1.2 ព័ត៌មានលម្អិតពីបុគ្គលសំខាន់ៗ និងស្ថាប័នដែលចូលរួមក្នុងការវាយតម្លៃ និងចងក្រងឯកសារនៃបច្ចេកទេស

ឈ្មោះគម្រោងដែលបានចងក្រងឯកសារ/ វាយតម្លៃលើបច្ចេកទេស (បើទាក់ទង)

Projet de Gestion Participative et Intégrée des Bassins Versants pour la Lutte contre l’Erosion (FAO/GPC/MOR/050/SWI)

ឈ្មោះអង្គភាពមួយ (ច្រើន) ដែលបានចងក្រងឯកសារ/ វាយតម្លៃបច្ចេកទេស (បើទាក់ទង)

Bern University of Applied Sciences, School of Agricultural, Forest and Food Sciences (HAFL) - ប្រទេសស្វ៊ីស

1.3 លក្ខខណ្ឌទាក់ទងទៅនឹងការប្រើប្រាស់ទិន្នន័យដែលបានចងក្រងតាមរយៈ វ៉ូខេត

អ្នកចងក្រង និង(បុគ្គលសំខាន់ៗ)យល់ព្រមទទួលយកនូវលក្ខខណ្ឌនានាទាក់ទងទៅនឹងការប្រើប្រាស់ទិន្នន័យដែលបានចងក្រងតាមរយៈវ៉ូខេត:

បាទ/ចា៎

1.4 សេចក្តីប្រកាសស្តីពីចីរភាពនៃការពណ៌នាពីបច្ចេកទេស

តើបច្ចេកទេសដែលបានពណ៌នានេះមានបញ្ហាដែលផ្តោតលើការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី, បើដូច្នេះវាមិនអាចត្រូវបានប្រកាសថាជាបច្ចេកទេសនៃការគ្រប់គ្រងប្រកបដោយចីរភាពទេ?

ទេ

2.1 ការពណ៌នាដោយសង្ខេបពីបច្ចេកទេស

និយមន័យបច្ចេកទេស:

Du frêne (Fraxinus dimorpha) est planté par les jeunes du douar Arduz avec d'autres espèces forestières (chêne vert, Quercus ilex) afin d'être ultérieurement taillé en têtard pour être valorisé comme fourrage et pour l'utilisation comme bois de feu.

2.2 ការពណ៌នាលម្អិតពីបច្ចេកទេស

ការពណ៌នា:

Les forêts des montagnes du Moyen-Atlas autour de Midelt étaient constituées historiquement principalement de cèdre (Cedrus atlantica), chêne vert (Quercus ilex), et frêne dimorphe (Fraxinus dimorpha). La population, composée de nomades à l’origine, faisait paître les troupeaux dans les plaines et utilisait les branches des arbres comme fourrage en cas de manque d’herbe. A cause de la pression démographique, l’ébranchage et les coupes d’arbres abusives ont réduit le couvert arboré, alors que le couvert herbacé, nourriture principale du bétail (caprins, ovins, bovins laitiers) a été détruit, empêchant en même temps la régénération de la forêt.
D’un autre côté, l’ébranchage du frêne, ou taille en têtard, est une technique autochtone Tamazight qui peut produire du fourrage ainsi que du bois de feu pour la population de manière durable. Pour cette raison, une plantation de frêne a été effectuée proche du douar d’Arduz. Dans ce village la FAO et le service des Eaux et Forêts ont déjà mis en oeuvre plusieurs projets, ce qui leur a permis de gagner la confiance de la population. Plusieurs ateliers ont été menés avec la population dans le but d’identifier une parcelle à mettre en défens pour le regarnir en frênes dimorphes et en chênes verts. Une clôture avec des piquets métalliques et du fil de fer barbelé a été installée par la population autour d’une parcelle de 25 ha à Ijouajab. Ce travail a été effectué bénévolement par les jeunes de Arduz en échange de petit matériel comme des pelles, pioches, et habits de travail.
Cette manière de travailler s’apparente à la traditionnelle « Twiza », qui est un travail collectif bénévole mais réciproque dans les douars Tamazight en échange de nourriture, fait habituellement pour ériger de nouvelles maisons.
Une fois la clôture achevée, garantissant ains la protection de la parcelle contre les attaques du bétail, des plants de frênes dimorphes et de chênes verts (50% de chaque) ont été installés dans des potets de plantation de 0,5 * 0,5 * 0,5 m distribués dans la parcelle. Ces plantations ont été effectuées au printemps et arrosées deux fois, à un mois d’intervalle, pour leur permettre de survivre cette première période difficile et de s’enraciner.
Les arbres devraient à long terme préserver le sol de l’érosion hydrique et et de l’érosion éolienne en ralentissant le vent. Les arbres seront taillés en têtard par la population avec un soutien technique des services forestiers.
Il s’agit de la première mise en défens dans la région de Tounfite pour laquelle la population a donné son accord et son encouragement. Jusqu’à présent, il ne semble pas y avoir de délits de coupe. Cependant, la valorisation des branches sans conflits et sans compétition menant à une surexploitation consitituera un défi pour la population et les services forestiers, et demandera une coordination de tous les acteurs concernés. Entamer ce processus avant que le frêne n’ait atteint l’âge d’exploitation est important.

