1.2 ព័ត៌មានលម្អិតពីបុគ្គលសំខាន់ៗ និងស្ថាប័នដែលចូលរួមក្នុងការវាយតម្លៃ និងចងក្រងឯកសារនៃបច្ចេកទេស

ឈ្មោះគម្រោងដែលបានចងក្រងឯកសារ/ វាយតម្លៃលើបច្ចេកទេស (បើទាក់ទង)

Book project: where people and their land are safer - A Compendium of Good Practices in Disaster Risk Reduction (DRR) (where people and their land are safer)

ឈ្មោះអង្គភាពមួយ (ច្រើន) ដែលបានចងក្រងឯកសារ/ វាយតម្លៃបច្ចេកទេស (បើទាក់ទង)

Tear Fund Switzerland (Tear Fund Switzerland) - ប្រទេសស្វ៊ីស

1.3 លក្ខខណ្ឌទាក់ទងទៅនឹងការប្រើប្រាស់ទិន្នន័យដែលបានចងក្រងតាមរយៈ វ៉ូខេត

អ្នកចងក្រង និង(បុគ្គលសំខាន់ៗ)យល់ព្រមទទួលយកនូវលក្ខខណ្ឌនានាទាក់ទងទៅនឹងការប្រើប្រាស់ទិន្នន័យដែលបានចងក្រងតាមរយៈវ៉ូខេត:

បាទ/ចា៎

1.4 សេចក្តីប្រកាសស្តីពីចីរភាពនៃការពណ៌នាពីបច្ចេកទេស

តើបច្ចេកទេសដែលបានពណ៌នានេះមានបញ្ហាដែលផ្តោតលើការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី, បើដូច្នេះវាមិនអាចត្រូវបានប្រកាសថាជាបច្ចេកទេសនៃការគ្រប់គ្រងប្រកបដោយចីរភាពទេ?

ទេ

មតិយោបល់:

So far, where this technology has been applied, the water runoff has been reduced, water retention increased and soils trapped

1.5 ការយោងទៅលើកម្រងបញ្ជីសំណួរ (មួយ ឬច្រើន) នៃវិធីសាស្ត្រផ្សព្វផ្សាយ SLM (ដែលបានចងក្រងដោយទស្សនៈពិភពលោកស្តីពីវិធីសាស្ត្រ និងបច្ចេកទេសងអភិរក្ស WOCAT)

2.1 ការពណ៌នាដោយសង្ខេបពីបច្ចេកទេស

និយមន័យបច្ចេកទេស:

A soil and water conservation channel is an excavated trench along the contour with tie bands after an interval to trap water and soil which are being washed down the slopes by a downpour

2.2 ការពណ៌នាលម្អិតពីបច្ចេកទេស

ការពណ៌នា:

The technology is applied in already existing degraded farmlands, which are individually owned. An average farm size is less than half an acre.

A typical soil and water conservation channel is a trench 1m wide, 1m deep and with tie bands (1m wide to avoid flow of water along the trench) at intervals of 10m along the contour. The excavated soil is used piled up into an earth bund next to the trench at lower side and stabilized by planting hedge rows of "Starria grass" to avoid erosion.

This technology reduces the speed of water running down the slope during a downpour and traps the water and soil that is being washed thereby reducing soil erosion and increasing water retention.

Areas which are prone to degradation by erosion are identified and later, the farmers are trained on benefits of this technology, how to set out the technology by use of the ‘A – frame’, how to construct the channels and how to maintain them by periodic de-silting and planting grasses and shrubs on the bands.

The 'A - Frame' is an A shaped structure made from wooden poles or thin metal poles that can be easily constructed and used to peg flat or graded contours or water drains.

This technology helps maintain the good top soil, which would have otherwise been washed down the slope into the valley and increases water retention.

The land users like this technology because their soil is not lost but what they dislike about this technology is that it is labour intensive, setting it out is technical and not easily conceptualized and it takes part of the land. Individual land users excavate these channels in their individual plots of land using simple hand tools like hoes, spades and pick axes.

