1.2 ຂໍ້ມູນ ການຕິດຕໍ່ພົວພັນ ຂອງບຸກຄົນທີ່ສໍາຄັນ ແລະ ສະຖາບັນ ທີ່ມີສ່ວນຮ່ວມ ໃນການປະເມີນເອກກະສານ ເຕັກໂນໂລຢີ

ຊື່ສະຖາບັນ (ຫຼາຍສະຖາບັນ) ທີ່ອໍານວຍຄວາມສະດວກ ໃນການສ້າງເອກກະສານ / ປະເມີນ ເຕັກໂນໂລຢີ (ຖ້າກ່ຽວຂ້ອງ)

University of Botswana (University of Botswana) - ບອດວານາ

1.3 ເງື່ອນໄຂ ກ່ຽວກັບ ການນໍາໃຊ້ຂໍ້ມູນເອກະສານ ທີ່ສ້າງຂື້ນ ໂດຍຜ່ານ ອົງການພາບລວມຂອງໂລກ ທາງດ້ານແນວທາງ ແລະ ເຕັກໂນໂລຢີ ຂອງການອານຸລັກ ທໍາມະຊາດ (WOCAT)

ເມື່ອໃດທີ່ໄດ້ສັງລວມຂໍ້ມູນ (ຢູ່ພາກສະໜາມ)?

18/02/2009

ຜູ້ປ້ອນຂໍ້ມູນ ແລະ ບຸກຄົນສຳຄັນ ທີ່ໃຫ້ຂໍ້ມູນ (ຫຼາຍ) ຍິນຍອມ ຕາມເງື່ອນໄຂ ໃນການນຳໃຊ້ຂໍ້ມູນ ເພື່ອສ້າງເປັນເອກກະສານຂອງ WOCAT:

ແມ່ນ

2.1 ຄໍາອະທິບາຍສັ້ນຂອງ ເຕັກໂນໂລຢີ

ການກຳໜົດຄວາມໝາຍ ຂອງເຕັກໂນໂລຢີ:

Harnessing solar energy through solar cookers

2.2 ການອະທິບາຍ ລາຍລະອຽດ ຂອງເຕັກໂນໂລຢີ

ການພັນລະນາ:

The basic principle of all solar cookers is to concentrate sunlight using a mirror or some type of reflective metal. It is used to concentrate light and heat from the sun into a small cooking area making the energy more concentrated and therefore more potent. Parabolic shaped solar cookers - when a three dimensional parabolic is aimed at the sun, all the light that falls upon its mirrored surface is reflected to a point known as the focus.

The technology is supplied by the Rural Industries Innovation Centre (RIIC) in Botswana. The solar cooker is maintained by cleaning the reflector mirrors with soft cloth soaked in soap and rinse with clean water. Turn reflector anti-clockwise until it hits the stand leg to lock it in place when it not in use. The solar cooker requires frequent adjustment and supervision for safe operation.

The solar cooker is best used in an open atmosphere with direct sunlight. A solar cooker needs an outdoor spot that is sunny for several hours and protected from strong winds and where food will be safe. Solar cookers do not work at night or on cloudy days

2.3 ຮູບພາບຂອງເຕັກໂນໂລຢີ

2.5 ປະເທດ / ເຂດ / ສະຖານທີ່ບ່ອນທີ່ ເຕັກໂນໂລຢີ ໄດ້ຮັບການນໍາໃຊ້ ແລະ ທີ່ຖືກປົກຄຸມດ້ວຍການປະເມີນຜົນ

2.7 ການນໍາສະເໜີ ເຕັກໂນໂລຢີ

ໃຫ້ລະບຸ ເຕັກໂນໂລຢີ ໄດ້ຖືກຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຄືແນວໃດ?

