Технологиуд

Agroforestry with Acacia senegal [Сенегал ]

technologies_1119 - Сенегал

Бүрэн гүйцэд байдал: 76%

1. Ерөнхий мэдээлэл

1.2 Технологийг үнэлэх, баримтжуулах ажилд хамаарах мэдээлэл өгсөн хүмүүс, байгууллагуудын холбоо барих мэдээлэл

Мэдээлэл өгсөн хүн (с)

ГТМ мэргэжилтэн :
ГТМ мэргэжилтэн :
Технологи баримтжуулах/үнэлэх ажилд дэмжлэг үзүүлсэн байгууллага(ууд)-ын нэр (шаардлагатай бол)
CDE Centre for Development and Environment (CDE Centre for Development and Environment) - Швейцар
Технологи баримтжуулах/үнэлэх ажилд дэмжлэг үзүүлсэн байгууллага(ууд)-ын нэр (шаардлагатай бол)
CSE (CSE) - Сенегал

1.3 WOCAT-аар баримтжуулсан өгөгдлийг ашиглахтай холбоотой нөхцөл

Эмхэтгэгч болон гол мэдээлэгч хүн(хүмүүс) WOCAT аргачлалаар баримтжуулсан мэдээллийг ашиглахтай холбоотой нөхцлийг хүлээн зөвшөөрсөн.

Тийм

2. ГТМ Технологийн тодорхойлолт

2.1 Технологийн товч тодорхойлолт

Технологийн тодорхойлолт:

An agroforestry system, dominated by Acacia senegal, developed through protection of all naturally regenerating trees with improvement of soil properties through presence of trees, application of manure and a fallow rotation.

2.2 Технологийн дэлгэрэнгүй тайлбар

Тодорхойлолт:

Acacia senegal is the dominating woody species in this agroforestry system. To improve soil properties and crop production, organic manure is applied and a fallow system practiced. One part of the field is being cultivated with either millet (Pennisetum typhoides), cowpea (Vigna unguiculata), groundnut (Arachis hypogaea) or maïz (Zea mais] whereas the other part is left fallow for two years before rotation.

Purpose of the Technology: Initially, the main objective of the land user applying the technology was to improve soil properties and crop production in his fields by maintaining any tree and protecting natural regeneration when preparing his land for cultivation. With the start of exploiting Acacia senegal for the exudates, gum arabic, the potential of revenue increase through gum exploitation became evident and the objective shifted from soil protection to gum exploitation.

Establishment / maintenance activities and inputs: Because of knowledge his father passed on to him, the land user applying this agroforestry practice believes that any tree in his fields is useful and should be protected.Through the technique of assisted natural regeneration, trees naturally growing in the field are protected to reach mature age instead of being cut to clear area for cultivation. The only inputs related to this technology are those for seeds for crop cultivation. During the 3-4 months of gum Arabic exploitation, the land user is obliged to survey his fields day and night, as intruders try to tap the Acacia senegal trees illegally. However, this task is fulfilled by the landuser himself and does not involve expenses for payed manpower.

Natural / human environment: This SLM technology site is located in the sylvopastoral region of the Ferlo in the north of Sénégal. The agro-climatic zone is classified as semi-arid with mean annual precipitation of 300-400 mm. The main land use type in the area is extensive pastoralism followed by rainfed agriculture. Pastoralism is primarily practiced by transhumant Fula (Peulh) herders and further by Mauritanian Moor herders with herds of dromedaries. Vegetation cover in the area has been largely degraded due to cutting for domestic uses and cattle feeding, bushfires and overgrazing. The soil is exposed to wind erosion which carries away nutrients in the topsoil and therefore declines soil fertility. During intense rains in the rainy season, surface runoff is accelerated and leads to the formation of gullies and ravines.

2.3 Технологийн гэрэл зураг

2.5 Энэ үнэлгээнд хамрагдсан технологийг хэрэгжүүлсэн улс орон / бүс нутаг / байршил

Улс :

Сенегал

Улс/аймаг/сум:

Louga

Байршлын дэлгэрэнгүй тодорхойлолт:

Barkédji

Тайлбар:

Total area covered by the SLM Technology is 0.35 km2.