2.3 ​រូបភាពនៃបច្ចេកទេស

2.5 ប្រទេស/តំបន់/ទីតាំងកន្លែង ដែលបច្ចេកទេសត្រូវបានអនុវត្ត និងបានគ្រប់ដណ្តប់ដោយការវាយតម្លៃនេះ

2.6 កាលបរិច្ឆេទនៃការអនុវត្ត

បង្ហាញឆ្នាំនៃការចុះអនុវត្ត:

2015

2.7 ការណែនាំពីបច្ចេកទេស

សូមបញ្ជាក់តើបច្ចេកទេសត្រូវបានណែនាំឱ្យអនុវត្តដោយរបៀបណា:

• តាមរយៈគម្រោង / អន្តរាគមន៍ពីខាងក្រៅ

មតិយោបល់ (ប្រភេទនៃគម្រោង ។ល។):

The technology was introduced under the Integrated Water Resources Management Project to support farmers to mazimise land productivity

3.1 គោលបំណងចម្បង (១​ ឬច្រើន)​ នៃបច្ចេកទេសនេះ

• ធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវផលិតកម្ម
• កាត់បន្ថយ, បង្ការ, ស្តារឡើងវិញនូវការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី
• អភិរក្សប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី
• ការពារតំបន់ទីជម្រាល/តំបន់ខ្សែទឹកខាងក្រោមបញ្ចូលជាមួយបច្ចេកទេសផ្សេងទៀត
• កាត់បន្ថយហានិភ័យនៃគ្រោះមហន្តរាយ
• បន្ស៊ាំទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ/គ្រោះមហន្តរាយ និងផលប៉ះពាល់របស់វា
• កាត់បន្ថយការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងផលប៉ះពាល់របស់វា
• បង្កើតផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ច
• បង្កើតផលប្រយោជន៍សង្គម

3.2 ប្រភេទដីប្រើប្រាស់មួយប្រភេទ (ច្រើនប្រភេទ) ដែលបានអនុវត្តបច្ចេកទេស

3.4 ការផ្គត់ផ្គង់ទឹក

ការផ្គត់ផ្គង់ទឹកនៅកន្លែងអនុវត្តបច្ចេកទេស:

• ទឹកភ្លៀង

3.5 ក្រុម SLM ដែលបច្ចេកទេសស្ថិតនៅក្នុង

• ប្រព័ន្ធដំណាំបង្វិល (ការដាំដំណាំវិលជុំ ការទុកដីចោលដើម្បីបង្កើនជីជាតិ កសិកម្មពនេចរ)
• ធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងគម្របដី/ ដំណាំគម្របដី
• ការគ្រប់គ្រងជីជាតិដីតាមបែបចម្រុះ

3.6 វិធានការ SLM ដែលបញ្ចូលនូវបច្ចេកទេស

3.7 កំណត់ប្រភេទនៃការធ្លាក់ចុះគុណភាពដីសំខាន់ៗដែលបច្ចេកទេសនេះបានដោះស្រាយ

3.8 ការពារ កាត់បន្ថយ ឬស្តារឡើងវិញនៃការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី

បញ្ជាក់ពីគោលដៅរបស់បច្ចេកទេស ដែលផ្តោតទៅការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី:

• ការកាត់បន្ថយការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី

4.1 គំនូសបច្ចេកទេសនៃបច្ចេកទេសនេះ

4.2 ព័ត៌មានទូទៅដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការគណនាធាតុចូល និងថ្លៃដើម

កំណត់របៀបនៃការគណនាថ្លៃដើម និងធាតុចូល:

• ក្នុងឯកតាបច្ចេកទេស

កំណត់រូបិយប័ណ្ណសម្រាប់ថ្លៃដើម:

• ដុល្លារ

បើពាក់ព័ន្ធសូមកំណត់អត្រាប្តូរប្រាក់ពីដុល្លាទៅរូបិយប័ណ្ណតំបន់ (ឧ.​​ 1 ដុល្លារ​ = 79.9 រៀលនៃរូបិយប័ណ្ណប្រេស៊ីល) ៖ 1 ដុល្លារ =:

3300,0

4.3 សកម្មភាពបង្កើត

	សកម្មភាព	រយៈពេល​ (រដូវកាល)
1.	Setting out the soil and water conservation channel using the A-frame to set out the contour lines	After harvest of crops
2.	Excavation of the soil and water conservation channel and build up soil bund on the lower side of the trench; leave a tie band every 10 meters	In the dry season
3.	Planting of hedge rows on the bands	On the onset of rains

