1.2 ព័ត៌មានលម្អិតពីបុគ្គលសំខាន់ៗ និងស្ថាប័នដែលចូលរួមក្នុងការវាយតម្លៃ និងចងក្រងឯកសារនៃបច្ចេកទេស

ឈ្មោះគម្រោងដែលបានចងក្រងឯកសារ/ វាយតម្លៃលើបច្ចេកទេស (បើទាក់ទង)

Book project: Guidelines to Rangeland Management in Sub-Saharan Africa (Rangeland Management)

ឈ្មោះអង្គភាពមួយ (ច្រើន) ដែលបានចងក្រងឯកសារ/ វាយតម្លៃបច្ចេកទេស (បើទាក់ទង)

INERA Institut de l'environnement et de recherches agricoles (INERA Institut de l'environnement et de recherches agricoles) - ប្រទេសបួគីណាហ្វាសូ

1.3 លក្ខខណ្ឌទាក់ទងទៅនឹងការប្រើប្រាស់ទិន្នន័យដែលបានចងក្រងតាមរយៈ វ៉ូខេត

តើពេលណាដែលទិន្នន័យបានចងក្រង (នៅទីវាល)?

01/06/2017

អ្នកចងក្រង និង(បុគ្គលសំខាន់ៗ)យល់ព្រមទទួលយកនូវលក្ខខណ្ឌនានាទាក់ទងទៅនឹងការប្រើប្រាស់ទិន្នន័យដែលបានចងក្រងតាមរយៈវ៉ូខេត:

បាទ/ចា៎

1.4 សេចក្តីប្រកាសស្តីពីចីរភាពនៃការពណ៌នាពីបច្ចេកទេស

តើបច្ចេកទេសដែលបានពណ៌នានេះមានបញ្ហាដែលផ្តោតលើការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី, បើដូច្នេះវាមិនអាចត្រូវបានប្រកាសថាជាបច្ចេកទេសនៃការគ្រប់គ្រងប្រកបដោយចីរភាពទេ?

ទេ

1.5 ការយោងទៅលើកម្រងបញ្ជីសំណួរនៃវិធីសាស្ត្រផ្សព្វផ្សាយ SLM

2.1 ការពណ៌នាដោយសង្ខេបពីបច្ចេកទេស

និយមន័យបច្ចេកទេស:

Un complexe hydraulique moderne au coeur du Sahel Burkinabè pour l'aubreuvement du betail du Burkina Faso, Mali et Niger en saison sèche.

2.2 ការពណ៌នាលម្អិតពីបច្ចេកទេស

ការពណ៌នា:

