1.2 ព័ត៌មានលម្អិតពីបុគ្គលសំខាន់ៗ និងស្ថាប័នដែលចូលរួមក្នុងការវាយតម្លៃ និងចងក្រងឯកសារនៃបច្ចេកទេស

ឈ្មោះគម្រោងដែលបានចងក្រងឯកសារ/ វាយតម្លៃលើបច្ចេកទេស (បើទាក់ទង)

Projet de Gestion Participative et Intégrée des Bassins Versants pour la Lutte contre l’Erosion (FAO/GPC/MOR/050/SWI)

ឈ្មោះអង្គភាពមួយ (ច្រើន) ដែលបានចងក្រងឯកសារ/ វាយតម្លៃបច្ចេកទេស (បើទាក់ទង)

Bern University of Applied Sciences, School of Agricultural, Forest and Food Sciences (HAFL) - ប្រទេសស្វ៊ីស

1.3 លក្ខខណ្ឌទាក់ទងទៅនឹងការប្រើប្រាស់ទិន្នន័យដែលបានចងក្រងតាមរយៈ វ៉ូខេត

អ្នកចងក្រង និង(បុគ្គលសំខាន់ៗ)យល់ព្រមទទួលយកនូវលក្ខខណ្ឌនានាទាក់ទងទៅនឹងការប្រើប្រាស់ទិន្នន័យដែលបានចងក្រងតាមរយៈវ៉ូខេត:

បាទ/ចា៎

1.4 សេចក្តីប្រកាសស្តីពីចីរភាពនៃការពណ៌នាពីបច្ចេកទេស

តើបច្ចេកទេសដែលបានពណ៌នានេះមានបញ្ហាដែលផ្តោតលើការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី, បើដូច្នេះវាមិនអាចត្រូវបានប្រកាសថាជាបច្ចេកទេសនៃការគ្រប់គ្រងប្រកបដោយចីរភាពទេ?

ទេ

1.5 ការយោងទៅលើកម្រងបញ្ជីសំណួរ (មួយ ឬច្រើន) នៃវិធីសាស្ត្រផ្សព្វផ្សាយ SLM (ដែលបានចងក្រងដោយទស្សនៈពិភពលោកស្តីពីវិធីសាស្ត្រ និងបច្ចេកទេសងអភិរក្ស WOCAT)

2.1 ការពណ៌នាដោយសង្ខេបពីបច្ចេកទេស

និយមន័យបច្ចេកទេស:

Une terre de parcours collective, située dans la zone basse et inondable proche de la rivière (almou), est mise en défens de mars à juin afin de permettre la régénération de l'herbe.

2.2 ការពណ៌នាលម្អិតពីបច្ចេកទេស

ការពណ៌នា:

La fermeture au pâturage est appliquée dans le Moyen-Atlas marocain, dans les villages éloignés des centres urbains possédant des institutions traditionnelles (Jmaâs, conseils tribaux) socialement fortes. Les douars sont situés dans les vallées où sont cultivées les céréales et les terres basses et inondables non cultivées produisent du fourrage pour le bétail. La plus grande partie du fourrage pour ce bétail vient des parcours sévèrement dégradés, en partie dans les forêts. Les familles se répartissent les tâches, quelqu’un s’occupant du bétail dans les parcours, quelqu’un d’autre s’occupe des cultures. Les équins étant utilisés comme animaux de travail, ils ne peuvent pas être dans les parcours toute la journée avec les bergers, il leur faut du fourrage à proximité.
Une partie de ces terres de parcours terres collectives, basses et inondables proche de la rivière, est réservée aux équins. Ceci limite la charge totale en bétail mangeant l’herbe.
La Jmaâ, conseil tribal, ferme l’accès à tout animal pour les mois de Mars à Juin. Le but de cette fermeture est de permettre la régénération de la végétation, constituée principalement d’herbes. De plus, cela réduit la destruction du couvert végétal et la compaction pendant la période la plus humide de l’année.
Afin d’entretenir ce système très ancien, n’ayant pas changé depuis des décades, l’important est le respect de ces règles par les habitants des douars. Afin de faire respecter ces règles, des sanctions graduelles sont appliquées par la Jmaâ, conseil tribal. Si quelqu’un fait pâturer une autre espèce de bétail, par exemple son troupeau de chèvres et moutons, ou s’il ne respecte pas la période de fermeture du pâturage, la Jmaâ envoie un groupe de vingt personnes chez lui pour se faire restaurer. Ils y restent jusqu’à ce qu’ils soient rassasiés. Si la même personne brise la règle une autre fois, elle doit restaurer 40 personnes, et à la troisième fois elle est exclue du village.
Afin d’entretenir cette terre, la coupe de plantes épineuses est nécessaire.
Les avantages de cette fermeture et ouverture de la terre collective pour les équins est l’augmentation de la production de fourrage, et la réduction de la dégradation des terres.
La plupart des habitants apprécient et comprennent l’utilité de la fermeture de cette terre collective pour l’augmentation de la production fourragère. Par contre, certaines rares personnes ne comprennent pas pourquoi elles ne peuvent pas faire pâturer leur bétail alors que les autres pâturages ne produisent presque rien.