2.3 ​រូបភាពនៃបច្ចេកទេស

2.5 ប្រទេស/តំបន់/ទីតាំងកន្លែង ដែលបច្ចេកទេសត្រូវបានអនុវត្ត និងបានគ្រប់ដណ្តប់ដោយការវាយតម្លៃនេះ

2.6 កាលបរិច្ឆេទនៃការអនុវត្ត

បង្ហាញឆ្នាំនៃការចុះអនុវត្ត:

2018

ប្រសិនបើមិនច្បាស់ឆ្នាំ សូមបញ្ជាក់កាលបរិច្ឆេទដែលប្រហាក់ប្រហែល:

• តិចជាង 10ឆ្នាំមុន (ថ្មី)

2.7 ការណែនាំពីបច្ចេកទេស

សូមបញ្ជាក់តើបច្ចេកទេសត្រូវបានណែនាំឱ្យអនុវត្តដោយរបៀបណា:

• ពេលកំពុងពិសោធន៍
• តាមរយៈគម្រោង / អន្តរាគមន៍ពីខាងក្រៅ

មតិយោបល់ (ប្រភេទនៃគម្រោង ។ល។):

Le chef de secteur forestier a chapauté ce projet avec la population du douar, avec la collaboration de la FAO.

3.1 គោលបំណងចម្បង (១​ ឬច្រើន)​ នៃបច្ចេកទេសនេះ

• ធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវផលិតកម្ម
• អភិរក្សប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី
• ការពារតំបន់ទីជម្រាល/តំបន់ខ្សែទឹកខាងក្រោមបញ្ចូលជាមួយបច្ចេកទេសផ្សេងទៀត
• កាត់បន្ថយហានិភ័យនៃគ្រោះមហន្តរាយ
• បង្កើតផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ច
• បង្កើតផលប្រយោជន៍សង្គម

3.2 ប្រភេទដីប្រើប្រាស់មួយប្រភេទ (ច្រើនប្រភេទ) ដែលបានអនុវត្តបច្ចេកទេស

ដីប្រើប្រាស់ចម្រុះនៅលើដីតែមួយ:

បាទ/ចា៎

បញ្ជាក់ពីប្រភេទដីច្រើនប្រភេទ (ដីដាំដំណាំ/ដីចិញ្ចឹមសត្វ/ដីព្រៃឈើ):

• ដីព្រៃឈើ និងដីចិញ្ចឹមសត្វ

3.3 បន្ទាប់ពីអនុវត្តបច្ចេកទេស តើដីប្រើប្រាស់មានការប្រែប្រួលដែររឺទេ?