Le forage Christine est une infrastructure hydraulique majeure implantée au Nord Sahel du Burkina Faso qui permet d’abreuver des troupeaux dans un rayon de 100 à 300 km entre le Burkina Faso, le Mali et le Niger. Implanté en 1971(par un ingénieur français qui lui a donné le nom de sa femme) dans le contexte des grandes sécheresses qui ont sévi dans le Sahel, il a été ouvert pour la première fois en 1972. Il est situé en plein cœur du Sahel burkinabé à deux (02) kilomètres de la mare de Tin-Arkachen dans le département de Déou, à environ quarante-cinq (45) kilomètres du chef-lieu du dit département (Déou), quatre-vingt-cinq (85) kilomètres de Gorom-Gorom. Au plan sous régional, le forage est à une dizaine de km de la frontière du Mali et à une centaine de km de celle du Niger. Au plan humain, le dernier recensement général de la population de 2006 rapporte que la commune de Deou est peuplée de 25 321 habitants. Ce chiffre reste cependant très variable au regard de l’affluence saisonnière de populations venues d’autres horizons pour l’exploitation de l’eau et des ressources fourragères. Les groupes ethniques rencontrés dans la zone sont essentiellement les foulbé, kouroumba, songhaï, touareg, mossi et haoussa. Les activités économiques pratiquées dans la province sont l’élevage, l’agriculture, l’artisanat, la pêche, le commerce, le tourisme et la chasse.
Dans le domaine de l’élevage, la zone à l’instar du Sahel burkinabé est une zone d’élevage par excellence. Les espèces rencontrées sont essentiellement les bovins, les ovins les caprins, les camélidés, les asins et les équidés auxquels on peut ajouter la volaille. Quelques aménagements et installations concernant l’hydraulique pastorale, les infrastructures de stockage de Sous-produits agro industriel (SPAI), la commercialisation et le soin des animaux sont disponibles. La commune de Déou dispose 1 marre, 5 boulis, 43 puits busés, 10 parcs de vaccination, 1 magasin de vente de SPAI, 1 fourrière, 1 aire d’abattage et 1 marché à bétail. Pour raison de conflit entre le Burkina et le Mali, il a été saboté en 1976 puis en 1985. C’est alors en 1996 que l’Office Nationale des Puits et Forages (ONPF), une structure de l’Etat va le réhabilité en réalisant deux forages additionnels. Le complexe hydraulique est composé d’un forage (borehole) principal ayant un débit d’exploitation de 120m3 / h et équipé d’une pompe immergée et d’un débit de 60m3 /h. A côté de ce forage principale, se trouve un second dit forage secondaire est équipé d’une pompe à motricité humaine et a un débit de 18m3/h.
L’énergie pour le pompage de l’eau est assurée par un groupe électrogène. Le groupe est muni d’un alternateur (400 V avec une puissance continue de 50 KW) et d’une batterie. Pour l’alimentation du groupe, une cuve de gasoil d’un volume approximatif de 9 m3 fut installée. Le stockage de l’eau pompée des deux forages (principal et secondaire) se fait grâce à un château d´eau sur le site à une distance d’environ 200 m du forage et dont le réservoir a un volume de 50m3. L’eau du château est dispatchée dans quatre marres de dimension 50m x 50m x 1,5m construites de part et d’autre à équidistance du réservoir central. L’eau est drainée jusqu’à ces marres au moyen d’une tuyauterie en PVC enterrée sur une longueur totale de 8km soit 2km pour chaque marre. Le flux de l’eau est contrôlé par neuf (09) vannes installés sur les conduits. L’installation technique du complexe a été faite en 1996 par l’Office Nationale de l’Eau et de l’Assainissement (ONEA). Le complexe est géré par les bénéficiaires que sont les éleveurs à travers l’Association des Utilisateurs du Forage Christine (AUFC) dont les statuts ont été adoptés le 2 mai 2014. La gestion du forage se fait sur la base d’un cahier de charges qui définit les conditions d’accès à l’eau : dates d’ouverture et de fermeture du forage, les montants a payé par animal et la gestion de l’argent obtenu.

2.3 ​រូបភាពនៃបច្ចេកទេស

2.4 វីដេអូនៃបច្ចេកទេស

2.5 ប្រទេស/តំបន់/ទីតាំងកន្លែង ដែលបច្ចេកទេសត្រូវបានអនុវត្ត និងបានគ្រប់ដណ្តប់ដោយការវាយតម្លៃនេះ

2.6 កាលបរិច្ឆេទនៃការអនុវត្ត

បង្ហាញឆ្នាំនៃការចុះអនុវត្ត:

1971

2.7 ការណែនាំពីបច្ចេកទេស

សូមបញ្ជាក់តើបច្ចេកទេសត្រូវបានណែនាំឱ្យអនុវត្តដោយរបៀបណា:

• តាមរយៈគម្រោង / អន្តរាគមន៍ពីខាងក្រៅ

មតិយោបល់ (ប្រភេទនៃគម្រោង ។ល។):

Un coopérant francais avec l'appui l'ETAT burkinabè à travers l'ONEA (Office National de l'Eau et de l'Assainissement).

3.1 គោលបំណងចម្បង (១​ ឬច្រើន)​ នៃបច្ចេកទេសនេះ

• បន្ស៊ាំទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ/គ្រោះមហន្តរាយ និងផលប៉ះពាល់របស់វា
• បង្កើតផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ច
• បង្កើតផលប្រយោជន៍សង្គម

3.2 ប្រភេទដីប្រើប្រាស់មួយប្រភេទ (ច្រើនប្រភេទ) ដែលបានអនុវត្តបច្ចេកទេស

មតិយោបល់:

En plus de l'élevage, l'agriculture de subsistance est pratiquée et les principales cultures sont le sorgho, mil, arrachides et niébe. La superficie des champs varie entre 0.5 - 3 ha. C'est une agriculture de type familiale.