2.3 ​រូបភាពនៃបច្ចេកទេស

2.5 ប្រទេស/តំបន់/ទីតាំងកន្លែង ដែលបច្ចេកទេសត្រូវបានអនុវត្ត និងបានគ្រប់ដណ្តប់ដោយការវាយតម្លៃនេះ

2.6 កាលបរិច្ឆេទនៃការអនុវត្ត

ប្រសិនបើមិនច្បាស់ឆ្នាំ សូមបញ្ជាក់កាលបរិច្ឆេទដែលប្រហាក់ប្រហែល:

• ច្រើនជាង 50 ឆ្នាំមុន (ប្រពៃណី)

2.7 ការណែនាំពីបច្ចេកទេស

សូមបញ្ជាក់តើបច្ចេកទេសត្រូវបានណែនាំឱ្យអនុវត្តដោយរបៀបណា:

• ជាផ្នែកនៃប្រព័ន្ធប្រពៃណី (> 50 ឆ្នាំ)

3.1 គោលបំណងចម្បង (១​ ឬច្រើន)​ នៃបច្ចេកទេសនេះ

• ធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវផលិតកម្ម
• កាត់បន្ថយ, បង្ការ, ស្តារឡើងវិញនូវការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី
• អភិរក្សប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី

3.2 ប្រភេទដីប្រើប្រាស់មួយប្រភេទ (ច្រើនប្រភេទ) ដែលបានអនុវត្តបច្ចេកទេស

មតិយោបល់:

Principales espèces animales et principaux produits: Utilisé pour équins principalement.

Nombre de période de croissance par an: 1

3.4 ការផ្គត់ផ្គង់ទឹក

ការផ្គត់ផ្គង់ទឹកនៅកន្លែងអនុវត្តបច្ចេកទេស:

• ទឹកភ្លៀង

3.5 ក្រុម SLM ដែលបច្ចេកទេសស្ថិតនៅក្នុង

• តំបន់ទ្រនាប់ (បិទការប្រើប្រាស់ គាំទ្រដល់ការស្តារឡើងវិញ)
• កសិរុក្ខកម្ម (pastoralism) និងការគ្រប់គ្រងដីសម្រាប់ចិញ្ចឹមសត្វ

3.6 វិធានការ SLM ដែលបញ្ចូលនូវបច្ចេកទេស

3.7 កំណត់ប្រភេទនៃការធ្លាក់ចុះគុណភាពដីសំខាន់ៗដែលបច្ចេកទេសនេះបានដោះស្រាយ

3.8 ការពារ កាត់បន្ថយ ឬស្តារឡើងវិញនៃការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី

បញ្ជាក់ពីគោលដៅរបស់បច្ចេកទេស ដែលផ្តោតទៅការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី:

• ការការពារការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី
• ការកាត់បន្ថយការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី

4.1 គំនូសបច្ចេកទេសនៃបច្ចេកទេសនេះ

4.2 ព័ត៌មានទូទៅដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការគណនាធាតុចូល និងថ្លៃដើម

កំណត់របៀបនៃការគណនាថ្លៃដើម និងធាតុចូល:

• ក្នុងឯកតាបច្ចេកទេស

ផ្សេងៗ/ រូបិយប័ណ្ណជាតិ (បញ្ជាក់):

Dirhams

បើពាក់ព័ន្ធសូមកំណត់អត្រាប្តូរប្រាក់ពីដុល្លាទៅរូបិយប័ណ្ណតំបន់ (ឧ.​​ 1 ដុល្លារ​ = 79.9 រៀលនៃរូបិយប័ណ្ណប្រេស៊ីល) ៖ 1 ដុល្លារ =:

10,0

4.3 សកម្មភាពបង្កើត

មតិយោបល់:

L'organisation de la mise en place de l'activité est ancienne, donc ne peut pas être reconstruite.

4.5 សកម្មភាពថែទាំ

	សកម្មភាព	ពេលវេលា/ ភាពញឹកញាប់
1.	Taille des plantes épineuses (Ononis spinosa, Carduus pycnocephalus...)	En fonction des besoins, pas de contrôle de la quantité de travail
2.	Surveillance pour éviter le pâturage en dehors de la saison, ou par d'autre bétail	En permanence, se fait en passant lors de la vie quotidienne.

មតិយោបល់:

Certains utilisateurs des terres disent qu'il n'est jamais nécessaire de couper les plantes épineuses, d'autres qu'ils les coupent parfois. De ce fait, il est impossible d'estimer la charge en travail nécessaire pour la coupe de ces plantes épineuses.

4.6 កំណត់ថ្លៃដើមសម្រាប់ការថែទាំ/ សកម្មភាពរបស់បច្ចេកទេស (ក្នុងរយៈពេលមួយឆ្នាំ)

	បញ្ជាក់ពីធាតុចូល	ឯកតា	បរិមាណ	ថ្លៃដើមក្នុងមួយឯកតា	ថ្លៃធាតុចូលសរុប	% នៃថ្លៃដើមដែលចំណាយដោយអ្នកប្រើប្រាស់ដី
កម្លាំងពលកម្ម	Taille des plantes épineuses	jours		80,0		100,0
កម្លាំងពលកម្ម	Surveillance pour éviter le pâturage hors-saison, et par d'autres types de bétail	jours		80,0		100,0

មតិយោបល់:

Selon certains utilisateurs des terres, il n'est jamais nécessaire de couper les plantes épineuses envahissant l'almou. Selon d'autres utilisateurs, il est parfois nécessaire de les couper pour éviter qu'elles remplacent l'herbe. De ce fait, il est difficile d'estimer la charge en travail nécessaire pour la coupe de ces plantes épineuses.

La surveillance se fait au cours de la vie quotidienne, car l'almou collectif est juste à coté des douars, et personne ne doit être engagé pour le faire.

4.7 កត្តាសំខាន់បំផុតដែលមានឥទ្ធិពលដល់ការចំណាយ

ពណ៌នាពីកត្តាប៉ះពាល់ចម្បងៗទៅលើថ្លៃដើម:

La coupe des plantes épineuses envahissant l'almou est le seul travail nécessaire pour le maintien de l'almou productif. De ce fait, la quantité de plantes épineuses poussant dans l'almou est le facteur influant le plus sur les couts.

5.1 អាកាសធាតុ

5.2 សណ្ឋានដី

បញ្ជាក់ថាតើបច្ចេកទេសនេះត្រូវបានអនុវត្តន៍នៅក្នុង:

• មិនពាក់ព័ន្ធទាំងអស់

5.3 ដី

5.4 ទឹកដែលអាចទាញមកប្រើប្រាស់បាន និងគុណភាពទឹក

តើមានបញ្ហាភាពទឹកប្រៃហូរចូលមកដែរឬទេ?

