчиг/ тодорхойлолт :

Strengthening Customary institutions the case of Isiolo County Northern Kenya by Caroline, Tari and Jarso

URL:

www.celep.info/wp-content/uploads/2015/11/Strengthening-local-institutions.pdf