ប្រសិនបើដីមានការប្រែប្រួលបន្ទាប់ពីការអនុវត្តបច្ចេកទេស សូមបញ្ជាក់ពីការប្រើប្រាស់ដីមុនពេលអនុវត្តន៍បច្ចេកទេស:

Pas de changement dans l'utilisation des terres.

3.3 ព័ត៌មានបន្ថែមអំពីអ្នកប្រើប្រាស់ដី

ការផ្គត់ផ្គង់ទឹកនៅកន្លែងអនុវត្តបច្ចេកទេស:

• ទឹកភ្លៀង

ចំនួនសារដែលដាំដំណាំក្នុងមួយឆ្នាំ:

• 1

សូមបញ្ជាក់:

Mi Juin - Septembre

3.4 ក្រុម SLM ដែលបច្ចេកទេសស្ថិតនៅក្នុង

• កសិរុក្ខកម្ម (pastoralism) និងការគ្រប់គ្រងដីសម្រាប់ចិញ្ចឹមសត្វ
• ការគ្រប់គ្រងទឹកក្រោមដី

3.5 ការសាយភាយនៃបច្ចេកទេស

បញ្ជាក់ពីការសាយភាយនៃបច្ចេកទេស:

• អនុវត្តនៅកន្លែងជាក់លាក់មួយ/ ប្រមូលផ្តុំនៅតំបន់តូចៗ

មតិយោបល់:

Le forage se trouve dans la commune de Déou mais acceuille les animaux de toute la region du Sahel Burkina, Mali et Niger.

3.6 វិធានការ SLM ដែលបញ្ចូលនូវបច្ចេកទេស

3.7 កំណត់ប្រភេទនៃការធ្លាក់ចុះគុណភាពដីសំខាន់ៗដែលបច្ចេកទេសនេះបានដោះស្រាយ

មតិយោបល់:

Water scarcity for livestock during the dry season

3.8 ការពារ កាត់បន្ថយ ឬស្តារឡើងវិញនៃការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី

បញ្ជាក់ពីគោលដៅរបស់បច្ចេកទេស ដែលផ្តោតទៅការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី:

• ការកាត់បន្ថយការធ្លាក់ចុះគុណភាពដី

4.1 គំនូសបច្ចេកទេសនៃបច្ចេកទេសនេះ

4.2 លក្ខណៈពិសេសនៃបច្ចេកទេស/ ពណ៌នាពីគំនូរបច្ចេកទេស

1. Forage principal debit: 120 cube meter per hour. 2. Forage secondaire: 18 cube meter per hour. 3. Pompe immergée: Marque KSB, type OPA 150s-65/8, Debit; 60m3/h year 1996.
4. Chateau d'eau: 50m3. 5. Mares: 04 de 50mx50mx1.5m.

4.3 ព័ត៌មានទូទៅដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការគណនាធាតុចូល និងថ្លៃដើម

កំណត់របៀបនៃការគណនាថ្លៃដើម និងធាតុចូល:

• ក្នុងឯកតាបច្ចេកទេស

ផ្សេងៗ/ រូបិយប័ណ្ណជាតិ (បញ្ជាក់):

FCFA

កំណត់អត្រាប្តូរប្រាក់ពីដុល្លាទៅរូបិយប័ណ្ណតំបន់ (បើទាក់ទង)៖ 1 ដុល្លារ =:

550,0

4.4 សកម្មភាពបង្កើត

	សកម្មភាព	ប្រភេទវិធានការ	ពេលវេលា
1.	Forage principal	រចនាសម្ព័ន្ធ
2.	Chateau	រចនាសម្ព័ន្ធ
3.	Mares	រចនាសម្ព័ន្ធ

មតិយោបល់:

No evaluation

4.5 ថ្លៃដើម និងធាតុចូលដែលត្រូវការសម្រាប់ការបង្កើតបច្ចេកទេស

មតិយោបល់:

Not applicable

4.6 សកម្មភាពថែទាំ

	សកម្មភាព	ប្រភេទវិធានការ	ពេលវេលា/ ភាពញឹកញាប់
1.	Consommation gasoil	ការគ្រប់គ្រង	year
2.	Consommation huile, filtres,…	ការគ្រប់គ្រង	year
3.	Entretien périodique du groupe	ការគ្រប់គ្រង	year
4.	Transport carburant	ការគ្រប់គ្រង	year
5.	Frais transport du maintenancier	ការគ្រប់គ្រង	year
6.	Salaire du gardien	ការគ្រប់គ្រង	year
7.	Rémunération du gestionnaire GE	ការគ្រប់គ្រង	year
8.	Frais de tenue de compte	ការគ្រប់គ្រង	year

4.7 កំណត់ថ្លៃដើមសម្រាប់ការថែទាំ/ សកម្មភាពរបស់បច្ចេកទេស (ក្នុងរយៈពេលមួយឆ្នាំ)

	បញ្ជាក់ពីធាតុចូល	ឯកតា	បរិមាណ	ថ្លៃដើមក្នុងមួយឯកតា	ថ្លៃធាតុចូលសរុប	% នៃថ្លៃដើមដែលចំណាយដោយអ្នកប្រើប្រាស់ដី
កម្លាំងពលកម្ម	Salaire du gardien	month	1,0	150000,0	150000,0
កម្លាំងពលកម្ម	Rémunération du gestionnaire GE	month	12,0	37500,0	450000,0
កម្លាំងពលកម្ម	Frais de tenue de compte	month	12,0	175,0	2100,0
កម្លាំងពលកម្ម	None	None	12,0	50000,0	600000,0
ផ្សេងៗ	consommation gasoil	season	1,0	2921000,0	2921000,0
ផ្សេងៗ	consommation huile, filtres,…	season	1,0	68000,0	68000,0
ផ្សេងៗ	Entretien périodique du groupe	season
ផ្សេងៗ	Transport carburant	season	1,0	125000,0	125000,0
ផ្សេងៗ	Frais transport du maintenancier	season	1,0	60000,0	60000,0
ថ្លៃដើមសរុបសម្រាប់ការថែទាំដំណាំតាមបច្ចេកទេស					4376100,0

4.8 កត្តាសំខាន់បំផុតដែលមានឥទ្ធិពលដល់ការចំណាយ

ពណ៌នាពីកត្តាប៉ះពាល់ចម្បងៗទៅលើថ្លៃដើម:

1. Disponibilté du carburant
2. Coût du transport du carburant
3.Disponibilté et coûts éléve des materiaux et intrants
5. Disponibilité de la main d'oeuvre

5.1 អាកាសធាតុ

5.2 សណ្ឋានដី

5.3 ដី

បើអាចសូមភ្ជាប់ការពណ៌នាពីដីឱ្យបានច្បាស់ ឬព័ត៌មានដែលអាចទទួលបាន ឧ. ប្រភេទដី, pH ដី/ ជាតិអាស៊ីត, សមត្ថភាពផ្លាស់ប្តូរកាចុង, វត្តមាននីត្រូសែន, ភាពប្រៃ ។ល។:

Les sols sont en général très diversifiés et en majorité sableux et constituent de mauvais supports physiques pour la végétation en raison de leur faible perméabilité qui freine l’infiltration de l’eau.

5.4 ទឹកដែលអាចទាញមកប្រើប្រាស់បាន និងគុណភាពទឹក

តើមានបញ្ហាភាពទឹកប្រៃហូរចូលមកដែរឬទេ?

ទេ

តើទឹកជំនន់កំពុងកើតមាននៅតំបន់នេះដែររឺទេ?

ទេ

មតិយោបល់ និងលក្ខណៈពិសេសផ្សេងៗទៀតលើគុណភាព និងបរិមាណទឹក​ :

Ainsi, la disponibilité en eau apparaît comme une des contraintes majeures pour l’agriculture pluviale auxquelles s’ajoutent la rétention et la disponibilité en éléments nutritifs.