2.6 Хэрэгжих огноо

Байгуулсан тодорхой оныг мэдэхгүй бол баримжаа хугацааг тодорхойл:
  • 10-50 жилийн өмнө

2.7 Технологийн танилцуулга

Технологийг хэрхэн нэвтрүүлснийг тодорхойл:
  • Газар ашиглагчдын санаачилгаар
Тайлбар (төслийн төрөл г.м.):

family tradition: the father taught the sons not to cut any trees in their fields, as they have beneficial properties

3. ГТМ технологийн ангилал

3.1 Технологийн үндсэн зорилго (д)

  • Үйлдвэрлэлийг сайжруулах
  • Газрын доройтлыг бууруулах, сэргийлэх, нөхөн сэргээх
  • Үр ашигтай эдийн засгийн нөлөөг бий болгох

3.2 Технологи хэвтрүүлсэн газрын одоогийн газар ашиглалтын хэлбэр(д)

Нэг газр нутгийн хэмжээнд хэрэгжих холимог газар ашиглалт:

Тийм

Газар ашиглалтын холимог тогтолцоог (тарилан/бэлчээр/ой мод) тодорхойл:
  • ХАА-н ойжуулалт

Тариалангийн газар

Тариалангийн газар

  • Нэг наст үр тариа
Тариалан - Таримлыг тодорхойлно уу:
  • үр тариа - шар будаа
  • буурцагт ургамал - вандуй
  • тосны ургамал - газрын самар
Нэг жил дэх ургамал ургах улирлын тоо:
  • 1
Тодорхойлно уу:

Longest growing period in days: 120 Longest growing period from month to month: July to October

Байгалийн ой / модтой газар

Байгалийн ой / модтой газар

Модны төрөл:
  • Acacia senegal
Тайлбар:

Major cash crop: Acacia senegal
Major food crop: Millet, groundnut, cowpea

Major land use problems (compiler’s opinion): degradation of vegetation cover, wind erosion, increased surface runoff, formation of gullies and ravines, management of natural water sources (people doing laundry and personal hygiene in temporal ponds used as sources of drinking water)

Major land use problems (land users’ perception): wind erosion, water erosion, reduction of vegetation cover

3.4 Усан хангамж

Технологи хэрэгжүүлсэн газрын усан хангамж:
  • Байгалийн усалгаатай

3.5 Технологи ГТМ-ийн аль бүлэгт хамаарах

  • ХАА-н ойжуулалт
  • Эргэлтэт систем (газар тариалангийн эргэлт, уринш, ээлжлэн тариалалт)

3.6 Технологийг бүрдүүлэх ГТМ арга хэмжээ

Агрономийн арга хэмжээ

Агрономийн арга хэмжээ

  • А1: Ургамал/ хөрсөн бүрхэвч
Ургамалжилтын арга хэмжээ

Ургамалжилтын арга хэмжээ

  • V1: Мод ба бут, сөөг
Тайлбар:

Main measures: agronomic measures, vegetative measures

Type of agronomic measures: manure / compost / residues

3.7 Технологийн шийдвэрлэсэн газрын доройтлын үндсэн төрлүүд

Хөрс усаар эвдрэх

Хөрс усаар эвдрэх

  • Wt: Хөрсний гадаргын угаагдал
Хөрс салхиар эвдрэх

Хөрс салхиар эвдрэх

  • Et: Хөрсний гадаргын зөөгдөл
Хөрсний химийн доройтол

Хөрсний химийн доройтол

  • Cn: Үржил шим болон органик агууламж буурах (элэгдлийн шалтгаангүй)
Биологийн доройтол

Биологийн доройтол

  • Bc: Ургамлан нөмрөг багасах
  • Bq: Хэмжээ/ Биомасс буурах
  • Bs: Ургамлын чанар, төрөл зүйл, олон янз байдал буурах
Тайлбар:

Main type of degradation addressed: Et: loss of topsoil, Cn: fertility decline and reduced organic matter content, Bc: reduction of vegetation cover, Bs: quality and species composition /diversity decline

Secondary types of degradation addressed: Wt: loss of topsoil / surface erosion, Bq: quantity / biomass decline