4.4 ថ្លៃដើម និងធាតុចូលដែលត្រូវការសម្រាប់ការបង្កើតបច្ចេកទេស

	បញ្ជាក់ពីធាតុចូល	ឯកតា	បរិមាណ	ថ្លៃដើមក្នុងមួយឯកតា	ថ្លៃធាតុចូលសរុប	% នៃថ្លៃដើមដែលចំណាយដោយអ្នកប្រើប្រាស់ដី
កម្លាំងពលកម្ម	Setting out	meter	150,0	0,02	3,0	100,0
កម្លាំងពលកម្ម	Excavation of the channels	meter	150,0	1,06	159,0	100,0
កម្លាំងពលកម្ម	Planting starria grass	meter	150,0	0,02	3,0	100,0
សម្ភារៈ	Forked hoes (1 piece can excavate 1km)	meter	6,67	5,0	33,35
សម្ភារៈ	Pick axes (1 piece can excavate 1km)	meter	6,67	5,0	33,35
សម្ភារៈ	Spades (1 piece can be used on 1km)	meter	6,67	5,0	33,35
សម្ភារៈដាំដុះ	Starria grass (1 sack for 20m)	sacks	7,5	7,0	52,5
ថ្លៃដើមសរុបក្នុងការបង្កើតបច្ចេកទេស					317,55
ថ្លៃដើមសរុបក្នុងការបង្កើតបច្ចេកទេសគិតជាដុល្លារ					0,1

ប្រសិនបើអ្នកប្រើប្រាស់ដីមិនមានថ្លៃដើម 100% សូមបញ្ជាក់ថានរណាដែលចំណាយថ្លៃដើមដែលនៅសល់:

Kigezi Diocese Water and Sanitation Programme

មតិយោបល់:

The land users, after being trained, set out the soil and water conservation channels for themselves but the tools are beyond the financial capacity of the land user hence the need for subsidy

4.5 សកម្មភាពថែទាំ

	សកម្មភាព	ពេលវេលា/ ភាពញឹកញាប់
1.	De-silting the channels and spreading the silt on the fields and restoring the bunds	When half full
2.	Maintenance of the hedge rows by triming and replanting empty spaces	Continuous

4.6 កំណត់ថ្លៃដើមសម្រាប់ការថែទាំ/ សកម្មភាពរបស់បច្ចេកទេស (ក្នុងរយៈពេលមួយឆ្នាំ)

	បញ្ជាក់ពីធាតុចូល	ឯកតា	បរិមាណ	ថ្លៃដើមក្នុងមួយឯកតា	ថ្លៃធាតុចូលសរុប	% នៃថ្លៃដើមដែលចំណាយដោយអ្នកប្រើប្រាស់ដី
កម្លាំងពលកម្ម	Desilting of channels (when half full)	meter	1,0	0,265	0,27	100,0
កម្លាំងពលកម្ម	Trimming of hedge rows (100m per day)	days	1,0	0,0212	0,02	100,0
ថ្លៃដើមសរុបសម្រាប់ការថែទាំដំណាំតាមបច្ចេកទេស					0,29

មតិយោបល់:

The initial investment of the equipment is adequate for maintenance at least for some years

4.7 កត្តាសំខាន់បំផុតដែលមានឥទ្ធិពលដល់ការចំណាយ

ពណ៌នាពីកត្តាប៉ះពាល់ចម្បងៗទៅលើថ្លៃដើម:

The costs have been calculated basing on depth of top soil of 51 – 80cm. When the depth of the top soil is shallow, then the costs of breaking the underlying sub-surface layers, which are usually rock, are much higher. Also during the rainy season, the soil is more workable

The costs of maintenance will be less where the rest of the landscape also has conservation channels, has good vegetative cover and where the hill slope is gentle.

5.1 អាកាសធាតុ

5.2 សណ្ឋានដី

បញ្ជាក់ថាតើបច្ចេកទេសនេះត្រូវបានអនុវត្តន៍នៅក្នុង:

• មិនពាក់ព័ន្ធទាំងអស់

5.3 ដី

5.4 ទឹកដែលអាចទាញមកប្រើប្រាស់បាន និងគុណភាពទឹក

តើមានបញ្ហាភាពទឹកប្រៃហូរចូលមកដែរឬទេ?

ទេ

តើទឹកជំនន់កំពុងកើតមាននៅតំបន់នេះដែររឺទេ?

បាទ/ចា៎

ភាពទៀងទាត់:

ម្តងម្កាល

មតិយោបល់ និងលក្ខណៈពិសេសផ្សេងៗទៀតលើគុណភាព និងបរិមាណទឹក​ :

Water quantity and quality is dependent on human activities and rainfall patterns

5.5 ជីវៈចម្រុះ

5.6 លក្ខណៈនៃអ្នកប្រើប្រាស់ដីដែលអនុវត្តបច្ចេកទេស

5.7 ទំហំផ្ទៃដីជាមធ្យមនៃដីប្រើប្រាស់ដោយអ្នកប្រើប្រាស់ដី ក្នុងការអនុវត្ត​បច្ចេកទេស

5.8 ភាពជាម្ចាស់ដី កម្មសិទ្ធប្រើប្រាស់ដី និងកម្មសិទ្ធប្រើប្រាស់ទឹក

ភាពជាម្ចាស់ដី:

• ឯកជន មិនមានកម្មសិទ្ធ

កម្មសិទ្ធិប្រើប្រាស់ដី:

• ឯកជន

កម្មសិទ្ធប្រើប្រាស់ទឹក:

• ជាក្រុម (មានដែនកំណត់)

5.9 ការប្រើប្រាស់សេវាកម្ម និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ

6.1 ផលប៉ះពាល់ក្នុងបរិវេណអនុវត្តបច្ចេកទេសដែលកើតមាន

ផលប៉ះពាល់លើសេដ្ឋកិច្ចសង្គម

ផលិតផល

ចំណូល និងថ្លៃដើម

ផលប៉ះពាល់ទៅលើវប្បធម៌សង្គម

ផលប៉ះពាល់ទៅលើអេកូឡូស៊ី

វដ្តទឹក/លំហូរ

ដី

ការកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃគ្រោះមហន្តរាយ និងគ្រោះអាកាសធាតុ

6.2 ផលប៉ះពាល់ក្រៅបរិវេណអនុវត្តបច្ចេកទេសដែលកើតមាន

6.3 ភាពប្រឈម និងភាពរួសនៃបច្ចេកទេសទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងគ្រោះអាកាសធាតុ/ គ្រោះមហន្តរាយ (ដែលដឹងដោយអ្នកប្រើប្រាស់ដី)

ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ

ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ

	រដូវកាល	កើនឡើង ឬថយចុះ	លក្ខណៈឆ្លើយតបនៃបច្ចេកទេសទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ
សីតុណ្ហភាពប្រចាំឆ្នាំ		កើនឡើង	មិនស្គាល់
សីតុណ្ហភាពប្រចាំរដូវកាល	សើម/រដូវភ្លៀង	កើនឡើង	មិនស្គាល់
សីតុណ្ហភាពប្រចាំរដូវកាល	រដូវប្រាំង	កើនឡើង	មិនស្គាល់
បរិមាណទឹកភ្លៀងប្រចាំឆ្នាំ		ថយចុះ	ល្អ
បរិមាណទឹកភ្លៀងប្រចាំរដូវកាល	សើម/រដូវភ្លៀង	ថយចុះ	ល្អ

គ្រោះអាកាសធាតុ (មហន្តរាយ) ​

គ្រោះមហន្តរាយធម្មជាតិ

	លក្ខណៈឆ្លើយតបនៃបច្ចេកទេសទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ
ព្យុះភ្លៀងតាមតំបន់	ល្អ
ព្យុះរន្ទះតាមតំបន់	ល្អ
ព្យុះទឹកកកតាមតំបន់	ល្អ

គ្រោះមហន្តរាយអាកាសធាតុ

	លក្ខណៈឆ្លើយតបនៃបច្ចេកទេសទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ
ភ្លើងឆេះ	ល្អ

គ្រោះមហន្តរាយទឹក

	លក្ខណៈឆ្លើយតបនៃបច្ចេកទេសទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ
ទឹកជំនន់ទូទៅ (ទន្លេ)	ល្អណាស់
ទឹកជំនន់ដោយទឹកភ្លៀង	ល្អណាស់
ដីបាក់	ល្អ

គ្រោះមហន្តរាយជីវៈសាស្ត្រ

	លក្ខណៈឆ្លើយតបនៃបច្ចេកទេសទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ
ការរាតត្បាតនៃជំងឺ	មធ្យម
ការមានបញ្ហាសត្វល្អិត/ដង្កូវ	មិនស្គាល់

6.4 ការវិភាគថ្លៃដើម និងអត្ថប្រយោជន៍

តើផលចំណេញ និងថ្លៃដើមត្រូវបានប្រៀបធៀបគ្នាយ៉ាងដូចម្តេច (ទស្សនៈរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី)?

តើផលចំណេញ និងការថែទាំ/ ជួសជុលត្រូវបានប្រៀបធៀបគ្នាយ៉ាងដូចម្តេច (ទស្សនៈរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី)?