5.5 ជីវៈចម្រុះ

មតិយោបល់ និងលក្ខណៈពិសេសផ្សេងទៀតលើជីវចម្រុះ:

La zone du forage Christine est caractérisée par une diversité d’unités de végétation dont la prédominance est marquée par les steppes arbustives (48,85%) et herbeuses (24,37%) qui constituent l’essentiel des espaces pastoraux.

5.6 លក្ខណៈនៃអ្នកប្រើប្រាស់ដីដែលអនុវត្តបច្ចេកទេស

សូមបញ្ជាក់ពីលក្ខណៈពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀតអំពីអ្នកប្រើប្រាស់ដី:

De nombreux groupements socio-professionnels encadrent toutes ces activités. Il est dénombré une soixantaine de groupements d’agriculteurs, 53 groupements d’éleveurs dont 6 groupements féminins et 3 associations qui œuvrent pour la protection de l’environnement.

5.7 ទំហំផ្ទៃដីជាមធ្យមនៃដីផ្ទាល់ខ្លួន ឬជួលគេដែលបានអនុវត្ត​បច្ចេកទេស

5.8 ភាពជាម្ចាស់ដី កម្មសិទ្ធប្រើប្រាស់ដី និងកម្មសិទ្ធប្រើប្រាស់ទឹក

ភាពជាម្ចាស់ដី:

• រដ្ឋ
• ភូមិ

កម្មសិទ្ធិប្រើប្រាស់ដី:

• អាស្រ័យផលសេរី (មិនមានការកំណត់)
• ជាក្រុម (មានដែនកំណត់)

កម្មសិទ្ធប្រើប្រាស់ទឹក:

• អាស្រ័យផលសេរី (មិនមានការកំណត់)
• ជាក្រុម (មានដែនកំណត់)

5.9 ការប្រើប្រាស់សេវាកម្ម និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ

6.1 ផលប៉ះពាល់ក្នុងបរិវេណអនុវត្តបច្ចេកទេសដែលកើតមាន

ផលប៉ះពាល់លើសេដ្ឋកិច្ចសង្គម

ផលិតផល

ទឹកដែលអាចទាញមកប្រើប្រាស់បាន និងគុណភាពទឹក

ផលប៉ះពាល់ទៅលើវប្បធម៌សង្គម

ផលប៉ះពាល់ទៅលើអេកូឡូស៊ី

ការកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃគ្រោះមហន្តរាយ និងគ្រោះអាកាសធាតុ

6.2 ផលប៉ះពាល់ក្រៅបរិវេណអនុវត្តបច្ចេកទេសដែលកើតមាន

6.3 ភាពប្រឈម និងភាពរួសនៃបច្ចេកទេសទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងគ្រោះអាកាសធាតុ/ គ្រោះមហន្តរាយ (ដែលដឹងដោយអ្នកប្រើប្រាស់ដី)

គ្រោះអាកាសធាតុ (មហន្តរាយ) ​

គ្រោះមហន្តរាយអាកាសធាតុ

	លក្ខណៈឆ្លើយតបនៃបច្ចេកទេសទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ
រាំងស្ងួត	ល្អណាស់

6.4 ការវិភាគថ្លៃដើម និងអត្ថប្រយោជន៍

តើផលចំណេញ និងថ្លៃដើមត្រូវបានប្រៀបធៀបគ្នាយ៉ាងដូចម្តេច (ទស្សនៈរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី)?

តើផលចំណេញ និងការថែទាំ/ ជួសជុលត្រូវបានប្រៀបធៀបគ្នាយ៉ាងដូចម្តេច (ទស្សនៈរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី)?

6.5 ការទទួលយកបច្ចេកទេស

• ច្រើនជាង 50%

មតិយោបល់:

Not applicable

6.6 ការបន្សុំា

តើថ្មីៗនេះ បច្ចេកទេសនេះត្រូវបានកែតម្រូវ​ដើម្បី​បន្ស៊ាំ​ទៅនឹង​ស្ថាន​ភាព​ប្រែប្រួល​ដែរ​ឬទេ?