• ໂດຍຜ່ານໂຄງການ / ການຊ່ວຍເຫຼືອຈາກພາຍນອກ

3.1 ຈຸດປະສົງຫຼັກ (ຫຼາຍ) ຂອງເຕັກໂນໂລຢີ

• ຫຼຸດຜ່ອນ, ປ້ອງກັນ, ຟື້ນຟູ ການເຊື່ອມໂຊມຂອງດິນ
• ການອະນຸລັກ ລະບົບນິເວດ

3.2 ປະເພດການນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ ໃນປະຈຸບັນ() ທີ່ເຕັກໂນໂລຢີ ໄດ້ຖືກນໍາໃຊ້

ຄວາມຄິດເຫັນ:

Major land use problems (compiler’s opinion): Overgrazing the commons, droughts, saline water and overharvesting of fuelwood for heating and cooking purposes leading to deforestation and land degradation

Major land use problems (land users’ perception): Same as above

Grazingland comments: Technology not applied in Boteti at the moment

Future (final) land use (after implementation of SLM Technology): Forests / woodlands: Fn: Natural

Type of cropping system and major crops comments: Mixed cropping is the traditional practice but government extension advice promotes monocropping which majority find expensive and risky.

Constraints of settlement / urban: No constraint

3.3 ຂໍ້ມູນເພີ່ມເຕີມກ່ຽວກັບການນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ

ການສະໜອງນໍ້າ ໃນພື້ນທີ່ ທີ່ໄດ້ນໍາໃຊ້ ເຕັກໂນໂລຢີ:

• ນໍ້າຝົນ

ຈໍານວນ ລະດູການ ປູກໃນປີໜຶ່ງ:

• 1

ລະບຸ ຊະນິດ:

Longest growing period from month to month: Oct - Mar

ຄວາມໜາແໜ້ນ ຂອງສັດລ້ຽງ (ຖ້າຫາກວ່າກ່ຽວຂ້ອງ):

1-10 LU /km2

3.4 ການນໍາໃຊ້ເຕັກໂນໂລຢີ ທີ່ຢູ່ໃນກຸ່ມການຄຸ້ມຄອງ ທີ່ດິນແບບຍືນຍົງ

• ປະສິດທິພາບ ເຕັກໂນໂລຢີ ການນຳໃຊ້ພະລັງງານ

3.5 ການຂະຫຍາຍເຕັກໂນໂລຢີ

ໃຫ້ລະບຸ ການແຜ່ຂະຫຍາຍ ເຕັກໂນໂລຢີ:

• ແຜ່ຂະຫຍາຍຢ່າງໄວວາໃນພື້ນທີ່

ຖ້າຫາກວ່າ ເຕັກໂນໂລຢີ ໄດ້ແຜ່ຂະຫຍາຍທົ່ວພື້ນທີ່ືື ຢ່າງສະໜ່ຳສະເໝີ, ໃຫ້ລະບຸ ເນື້ອທີ່ ໂດຍການຄາດຄະເນ:

• < 0.1 ກິໂລແມັດ2 (10 ເຮັກຕາ)

ຄວາມຄິດເຫັນ:

SLM is point specific

3.6 ມາດຕະການ ການຄຸ້ມຄອງ ທີ່ດິນແບບຍືນຍົງ ປະກອບດ້ວຍ ເຕັກໂນໂລຢີ

3.7 ປະເພດດິນເຊື່ອມໂຊມ ຫຼັກທີ່ໄດ້ນໍາໃຊ້ ເຕັກໂນໂລຢີ

ຄວາມຄິດເຫັນ:

Main type of degradation addressed: Bc: reduction of vegetation cover, Bs: quality and species composition /diversity decline

Secondary types of degradation addressed: Wt: loss of topsoil / surface erosion, Et: loss of topsoil

Main causes of degradation: deforestation / removal of natural vegetation (incl. forest fires) (Most rural households use fuelwood for cooking, heating and lighting and sometimes cut live trees)

Secondary causes of degradation: over-exploitation of vegetation for domestic use (The study area is prone to drought), droughts, land tenure (The study area is communal grazing land), poverty / wealth (There are few employment opportunities in the study area and poor agric production hence most residents do not have adequate income to buy alternative sources of energy.)