ទេ

តើទឹកជំនន់កំពុងកើតមាននៅតំបន់នេះដែររឺទេ?

បាទ/ចា៎

ភាពទៀងទាត់:

ម្តងម្កាល

5.5 ជីវៈចម្រុះ

មតិយោបល់ និងលក្ខណៈពិសេសផ្សេងទៀតលើជីវចម្រុះ:

Comparé aux parcours et forêts dégradés en hauteurs, il y a une grande biodiversité dans le pâturage. De plus, les brises-vents et la rivière à coté constituent une diversité d'habitats.

5.6 លក្ខណៈនៃអ្នកប្រើប្រាស់ដីដែលអនុវត្តបច្ចេកទេស

សូមបញ្ជាក់ពីលក្ខណៈពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀតអំពីអ្នកប្រើប្រាស់ដី:

Tout le village utilise le parcours pour les équins, ainsi que les personnes de passage.

5.7 ទំហំផ្ទៃដីជាមធ្យមនៃដីប្រើប្រាស់ដោយអ្នកប្រើប្រាស់ដី ក្នុងការអនុវត្ត​បច្ចេកទេស

5.8 ភាពជាម្ចាស់ដី កម្មសិទ្ធប្រើប្រាស់ដី និងកម្មសិទ្ធប្រើប្រាស់ទឹក

ភាពជាម្ចាស់ដី:

• ភូមិ

កម្មសិទ្ធិប្រើប្រាស់ដី:

• ជាក្រុម (មានដែនកំណត់)

កម្មសិទ្ធប្រើប្រាស់ទឹក:

• ជាក្រុម (មានដែនកំណត់)

5.9 ការប្រើប្រាស់សេវាកម្ម និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ

6.1 ផលប៉ះពាល់ក្នុងបរិវេណអនុវត្តបច្ចេកទេសដែលកើតមាន

ផលប៉ះពាល់លើសេដ្ឋកិច្ចសង្គម

ផលិតផល

ចំណូល និងថ្លៃដើម

ផលប៉ះពាល់ទៅលើវប្បធម៌សង្គម

ផលប៉ះពាល់ទៅលើអេកូឡូស៊ី

ដី

ជីវចម្រុះ៖ ដំណាំ, សត្វ

6.2 ផលប៉ះពាល់ក្រៅបរិវេណអនុវត្តបច្ចេកទេសដែលកើតមាន

6.3 ភាពប្រឈម និងភាពរួសនៃបច្ចេកទេសទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងគ្រោះអាកាសធាតុ/ គ្រោះមហន្តរាយ (ដែលដឹងដោយអ្នកប្រើប្រាស់ដី)

ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ

ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ

	រដូវកាល	កើនឡើង ឬថយចុះ	លក្ខណៈឆ្លើយតបនៃបច្ចេកទេសទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ
បរិមាណទឹកភ្លៀងប្រចាំឆ្នាំ		ថយចុះ	មធ្យម

មតិយោបល់:

La diminution de pluies en été réduit la production fourragère.

6.4 ការវិភាគថ្លៃដើម និងអត្ថប្រយោជន៍

តើផលចំណេញ និងការថែទាំ/ ជួសជុលត្រូវបានប្រៀបធៀបគ្នាយ៉ាងដូចម្តេច (ទស្សនៈរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី)?

6.5 ការទទួលយកបច្ចេកទេស

• > 50%

បើអាច សូមបញ្ជាក់ពីបរិមាណ (ចំនួនគ្រួសារ និង/ ឬតំបន់គ្របដណ្តប់):

Tous les ménages possédant un âne ou mulet utilisent la zone de mise en défens après l'ouverture.