មតិយោបល់:

Bug du système: j'ai déja répondu à ces questions en 3.2

3.4 ការផ្គត់ផ្គង់ទឹក

ការផ្គត់ផ្គង់ទឹកនៅកន្លែងអនុវត្តបច្ចេកទេស:

• ទឹកភ្លៀង

3.5 ក្រុម SLM ដែលបច្ចេកទេសស្ថិតនៅក្នុង

• ការគ្រប់គ្រងព្រៃធម្មជាតិ និងព្រៃពាក់កណ្តាលធម្មជាតិ
• គ្រប់គ្រងការដាំព្រៃឈើ
• កសិរុក្ខកម្ម

3.6 វិធានការ SLM ដែលបញ្ចូលនូវបច្ចេកទេស

3.7 កំណត់ប្រភេទនៃការធ្លាក់ចុះគុណភាពដីសំខាន់ៗដែលបច្ចេកទេសនេះបានដោះស្រាយ

3.8 ការពារ កាត់បន្ថយ ឬស្តារឡើងវិញនៃការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី

បញ្ជាក់ពីគោលដៅរបស់បច្ចេកទេស ដែលផ្តោតទៅការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី:

• ការកាត់បន្ថយការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី
• ការជួសជុល/ ស្តារឡើងវិញនៃឱនភាពដីធ្ងន់ធ្ងរ

4.1 គំនូសបច្ចេកទេសនៃបច្ចេកទេសនេះ

4.2 ព័ត៌មានទូទៅដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការគណនាធាតុចូល និងថ្លៃដើម

កំណត់របៀបនៃការគណនាថ្លៃដើម និងធាតុចូល:

• ក្នុងឯកតាបច្ចេកទេស

ផ្សេងៗ/ រូបិយប័ណ្ណជាតិ (បញ្ជាក់):

DH marocains

បើពាក់ព័ន្ធសូមកំណត់អត្រាប្តូរប្រាក់ពីដុល្លាទៅរូបិយប័ណ្ណតំបន់ (ឧ.​​ 1 ដុល្លារ​ = 79.9 រៀលនៃរូបិយប័ណ្ណប្រេស៊ីល) ៖ 1 ដុល្លារ =:

10,0

4.3 សកម្មភាពបង្កើត

	សកម្មភាព	រយៈពេល​ (រដូវកាល)
1.	Projets antérieurs qui ont permis de gagner la confiance de la population, comme distribution d'arbres fruitiers et construction de canaux d'irrigation.	Selon activité
2.	Rencontre avec la population, et discussion sur les mises en défens et reforestations	Selon contexte
3.	Délimitation d'un périmètre pour une mise en défens plantée en frênes et en chênes	Après accord d'avoir une mise en défens
4.	Installation de clôture	Hors neige
5.	Plantation des arbres	Automne ou printemps
6.	Irrigation des arbres	Deux fois après la plantation, à un mois d'intervalle, hors pluie

4.4 ថ្លៃដើម និងធាតុចូលដែលត្រូវការសម្រាប់ការបង្កើតបច្ចេកទេស

	បញ្ជាក់ពីធាតុចូល	ឯកតា	បរិមាណ	ថ្លៃដើមក្នុងមួយឯកតា	ថ្លៃធាតុចូលសរុប	% នៃថ្លៃដើមដែលចំណាយដោយអ្នកប្រើប្រាស់ដី
កម្លាំងពលកម្ម	Préparation des potets de plantation, acheminement et mise en terre des plants	plants	10000,0	70,0	700000,0
កម្លាំងពលកម្ម	Arrosage des regarnis	plants	10000,0	2,0	20000,0
កម្លាំងពលកម្ម	Main d'oeuvre	total	1,0	20000,0	20000,0
សម្ភារៈ	Pelles	pièces	35,0	50,0	1750,0
សម្ភារៈ	Pioche	pièces	35,0	100,0	3500,0
សម្ភារៈ	Gants	Paires	35,0	100,0	3500,0
សម្ភារៈ	Combinaisons de travail	Pièces	35,0	400,0	14000,0
សម្ភារៈ	Bottes en caoutchouc	Paires	35,0	100,0	3500,0
សម្ភារៈដាំដុះ	Frêne dimorphe (Fraxinus dimorpha)	pièce	5000,0	15,0	75000,0
សម្ភារៈដាំដុះ	Chêne vert (Quercus ilex)	pièce	5000,0	15,0	75000,0
សម្ភារៈសាងសង់	Piquets et béton	Pièces	1000,0	12,0	12000,0
សម្ភារៈសាងសង់	Fil de fer galvanisé	Mètre	15000,0	4,0	60000,0
សម្ភារៈសាងសង់	Panneau d'identification	Pièces	1,0	10000,0	10000,0
ថ្លៃដើមសរុបក្នុងការបង្កើតបច្ចេកទេស					998250,0
ថ្លៃដើមសរុបក្នុងការបង្កើតបច្ចេកទេសគិតជាដុល្លារ					99825,0