3.8 ການປ້ອງກັນ, ການຫຼຸດຜ່ອນ, ຫຼືການຟື້ນຟູຂອງການເຊື່ອມໂຊມຂອງດິນ

ໃຫ້ລະບຸ ເປົ້າໝາຍ ເຕັກໂນໂລຢີ ທີ່ພົວພັນ ກັບຄວາມເຊື່ອມໂຊມຂອງດິນ:

• ປ້ອງກັນການເຊື່ອມໂຊມຂອງດິນ

ຄວາມຄິດເຫັນ:

Secondary goals: mitigation / reduction of land degradation, rehabilitation / reclamation of denuded land

4.2 ການແຕ້ມແຜນວາດອະທິບາຍເຕັກນິກ

Technical knowledge required for field staff / advisors: high

Technical knowledge required for land users: moderate

Main technical functions: control of raindrop splash, improvement of ground cover

Secondary technical functions: increase in organic matter, increase in nutrient availability (supply, recycling,…), increase of infiltration, increase / maintain water stored in soil, increase of groundwater level / recharge of groundwater, reduction in wind speed, increase of biomass (quantity), control of fires

Construction material (other): Metal + reflective mirrors or shiny alluminium sheets

4.3 ຂໍ້ມູນທົ່ວໄປກ່ຽວກັບການຄິດໄລ່ປັດໃຈຂາເຂົ້າໃນການຜະລິດ ແລະ ມູນຄ່າອື່ນໆ

ສະກຸນເງິນອື່ນໆ / ປະເທດອື່ນໆ (ລະບຸ):

Pula

ລະບຸ ອັດຕາແລກປ່ຽນ ຈາກໂດລາ ເປັນເງິນຕາທ້ອງຖີ່ນ (ຖ້າກ່ຽວຂ້ອງ): 1 ໂດລາ =:

6.6

4.5 ຕົ້ນທຶນ ແລະ ປັດໄຈຂາເຂົ້າທີ່ຈໍາເປັນໃນຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ

ຄວາມຄິດເຫັນ:

Duration of establishment phase: 0.3 month(s)

4.7 ຄ່າໃຊ້ຈ່າຍ ແລະ ປັດໄຈນໍາເຂົ້າທີ່ຈໍາເປັນສໍາລັບການບໍາລຸງຮັກສາກິດຈະກໍາ / ແຜນປະຕິບັດ (ຕໍ່ປີ)

ຄວາມຄິດເຫັນ:

Material + Labour -these are current date costs

4.8 ປັດໄຈ ທີ່ສໍາຄັນ ທີ່ສົ່ງຜົນກະທົບ ຕໍ່ຄ່າໃຊ້ຈ່າຍ

ໃຫ້ອະທິບາຍ ປັດໃຈ ທີ່ສົ່ງຜົນກະທົບ ຕໍ່ຕົ້ນທຶນ ໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ:

Material followed by labour

5.1 ອາກາດ

5.2 ພູມິປະເທດ

ຄຳເຫັນ ແລະ ຂໍ້ມູນສະເພາະ ເພີ່ມເຕີມ ກ່ຽວກັບ ພູມີປະເທດ:

Altitudinal zone: 501-1000 m a.s.l. (part of the Makgadikgadi Basin)

5.4 ມີນໍ້າ ແລະ ຄຸນນະພາບ

ຄວາມຄິດເຫັນ ແລະ ຂໍ້ກໍານົດ ເພີ່ມເຕີມ ກ່ຽວກັບ ຄຸນນະພາບ ແລະ ປະລິມານ ຂອງນ້ຳ:

Ground water table; >50m (ranked 1, for boreholes) and 5-50 m (ranked 2, wells in Boteti River bed)
Availabilty of surface: Poor/none (unreliable river flows and rainfalls)
Water quality (untreated): poor drinking water (treatment required, unusable, sometimes too salty even for animal/livestock consumption) and poor drinking water (treatement required, salty waters in most areas ) Both ranked 1.

5.5 ຊີວະນາໆພັນ

ຄວາມຄິດເຫັນ ແລະ ລັກສະນະສະເພາະ ເພີ່ມເຕີມກ່ຽວກັບ ຊີວະນາໆພັນ:

Biodiversity: Low (ranked 1, a grazing zone with some arable agriculture.However, the area is sandwiched between Central Kalahari and Makgadikgadi game reserves) and high (ranked 2, several national parks/game reserves nearby)

5.6 ຄຸນລັກສະນະ ຂອງຜູ້ນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ ທີ່ໄດ້ນໍາໃຊ້ເຕັກໂນໂລຢີ

ໃຫ້ລະບຸ ຄຸນລັກສະນະ ຂອງຜູ້ນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ:

Land users applying the Technology are mainly common / average land users

Difference in the involvement of women and men: N/A

Population density: < 10 persons/km2

Annual population growth: 2% - 3%

(Rich cattle barons (0.1 and 0.5%)).
(Most inhabitants (0.6 and 0.3%)).
(Subsistence farmers (0.3 and 0.2%)).