ទេ

6.7 ភាពខ្លាំង/ គុណសម្បត្តិ/ ឱកាសនៃបច្ចេកទេស

ភាពខ្លាំង/ គុណសម្បត្តិ/ ឱកាសនៅកន្លែងរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី
Existence du comité provisoire de gestion sur le site du forage.
L’organisation de l’utilisation des mares artificielles selon les clauses pré établies par l’administration et les services techniques.
Rôle d’interface joué par le comité provisoire de gestion entre l’administration et les éleveurs utilisateurs du Forage.
Le Suivi- Sanitaire du cheptel et l’information du service d’élevage en cas de suspicion de maladies contagieuses.

ភាពខ្លាំង/ គុណសម្បត្តិ/ ឱកាស​ ទស្សនៈរបស់បុគ្គលសំខាន់ៗ
Disponibilité et accessibilité de l’eau pour les utilisateurs en cas de fonctionnement du forage.
Existence d’utilisateurs potentiels disposés à contribuer au fonctionnement du forage.
Forte implication de l’administration, des services techniques dans les questions relatives au forage Christine.
Mise en œuvre de plusieurs modes de gestion pour solutionner les problèmes de gestion.

6.8 ភាពខ្សោយ/ គុណវិបត្តិ/ ហានិភ័យនៃបច្ចេកទេស និងវិធីសាស្ត្រដោះស្រាយ

ភាពខ្សោយ/ គុណវិបត្តិ/ ហានិភ័យ ទស្សនៈរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដី	តើបច្ចេកទេសទាំងនោះបានដោះស្រាយបញ្ហាដូចម្តេច?
Le manque de transparence dans l’utilisation et la gestion de cotisations destinées d’une part au fonctionnement et à la maintenance du groupe électrogène et d’autre part au paiement du salaire du gardien qui assure également le fonctionnement du groupe et surveille les installations annexes.
Le faible niveau de représentativité dans le comité de gestion des différents groupes (seuls les Djelgobé de Gandéfabou qui se sont sédentarisés dans le site à Boula et qui se réclament être les autochtones sont membres du comité de gestion).
Manque de concertation entre le comité de gestion et les éleveurs riverains.
Méconnaissance des rôles et attributions du comité par les éleveurs (seul le rôle du gardien est connu par les éleveurs).
La procédure anti-démocratique de mise en place du comité de gestion (membres auto- proclamés) d’où le terme de comité imposé selon les éleveurs.

ភាពខ្សោយ/ គុណវិបត្តិ/ ហានិភ័យ ទស្សនៈរបស់អ្នកចងក្រងឬបុគ្គលសំខាន់ៗ	តើបច្ចេកទេសទាំងនោះបានដោះស្រាយបញ្ហាដូចម្តេច?
la faible implication des éleveurs (potentiels utilisateurs) à la gestion du forage (toujours minoritairement représentés dans les comités mis en place (2 à 3 personnes).
la mauvaise utilisation des contributions des usagers destinés à faire fonctionner les équipements du forage d’une manière durable.
la non implication des éleveurs (potentiels utilisateurs) à la gestion du forage dans certains modes de gestion (concession à RMC).
la non prise en compte des préoccupations des éleveurs dans le processus de mise en place des modes de gestion.

7.1 វិធីសាស្ត្រ/ ប្រភពនៃព័ត៌មាន

7.2 ឯកសារយោងដែលបានចេញផ្សាយ

ចំណងជើង អ្នកនិពន្ធ ឆ្នាំ ISBN:

Boundaoné et al., 2015. Textes fondamentaux et outils de gestion du forage Christine, PGP-FC/GRP, SVN, 60p.

ចំណងជើង អ្នកនិពន្ធ ឆ្នាំ ISBN:

SNV, 2011. Etude pour la sécurisation des ressources foncières pastorales autour du Forage Christine dans la province de l’Oudalan. Rapport final, 142p.

7.3 ចូលទៅទាញយកឯកសារដែលពាក់ព័ន្ធតាមបណ្តាញអ៊ិនធឺណែត

ចំណងជើង/ ពណ៌នា:

News paper article: Elevage dans le Sahel : "Christine" ou le symbole de l’hydraulique pastorale

វេបសាយ:

http://lefaso.net/spip.php?article31821