ប្រសិនបើអ្នកប្រើប្រាស់ដីមិនមានថ្លៃដើម 100% សូមបញ្ជាក់ថានរណាដែលចំណាយថ្លៃដើមដែលនៅសល់:

La FAO a financé les travaux, les services forestiers ont fourni les arbres et arbustes.

4.5 សកម្មភាពថែទាំ

	សកម្មភាព	ពេលវេលា/ ភាពញឹកញាប់
1.	Taille en têtard des frênes	Quand ils auront atteint une hauteur adaptée, en été.

មតិយោបល់:

Les frênes sont encore jeunes, ils ne sont pas encore en âge d'être coupés.

4.6 កំណត់ថ្លៃដើមសម្រាប់ការថែទាំ/ សកម្មភាពរបស់បច្ចេកទេស (ក្នុងរយៈពេលមួយឆ្នាំ)

មតិយោបល់:

La coupe en elle-même est une méthode de gestion qui rapporte du fourrage aux éleveurs, donc les coûts sont négligeables. Par contre la gestion de la coupe demandera une participation et un engagement de la part des différents acteurs, entre autres la communauté locale (via une association, le conseil tribal Jmaâ, ou une autre forme d'organisation), les forestiers, et l'autorité locale.
Les regarnis seront aussi à long terme des coûts d'entretien qu'il n'est pas possible d'en prendre en compte pour le moment.

4.7 កត្តាសំខាន់បំផុតដែលមានឥទ្ធិពលដល់ការចំណាយ

ពណ៌នាពីកត្តាប៉ះពាល់ចម្បងៗទៅលើថ្លៃដើម:

Les facteurs qui affectent le plus les coûts sont la volonté et l'engagement de la communauté locale. Si cet engagement n'est pas là, tout effort de reforestation est vain.

5.1 អាកាសធាតុ

5.2 សណ្ឋានដី

បញ្ជាក់ថាតើបច្ចេកទេសនេះត្រូវបានអនុវត្តន៍នៅក្នុង:

• មិនពាក់ព័ន្ធទាំងអស់

5.3 ដី

5.4 ទឹកដែលអាចទាញមកប្រើប្រាស់បាន និងគុណភាពទឹក

តើមានបញ្ហាភាពទឹកប្រៃហូរចូលមកដែរឬទេ?

ទេ

តើទឹកជំនន់កំពុងកើតមាននៅតំបន់នេះដែររឺទេ?

ទេ

5.5 ជីវៈចម្រុះ

មតិយោបល់ និងលក្ខណៈពិសេសផ្សេងទៀតលើជីវចម្រុះ:

Moyenne pour cette zone dégradée.