Off-farm income specification: Save labour time to fetch firewood and helps consrve forests.Limited off-farm income opportunities for everyone,including non-adopters of the technology.

Market orientation of production system: subsistence (self-supply), subsistence (self-supply), commercial/ market

5.7 ພື້ນທີ່ສະເລ່ຍຂອງທີ່ດິນ ຫຼື ເຊົ່າໂດຍຜູ້ໃຊ້ທີ່ດິນການນໍາໃຊ້ ເຕັກໂນໂລຢີ

5.8 ເຈົ້າຂອງທີ່ດິນ, ສິດໃຊ້ທີ່ດິນ, ແລະ ສິດທິການນໍາໃຊ້ນໍ້າ

ເຈົ້າຂອງດິນ:

• ຊຸມຊົນ / ບ້ານ
• ບຸກຄົນ, ທີ່ມີຕໍາແໜ່ງ

ສິດທິ ໃນການນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ:

• ເປີດກວ້າງ (ບໍ່ມີການຈັດຕັ້ງ)
• ບຸກຄົນ

ສິດທິ ໃນການນໍາໃຊ້ນໍ້າ:

• ຊຸມຊົນ (ທີ່ມີການຈັດຕັ້ງ)
• ບຸກຄົນ

ຄວາມຄິດເຫັນ:

The SLM technology can be used by anybody, it is not group specific.

5.9 ການເຂົ້າເຖິງການບໍລິການ ແລະ ພື້ນຖານໂຄງລ່າງ

6.1 ການສະແດງຜົນກະທົບ ພາຍໃນພື້ນທີ່ ທີ່ໄດ້ຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ເຕັກໂນໂລຢີ

ຜົນກະທົບທາງເສດຖະກິດສັງຄົມ

ການຜະລິດ

ລາຍໄດ້ ແລະ ຄ່າໃຊ້ຈ່າຍ

ຜົນກະທົບດ້ານວັດທະນາທໍາສັງຄົມ

ຜົນກະທົບຕໍ່ລະບົບນິເວດ

ວົງຈອນນໍ້າ / ນໍ້າ

ດິນ

ຊີວະນານາພັນ: ສັດ, ພືດ

ການຫຼຸດຜ່ອນ ຄວາມສ່ຽງ ຈາກໄພພິບັດ ແລະ ອາກາດປ່ຽນແປງ

6.2 ຜົນກະທົບທາງອ້ອມ ຈາກການນໍາໃຊ້ເຕັກໂນໂລຢີ

6.3 ການປ້ອງກັນ ແລະ ຄວາມບອບບາງ ຂອງເຕັກໂນໂລຢິ ໃນການປ່ຽນແປງສະພາບດິນຟ້າອາກາດ ແລະ ກ່ຽວຂ້ອງກັບອາກາດທີ່ມີການປ່ຽນແປງທີ່ຮຸນແຮງ / ໄພພິບັດທາງທໍາມະຊາດ (ຮັບຮູ້ໄດ້ໂດຍຜູ້ນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ)

ການປ່ຽນແປງດິນຟ້າອາກາດ ເທື່ອລະກ້າວ

ການປ່ຽນແປງດິນຟ້າອາກາດ ເທື່ອລະກ້າວ

	ລະດູການ	ຮູບແບບ ການປ່ຽນແປງດິນຟ້າອາກາດ / ທີ່ຮ້າຍແຮງ	ການນໍາໃຊ້ ເຕັກໂນໂລຢີ ສາມາດ ຮັບມື ໄດ້ຄືແນວໃດ?
ອຸນຫະພູມປະຈໍາປີ		ເພີ່ມຂື້ນ	ດີ

ອາກາດ ທີ່ກ່ຽວພັນກັບຄວາມຮຸນແຮງ (ໄພພິບັດທາງທໍາມະຊາດ)