មតិយោបល់:

The adoption rate of this technology is gradual as people keep appreciating the benefits

6.5 ការទទួលយកបច្ចេកទេស

• 1-10%

ក្នុងចំណោមគ្រួសារទាំងអស់ដែលបានអនុវត្តបច្ចេកទេស តើមានប៉ុន្មាន​គ្រួសារ​ដែល​ចង់​ធ្វើ​ដោយ​ខ្លួន​ឯង ដោយមិន​ទទួល​បាន​សម្ភារៈ​លើក​​ទឹកចិត្ត/​ប្រាក់ឧបត្ថម្ភ?​:

• 0-10%

6.6 ការបន្សុំា

តើថ្មីៗនេះ បច្ចេកទេសនេះត្រូវបានកែតម្រូវ​ដើម្បី​បន្ស៊ាំ​ទៅនឹង​ស្ថាន​ភាព​ប្រែប្រួល​ដែរ​ឬទេ?

ទេ

6.7 ភាពខ្លាំង/ គុណសម្បត្តិ/ ឱកាសនៃបច្ចេកទេស

ភាពខ្លាំង/ គុណសម្បត្តិ/ ឱកាសនៅកន្លែងរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី
1) It controls soil loss from the land users garden
2) It provides silt which is spread in their garden
3) Hedge rows are used as fodder and as mulching material
4) The conserved water is used to benefit the plants in the same garden

ភាពខ្លាំង/ គុណសម្បត្តិ/ ឱកាស​ ទស្សនៈរបស់បុគ្គលសំខាន់ៗ
1) It improves water percolation in the soil which increases soil moisture content and increases ground water recharge
2) It is a simple technology which uses simple hand tools
3) It reduces conflicts related to land being washed into the neighbours plot since land is fragmented

6.8 ភាពខ្សោយ/ គុណវិបត្តិ/ ហានិភ័យនៃបច្ចេកទេស និងវិធីសាស្ត្រដោះស្រាយ

ភាពខ្សោយ/ គុណវិបត្តិ/ ហានិភ័យ ទស្សនៈរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី	តើបច្ចេកទេសទាំងនោះបានដោះស្រាយបញ្ហាដូចម្តេច?
1) This technology requires a lot of hard labour	The land users were encouraged to form small groups which work together to ease the work and share knowledge and skill
2) Land users feel that the channels take up alot of their land, which would otherwise be used for growing crops	The land users have been helped to appreciate the benefits of the technology in making the seemingly smaller land more productive

ភាពខ្សោយ/ គុណវិបត្តិ/ ហានិភ័យ ទស្សនៈរបស់អ្នកចងក្រងឬបុគ្គលសំខាន់ៗ	តើបច្ចេកទេសទាំងនោះបានដោះស្រាយបញ្ហាដូចម្តេច?
1) This technology is dependent on land users continued efforts in de-silting and maintenance of the hedge rows. When this is not done the technology fails	Land users are encouraged to periodically desilt the channels
2) The effectiveness of this technology is dependent on the compliance of other land users in the landscape. For example if it is done downhill and not uphill, then the channels will be overwhelmed by the volume of the soil and water runoff	All community members were sensitised on the importance and effectiveness of this technology and existing by-laws will foster members uphill to practice the technology. The benefits of the technology will encourage other land users to adopt it
3) The process of maintaining and rolling out this technology requires engagement of many stakeholders	Management structures, which are well linked with government structures, have been set up and trained at various levels to manage the process of maintaining and rolling out the technology

7.1 វិធីសាស្ត្រ/ ប្រភពនៃព័ត៌មាន

7.2 ឯកសារយោងដែលបានចេញផ្សាយ

ចំណងជើង អ្នកនិពន្ធ ឆ្នាំ ISBN:

Kigezi Diocese Water and Sanitation Programme, IWRM Annual Report (April 2015 - March 2016)

មានប្រភពមកពីណា? ថ្លៃដើមប៉ុន្មាន?

www.kigezi-watsan.ug

ចំណងជើង អ្នកនិពន្ធ ឆ្នាំ ISBN:

IWRM Pilot report 2013

មានប្រភពមកពីណា? ថ្លៃដើមប៉ុន្មាន?

www.kigezi-watsan.ug

7.3 ការភ្ជាប់ទៅកាន់ព័ត៌មានពាក់ព័ន្ធលើប្រព័ន្ធអនឡាញ

ចំណងជើង/ ពណ៌នា:

Handbook of chennel design for soil and water conservation

វេបសាយ:

www.worldwidehelpers.org

ចំណងជើង/ ពណ៌នា:

Soil conservation handbook

វេបសាយ:

www.wcc.nrcs.usda.gov/ftpref/wntsc/H&H/TRsTPs/TP61.pdf

ចំណងជើង/ ពណ៌នា:

Soil conservation

វេបសាយ:

http://www.fao.org/docrep/t0321e/t0321e-10.htm