5.6 លក្ខណៈនៃអ្នកប្រើប្រាស់ដីដែលអនុវត្តបច្ចេកទេស

5.7 ទំហំផ្ទៃដីជាមធ្យមនៃដីប្រើប្រាស់ដោយអ្នកប្រើប្រាស់ដី ក្នុងការអនុវត្ត​បច្ចេកទេស

5.8 ភាពជាម្ចាស់ដី កម្មសិទ្ធប្រើប្រាស់ដី និងកម្មសិទ្ធប្រើប្រាស់ទឹក

ភាពជាម្ចាស់ដី:

• រដ្ឋ
• ភូមិ

កម្មសិទ្ធិប្រើប្រាស់ដី:

• អាស្រ័យផលសេរី (មិនមានការកំណត់)
• ជាក្រុម (មានដែនកំណត់)

កម្មសិទ្ធប្រើប្រាស់ទឹក:

• អាស្រ័យផលសេរី (មិនមានការកំណត់)
• ជាក្រុម (មានដែនកំណត់)

តើកម្មសិទ្ធប្រើប្រាស់ដី គឺផ្អែកលើប្រព័ន្ធច្បាប់បែបបុរាណ?

បាទ/ចា៎

សូមបញ្ជាក់:

Les forêts sont des terres étatiques, mais les tribues autochtones y ont un droit d'utilisation.

5.9 ការប្រើប្រាស់សេវាកម្ម និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ

6.1 ផលប៉ះពាល់ក្នុងបរិវេណអនុវត្តបច្ចេកទេសដែលកើតមាន

បញ្ជាក់ពីការប៉ាន់ស្មាននៃផលប៉ះពាល់ក្នុងបរិវេណអនុវត្តបច្ចេកទេស (វាស់វែង):

L'impact ne peut pas encore être défini, car les arbres viennent d'être plantés.

6.2 ផលប៉ះពាល់ក្រៅបរិវេណអនុវត្តបច្ចេកទេសដែលកើតមាន

វាយតម្លៃផលប៉ះពាល់ក្រៅបរិវេណអនុវត្តបច្ចេកទេស (វាស់វែង):

L'impact ne peut pas encore être défini, car les arbres viennent dêtre plantés

6.3 ភាពប្រឈម និងភាពរួសនៃបច្ចេកទេសទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងគ្រោះអាកាសធាតុ/ គ្រោះមហន្តរាយ (ដែលដឹងដោយអ្នកប្រើប្រាស់ដី)

មតិយោបល់:

L'impact ne peut pas encore être défini, car les arbres viennent dêtre plantés.

6.4 ការវិភាគថ្លៃដើម និងអត្ថប្រយោជន៍

តើផលចំណេញ និងថ្លៃដើមត្រូវបានប្រៀបធៀបគ្នាយ៉ាងដូចម្តេច (ទស្សនៈរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី)?

មតិយោបល់:

L'impact ne peut pas encore être évalué, car les arbres viennent d’être plantés. L'installation d'une mise en défens enlève une surface de pâturage pour le bétail, donc est négative pour les éleveurs. A long terme, quand la parcelle commencera à produire du fourrage, l’impact devrait devenir positif voir très positif, mais l’atteinte d’un tel résultat nécessite un engagement de la communauté avec le soutien des autorités.

6.5 ការទទួលយកបច្ចេកទេស

• > 50%

បើអាច សូមបញ្ជាក់ពីបរិមាណ (ចំនួនគ្រួសារ និង/ ឬតំបន់គ្របដណ្តប់):

Pour l'instant, la plupart des ménages apprécient la mise en défens.

ក្នុងចំណោមគ្រួសារទាំងអស់ដែលបានអនុវត្តបច្ចេកទេស តើមានប៉ុន្មាន​គ្រួសារ​ដែល​ចង់​ធ្វើ​ដោយ​ខ្លួន​ឯង ដោយមិន​ទទួល​បាន​សម្ភារៈ​លើក​​ទឹកចិត្ត/​ប្រាក់ឧបត្ថម្ភ?​:

• 0-10%

6.6 ការបន្សុំា

តើថ្មីៗនេះ បច្ចេកទេសនេះត្រូវបានកែតម្រូវ​ដើម្បី​បន្ស៊ាំ​ទៅនឹង​ស្ថាន​ភាព​ប្រែប្រួល​ដែរ​ឬទេ?