ໄພພິບັດທາງອຸຕຸນິຍົມ

	ການນໍາໃຊ້ ເຕັກໂນໂລຢີ ສາມາດ ຮັບມື ໄດ້ຄືແນວໃດ?
ພາຍຸລົມທ້ອງຖິ່ນ	ບໍ່​ດີ

ໄພພິບັດທາງພູມອາກາດ

	ການນໍາໃຊ້ ເຕັກໂນໂລຢີ ສາມາດ ຮັບມື ໄດ້ຄືແນວໃດ?
ແຫ້ງແລ້ງ	ດີ

ຜົນສະທ້ອນສະພາບອາກາດອື່ນໆທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ

ຜົນສະທ້ອນສະພາບອາກາດອື່ນໆທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ

	ການນໍາໃຊ້ ເຕັກໂນໂລຢີ ສາມາດ ຮັບມື ໄດ້ຄືແນວໃດ?
Cloudy weather	ບໍ່​ດີ

ຄວາມຄິດເຫັນ:

N/A

6.4 ການວິເຄາະຕົ້ນທຶນ ແລະ ຜົນປະໂຫຍດ

ຈະເຮັດປະໂຫຍດເພື່ອປຽບທຽບກັບຄ່າໃຊ້ຈ່າຍກັບສິ່ງກໍ່ສ້າງ (ຈາກທັດສະນະຂອງຜູ້ນຳໃຊ້ທີ່ດິນ) ໄດ້ແນວໃດ?

ຈະໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດເມື່ອປຽບທຽບກັບ / ຄ່າໃຊ້ຈ່າຍໃນການບຳລຸງຮັກສາທີເ່ກີດຂື້ນອິກ (ຈາກທັດສະນະຄະຕິຂອງຜູ້ນຳໃຊ້ທີ່ດິນ) ໄດ້ແນວໃດ?

6.5 ການປັບຕົວຮັບເອົາເຕັກໂນໂລຢີ

ຄວາມຄິດເຫັນ:

1% of land user families have adopted the Technology with external material support

There is a little trend towards spontaneous adoption of the Technology

6.7 ຈຸດແຂງ / ຂໍ້ດີ / ໂອກາດ ໃນການນໍາໃຊ້ ເຕັກໂນໂລຢີ

ຈຸດແຂງ / ຂໍ້ດີ / ໂອກາດໃນການນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ
Helps conserve trees,otherwise cut for fuelwood-saves 1 ton of wood per year How can they be sustained / enhanced? Disseminate the technology to rural household
Reduces labour time for gathering fuelwood How can they be sustained / enhanced? Improve incomes of rural household so that they could afford the technology

ຈຸດແຂງ / ຈຸດດີ / ໂອກາດ ຈາກທັດສະນະຂອງຜູ້ປ້ອນຂໍ້ມູນ ຫຼື ບຸກຄົນສຳຄັນ
1) Helps conserve trees,otherwise cut for fuelwood-saves 1 ton of wood per year How can they be sustained / enhanced? Disseminate the technology to rural household
2Reduces labour time for gathering fuelwood How can they be sustained / enhanced? Improve income of rural households so that they could afford the technology
Solar energy is renewable and entirely non-polluting
Smoke free cooking
Solar energy is free

6.8 ຈຸດອ່ອນ / ຂໍ້ເສຍ / ຄວາມສ່ຽງ ໃນການນໍາໃຊ້ ເຕັກໂນໂລຢີ ແລະ ວິທີການແກ້ໄຂບັນຫາ

ຈຸດອ່ອນ / ຂໍ້ເສຍ / ຄວາມສ່ຽງໃນມຸມມອງຂອງຜູ້ນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ	ມີວິທີການແກ້ໄຂຄືແນວໃດ?
Strong winds can upset cookers and pots on them if not sheltered	Build unroofed shelter around cooking area
Open cooking exposes food to dust

ຈຸດອ່ອນ/ຂໍ້ບົກຜ່ອງ/ຄວາມສ່ຽງ ຈາກທັດສະນະຂອງຜູ້ປ້ອນຂໍ້ມູນ ຫຼື ບຸກຄົນສຳຄັນ	ມີວິທີການແກ້ໄຂຄືແນວໃດ?
1)Only cook when it is sunny	Safe storage facility
2)Parabolic cookers need frequent adjustment	Build unroofed shelter around cooking area
Need to stole cooker during rainy season
Strong winds can upset cookers and pots on them if not sheltered
Open cooking exposes food to dust