Main causes of degradation: soil management (absence of inorganic fertilizers, reduction of fallow period), deforestation / removal of natural vegetation (incl. forest fires) (domestic uses), over-exploitation of vegetation for domestic use, overgrazing (oversized herds of cattle and dromadaires), Heavy / extreme rainfall (intensity/amounts) (during rainy season), population pressure (need for pasture and cultivable land), poverty / wealth, education, access to knowledge and support services

3.8 Газрын доройтлоос урьдчилан сэргийлэх, сааруулах ба нөхөн сэргээх

Газрын доройтолтой холбоотойгоор Технологи ямар зорилго тавьсан болохыг тодорхойл:
  • Газрын доройтлоос урьдчилан сэргийлэх

4. Техникийн нөхцөл, хэрэгжилтийн үйл ажиллагаа, материал ба зардал

4.1 Технологийн техникийн зураг

Техник тодорхойлолт (техник зурагтай уялдана):

Technical knowledge required for land users: low

Main technical functions: increase in organic matter, increase in nutrient availability (supply, recycling,…), increase of biomass (quantity)

Secondary technical functions: promotion of vegetation species and varieties (quality, eg palatable fodder)

Manure / compost / residues
Material/ species: organic manure (untreated)

4.3 Байгуулах үйл ажиллагаа

Үйл ажиллагаа Хугацаа (улирал)
1. Get all the seeds

4.4 Байгуулалтад шаардагдах зардал ба материал

Хөрөнгө оруулалтыг дурьдана уу Хэмжих нэгж Тоо хэмжээ Нэгжийн өртөг Материал бүрийн нийт өртөг % газар ашиглачаас гарсан зардал
Таримал материал Seeds for millet ha 1.0 1.68 1.68
Таримал материал Seeds for groundnut ha 1.0 5.25 5.25
Таримал материал Seeds for cowpeas ha 1.0 7.85 7.85
Технологи бий болгох нийт үнэ өртөг 14.78
Технологи бий болгох нийт үнэ өртөг, ам.доллар 14.78

4.5 Засвар үйлчилгээ / давтагдах үйл ажиллагаа

Үйл ажиллагаа Хугацаа/ давтамж
1. Sowing of crops beginning of growing season once a year
2. Application of manure several times during growing season

4.6 Засвар үйлчилгээ / урсгал үйл ажиллагаанд шаардагдах зардал ба материал (жилээр)

Тайлбар:

The landuser has to spend 90-120 person days for surveillance of his Acacia senegal trees every year during the exploitation of gum arabic. No costs incur to the landuser because of this activity, as he or somebody from his family is undertaking the task.The protection of natural regeneration in the fields does not have any costs, as the young trees are not enclosured.

4.7 Зардалд нөлөөлж байгаа хамгийн чухал хүчин зүйл

Өртөг зардлыг тодорхойлох гол хүчин зүйлсийг дурьдана уу:

seeds for crop planting

5. Хүн, байгалийн хүрээлэн буй орчин

5.1 Уур амьсгал

Жилийн нийлбэр хур тундас
  • <250 мм
  • 251-500 мм
  • 501-750 мм
  • 751-1,000 мм
  • 1,001-1,500 мм
  • 1,501-2,000 мм
  • 2,001-3,000 мм
  • 3,001-4,000 мм
  • > 4,000 мм
Жилийн дундаж хур тунадас (хэрэв мэдэгдэж байвал), мм:

300.00

Хур тунадасны талаархи тодорхойлолт/ тайлбар:

During one rainy season (july-september), dry period from october-mai

Агро-уур амьсгалын бүс
  • Хагас хуурай

Thermal climate class: tropics, in the sylvopastoral zone of the Ferlo

5.2 Байрзүйн зураг

Дундаж налуу:
  • Тэгш (0-2 %)
  • Бага зэрэг хэвгий (3-5 %)
  • Дунд зэрэг хэвгий (6-10 % )
  • Долгиорхог (11-15 %)
  • Толгодорхог (16-30 %)
  • Эгц налуу (31-60 % )
  • Огцом эгц налуу (>60 %)
Гадаргын хэлбэр:
  • Тэгш өндөрлөг/тэгш тал
  • Зоо, хяр
  • Уулын энгэр, хажуу
  • Ухаа, гүвээ, дов толгод
  • Уулын бэл
  • Хөндий, хоолой, нам хотос
Өндөршлийн бүс:
  • 0-100 м д.т.д
  • 101-500 м д.т.д
  • 501-1,000 м д.т.д
  • 1,001-1,500 м д.т.д
  • 1,501-2,000 м д.т.д
  • 2,001-2,500 м д.т.д
  • 2,501-3,000 м д.т.д
  • 3,001-4,000 м д.т.д
  • > 4,000 м д.т.д