ក្នុងចំណោមគ្រួសារទាំងអស់ដែលបានអនុវត្តបច្ចេកទេស តើមានប៉ុន្មាន​គ្រួសារ​ដែល​ចង់​ធ្វើ​ដោយ​ខ្លួន​ឯង ដោយមិន​ទទួល​បាន​សម្ភារៈ​លើក​​ទឹកចិត្ត/​ប្រាក់ឧបត្ថម្ភ?​:

• 91-100%

6.6 ការបន្សុំា

តើថ្មីៗនេះ បច្ចេកទេសនេះត្រូវបានកែតម្រូវ​ដើម្បី​បន្ស៊ាំ​ទៅនឹង​ស្ថាន​ភាព​ប្រែប្រួល​ដែរ​ឬទេ?

ទេ

6.7 ភាពខ្លាំង/ គុណសម្បត្តិ/ ឱកាសនៃបច្ចេកទេស

ភាពខ្លាំង/ គុណសម្បត្តិ/ ឱកាសនៅកន្លែងរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី
Permet de produire plus de fourrage.

ភាពខ្លាំង/ គុណសម្បត្តិ/ ឱកាស​ ទស្សនៈរបស់បុគ្គលសំខាន់ៗ
La technologie montre que des mises en défens temporaires des parcours augmentent la production fourragère, ce qui pourrait aussi être appliqué dans d'autres zones.

6.8 ភាពខ្សោយ/ គុណវិបត្តិ/ ហានិភ័យនៃបច្ចេកទេស និងវិធីសាស្ត្រដោះស្រាយ

ភាពខ្សោយ/ គុណវិបត្តិ/ ហានិភ័យ ទស្សនៈរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី	តើបច្ចេកទេសទាំងនោះបានដោះស្រាយបញ្ហាដូចម្តេច?
Quand il n'y a pas d'herbe ailleurs, c'est interdit d'aller faire pâturer le bétail dans l'almou, ce qui n'est pas logique (avis de quelques rares utilisateurs des terres ne comprenant pas la régénération de l'herbe)	Avoir des mises en défens temporaires dans tous les parcours, afin d'augmenter la production totale.

ភាពខ្សោយ/ គុណវិបត្តិ/ ហានិភ័យ ទស្សនៈរបស់អ្នកចងក្រងឬបុគ្គលសំខាន់ៗ	តើបច្ចេកទេសទាំងនោះបានដោះស្រាយបញ្ហាដូចម្តេច?
L'utilisation seulement pour les équins favorise certaines espèces de plantes épineuses (Ononis spinosa, Carduus pycnocephalus...), qui ne sont pas valorisées.	Utiliser ces plantes pour les caprins, qui les consomment.
Il n'y a pas d'adaptation de la période de repos en fonction de la qualité du parcours, les dates sont fixes.	L'adapter en fonction de la qualité, peut-être en partitionnant l'almou collectif en plusieurs zone, qui sont pâturées en rotation.

7.1 វិធីសាស្ត្រ/ ប្រភពនៃព័ត៌មាន

7.2 ឯកសារយោងដែលបានចេញផ្សាយ

ចំណងជើង អ្នកនិពន្ធ ឆ្នាំ ISBN:

Culturally Mediated Provision of Ecosystem Services: The AGDAL of Yagour, Dominiguez. IN: Continuity and Change in Cultural Adaptation to Mountain Environments, Lozny, 2013,

មានប្រភពមកពីណា? ថ្លៃដើមប៉ុន្មាន?

http://www.springer.com/gp/book/9781461457015

7.3 ការភ្ជាប់ទៅកាន់ព័ត៌មានពាក់ព័ន្ធលើប្រព័ន្ធអនឡាញ

ចំណងជើង/ ពណ៌នា:

Participatory Rangeland Management Guidelines by Flintan & Cullis

វេបសាយ:

http://www.fao.org/fileadmin/user_upload/drought/docs/Participatory%20range%20land%20management%20RM%20Guideline%20(4).pdf

ចំណងជើង/ ពណ៌នា:

Patrimony for Resilience: evidence from the Forest Agdal in the Moroccan High Atlas Mountain

វេបសាយ:

https://www.ecologyandsociety.org/vol16/iss4/art24/