បាទ/ចា៎

បើឆ្លើយបាទ/ ចា៎ សូមកំណត់ថាតើស្ថានភាពប្រែប្រួលមួយណាត្រូវបានបន្ស៊ាំ:

• បម្រែបម្រួលទីផ្សារ

បញ្ជាក់ពីការបន្ស៊ាំនៃបច្ចេកទេស (ការរៀបចំ, ឧបករណ៍/ប្រភេទ​ ។ល។):

Habituellement, le pin (Pinus halepensis), pas apprécié car il acidifie le sol et empêche la végétation naturelle de pousser, ou le chêne vert (Quercus ilex), qui pousse très lentement, sont plantés. Le frêne est une innovation car il permettrait de fournir à la population du fourrage pour le bétail ainsi que du bois de feu.

6.7 ភាពខ្លាំង/ គុណសម្បត្តិ/ ឱកាសនៃបច្ចេកទេស

ភាពខ្លាំង/ គុណសម្បត្តិ/ ឱកាសនៅកន្លែងរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី
Le frêne pousse plus rapidement que le chêne vert, donc la mise en défens ne durera pas plusieurs décennies.
Le frêne est un bon fourrage.

ភាពខ្លាំង/ គុណសម្បត្តិ/ ឱកាស​ ទស្សនៈរបស់បុគ្គលសំខាន់ៗ
Diversifier les espèces dans les plantations est un bon aspect de cette parcelle. Cela pourrait être amélioré en ajoutant encore plus d'espèces indigènes ou adaptées.

6.8 ភាពខ្សោយ/ គុណវិបត្តិ/ ហានិភ័យនៃបច្ចេកទេស និងវិធីសាស្ត្រដោះស្រាយ

ភាពខ្សោយ/ គុណវិបត្តិ/ ហានិភ័យ ទស្សនៈរបស់អ្នកចងក្រងឬបុគ្គលសំខាន់ៗ	តើបច្ចេកទេសទាំងនោះបានដោះស្រាយបញ្ហាដូចម្តេច?
La gestion de l'ébranchage du frêne en têtard (voir https://qcat.wocat.net/wocat/technologies/view/technologies_216) n'est pas encore claire, et pourrait créer une situation de concurrence qui mène à une surexploitation.	Mettre en place un système de gestion participative au niveau local pour cette forêt, avec le soutien de l'autorité locale (Caïd) et des forestiers.

7.1 វិធីសាស្ត្រ/ ប្រភពនៃព័ត៌មាន

7.2 ឯកសារយោងដែលបានចេញផ្សាយ

ចំណងជើង អ្នកនិពន្ធ ឆ្នាំ ISBN:

Meadow up a tree: Feeding flocks with a native ash tree in the Moroccan mountains. Genin et al., 2016, DOI 10.1186/s13570-016-0058-9

មានប្រភពមកពីណា? ថ្លៃដើមប៉ុន្មាន?

https://pastoralismjournal.springeropen.com/articles/10.1186/s13570-016-0058-9

7.3 ការភ្ជាប់ទៅកាន់ព័ត៌មានពាក់ព័ន្ធលើប្រព័ន្ធអនឡាញ

ចំណងជើង/ ពណ៌នា:

Questionnaire WOCAT sur l'utilisation du frêne dimorphe en têtard dans la zone de Midelt

វេបសាយ:

https://qcat.wocat.net/en/wocat/technologies/view/technologies_2167/

ចំណងជើង/ ពណ៌នា:

Questionnaire WOCAT sur l'approche de gestion participative de l'atriplex comme fourrage d'une parcelle agroforestière expérimentale,

វេបសាយ:

https://qcat.wocat.net/fr/wocat/approaches/view/approaches_5183/

ចំណងជើង/ ពណ៌នា:

Les Frênes comme plantes fourragères dans l'Afrique du Nord. Chevalier, 1927. Revue de botanique appliquee et d'agriculture coloniale 71

វេបសាយ:

http://www.persee.fr/doc/jatba_0370-3681_1927_num_7_71_4545