5.3 Хөрс

Хөрсний дундаж зузаан:
  • Маш нимгэн (0-20 см)
  • Нимгэн (21-50 см)
  • Дунд зэрэг зузаан (51-80 см)
  • Зузаан (81-120 cм)
  • Маш зузаан (>120 cм)
Хөрсний бүтэц (өнгөн хөрс):
  • Сийрэг/хөнгөн (элсэрхэг)
  • Хүнд (шаварлаг)
Өнгөн хөрсний органик нэгдэл:
  • Бага (<1 % )
Боломжтой бол хөрсний бүрэн тодорхойлолт, боломжит мэдээллийг өгнө үү, жишээ нь хөрсний төрөл, хөрсний урвалын орчин/хүчиллэг байдал, катион солилцох чадавхи, азотын хэмжээ, давсжилт г.м.

Soil fertility: High (ranked 1) and medium (ranked 2)
Soil drainage/infiltration: Medium
Soil water storage capacity: Medium

5.4 Усны хүртээм ба чанар

Гадаргын усны хүртээмж:

Муу/огт байхгүй

Усны чанар (цэвэрлээгүй):

Муу чанарын ундны ус (цэвэршүүлэх шаардлагатай)

Усны чанар, нөөцийн талаархи тайлбар ба бусад тодорхойлолт:

Water quality (untreated): Poor drinking water (treatement required, ranked 1, groundwater from borehole during dry season) and for agricultural use only (irrigation, ranked 2, water from temporary ponds during the rainy season)

5.5 Биологийн төрөл зүйл

Зүйлийн олон янз байдал:
  • Дунд зэрэг
Биологийн олон янз байдлын талаархи тайлбар ба бусад тодорхойлолт:

Compared to the sudano-guinean zones of the country, this zone is not very species rich

5.6 Технологи нэвтрүүлсэн газар ашиглагчидын онцлог шинж

Үйлдвэрлэлийн системийн зах зээлийн чиг баримжаа:
  • Амь зуух арга хэлбэрийн (өөрийгөө хангах)
  • холимог (амьжиргаа ба худалдаанд)
Фермээс гадуурх орлого:
  • Нийт орлогын %10 доош хувь
Чинээлэг байдлыг харьцангуй түвшин:
  • Дундаж
Хувь хүн эсвэл бүлэг:
  • Хувь хүн / өрх
Механикжилтын түвшин:
  • Хүнд хүчир ажил
  • Амьтны зүтгүүр
Хүйс:
  • Эрэгтэй
Газар ашиглагчдын бусад шаардлагатай шинж чанарыг тодорхойл:

Land users applying the Technology are mainly common / average land users

Difference in the involvement of women and men: women do not have the right to ask for land to cultivate, it can only been attributed to them by their husbands

Population density: < 10 persons/km2

Annual population growth: 2% - 3%

22% of the land users are average wealthy.

Off-farm income specification: no off-farm income (if income generated through gum exploitation is seen as farm income)

Market orientation: Subsistence (ranked 1) and Mixed (ranked 2, only gum from Acacia senegal is sold)

5.7 Технологи нэвтрүүлэхэд газар ашиглагчийн ашигласан газрын дундаж талбай

  • < 0.5 га
  • 0.5-1 га
  • 1-2 га
  • 2-5 га
  • 5-15 га
  • 15-50 га
  • 50-100 га
  • 100-500 га
  • 500-1,000 га
  • 1,000-10,000 га
  • > 10,000 га
Энэ нь жижиг, дунд, том оворт тооцогдох уу (орон нутгийн чиг баримжаагаар)?
  • Дунд-хэмжээний
Тайлбар:

The single landuser applying the technology exploits cropland of about 35 ha

5.8 Газар эзэмшил, газар ашиглах эрх, ус ашиглах эрх

Газар өмчлөл:
  • Төр засаг
  • Хувь хүн, тодорхой цол эргэмгүй
Газар ашиглах эрх:
  • Нэгдлийн хэлбэрээр (зохион байгуулалттай)
Ус ашиглах эрх:
  • Нэгдлийн хэлбэрээр (зохион байгуулалттай)

5.9 Дэд бүтэц, үйлчилгээний хүртээмж

эрүүл мэнд:
  • Ядуу
  • Дунд зэргийн
  • Сайн
боловсрол:
  • Ядуу
  • Дунд зэргийн
  • Сайн
техник дэмжлэг:
  • Ядуу
  • Дунд зэргийн
  • Сайн
хөдөлмөр эрхлэлт (жишээ нь, ХАА-аас өөр):
  • Ядуу
  • Дунд зэргийн
  • Сайн
зах зээл:
  • Ядуу
  • Дунд зэргийн
  • Сайн
эрчим хүч:
  • Ядуу
  • Дунд зэргийн
  • Сайн
зам ба тээвэр:
  • Ядуу
  • Дунд зэргийн
  • Сайн
ундны ус ба ариутгал:
  • Ядуу
  • Дунд зэргийн
  • Сайн
санхүүгийн үйлчилгээ:
  • Ядуу
  • Дунд зэргийн
  • Сайн

6. Үр нөлөө ба дүгнэлт

6.1 Технологийн талбай дахь үр нөлөө

Нийгэм-эдийн засгийн үр нөлөө

Үйлдвэрлэл

Газар тариалангийн үйлдвэрлэл

буурсан
нэмэгдсэн

үйлдвэрлэл зогсох эрсдэл

Нэмэгдсэн
Буурсан
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

As the land user can count on income from gum exploitation he is less vulnerable to crop failure

олон янз бүтээгдэхүүн

буурсан
нэмэгдсэн

Үйлдвэрлэлийн газар

буурсан
нэмэгдсэн
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

Applies especially for fallow part, cultivation might be entirely given up

Орлого, зарлага

тариалангийн газрын орлого

буурсан
нэмэгдсэн
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

Income from gum arabic exploitation

орлогын олон янз эх үүсвэр

буурсан
нэмэгдсэн

Нийгэм-соёлын үр нөлөө

хүнсний аюулгүй байдал/ өөрийгөө хангах

буурсан
сайжирсан

маргааныг шийдвэрлэх

муудсан
сайжирсан

Экологийн үр нөлөө

Хөрс

хөрсөн бүрхэвч

буурсан
сайжирсан
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

Applies for the part left fallow, in the cultivated part negligible

хөрс алдагдах

Нэмэгдсэн
Буурсан
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

Applies for the part left fallow, in the cultivated part negligible

шимт бодисын эргэлт/ сэргэлт

буурсан
нэмэгдсэн
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

Biological N-fixation (A.senegal), but amount questionable

хөрсний органик нэгдэл/ хөрсөнд агуулагдах С

буурсан
нэмэгдсэн
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

Through plant litterfall, application of manure

Биологийн: ургамал, амьтан

газрын дээрхи / доорхи С

буурсан
нэмэгдсэн
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

Mainly applies for the part left fallow, in the cultivated part only little

ургамлын төрөл, зүйл

буурсан
нэмэгдсэн
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

Applies for the cultivated part only

хортон шавж/өвчний хяналт

буурсан
нэмэгдсэн
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

Birds building nests in trees on fields

Уур амьсгал болон гамшгийн эрсдлийг бууруулах

салхины хурд

Нэмэгдсэн
Буурсан
Тайлбар/ тодорхой дурьдах:

Applies for the part left fallow, in the cultivated part negligible

6.2 Технологийн талбайн гадна үзүүлсэн үр нөлөө

салхиар тээвэрлэгдэх хурдас

Нэмэгдсэн
багассан

6.3 Технологийн уур амьсгалын өөрчлөлт ба Уур амьсгалаас хамаарах аюул/гамшигт үзэгдэлд өртөх байдал ба эмзэг байдал (газар ашиглагч нарын дүгнэлтээр)

Уур амьсгалын аажим өөрчлөлт

Уур амьсгалын аажим өөрчлөлт
Улирал Өсөх эсвэл буурах Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
Жилийн дундаж температур Өсөлт Сайн

Уур амьсгалаас хамаарах аюулууд (гамшигууд)

Цаг уурын гамшигууд
Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
Орон нутгийн аадар бороо Мэдэхгүй
Орон нутгийн салхин шуурга Мэдэхгүй
Уур амьсгалын гамшигууд
Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
Ган гачиг Мэдэхгүй
Гидрологийн гамшиг
Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
усны үер (гол) Сайн биш

Бусад уур амьсгалд хамаарах үр дагаварууд

Бусад уур амьсгалд хамаарах үр дагаварууд
Технологи түүний нөлөөг хэрхэн бууруулж байна?
Ургалтын хугацаа багасах Сайн биш

6.4 Зардал ба үр ашгийн шинжилгээ

Үр ашгийг барилга байгууламжийн зардалтай (газар ашиглагчдын үзэл бодлоор) хэрхэн харьцуулах вэ?
Богино хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал:

Эерэг

Урт хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал:

Маш эерэг

Үр ашгийг засвар үйлчилгээ/ урсгал зардалтай (газар ашиглагчдын үзэл бодлоор) хэрхэн харьцуулах вэ?
Богино хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал:

Эерэг

Урт хугацаанд эргэн төлөгдөх байдал:

Маш эерэг

Тайлбар:

the landuser is expecting a rise in income through increased gum production

6.5 Технологи нутагшуулах

  • жишээ/ туршилт
Боломжтой бол, тоогоор илэрхийл (өрхийн тоо эсвэл бүрхэх талбай):

1

Технологийг өөрийн талбайд нэвтрүүлсэн бусад иргэдээс хэд нь үүнийг өөрийн хүчээр, өөрөөр хэлбэл ямар нэг материал, техникийн дэмжлэг, төлбөр авалгүй хийсэн бэ?
  • 91-100%
Тайлбар:

100% of land user families have adopted the Technology without any external material support

1 land user families have adopted the Technology without any external material support

There is a little trend towards spontaneous adoption of the Technology

6.7 Технологийн давуу тал/боломжууд

Газар ашиглагчдын тодорхойлсон давуу тал/боломжууд
increase of crop production

How can they be sustained / enhanced? maintain or increase number of trees in fields
increase of income

How can they be sustained / enhanced? assist natural regeneration of Acacia senegal
provision of shade for cattle and increased availability of manure as consequence

How can they be sustained / enhanced? maintain or increase number of trees in fields
Эмхэтгэгч, бусад мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн өнцгөөс тодорхойлсон давуу тал/боломжууд
increase of soil fertility
increase of soil organic matter

How can they be sustained / enhanced? increase the number of trees with positive impact on soil fertility
improve manure application and increase number of trees in cultivated part
reduction of wind erosion

How can they be sustained / enhanced? increase tree abundance
maintenance of woody species diversity
improvement of soil cover

How can they be sustained / enhanced? increase tree abundance
little to no costs of establishment

6.8 Технологийн дутагдалтай/сул тал/аюул болон тэдгээрийн хэрхэн даван туулах арга замууд

Газар ашиглагч нарын тодорхойлсон сул тал/ дутагдал/ эрсдэл Тэдгээрийг хэрхэн даван туулах вэ?
surveillance of Acacia senegal trees during exploitation season required establish a fence
crop damaging birds find a habitat to build nests in trees put scarecrows
Эмхэтгэгч, бусад мэдээлэл өгсөн хүмүүсийн өнцгөөс тодорхойлсон сул тал/ дутагдал/ эрсдэл Тэдгээрийг хэрхэн даван туулах вэ?
tendency towards a monoculture of Acacia senegal (in the part of the field left fallow) encourage natural regeneration of other local species as well

7. Ном зүй ба холбоосууд

7.1 Мэдээллийн аргууд / эх сурвалжууд

Модулууд